Wielkiego Xi e s twa POZNANSKIEGO Nakładem Drukarni Nadwornej W* Dehera i Spółki. - Redaktor: A, Wannomki. \JW2b5. - W Sobotę dnia 11. Listopada 1837. Wiadomości krajowe. z Berlina, dnia 6. Listopada. Przybyli tu: JO. Xiąźę Wilhelm Radziw i ł ł wraa z swoją małżonką z Rubberga w Szląsku. WAHMWAHH I Wiadomości zagraniczne. Polska. Z Warszawy, dnia 5. Listopada. Onegdaj przejechał przez Warszawę z Petersburga do Włoch, eardyńeki Poseł i Pełnomocny Minister przy Dworze CesarskoRossyjskim, Hrabia Simonetti, Dnia 2. b. m. zmarła Zuzanna 2 Redlów Wilczyńska, Ochmistrzyni Instytutu Rządowego Wychowania Panien. Exportacya ciała odbędzie się dziś o godzinie 3. z południa, z kaplicy Instytutu z domu przy ulicy Miodowej Nr, 492 na cmentarz Powązkowski. Obrót w wexlach był w upłynionyrri tygogodniu dos>ć mierny. W wexlach na Wiedeń i Londyn był odbyt najznaczniejszy; takie i na Odessę w kursie po 376. Dukaty są ciągle poszukiwane. Listy zastawne były ofiarowane; natomiast obligacje cząstkowe i Udziałów« bardzo żądane. Z dnia 6. Listopada. Mustra i obroty wojenne pułków wszelkiej broni, składających załogę Warszawy, odbyły się onegdaj w okolicach między Wilanowem a Sielcami, wobec JO. Feldmarszałka Xiecia Warszawskiego, u którego następnie w pałacu Łazienkowskim majdowali się a * obiedzie Generałowie i oficerowie. Znaczna część makomitych osób, bawią« cyc h tego lata za granicą lub na wsi, wróciła do stolicy; irine zaś co chwila są jeszcze spodziewane. Żałować wszakże należy, że chwi. lowy pobyt wielu gości, w porach letniej i jesiennej tegorocznej zwiedzających Warszawę, bądź w przejeździe i powrocie z wód lub dla interesów tu przybyłych, nie zamienił się w pobyt w stolicy. Zabawy się rozpoczęły. Resursa kupiecka dała. obiad i wieczór muzyczny; Nowa obiad i wieczór tańcujący. Teatr przedstawił już i przygotowuje jeszcze arcydzieła muzyki i tańca, a niebawem salony w zupełności pootwierane i uczęszczane zostaną. Co do spacerów, te tylko jeszcze chwi« lami, chyba dla pożegnania się z niemi aż do roku przyszłego, odwiedzane bywają. Po sklepach ruch kupujących jest znaczny. Z Szadku, dnia i. Października. Od niedawnego czasu okolica nasza co rai więcej nabiera ruchu. Mnóstwo osadników R Niemiec, osobliwie z krajów Heskich przy« SCI się P v Zduńskiej Woii ł Lutomiersku; kolonizacya taka w kaźym względzie stanie sieJ dla naszego kraju użyteczną. Pracowici cudzoziemcy pomogą nam do wznoszenia rolnictwa, przemysłu i handlu. Z K o n i n a, dnia 29 Września. W okolicy naszej mamy prawdziwą osobliwość, połączon.ą z wielkim dla mieszkańców kraju użytkiem. Pan Mikołaj Hrabia Gutowski, w dobrach swoich Wyszynie przy hu« cie założył szlifiernią. Do zakładu tego przy. byli zręczni i znający swoją sztukę cudzoziemcy. Wyro by ich zadziwiają pięknością. Wyrzynania na szkle przechodzą wszelkie oczekiwania. Widoki miejsc znakomitszych w kraju i zagranicą wyrabiane są według życzenia i obstalunku i to jak najspiesznej, W krotce zakład ten, wyrobami swojemi użyteczny bliżej się da poznać. H o s s y a. Dn. 25, Września N, Cesarz Jmć, 2 J.C. W. N astępcą, zjechawszy z portu Kerczemkiego na brzeg, był w Cerkwi Sobornej i oglądał mu« Beum i pensyą panien szlachetnych. O 10 rano CeeuZewicz odjechał na powrót do Krymu, do Cesarzowei, a N. Pan na tymże staiku parowym "Gwiazda północna" puścił się w podróż do Redut Kale, gdzie stanął szczęśliwie dn. 27. Września o południu. Po przybyciu do Redut-Kale morzem, N. Pan zjechał na brzeg o południu, gdzie był spotkany przez Dowodzcę oddzielnego Kaukaskiego korpusu i w towarzystwie jego wyjechał do Kutajsu. Ujechawszy kilka wiorst, J. C Mość był spotkany przez Władcę Mingrelii, xiqcia Dadiana. Po przybyciu do miasteczka Zugdidi, był w Cerkwi N. Panny Cbopiejskiej i po krótkiem nabożeństwie uda! się do domu Władcy,»prze «naczonego na nocleg. Straż honorowa, złożona z xiąząt Mingrelskieh, czekała tam Cesarza i powitała go radośnero hurra! Dn. 28., O 9 rano, J. C. Mość pojechał dalej. Znakomitsi obywatele Mingrelscy i sam Władca, przeprowadzali N. P ana do granic y , gdzie J. C. Mość był spotkany praez Rządzcę Imiereiyi, wraz ze znakomitszemi xiąźętami i szlachtą Itrbierttyńską. W Kuiaisie, gdzie Cesarz J mć raczył nocować, czekała nań straż honorowa z tychże xiążąt i szlachty. D n. 29., 09 rano, mieli szczęście być przedstawieni N. Panu: Arcybiskup Imieretyński Sofroniusz i Metropolita Dawid; władzcy Swonieccy, xiążęta Michał i Taterchan Dodeszkilianow, i nowo z hoIdowani xiąięta Siebeldyńcy; potśm J. C. Mość raczył oglądać lazarety, szkołę powiatową i koszary linijowego Czarnoworskiego batalionu, i C to gode, puścił się W dalszą drogę. Xiąźętai znaCZnIejSZa szlachta, towarzyszyli J. C. Mc! do granicy Gruzyi. N a Molickiem stanowisku Cesar« Jrnć miał nocleg, gdzie był spotkany przez Gruzyjskitgo Cywilnego Gubernatora i Marezaika Gubernijainego z X'ążętami i szlachtą, tudzież przez znakomitszych mieszkańców pobliżnych Osietyńskich wąwozów. Od samego Redut Kale, jechał drogą, nowo urządzoną dla dogodniejszej komunikacyi między Gruzyą a pobrzeźem Morza Cornego. Droga ta, przedtem prawie nieprzebyta, z powodu bagien, lasów pierwiastkowych i łańcuchów gór skalistych, teraz daje zupełnie wygodny przejazd. Dn. 30go, Cesarz Jmć stanął szczęśliwie w Suram, skąd, dn. 1. D. T., o 7 rano, wyruszył dalej, ku Achałcych. Z O d e s s y, dn. 1. Października, Najwyższym Ukazem, danym w Orianda, w dn, \-j. Września, N. Cesarz J mć posiadłość Swoię, na południowym brzegu Krymu, zwaną Orianda, raczył podarować na własność N, Cesarzowej J :nci Alexandrze. Dobra Orianda, stosownie do woli NN, Państwa, pozostają w zarządzie Hrabi Woron« cowa. F2anCYB. Z P aryż a, dnia i. Listopada. Statek parowy "Cerberus" odpłynął dn, 37, z, m. z Tulonu do Bony. Aż do tego dnia nie wyprawiono jeszcze żadnego nowego pułku do Afryki. Czytamy w Kar c i e z 1 8 3 O r. : Minister Wojny otrzymał dziś wiadomości z Bony z d, 15, z. m. Ob;ecują mu w tychże raport Generała V ale e, ale ttn jeszcze nie nadszedł. Podług tegoż samego dziennika wzywa Minister Spraw zewnętrznych wszystkich Prefektów, w wydanym do nich okólniku, aby ci utrzymywali teraźniejszy dobry sposób myślenia obiorców. Nasz teraźniejszy rząd, powiada wspomniany dziennik, jest rządem prawdy; a pierwszym jego interesem i najgorętszem życzeniem jest to, aby wszyscy obiorcy, jakiegokolwiek bądź sposobu myślenia, udali się na zgromadzenia obiorcze, i aby tym sposobem npwe wybory były prawdziwym wyrazem potrzeb i sposobu myślenia mieszkańców krajuJournal de Paris wątpi także o prawdzie podania, jakoby Don Carlos za Ebro się cofnął, ale z innych powodów. Utrzymuje bowiem, źe Don Carlos nie potrafi przeprawić się przez tę rzekę, ponieważ Generał krystynistowski, Lorenzo, stanął między nim a tą rzeką. Ogłoszona dziś przez rząd następująca depesza telegraficzna z B o r d e a u x z dn. 27 Paźd., same dawne Obejmuje wiadomości: Espartero donosi, źe po odparciu d, i5 Don Cariosa ku Buintanarowi, wyruszy d. 16. do Solasu, koń E Zariateguim, tegoż do Montes de Oca odeprze i ściganie, jego generałowi Łorenzie poleci, podczas gdy się sam znowu przeciw Don Carlosowi zwróci, który lic przez Ebro prze« prawić zamyśla. Donoszą z Logrono pod dn, 21., że Zariateguj dniem pierw pod Revenga przez Ebro przeszedł, i że Łorenzo dnia ig. był w Beloradzir. Don Carlos, ścigany przez Eeparterę, sial tegoż samego dnia w Santa Inez. Szczegóły te potwierdzają zbiegi. Cabrera był z całą ewoją siłą obrojną w Arco, dla wstrzymania Generała Oray, który dn. 30, w Castellon de la Piana zgromadzał działa ciężkiego wagomiaru w celu oblężenia Gantaviei, Wychodzący w Bajonnie dziennik Karoiistowski zawiera znowu pod napisem: Skazówka dla rządu, co następuje: Lord John Hay nie pozwolił ani jednemu hiszpańskiemu żołnierzowi pozostać w Guetaryi, 200 żołnierzy morskich angielskich składa załogę miasta tego. Powtórnie więc zajęto nowy port na korzyść Anglii. Nadeszte tu gazety madryckie z dnia 23. nic ważnego nie obejmują. Powzięto tam już wiadomość o zdobyciu Konstantyny i (o przez Malagę, dokąd ją okręt toskański przywiózł. Podług listów z Kadyxu nadszedł tam nareszcie rozkaz rządu, aby zakład jeńców karoiistowskich w San Fernando znieść. 800 z nieb przewieść miano do Majorki, 700 na wyspy Kanaryjskie, a pozostałych 500 zatrzymać jeszcze w San Fernando. A n g li a. Z L o n d y n u, dnia 31, Października. Chociaż Posłów zagranicznych na ucztę w Guildhail zaproszono, nie posłano przecież ich małżonkom biletów zapraszających. Z (ego powodu uczynił Poseł francuski zapytanie u władzy Cityi, ale mu odpowiedziano, że tylko damy należące do dworu Królowej zaproszone będą. Głoszą, że dzień 9 Listopada, w którym Królowa Cityą odwiedzi, będzie dniem uroczystym dla giełdy, która się od wszelkich czynności wstrzyma z wyłączeniem tylko wypłaty wexli. P u b I i c L e d g e r twierdzi, że się już odbyło zgromadzenie najznakomitszych kupców, aby tym końcem pozwolenie u Tajnej redy wyrob>ć. S u n powiada nawet, ie zebrani naj znamienitsi banberowie oświadczyli, aby wexle, mające być spłacone dn. 9. już dniem pierw zaspokojone były. W ciągu ostatnich czterech tygodni wydarzyło eię w Londynie i okolicy jego kilka przypadków cholerycznych. Aby jednak publiczności nadaremno nie nabawiać trwogi, ile że się charnkter tej choroby bardzo łagodnym być 0kazał, nie ogłoszono tego wcale i tylko lekarce zebrali się na obradę, czyli jest podobną do prawdy rzeczą, że się cholera t 1831 i »83ł r» teraz się znowu ponowi. Gdy przecież w upłynionym tygodniu w parafii Limehouse cztery osoby na cholerę zachorowały i trzy z nich umarły, przeto zebrali się powtórnie na wezwanie połicyi lekarze i oświadczyli, że się istotnie dawniejsza cholera zjawiła. Także na pokładzie okrętu parowego Dread nought wGreeowichu, na którym jest szpital dla żeglarzy urządzony, dawniej już kilka osób na cholerę umarło. Ud 9 dni przecież, według zapewnienia Kury era, nie wydarzyłsię na nim żaden nowy przypadek. Także i w owej parafii skończyło się na powyższych czterech przypadkach, a tak pochlebiają sobie, ie zaraza ta ustanie. Ostatni, przybyły tu z Portugalii statek parowy 1 b e r i a nie przywiózł żadnych ważnych wiadomości z Lizbony. W czasie jego odejścia dn. 24. jeszcze nowe Minieteryum portugalskie nie było uzupełnione, a o sunie skarbu milczą wszystkie listy. Dzienniki torysowskie wzniecają ciągle po zdobyciu Konstantyny starą nienawiść przeciw Francy i. Morning Herald upatruje nawet w zaborach prze? Francyą na wybrzeżu afrykańskiem poczynionych plan, ułożony w porozumieniu « Rossyą, na zagładę Anglii. 1 M o r n i n g P o s t podziela jego zdanie w tej mierze, ale ministeryalny Kuryer poczytuje to za czyste urojenie. Dzienniki tutejsze zawierają już obszerny opis przepychu, z jakim Guildhail w czasie odwiedzin Królowej przystrojony będzie. M o r n i n g Post zarzuca jednak 300 członkom rady gminnej, po większej części rzemieślnikom niższego rzędu, jak się wyraża, rozliczne uchybienia przeciw etykiecie, lubo przyznaje, że kominiarze i nocni stróże mogą być roztropnymi i zacnymi ludźmi, i przytacza między innemi, ie odrzucono wniosek względem zaproszenia Króla Leopolda. Podobnież nie chciano zaprosić; Lorda Morpetha, sekretarza dla Irlandyi, ale na przedstawienia Lorda J. Russella inaczej się namyślono. Powstają także przeciw ogólnemu oświeceniu miasta, bo sztuka la 1 60co funt. szt, kosztować i tylko próżniakom i rzezimieszkom dogodną będzie. Królowa nie powróci już tej zimy do Brighton; miała wszelako wspomnieć niedawno, ii na przyszłą wiosnę uda się w to miejsce. W mieście Cork, w Irlandyi, wybuchła cholera. Uroczystość, która ma nastąpić w City d, 9. p. ra., zajmuje teraz wszystkich mieszkańców stolicy. W pobliżu Tempie Bar, przy wejściu do City, czynią rozmaite przygotowania, czę dzieć, M dla spekulacyi otworzyło się pole przy tej sposobności. Ośmnaście miejsc na pierWBzem piętrze w Chapside wynajmują za 18 funtów szierl. Królowa ciągle zostaje w towarzystwie swych ministrów. Gazeta Brighton Herald wnioskuje z tego, źe Monarchini musi być zadowoloną ze swego gabinetu. Wczoraj do stołu Królowej byli zaproszeni: Lord i Lady Russell, a Margrabia Liansdowne i Lord Gleneig byli tego dnia oczekiwani w Brighton. Słychać, źe Lord Howard de Waiden, nasz poseł w Lizbonie, spodziewany jest w Londynie za urlopem. Ostatnie wiadomości z Lima dochodzą do dnia 15. Lipca b. r. Kongres Tacna, złożony z delegowanych od trzech związkowych stanów i dla ułożenia nowej dla nich konstytucyi zebrany, ukończył 1. Mąja b. r. swoje zajęcia. Ogłoszony przezeń nowy Kodex ułożony został według wzoru urządzeń Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Cały zarząd łmyu podzielonym został na trzy władze: prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Każda ze trzech rzeczypospolilych: Północnego Peru, Południowego Peru i Boliwii, mieć ma własny kongres, zaś co dwa lata zbierać się będzie kongres powszechny, składający się z izby senatorskiej i izby deputowanych. Senatorowie obierani będą dożywotnio. Dla ich obioru rozmaite siany każdego departamentu przedstawiać mj<ą po 30 kandydatów Najwyższemu naczelnikowi, który wybierze z nich 15. Prawo zostać obranym na Senatora lub Delegowanego, służy tylko właścicielom gruntowym, posiadającym 2000 doli. dochodu, łub tym którzy z innego jakiegokolwiek źródła mąją przynajmniej 1000 dolIarów dochodu. Dla dawania głosu na wyborach mieć potrzeba majątek przynajmniej od 3000 dolIarów szacunkowej wartości. Najwyższy naczelnik związku obiera się na 10 lat, z sześciu kandydatów, podanych przez trzy rzeczy, pospolite, na powszechnym kongresie. Kongres ten jest także sądem, przed który powołuje się najwyższy naczelnik, jeśli oskarżony zostanie o zdradę stanu, lub samowolne zatrzymanie na dłuższy czas urzędu. Ministrowie stanu, agenci dyplomatyczni, konsulowie i urzędnicy, odpowiedzialni są też samemu tylko powszechnemu kongresowi, lecz mogą być zaskarżani tylko przez izbę delegowanych. - Każda z trzech rzeczypospolilych spłacać ma osobno własne długi. Długi kraju, który znany był dawniej pod ogólnćm nazwiskiem Peru, rozdzielone być mają, według uwagi kongresu, pomiędzy stany północny i południowy; 'e- Cały Kodex składa się ze 40 arłya kułów i powinien jeszcze być utwierdzonym na kongresach 3ch rzeczypospolilych. W czterech dodatkowych artykułach oznacza się po« rządek wyborów, czas zebrania się pierwszego kongresu, sposób przyprowadzania jego członków do przysięgi, i za Najwyższego naczelnika obrany zostaje Generał Santa Cruz. Gazeta Bombajska z d. 10. Czerwca ogłasza wiadomość o znacznych rozruchach, które wynikły w rozmaitych miastach, ze zbiegu w dniu jednym dwóch świąt: mahometańskiego i indyjskiego. - W Kalkucie, z powodu nadzwyczajnej posuchy, pożary niezmiernie są częste. Dnia 20. Kwietnia gorzało w mieście jednocześnie we 20 miejscach. Według wiadomości z Kalkutty, dochodzących 6, Maja, w państwie Birmańskiem wybuchła na nowo wojna domowa. Z powodu pomieszania zmysłów, któremu Król tego kraju niekiedy ulega, Królowa z bratem swoim objęła sier rządu; brat zaś Króla, Xiąźę Tarawadiz, jął się przeciwko nim do broni, i ze znacznem wojskiem stanął o 40 mil od stolicy. Jest on powszechnie lubiony, jednak« źe nader jeszcze wątpliwą było rzeczą, na którą stronę zwycięztwo przechylić się zechce. Zapewniano, iż z rozkazu Królowej zamordowane zostały dwie siostry wspomnianego Xiąięcia, podejrzane o uczestnictwo w jego zamiarach. Angielski Rezydent w państwie Birmańskiem nie doświadczył z żadnej strony najmniejszej przykrości i dom jego naj święciej był szanowanym. Według najpóźniej szych doniesień 2 tegoż miasta, Xiąźę Tawaradiz wkroczył już zwyciężko do stolicy państwa Ava, i władza jego, której przeciw powszechnemu oczekiwaniu bynajmniej krwią nie skalał, zdawała się już gruntownie ustaloną, Portugalia. Z Lizbony, dnia 20. Października. Gazeta T i m e s obejmuje list pisany z Lizbony pod dniem 17, Października, w którym czytamy: "Nieszczęśliwe przedsięwzięcie, przywrócenia Karty z r, 1826 mocą oręża postawiło deputowanych w przykre m położeniu, które jeszcze pogorszają nierozsądne zaburzenia ludu, podniecanego przez kluby w Lizbonie i Porto. Kluby te ehcą przywrócenia ustawy zasadniczej z roku 1820. Wiele znakomitych osób jest tego mniemania, źe gdyby nie te nie' szczęśliwe wypadki, członkowie pierwszej Izby byliby doźywotniemi, a godność Parów stałaby się dziedziczną. Pan Midosi na posiedzeniu kortezów wnioskował, aby (a Wyższa czyli druga Izba składała się tylko z osób mających najmniej 33lat wieku, i znaczne dochody. Po wybrana z pomiędzy ludu, a z tych trzech list Królowa będzie wybierać parów. Trwanie Izb nie .rna przechodzić dziewięciu lat. Niemcy. Z W o r m s, dn. 34. Października. Gazeta tutejsza obejmuje obszerny artykuł, względem wzniesienia pomnika na cześć MarcinaLutra. Autor artykułu tego, Dr. G. Lange, uważając rzeczą zawodną zbieranie w tym celu składki po Europie i całem chrześciaństwie, wyraża między innemi, iż iyczyćby należało, żeby miasto Worms, jako widownia wielkiego historycznego wypadku, idąc ra przykładem miasta Gernsheim, wystawiło pomieniony pomnik własnym kosztem, chociażby się takowy składał tylko z skromnego kamienia, ozdobionego napisem i stosowną płaskorzeźbą. Z Frankfortu n. M., dnia 27. Październ. Mówią (u głośno o majstrze farbierskim w Hanau, już w wieku dość podeszłym, który usiłował otruć swojego syna. Jest podejrzenie, źe na człowieku tym cięży więcej jeszcze zbrodni, że dawniej pozbawił życia wiele osób, z któremi w bliższych zostawał stosunkach. U derzającą przy tern jest rzeczą, iż dwie jego żony, oraz dwie żony syna jego, wkrólkira czasie poumierały. Z K o b u r g a, dnia 31. Października. (Gaz. Powsz.) Dzień wczorajszy sprowadził jeszcze jednego znakomitego gościa w mury naszego miasta, t. j. młodą Xigźnę Wiirtemberską, córkę Ludwika Filipa. Młoda ta Królewna zadowolniona będzie szczerern i świetnćm przyjęciem, jakiego tu z strony rodziny małżonka swego doznała. Już od samego rana panował wielki ruch po ulicach; część służby młodego Xiecia wyjechała konno aż do pierwszej stacyi na przyjęcie swego pana. Tamże udai się także później Xiążę Ernest Wurtembereki, który kilkoma dniami pierw z Paryża był wrócił, a z strony panującego Xiecia wyprawiony został na powitanie Szambelan i Wielki koniuszy Alvensleben. Przyjęcie Maryi Orleańskiej w gronie domu naszego panującego było jakuajuprzejmiejsze i naj świetniejsze. A u s t 2 Y a. Z W i e d n i a, dnia 25. Października. Od kilka dni nadeszła tu wiadomość przez kuryera, że Baron Hiigel, Radca przy poselstwie, nagle doznał paroxyzm6w obłąkania. Z tego powodu brat chorego udał się spiesznie do Paryża. G 2 e c y a. Z A t e n, dnia 26. Października, Oczekują w Piraeus w tych dniach przybycia Królewicza Pruskiego, Augusta i Xiecia Maxymil. Leuchtenberg. Dostojni goście znaleźć mają w Piraeus bardzo przyjemnie urządzoną kwarantanę, jak może w żadnym z europejskich portów. - Od niejakiego czasu odi wiedzanie Grecyi przez cudzoziemców nader się pomnożyło, co po większej części przy piBac należy ułatwieniu żeglugi przez statki parowe, T u 2 C Y a. Z Konstantynopola, dn. 11.Października« W dniu 34. b. m. wyruszyły ze Skutari do Kurdystanu dwa bardzo piękne pułki piechoty tureckiej, złożone razem z 7000 ludzi. Przed wymarszem Seraskier Said Basza odbywał ich przegląd, "Przed kilku dniami miałem szczęście widzieć kilka odalisek Sułtana, siedziały w tak wysokim koczu, że z niego przy pomocy drabiny musiały wysiadać. Były bardzo bo» gato ubrane, o iłem mógł dostrzedz rysów ich twarzy, zdawały mi się być zachwycającej piękności. Wóz z przepychem ustrojony, ciągniony był przez woły dźwigające na sobie mnóstwo małych zwierciadełtk. Otrzymane tu wczoraj paryzkie dzienniki są przepełnione dziwaczoemi artykułami co do celu wysłania ottomańskiej floty. Dla położenia tamy wszelkim domysłom Sułtan polecił Kapudanowi Ba« szy bezzwłoczne powrócenie do Stambułu." Powracając z uroczystości w W oznieseńsku odbytych, zawitało tu jednocześnie wiele dostojnych osób, jakoto: Xiąźęta August i Adalbert Pruscy, Arcy-Xiąźę Jan Austryacki, Xiąi źę Bernard Sasko- Wejmarski; przyjęcie ich ze strony Sułtana przekonywa, że on ile możności pragnie się zbliżyć do Xiąźąt Europejskich, ROZlllaite wiadolllOŚci. Z Poznania. Dnia 9. b. m. było jeszcze 6 osób chorych na cholerę; od dnia 9. aż do 10. żadna nie zachorowała i żadna nie umarła, wyzdrowiała przecież 1; pozostaje zatem chorych 5. Z P o z n a n i a. - Dziennik urzędowy Król, Regencyi w Poznaniu z d. 7. Listopada zamyka między innemi obwieszczenie do lekarzów, że miasto Ostrzeszów życzy aby tam lekarz praktyczny osiadł; - doniesienia o chorobach bydlęcych: Zarządzony z powodu wybuchnienia zgorzeliny śledziony pomiędzy rogacizną w Ostrowie powiatu Pleszewskiego kordon zniesionym został po ustaniu te) choroby. Zarządzony z powodu wybuchnienia zgorzeliny śledziony pomiędzy rogacizną w Wysocku i Zembcowie powiatu Odolanowekiego kordon został po ustaniu tej choroby zniesionym. Z powodu wybuchnienia zgorzeliny śledziony powiaiu Sjredzkiego, zarządzonym tostai kordon (ej wsi; - dodatek komunalny dla miasta Poznania treści następującej: Król. Ministerstwa spraw wewnętrznych i policyi i finansów zatwierdziły pod dn. 14. b. tri. dalsze pobieranie dodatku 50 od sta do podatku od mliwa i rzt zi w Poznaniu na rok 1838, co niniejszeoi do publicznej podajern wiadomości, t - doniesienie o jarmarku w Rogoźnie: Na wniosek magistratu w Rogoźnie z d. 13. m. r, podajemy niniejszem do wiadomości publicznej, ii wyznaczony na dz eń 14. Listopada t. b. jarmark w Rogoźnie dnia 2 7. m. b. się odbędzie; - następującą pochwalę ze strony Król. Rf-gencyi: Szkoła przemysłowa dla dziewcząt we wsi Bukowcu została otwartą dnia l, Września r. b., a udzielanie nauk przyjęła na siebie bezpłatnie małżonka posiedzicielą dóbr Pana Gersdorffa. O tej obywatelskiej gotowości Pani Gersdorff, z której tak dla młodzieży niewieściej, jako też dla kassy szkolnej w Bukowcu znaczna wypływa korzyść, na tej publicznej drodze z pochwałą donosimy; - obwieszczenie tyczące eię kwitów z wniesionych wypłat za alienacyj e dóbr skarbowych za ii. kwartał b. r.; i następujące obwieszczenie Król. Głównego Sądu Ziemiańskiego: Mając sobie nadesłany znowu wykaz numerów listów zastawnych królestwa polskiego, na dn. S. i 3. Października r. b. wylosowanych, których wartość w drugiem półroczu bieźącern wypłaconą być ma, uwiadomiamy o tern publiczność z nadmienieniem, iż wykaz ten będzie okazany każdemu, mającemu w tern interes, w biórze pierwszem Głównego Sądu Ziemiańskiego. *L P o z n a n i a, d. g. Listopada >837- - Panna Robena Ann Łaidlaw nadworna iortepianistka Jej Królewskie) Mości Królowej Hanowerskiej w przejeździe swoim do Petersburga zamyśla w mieście tutejszem dać koncert. Zwracamy uwagę szanowne) publiczności na tę znakomitą artystkę, która dawszy się słyszeć w Dreźnie i Lipsku nie tylko stwierdziła sławę o sobie powziętą, ale znacznie ją zwiększyła. Gr, N a i w n ość C h i ń c z y k ów. - Kapitan okrętu, na którego pokładzie znajdowały się takie iony niektórych oficerów angielskich, zarzuciwszy w jednym porcie chińskim kotwic ę, dał przed swoim odjazdem świetny bal na okręcie, »a który zaprosił także wielu znakomitych Chińczyków. Gdy się Anglicy ze swojemi łonami natańczyli do upadłego, i zlani potem, dla wytchnienia i ochłody, przechadzali się po pokładzie, jeden mandaryn, znajdujący się między gośćmi, zapytał kapitana t wielkiem zadziwieniem, wskazując na tancerzy znużonych: "Dla czegóż nie każecie, aby raczej wasi eluiący odbywali tę pracę?" LITERATURA. O nowych książkach Polskich. (Z Tyg, Petersb.) - Dla rozgłoszenia tego źe u nas są w isiocie nowe książki, nowe pisma, zasługujące ca powszechną znajomość, o których nawet każdy miłośnik literatury krajowej, a zwłaszcza sam piszący, bez ciężkiego grzechu nie może niewiedzieć, postanowiłem podać d o T y g o d n i k a P e t e r s b u r s k i e g o , ową katalogową prawie o nich wzmiankę, upraezając wszystkich, a szczególniej Wydawcę wspommonego pisma, ażeby ten wykaz uzupełnić raczyli. Wizerunki i rostrząsania naukowe. U Zawadzkiego w Wilnie wychodzić już zaczął trzeci poczet, każdy poczet składa się ze 12 tomików, które z przesłaniem pocztą kosztują 6 t; er.; osobno każdy tomik 3 złot, 10 groszy. Miałem zręczność niejednokrotnie się prze« konać, że W i z e r u n k i Wileńskie, złej ożywają sławy u naszych nieczyrających literatów. "N ędzne jakieś tłumaczenia. "t mówią i wzruszają ramionami. W rzeczy jednak samej są to tłumaczenia dobre i rzeczy dobrych; zarzut źe W i z e r u n k i z tłumaczeń się składają, nic jeszcze nie stanowi. Pisma europejskiej wziętości: Revue Britanique, Revue Germaniqut, są także tylko zbiorem przekładów z pism angielskich i niemieckich. Wizerunki mieszczą w sobie nawet treściwsze niewątpliwie artykuły niżeli np. Revue Etrangere Petersburska, albo Voleur i JLanterne Magique Ltpskie. Ale, oprócz tłumaczeń, w Wizerunkach pojawiają się niekiedy i oryginalne niepośledniej wartości Tozprawy, że wspomnę tylko żywot tak znamienitego narodu naszego męża Jana Hr. Potockiego, wyciągi z pamiętników Śniadeckiego, życie uczone professora Ludwika Bojanusa i inne. Oddział Ro z m a i t o ś c i szczególniej winienby zasługiwać na względną uwagę naszej publiczności. Składa eię on z krytycznych wzmianek o nowo wychodzących dziełach polskich, z materyałów dohisioryi i literatury naszej. Ponieważ chcemy siej okazać bezstronnymi, powiem więc, źe w 34 tomikach, które mamy przed sobą, jeden tylko artykuł a Rozmaitości (O jasnowidzącej z Prevost) znajdujemy zarywającym bardzo na okupacyą szkolną, wszystkie zaś inne wy* kazują że wyszły z pod pióra dojrzałych literatów, ludzi wy (rwanego sądu. Sama dążność religijna tego pisma, powinnaby mu zjednać Względzie za potrzebą i duchem naszego wieku. Może być, ie to pismo, które podjęło się przy. swajać nam co ciekawsze i ważniejsze płody, nowych dzifł i dzienników zagranicznych, mogłoby rozleglejszy sobie zakres czynności założyć, ale zdaje mi się, że przyszłoby do tego naturalnie, gdybyśmy je tylko wsparli i zachęcili; póki zaś jeden, dwa exemplarze, rozchodzić się będą, jak dotąd na jakie J« powiatów, będziemyż mieli prawo czegożkolwitk więcej od wydawców wymagać?.. Kwartalnik Naukowy. W Krakowie, 1835 - 36. Dotąd wyszło 6 poszytów; u Zawadzkiego w Wilnie kosztuje każde 2 poszyty, czyli tom jeden, r. er. 4 k. 40. Od 1835 roku wychodzi kwanalowie znakomite pismo literackie pod nazwą Kwartalnika N a ukoweg o. Oprócz wielo uczonych ziomków, spól« pracownikami tego pisma są znamienici cudzoziemcy: Wacław Hanka, Bartłomiej Kopitar, Kustosz Biblioteki Ces. Król, w Wiedniu, znajomy w uczonym świeciu wydawca źródeł do dziejów Szlą&kich G. JI Stenzel i £. Puzkine, obaj ostatni professorowie uniwersytetu W rocławskiego. Wydawcą głównym Kwanalnika jest A. Ż. Helcel, Doktor O. P. P smo to poważnej treści, chciałoby nas szczególniej oznajmić z wyższą filozofią, albo nawet dać wzrost u nas jakiej samorodnej gałęzi (ej unvetności,' jakoż wzięło sobie za g o d ł o: Jam non simus parvuli jluctuantzs nee circumferamur omni vi'to doctrinae. Oprócz tego zajmuje się Kwartalnik prawem, hisioryją i literaturą, a w osobnym oddziale umieszcza rozbiory conajwaźniejszych dzieł z tych przedmiotów, świeżo wychodzących na świat u nas i za granicą, Dziennik to znakomity i możnaby nam powinszować, gdyby u nas popularnym mógł zostać. Mniej naukowej a bardziej literackiej treści jest wychodzący także w Krakowie P o w s z e - chny Pa mięt n ik u roiejęt ności. M.ędzy wielu innemi znajduje się tutaj wybornie napisana rozprawa, pod tytułem: N o w a E p o k a P o e z y i P o l s ki ej. Można powiedzieć, że pierwszy raz to u nas bezstronnie i szczerze odezwano się o naszych młodych poetach, wytykając każdemu bez ogródki w czerń który błądzi. Krytyk, w życzliwej chęci sprowadzić naszą poezyą na tor prawdziwiej narodowy, 00