GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1833.02.01 Nr27

Wielkiego I

IlJXiestwa p O Z N A N S K I E G O.

Nakładem Drukarni' Nadwornej IV. Dektra i Spółki. - Redaktor: l: Wannowski.

JW27. - W Piątek dnia l. Lutego 18331

Wiadolllości krajowe.

Z Berlina, dnia 29 Stycznia.

Przybył tu: JW. General-Porucznik i tymczasowo komenderujący V (ym korpusem armii, Grolmann, z Poznania.

Wiadolllości zagraniczne.

Królestwo Polskie.

ZWarszawy, dnia 26, Stycznia.

N. Cesarz i Król raczył najtaskawiej przez postanowienie z dn, 1.j13. b. m. nadać Panu Alexandrowi Kolumnie Walewskiemu, byłemu Senatorowi Kasztelanowi, tytuł Hrabiego Królestwa Polskiego, chcąc mieć, żeby tytuł takowy, po zejściu obdarzonego, w braku prawych płci męskiej potomków, przeszedł na -ynowców jego, Mikołaja i Konrada Walewskich« oraz na potomstwo tychże prawe w prostej linii. Przez Ukaz z dnia 6. z. m. Rudzca Kollegiaioy Biitzow mianowany został Konsulem GeneralnymCesarsko-Rossyjskim w Gdańsku.

Rada Administracyjna Królestwa mianowała przez postanowienie z d. 23. b. m. Pana Antoniego Siennickiego, Referendarza Stanu

Nadzwyczajnego, dotychczasowego Prezesa Kommissyi Obrachunkowej, Prezesem Kommissyi Centralnej Likwidacyjnej; P P. Karola Wierzbołowicza, Rtfert ndarza Stanu, i Jana Ciechanowskiego, urzędnika słuihy ogólnej w Kommissyi rządowej przychodów i skarbu, Radzcami tejie Kornmiasyi; P. Adama Szydłowskiego, Sędzią Pokoju powiatu Hrubieszowskiego, a P. Daniela Łuszczkiewicza, Inkwirenta Sądu policyi poprawczej wydziału Sandomierskiego, Podsędkiem Sądu Pokoju powiatu Krakowskiego.

A u s t 2 Y a.

Z Wiednia, dnia 16. Stycznia.

Sprawa Turecko- Egipska staje się corsa iuteresowniejszą i po ostatnich wypadkach należy słusznie do ważnych teraźniejszych kwestyi europejskich. Ma ona już wpływ na giełdy; wiadomość o nowej klęsce, jakiej doznało-wojsko Porty, sprawiła wczoraj wielkie wrażenie w giełdzie tutejszej, i cena papierów znacznie spadła. Z dnia 19, Stycznia.

(Z Gaz. Powsz.) - Z Semlina donoszą tutejszym domom handlowym, ie Egipcyanie przeciw Smyrnie wyruszyli, aby potem przy dalszych postępach flota ich posiłkować mogła. Niektóre listy nawet opiewają (zapewne zbyt skwapliwie), że Ibrabim Basaa SI Emyr tąd zbliżać się ku Helespontowi i użyć tam floty swojej do przesadzenia wojek do E uropy, w celu poprowadzenia ich przeciw stolicy samej. Drog.ą urzędową nic dotychczas o tern niewierny, jakoż od dnia tego, w którym goniec francuzki przywiózł wiadomości te Stambułu, zupełnie na wszelkich zbywa doniesieniach. Publiczność tutejsza prawie wyłącznie zajmuje się interesami Wschodu, rozumiejąc, iż mogą się stać powodem do wielkich zawikłań. Wszakże postępuje rząd rossyjski jak najlojalniej , i daleki od wszelkich zamiarów mających na oku zysk własny, jedynie tylko aby ocalić Europę od groźnych wstrząśnień i utrzymać pryncypia, których dotąd się trzymał, ofiaruje on pomoc swoje Sułtanowi, To podaje pewną rękojmię pokoju i tuszyć sobie należy, ie i te sprawy na Wschodzie, równie jak interesa Zachodu drogą przyjacielską będą załatwione.

Z T r y e s t u, dnia 8» Stycznia.

Dnia 5, b. m. po południu wypłynęła z łułfajezego portu Król. angielska fregata "Madagascar" , pod rozkazami Kapitana JLyons. Przepłynęła pod Pirano, dla dania znaku przewozowym okrętom, mającym na pokładzie Królewsko- Bawarskie wojsko, przeznaczone do Grecyi, stojącym od ostatnich dni Grudnia r. z. na kotwicy, aby wyszły pod żagle; okręty te natychmiast podniosły kotwico i popłynęły uraz z francuzką korwetą "Cornelia" , przybyłą na kilka dni przed przejściem wspomnionej fregaty angielskiej, aby dać potrzebne rozkazy do odpłynienia fregacie "Madagascar", która się udała do Brindiei, w celu wzięcia tam na pokład Króla Grecyi Ottona I. wraz 2 Regencyą, którzy się tymczasem z N eapolu tamże lądem udadzą, i zawiozła ich do N auplii. Zaraz po odejściu fregaty "Madagascar" z naszej zatoki, podniosła także kotwice Ceearsko- Kossyjska fregata "A n n a ", pod Kapitanem Seliwanow, na której znajduje się dowódzca Król. bawarskiego korpusu wyprawy, Baron Hertling, i popłynęła także do Brindisi. U dał a się tamże reszta okrętów przewozowych, na których znajdowała się jeszcze część wojsk bawarskich z ich oddziałami, a które tylko przeciwnemi wiatrami wstrzymane były od wyjścia pod żagle, do czego już od i. b. ra. były w gotowości. Gdy tym sposobem okręty te zebrały się na morzu pod Pirano, otoczone zostały pomieniejnemi trzema okrętami wojennetni wysokich pośredniczących mocarstw i popłynęły do Morei. Okrętów tych jest 35, z których 23 mają C, K. banderę] austryacką, a 12 grecką. Jeszcze trzy pozostały w tutejszym porcie. Królewsko - Bawarski korpus sKłada się z 3700 Judzi z 9c końmi.

G 2 e c y a.

Z N a u p l i i, dnia]. Grudnia.

Z najiroskliwszem oczekiwaniem wyglądamy przybycia Regencyi z Ba war s i. Od trzech miesięcy niemamy żadnej urzędowej wiadomości, ani 2 Monachium, ani z Tryestu, a nawet deputacya nasza wysłana do Bawaryi niedoniosła nam jeszcze urzędownie o przybyciu i przyjęciu swojem. Wszystko co wiemy, wiadomo nam jedynie z listów prywatnych. - Senat grecki udał się w dniu 17. (29.) Listopada przez Spezzia do Astros, utworzył tam rząd przeciwny istniejącemu, pod prezydencyą Kolokotronitgo, i wydał proklamacyą. Jeśli Regencyą wkrótce nieprzybędzie, może rozdwojenie to najazkodliwsze za sobą pociągnąć skutki.

Niemcy.

Z B r e m y, dnia 21. Stycznia.

Według listó.w pisanych z Frankfurtu pod d.

14. b. m. potwierdza się wieść o kongressie, który ma mieć miejsce w Frankfurcie. Słychać, iż zamawiają jui mieszkania dla różnych arobassadorów, a mianowicie miał zostać najęty hotel jeden przy ulicy A owo - Mogunckiej dla Xiecia Tallejrand.

Z Monachium, dnia ig. Stycznia.

Karol Wahl, urodzony w Wasserburg Dr.

medycyny etc" zatrudniał się od kilku lat wydoskonaleniem w chemicznych i naturalnych umiejętnościach, teraz wynalazł w Augsburgu, mieszaninę z metalu i ziemi, która oświeca, jest przezroczystą, i ze względu nadzwyczajnego swego blasku, może służyć za zwierciadło; daje się równie przelać na różne sztuki i użyć do przyozdobiania meblów. - Ten młody uczony, przedsięwziął naprzód, bez wszelkiej cudzej pomocy, i jedynie dla rozszerzenia swych wiadomości, pieszą podróż naukową do Hiszpanii, Węgier, Czech i Saxonii, przez co zbogacił chemią różnemi nowemi i interessownemi wynalazkami. F 2 a n c y a.

Z P a ryż a, d n a ig. Stycznia.

(Z Gaz, Franhf.) - Być może, że znaczne nieporozumienie zachodzące w rozbiorze projektu do prawa względem dn. gr; Stycznia między Izbą Parów i Izbą Deputowanych, tą raz$ jeszcze się da załatwić; ale nie bez przyczyny obawiają się powszechnie, że podobnyby się wkrótce mógł wydarzyć przypadek, a to jui przy dyskussyach o nowej organizacyi departamentów. Wszakże, skoro się to rozdwojenie coraz bardziej rozkrzewiac zacznie, rządowi nic innego nie pozostanie, jak tylko, albo rozWiązać Izbę Deputowanych albo parostwo nanowo uzupełniać; jest więc rzeczą ważną zastanowić się nad tern, którem u środkowi da pierwszeństwo. - Już długo przed wyjazdem Króla, za czasów dawniejszego Ministeryum rozważano w gabinecie często pytanie względem rozwiązania Izby Deputowanych, i niektóre choć niepewne wieści o tych obradach doszły nawet uszu publiczności. Po ścisłem roztrząsaniu rzeczy i polegając na doniesieniu o sposobie myślenia wyborców we Francyi, postanowił Król odstąpić tego zamiaru rozwiązania i uznał za korzystniejszą w dwojakim względzie uzupełnić Parostwo; nowo mianowani Parowie mieli dzielny stawiać opór stronnikom byłej dynastyi w Izbie wyższej, ale też popęriłiwym odmianom, któreby Deputowani łacno wnieść mogli. Jakoż, wydało to uzupełnienie Parostwa te obydwa rezultaty, doktórach rząd zmierzał. Parowie nieodrzucając zupełnie projektu do prawa-względem dn. 2\. Stycznia przestali działać w interesie starszej linii Burbonów; postanowiwszy wszelako, aby dn. si. Stycznia nadal został dniem żałoby publicznej, sprzeciwili się tym sposobem nowotnościom Izby Deputowanych, a podobnie lei bez wątpienia postąpią w sprawie departamentów. Ci Ministrowie, pod godłem których to uzupełnienie parostwa nastąpiło, kontenci są z tych rezultatów i niemając wcale zamiaru przeistoczenia i zmienienia stosunków przez powtórne mianowanie Parów, postanowili na przypadek nowego rozdwojenia skłonić Króla do rozwiązania Izby Deputowanych. - Po powrocie Króla plan ten pod ścisłą będzie wzięty rozwagę; wszakże Ministrowie za tern rozwiązaniem głosujący będą musieli wielkie zwalczyć trudności, - część przyjaciół bowiem Ludwika Filipa odradza mu zamierzone przez Ministrów odmiany a Pan Dupin nanowo wszelkiego dokłada starania, aby wśród tak sobie sprzyjających okoliczności dostać eię do gabinetu. Stronnictwo, dążące z Panem Dupin na czele swojem, do najwyższej potęgi, chce «obie wyjednać względy mówców celniejezych w obydwóch Izbach a tak pojednać Izby z Ministeryum i je same nowym węzłem przyjaźni połączyć; zresztą pragnie ono ocalenia systematu z dn. 13. Marca nawet w ścisłem porozumieniu z obcemi rnocarstwy. Walka o teki ministeryalne będzie żwawa, wszystkie baterye do napaści i obrony juź są w pogotowju i zmiana szczęścia tych sprzecznych usiłowań zostanie niemylnie przez czas niejaki głównem zajęciem prassy tutejszej; rozumiemy wszelako,ie dla osobistej przychylności Króla ku swoim teraźniejszym Ministrom zwycięztwo Pana D u p i n, (wreszcie niewielkie wagi dla państw zagranicznych), znacznej jeszcze dozna odwłoki. Słychać o nowej konwencyi między dworami paryskim i londyńskim, zawartej w celu prędkiego załatwienia sporów między Dom Pedrem i Dom Miguelem w Portugalii. Mówią także, iż d. 9. b. m. rano, Poseł brazylij. ski pokazywał list jednemu 2 tutejszych najpierwszych bankierów, który zawiera wiadomość, iż obadwa gabinety postanowiły działać na korzyść Donny Maryi. Z dnia 82. Stycznia.

Zabiegi Karolistów na zachodzie dotychczai jeszcze nieustały; codzień nowe o nich nadchodzą doniesienia, wzbudzające uwagę gabinetu- Stosunki te stały się powodem do odbycia dnia wczorajszego posiedzenia u Ministra spraw wewnętrznych, w którćm też wielu Deputowanych, (np. Generał Erlon) udział miało. Twierdzą, źe oficer wysokiej rangi natychmiast się uda do Nantes. - Zastanowiano się ted na tern posiedzeniu nad środkami dofyczącemi się stanu oblężniczego, i zdaje się, ze z powodu zachodzących obecnie stosunków, postanowiono prawa względem stanu oblężniczego tymczasem jeszcze nieprzełoźjć Izbie Deputowanych.

Dzień wczorajszy przeszedł jak najspokojniej ; stronnicy byłej dynastyi niczego nieprzedsiębrali a władze użyły wszelkich środków ostrożności; wszystkie kościół) stolicy otoczone były licznemi oddziałami siły zbrojnej i agentów policyi; w niektórych, np. w SaintRoch, zgromadziło się około 50 osób w kapeluszach krepą obwiniętych, czekając naboźeń. stwa żałobnego; przekonały się wszelako, ie eię zawiodły na nadziei swojej. Q u o t i d i e n n e donosi: Twierdzą powszechnie, że zabiegi Ministeryalne w lej chwili żywo się krzyżują. Panowie Decazes, Bassano, GuilIeminot, zmierzają do Prezesostwa Rady, którego Marszałek Soult, Minister wojny, podobno więcej długo niezatrzyma. Mówią, że Pan Montalivet ma nadzieję wstąpienia do gabinetu. Pan Jay zostałby w tym razie Intendentem listy cywilnej. M e e e a g e r wyraża: Powiadają, ie Marszałek Soult, który juź przed wyjazdem swoim do LilIe był nieco słaby, nie w dobrym stanie zdrowia stamtąd powrócił. Mało co znaczy kontuzya, ale ciągłe prace, którym się Marszałek poświęca w wieku, który im więcej podołać niernoże , zupełnie siły jego wycieńczyły. T e n stan zdrowia Prezesa Ra» dy wzbudziwszy ambicyą podaje oraz pra szczą kombinacye. Wszakże doktrynery w łych nieodiiieśliby zwycięstwa. TrzecLv wymieniają kandydatów do zarządów Ministeryum wojny: Panów Clausel, Guilleminot i Peltt. Armia wprawdzie radsby widziała jakiego Marszałka wyniesionego na godność Ministra, ale u tej niezasięgają rady» G a I i g n a n i 's M e s s e n g e r zami e ś ci ł pi(ino prywatne z Odessy pod d. 31. m. z. i tą.

powiną, źe Admirał rossyjski Greigh otrzymał rozkaz uzbrojenia floty na morzu Ctarnem, »łożonej z 3,6 żagli i 13,000 żołnierzy» Rozumieją powszechnie, źe ta znamienita wyprawa przeciw Mehemedowi Ali jest przeznaczoną, Obcy majtkowie za dobry żołd raogą w służbę wstępować. A ng li a.

Z Londynu, dnia 22. Stycznia.

Gaz, M orning - H erald donosi: .»Względem spraw portugalskich dochodzi nas w tej chwili wiadomość, źe roissya Lorda Hervey wcale się niepowiodła i żadnego niewydała skutku; Dom Pedro równie jak Dom Miguei odrzucają, ofiarowane sobie przez Anglią p 0średnictwo, stosownie do którego obydwa mieli opuścić Portugalią, a rządy kraju powierzyć Regencyi w imieniu Donny Maryi, Nieprzyjęli podobnie proponowanego zawieszenia broni, a tak więc obie partye gotują eię 2 ponowioną gorliwością do rozprawy wojennej, mającej rozstrzygnąć pytanie, którego przyjacielskie układy załatwić niebyły w etanie. Zreezla nieręczymy za wiarogodność tej. wiadomości» Ministrowie zdają się mieć zamiar zaprowadzić wielką reformę w kościele protestantfilcim w Irlandyi. Dziennik G lob e twierdzi, iż duchowni tym mniej będą. przeciwni temu planowi, źe tylko przez zaprowadzenie Stosownych ulepszeń, mogą zyskać na popularności i polepszeniu swego losu, Z Valbnga donoszą, ii gdy Dom Miguei odprawiał przegląd wojska, padł blisko niego strzał, który zabił kobietę.

Rozmaite wiadomością

W jednej z oper, dawanych w Neapolu, przypadała taka scena, źe myśliwy rzuca się na polowaniu na niedźwiedzia, a przebijając go włócznią, opiera nogę o zabite zwierzę l splewa aryą tryumfalną'" Śpiewak przedstawiający myśliwego, śpiewał wybornie i był powszechnie w tej scenie lubiony. Zdarza się,źe pewien podróżnik, przybywszy do tego miasta, zgłasza się do dyrekcyi teatru z prośbą, by z miłości ku sztuce pozwolono mu w onej operze niedźwiedzia przedstawiać. U czyniona żądaniu jego zadosyć, wykonał dokładnie próbę i gdy w ciągu przedstawienia przyszło do tej sceny, źe myśliwy miał niedźwiedzia przebijać i odśpiewać zwykłą aryą, zrywa się niedźwiedź z pod myśliwego, obala go na ziemię i śpiewa tę sarnę aTyą głosem daleko mocniejszym, jak dawny śpiewak, i śród hucznych oklasków zgromadzenia. Pokazało się później, źe to był przejeżdżający śpiewak, kióry, zawistny sławy onego artysty, tym sposobem publicznie chciał go zawstydzić. Przekupki paryzkie,. których pokolenie znane jest w historyi rewolucyi pod nazwiskiem Dames de Ja Halle, dowiedziawszy się, źe Xięźna Berry otrzymała pozwolenie przechadzania się po wałach twierdzy Blaye, sprawiły jej przepyszny płaszcz axamitny, wyszywany złotem». Po zwycięstwie, które sławny Admirał angieleki N eIs on odniósł nad Abukir- Bejem, Rząd Neapclitańeki ofiarował mu w darze piękną posiadłość, położoną w bliskości Bronte, z tytułem Xiestwa tegoż nazwania. Dobra te wraz z tytułem doszły w spadku do teraźniejszego ich dziedzica, który utracił je całkowicie przez ostatnie wyliuchnienie Etny; cala bowiem ziemia pokryta została warstwą lawy i popiołu».

OBWIESZCZENIE.

M3ędzy kupcem S z ym o n e m G rii n b a um z Swarzędza i Panną Amalią Guhrauer z Leszna podług protokułu sądowego z dnia 10 .Grudnia r» b. wspólność majątku w przyszłem ich małżeństwie wyłączoną została. Poznań, dnia 10. Grudnia 1832.

Królewsko-PruskiSąd Pokoju.

Wyciąg Z Berlińskiego kursu papierów i pieniędzy.

Dnia 29. S:ycxnia i 833. Papiera- Gotowimi mą po po Obligi długu państwa . . II{ II{ Obligi bankowe ai do włącznie lit. H. }) . }) Zachodnio- Pruskie listy zasta97J Listy zastawne W. Xiestwa Poznańskiego. . . . 991 98) W schodnio- Pruskie . . . II{ i05J