GAZETAi / . Wielkiegobl Xi es iwa SKIEGO, Knkladem Drukarni Nadworeej W 17ek«ra i Spółki. - Redaktor:)J. HVtmiotr* l;» . JIC 17. W Piątek dttia 21. Sty cznia. 1849. Wiadolllości krajowe. Z Berlina, dnia 18. Stycznia. Za Najwyższym rozkazem Generalna Kommissya orderowa podaje dziś do powszechnej wiadomości zarządzone podczas przeszlorocenćj bytności N. Króla w Szląsku nadania orderów. Wiadolllości zagraniczne. Polska. Z Warszawy, dnia 16. Stycznia. W dniu onegdajszym 2. (14.) Mycznia od« były bU{ exekwie za duszę ś. p. Klementyny * Xiąźał Lahartowiczów Sanguszków, Hrabiny Małachowskiej. Pani ta, wielka imięll. '4n>, dostatkami i przymiotami, skończyła ży. «łe W Paryżu przed 15 dniami po długiej i uporczywej walce z zacięta chorobą. Śmierć jej nie jest obcą żadnej z wielkich rodzin tego kraju, a kilkanaście z naj znakomitszych pogra, źa W żałobę. Odpowiednią wysokiemu pochodzeniu była zamożność majątkowa, odpo» wie dni był i szlachetny sposób, którym rozporządzała tak krociami jakjalmużnami. Moc charakteru tćj pani wypróbowaną została przez nieszczęścia i przez przeciwności, i zawszew tych przygodach była Hrabina Małachowska równą swojemu imieniu. Wyszukiwała sieroty, uczonym rękę podawała, krewnych obdarzała, 5l imię jej zgasłe na tym świecie, żyć będzie w sercach ubóstwa, a zajaśnieje raz jeszcze zapewne na kościele S. Karola Boromeusza, gdzie łącząc swe dary szczodre z oba« rą wspaniałą Najjaśniejszego panującego nam Monarchy, uposażyła miasto VVarszawe w nowy Przybytek Pański. W kościele O O. Kapucynów miało miejsce onegdaj nabożeństwo za zmarłą Panią, z powodu, że zakon ten zawsze od Xiążąt Sanguszków doznawał opieki, i dwa klasztory jego w Lubartowie i w Za«ławiu są przez tęż rodzinę fundowane. - Liczni krewni, liczniejsi ubodzy, oddali Jej ostatnią posługę. Francya. Na posiedzeniu laby Parów dn. 12. Stycznia miał Pan Guizot obszerną mowę o sprawach hiszpańskich i wschodnich. - lIr. M o n t a l e m b e r t dowiedzieć się pragnął, azali rząd na ustanowienie Biskupstwa protestanckiego w Jerozolimie uwagę swą zwrócił. Biskupstwo to, mające całkiem dążność polityczną, może zagubny wywierać wpływ na ludność chraeściańską Syryi, przywykłą od czasów Ludwika XiVgo Francyę za swego naturalnego protektora poczytywać. - Pan zaś rozstrzygnięte pytanie; nie może więc szczegółowo względem niego się tłumaczyć. - Obrady więc powszechne zamknięto i przystąpiono do rozbioru pojedynczych paragrafów adressu. Xią£ę Harcourt na korzyść Polaków następuiącą wniósł poprawkę: »Wynurzamy równocześnie życzenie, aby N. Panu się podobało w połączeniu z Sprzymierzeńcami Swymi przyjazną zwrócić uwagę na naród, którego swobody i zaręczone mu przez traktaty prawa zostały zgwałcone.« - Tę przez Hrabiego M o n t a l e m b e r t popieraną, a przez Pana de Jean zwalczaną poprawkę, po wątr;1iw przeg osowaniu szczupłą głosów W>ę.DsZOSCIą przy] ęto. Z P a ry ż a, dnia 12. Stycznia. Dzisiaj wieczorem będzie wielki bal na zamku, na który Pana Buteniewa, oraz wszystkich, członków poselstwa rossyjskiego zaproszono. Rozumieją. wszelako, że instrukcye z Petersburga dotychczas jeszcze żadnemu Rossyaninowi nie pozwalają ukazać się w Tuilleryachi - Prawdziwą przyczyną zachodzącego między dworem naszym i St. Petersburskim nieporozumienia ma być ta okoliczność, że Cesarz Mikołaj na zaprojektowane tu zaślubienie XięcIa Joirwille z córką Króla Holenderskiego, będącego, jak wiadomo, szwagrem Cesarza, Pan Arago złożył w akademii umiejętności Sprawozdanie względem Tobót około studni artezyjskiej w Grenelle. Po największych usi. łowaniach udało się teraz P. Mulot, wydobyć Wpuszczone w wywiercony otwór, a przez strumień wody zgniecione rury. . Chybiona sama przez się operacya naprowadziła P. Mulot na pewniejszy sposób wpuszczania rur, i P. Arago nie wątpi, że za parę miesięcy po wpuszczeniu rur uda się czystą otrzymać wo. dę. Wieści, jakoby część Paryża przez wyrzucany piasek podkopana być mogła, ogłasza P, Arago za bezzasadne i śmieszne. Dnia 1. Stycznia 18 4*2. roku kończył się termin przywileiu fabrykacji tabaki, lecz prawem zapadłem w Lutym 1810. przedłożony został po rok 1852. W roku 1816. dzierżawa tabaki przyniosła rządowi dochodu 33 miliony franków; dochód ten wzrastając stopniami, wynosi W 1840. roku 70 milionów« Anglia. "L L o n d y n u, dnia 12. Stycznia. Królowa i Xią£ę Albrecht wczoraj po połu dniu z Windsoru do Claremont się udali, gdzie aż do d. 15. m. b. zabawią. Xiążę Walii i królewska siostra jego pod dozorem Baronowej Lehzen w Windsorze pozostały, Ztamtąd więc nadszedł rozkaz do Londynu, aby 13. paradnych pojazdów a wozowni kł1IleAgrakiet w Pirobeta i St. Jamę« do Windsoru przysłano. Pojazd, w którym N. Królowa, N. Król Pruski i Xiążę Albrecht siedzieć będą, będzie sześciokonny; na zamku, w Fragmore - Lodge i w wielkim do korony należącym domu na wzgórzu zamkowćm będą urządzone pokoje sypialne dla 160 gości Królowej; reszta zostanie umieszczoną po domach zajezdnych 'w Windsorze. Gabinet Królowej na zamku Windsor zupełnie juź odnowiony i przyozdobiony; będzie to pokój bawialny dla Króla Pruskiego. Podczas bytności N ajwyższego gościa tego odbędzie się tćź W parku Windsorskim wielki przegląd wojska, na który pułki z okolicy i artylerya z Woolwichu przybędą. W dniu tego przeglądu 72. pułk Szkocki otrzymać ma nowy proporzec, nie wiadomo wszelako, czy ob« rzęd ten Xiąźę Albrecht, czyli tez Xią£ę Wellington spełni. Stosownie do doniesień z Porta» niouth eskadra N. Króla Pruskiego z Ostendę do Anglii przewieść mająca, z następujących okrętów składać, się będzie: "Warspite" o 50 działach, Kapitan Lord John Hay; "Vindictine" o 50 działach, Kapitan T. Nicholas; "Formidable", o 64, działach, Kapitan Sir łlarles Sullivan i "Alfred", o 50 działach-, Koramodore Purois. Oprócz t.ego kilk le zcze par.oa eskortowanIe prznIurIono, mIanowicie "Firabrand" i "Stearwater*4 i zależeć to będzie od woli N. Króla, czy na parostatku, czyli tćź na okręcie wojennym będzie się chciał przeprawie'. " Warspite" później Lorda Ashton ztąd do Stanów Zjednoczonych przewiezie. Skoro pogoda sprzyjać będzie, rozumieją ie stojące załogą wojska, w YVoolwichu przy przybyciu Króla Pruskiego yy paradzie wystąpią. Od kilku dni rozeszła się pogłoska, że względem -pytania o prawie zbożbWem w Ministeryum niesnaski powstały, kiedy Xiążęta Wellington! Buckingham iSir Edward Knachtbull w tej sprawie z innymi kollegami swymi się niezgadzają. Examin er donosi, że Sir James Graham i Lord Stanley w zleceniu Sir B. Peela do Xiccia Buckingham wysłani zostali, aby go-.jeżeliby być mogło - odwieść od jego uporczywych i przesadzonych roszczeń monopolistycznych pod względem ceł od zboża, S t a n d a r d donosi, że wczoraj radę gabinetową odbyto, na której wszyscy Ministrowie byli obecni, oraz XiAżę Buchingham i Sir Knachtbull. - Tymczasem gazety tutejsze zajmują się wiele rozmowami, odbytemi przez deputacye robotników z Ministrami. Gazety liberalne powiadają, że deputo« wani wprawdzie zadowoleni z grzecznego bynajmniej nie ae skutków rozmowy. , Doniesienie wczoraj sze M o r p i n g - p o s t, 2e część wsi Coombe-Downe pod Bathem Podminowana dla wydobywania kamieni w ziemię zapadła, jest wierutnćm kłamstwem. Wieś ta stoi, jak stała i żadne nieszczęście tam się nie wydarzyło. M o r n i ng Post, mówi o sporze etykietal-. nym między p. Salvandy i Rejentem hiszpańskim, między inne mi co następuje: Dawniejsze przykłady we Francyi w czasie małołetności Ludwika XIII., XIV. i XV. mówią jasno i bez wyjątku za twierdzeniem p. Salvandy, to jest, że Poseł ma prawo swe listy zawierzytelniające podawać Monarsze, nawet gdyby ten Monarcha był w wieku dziecięcym. Historya francuzka przedstawia przykłady, w których pisma zawierzytelnisjące składane były w przytomności rejencyi na kolebce królewskiej. W czasie małołetności teraźniejszego Ce«ar*a Brazylijskiego, Rejent Don Ui»'go Ant. Feijo objawił podobneż wymaganie jak Espartero , brazylijski Minister spraw zagr. wydał okólnik do ciała dyplomatycznego, aby listy zawierzytelniające w czasie małołetności Cesarza składane były Rejentowi; ale cale ciało dyplomatyczne protestowało przeciw ternu, i gabinet brązyliiski uległ stałości Posła irancuikicgo, i pisma zawierzytelniające składane były młodemu Cesarzowi. Osobliwszą jest rzeczą, ze Espartero tak jest przestrzegającym co do swego oosbistego stanowiska, jako Rejent, podczas gdy najmniej jest dbały o godność korony. Gdy Królowa Izabella przybywa do teatru, wchodzi i wychodzi z loży nie odbierając od Hiszpanów żadnych 0anak uszanowania. Widzowie zatrzymują kapelusze na głowach. Ten brak uszanowania nie powinien mieć miejsca.« Lord Melbourne odwiedził onegdaj Królowę w zamku Windsor. Gazeta Stanu Pruska w kor. prywatnej pisze »że Rząd angielski zamyśla o ustanowieniu koDimuuikacyi pocztowej między Indyami i Anglią przez Triest i Niemcy; byłby to nowy dowód chęci tego Rządu połączenia się ściślejszym z Niemcami węzłem zobopolnych korzyści. Mexykanie zrabowali na granicy Texas mia steczko i 6 ludzi uprowadzili w niewolą, z kto>ych jednego powiesić kazali, gdyś zabił dwóch Mexykan'ow. Szwecya i Norwegia. Z S z t o k h o l m u, dnia 31. Grudnia, Za godne uwagi w \0 porze roku donoszą, ze przez jezioro Maler trzy okręty żelazem naładowane przybyły tu jeszcze dnia 28. i 29ale b. m. Żegluga morska ciągle jest jeszcze otwarta. Wylewy, wód zrządziły w całym kraju znaczne szkody. 1-.-.-fX ,50g Rozmaite Wiadomości. du RegeUcYP iej-, J7)(e)qmwąef2rzelw\@rudnju było nadzwyczajnie łagodne, po większej części mgliste i wilgotne; dopiero d. 31. (»rudnia mróz nastał. Dnia 3. wieczorem grzmiało i błyskało, a dnia 5» o 7. wieczór spostrzeżono W kierunku południowym i taro, podobnie jak W innych okolicach Niemiec, kule ogniste. Stan termometru chwiał się między - ł - 10 i - 2° w cieniu. Zwykle wiały wiatry z wschodu i zachodu, d. 9., 19. a mianowicie 23. były, one gwałtowne. Oziminie powietrze nie szkodziło, mimo to w pow. Gnieźnieńskirn.j nie wyglądają dobrego wzrostu, ponitwaź. zżółciala, równie jak w pow. Szubińskim. Przeciwnie obawa o niedostatek paszy znikła zupełnie, ponieważ byd' o aż do B9żego- N arodzenia na polu się paść mogło.- Smiertelność yy Grudniu nie przekraczała zwyczajnych granic W pow. Szubińskim, w osadzie Sipipry" ukazała się niebezpieczna szkarlatyna, któ/a, częstokroć od samego początki! przez apopiet; xyą o śmierć przyprawiała. Jeden człowiek Jon.)l rlwie osoby analcijiono nicŁjrvrtr. Ko-, bieta GOletnia w pokoju swym zemdlawszy" głową w płomień na kominku wpadła. Mąż jćj, który w kilka chwil przedtem z pokoju był wyszedł, zastał ją wracając z twarzą aż do szyi opalona; biedna tak się poparzyła, że wkrótce potem umarła. »Dziennika domowego« wyszedł <