RYSZARD WITTING
,. Darmstadter- und N alionalbank" przy przeprowadzaniu wielorakich trudnych zadań. Przy zajęciu tern znajdował zawsze jeszcze czas na opracowanie licznych publikacyj z zakresu polityki wewnętrzne) i zagranicznej, spraw gospodarczych, podatkowych, finansowych, bankowo-technicznych, komunalnych i prawno-państwowych. Szczególnie zajmowały go zagadnienia wychowania narybku urzędniczego, polityki marchji wschodniej, reformy dyplomacji, emigracji wiejskiej i t. p. Lektura tych pism godna jest polecenia, wykazują one bowiem lepiej, aniżeli najdokładniejsze opisy, bystrą logikę, umysł systematyzujący, bogactwo idei, wysoki polot myśli, wszechstronną i gruntowną wiedzę oraz zdolności publicystyczne Wittinga. Dla dotychczasowego urzędnika komunalnego było wstąpienie do dyrekcji wielkiego banku rozszerzeniem horyzontu przez podróże zagranicę i dawało większe, aniżeli dotąd możności rozpatrywania wszystkich spraw politycznych z gospodarczego punktu widzenia. Jako wynik tych nowych poglądów ukazała się praca p. t, "Der politische Bankdirektor" (Berlin 1905). Lecz choć bankowości poświęcał się pilnie, nieraz otwarcie wyznawał, że w pracy tej nie znajduje pełneji satysfakcji. Wszystkie jego myśli i dążenia były i pozostały zwrócone ku polityce Gdy na kilka lat przed wojną światową dyskutowano publicznie na temat prawdopodobnego następstwa po jakimś ustępującym ministrze, wymieniano jego nazwisko po kilka razy. Kończyło się jednak zawsze na pogłosce, mimo że nie było bodaj drugiego człowieka, któryby tak, jak on, nadawał się na kierownicze stanowisko polityczne w Prusiech lub Rzeszy: odznaczając się głębokiem znawstwem zarówno życia gospodarczego, jak i administracji politycznej i państwowej, gjruntownem wykształceniem powszechnem - szczególnie w dziedzinie historji, ekonomji, literatury i filozofji, -. ożywiony wielkiemi myślami twórczemi i obdarzony bystrym wzrokiem prawdziwego męża stanu, posiadał Witting, obok wielkiego kunsztu wymowy, dar debatowania ciętego, pełnego humoru i dowcipnego. To też w kilku nekrologach, poświęconych jemu przez przyjaciół politycznych i współpracowników literackich, znalazło wyraz przeświadczenie, podzielane zapewne i przez sa