POZNAŃSKA GWAHDJA NARODOWApruską, tuż przed wkroczeniem do Poznania zwyril,1skich wojsk francuskich. Stan przejściowy i pełnienie służhy garnizonowej przez milicję nie trwały długo. \V parę bowiem dni po wymarszu regimentu v. Zastrow, a mianowicie 3, listopada) Poznań"} został zajęty przez przednią straż armji francuskiej pod dowództwem płk. Excelmans. \V trzy dni po nich prz'byłi Dąbrowski i \Vyhicki opatrzeni instrukcją od Napoleona z zadaniem porwania narodu polskiego pod hroił. \V śród ogólnego radosnego nastroju i ohjawów patrjotyzmu zaczęła się praca twórcza Dąhrowskiego i \VybickieJ!'o. Powstaje polska władza administracyjna i polskie wojsko, rozlokowanp jednak na prowincji. w sam)'m Poznaniu umieszczając dowództwo dywizji i oddział werhunkowy. Natomiast do ppłnieuia służby garnizonowe ohok oddział6w wojska francuskiego powołał Dąhrowski dawną milicję miejską, przeformow'waną ohecnie na modłę fran/"'uską"). ;..rowe tp wzory ujawniły się nietylko w organizacji, ale nawet VI' nazwie, ho tradycyjna, z dawiell dawna mająca prawo 01»'watplstwa nazwa "milicja", przemianowaną została teraz na "gwardjQ narodową". I\omendantem jej został ,'adca miejski, członpk poznai'skiego sądu applacyjnego, a falwykant świec z zawodu: Bprnard Bose. Celem zorganizowania gwardji narodowej już w dniu 10 listopada 180li r. wydal Dąbrowski wskazówki 7) zatytułowane: "gwardja nacjonalna, czyli straż miejska - im,trukcje do wspomnianej organizacji". \V tpn rozporządzeniu Dąbrowski zalecał i nakazywał magistratom miast departamentu pozna'"skiego spisać ,'ałą ludnoŚĆ' miejską \V wieku od Hi do no lat

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1931 R.9 Nr1

C,) Kmnika miasta Poznania, t. VII, 19:29 I'., sh'. ;!!JiJ i naRt. (JaHlbZ Staszewi-ki, Poznali jesiE'nią 1800 r.).

0) Przegląd historyczno-wojskowy, t. I, 1929 r., str. 9!J-100 (Janusz Staszewski, Gwanljc narodowe w czasach Księstwa \\'arszawsldE'go); I. :, 19:m r., sil'. :!6) (Janu'<z Staszewski, Hezcrwy wojskowe podczas \\ ojen Polski porozbiOl'owpj). 7) Przegląd histol')'czno-wojRkowy, t. 1, HJ2!J r., stl'. 12:J, (Janusz Slasz(>\Vski, Iłoz}lol'ząflzenia o g\\i1]'djach na.l'oilowych Księstwa Warsza wSkipgoj

Iz podaniem imienia, nazwi:-;ka i miejsca zamieszkania. Z chwilą spisania w:-;zyscy oni ,.:-;ą z powinności człoll I,ami gwardji 1Iarodowej". (;wardja owa pod względmi1 wojskowym miała hyć zorganizowana wedle systemu stosowanego w pierhodp linjowej francuskiej. Od słu7.hy nik t nie h.d wol nym, dozwolonem jednak hylo zastępstwo w służhip przez innego czlonka gwal'lłji w tej samej randze jak zastępowan.' . \\' zakOl'H'zeniu instrukcja lJOdawala. iż gwardja pel ni slu7.IH) wojskową garnizonową w mieśe1p i okręgu o promieniu 21/ mili hcz żadnego wynagrodzenia. () ile gwardja hyla dalej u7.yta, pohierała 7<'łd, żywność i furaż jak wojsiw linjowe. }(arność i posluszm'ł:-.two miały h.\'ć takie same jak w woj:-;ku wedle regulaminów francuskieJ!. Na podstawie tych prawi deI ogólnych pow:-;tawala gwardja ual'odowa w Poznaniu i w ntlym :-;zpregu miast okolirzll.\Th. ale inkjatywa przeszła ohecnie na nową instytucję nie wojskową a l'.\'wilną: izbę administrac) jną departamcntu poznał-I:-;kiego A). Zarządzenia tej nowej inst.\.tucji :-:ięgały dość daleko.

ho a7. na Kuja\\ y, kttJl'c później organizacyjnie został)' prz,\'fłziplone do dppartanH'ntu h.\'dgoskiegu. \\'iem)' bowielll, i7. w ]'0;, pÓźniej komendant plaru w Br:eścin") mportuje, że gwan:,ii,' narodo\\'ą w tem mieście formował magistrat "otrzymaws/Y rozkaz izh) administracyjnej lloznał-Iskiej". :\Iożna jCd'IIII,: \\ Ilioskować, 7.e nietylko w Brześciu, alp ró\ynipż WP \Vłodawlw i howalu formuje sil.' gwardja na podstawie taldch :-;am)Th rozkazÓw. B)'wał)' jednak pewne odstępstwa od tych ogólnyrh zarządzeł-]. \Viell1)' np.. i7. w Lc:-;zni8 HI) synagoga ż.\'dowska weszła w porozumipnie z chrześcijanami, że wypłacać hędzic miesięcznie 50 talarÓw na rzecz gwal'lłji ogólnie, a każdemu gwardziścip

"I AI'f'hiwUIll Akt nawnyeh \\ \Y:Jrszawie. Hada tanu 2m!.

f. ;)6 -(;9. Owczesny dl'lJHI't:llł1pnt 1)oznni1f'ki oJJ!'jll1ownł ]HI\\'int)': hahimojski. gnieżnielIski, koC'iallski, krohski. kl'otoszyi]ski. między}"Z('eki, ohornirki, pyz(h'ski. POZllaJ'ISki, lwwidzki, 14]'elllski, ŚI'f'flzki.

wl1g-rowiecki, wsehowski. !I) AIThi\\'uTn I'n{]sIWPW(' \\. Poznaniu, I'ref. hyrJg. .\ fIl" :11.1, f. :!R-:m. 111) \1'C'hi\nlll1 Pał-lstwO\\e \\' l'oznaniu, Leszno \. XVIII A CłO.