TABLICZKI Z TRUMIEN
wrotnie. Nie docenia się naogół ich wartości artystycznej, traktując je jako dzieła domorosłych lub wędrownych malarzy, podczas gdy owe malowidła mają pozatem jeszcze specjalną wartość naukową dla historji kultury, dla genealogji, heraldyki i kostjumologji. Chociażby ten wzgląd ostatni powinienby nas skłonić do ich bodaj jak najśpieszniejszej inwentaryzacji. W niniejszej rozprawie zajmować się pragniemy innym, lecz zupełnie podobnym zwyczajem, bezpośrednio poprzedzającym zwyczaj umieszczania portretów na trumnach. Będzie tu mowa o tabliczkach metalowych przymocowanych do trumien a zawierających tylko wyryte napisy i herby osób zmarłych. Tego rodzaju tabliczek posiada Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu już kilka. Pochodzą one z wykopalisk na terenie dawnego cmentarza ewangelickiego w Poznaniu, a okoliczność, że napisy i herby na nich odnoszą się do kilku z najwybitniejszych osobistości patrycjatu poznańskiego, nadaje im jeszcze większą wartość, pomijając tu zupełnie walory artystyczne, które owe tabliczki posiadają w swej dekoracji rytowniczej, w charakterze i układzie napisów, herbów i t. p. Dnia 21 marca r. 1776 natrafił kupiec poznański i członek zarządu gminy ewangelickiej Ackermann Gak sam o tem informuje w swym dzienniku l), na terenie cmentarza ewangelickiego na grobowiec murowany rodziny patrycjuszowskiej Ridtów, założony przez Hieronima Ridta, zmarłego w r. 1592.
Wewnątrz grobowca znalazł Ackermann sześć trumien oraz trzy tabliczki z trumien, wśród nich jedną z miedzi, grubo pozłacaną, która pochodziła z trumny żony fundatora grobowca, Doroty Ridtowej2) . Napis na tabliczce opiewa: Hoc loco conditur honesta, pudica ornatissimaąue domina Dorothea Rithia matrona, verae religionis amore pietate, gravitate animiąue integritate praestans, filia J acobi Korbii, civis Posn., que exactis
') Po@, Zeitschr. f fiesch. u. Landeskunrte <1 Prov. Posen (1883), ir, 222. 2) Dorota była córką Jakóba Korba i siostrą doktora poznańskiego Jana Cossiusa (Korb =K03z, Cossy, Cossius); po* Wicherkiewiczowa: Rynek Poznański i jego patrycjat (1925), 113.