DZIEJE FUNDACJI KS. LUDWIKI RADZIWIŁŁOWEJ
czycielka historji Lucas z Królewca, nauczyciele rysunków Steffens, KrumbhoTn, Hiippe, nauczyciel śpiewu Flux, liczny i zmienny zastęp nauczycielek robót ręcznych, między niemi Ludgarda Brankowska, nauczyciele gimnastyki Juljusz Pawlicki i panna Kutzner.
Warunki materjalne uczących zmieniły się w tym okresie na gorszo. Napływ żydówek nie wyrównał ubytku Polek, a również ubytku Niemek ewangeliczek i katoliczek, które zasiliły stare i nowo powstające prywatne szkoły żeńskie 2SC). W r. 1850 ogólna liczba uczenie Szkoły Ludwiki wynosiła 219, w r. 1851 spadła do 212, podniosła się natomiast nieco w % 1853, dochodząc w r, 1854 do cyfry 248 uczenie, potsm znowu waha się i spada poniżej cyfry 200. Zwyżka liczby uczenie w r. 1853 spowodowana była ustępstwami poczynionemi dla praw narodowościowych uczenie Polek. W r. 1851 zamieniono oddział klasy III. na t. zw. polską klasę, z językiem wykładowym polskim. W tym celu miała być zaangażowana była uczenica Zakładu naukowego dla wychowawczyń i nauczycielek, a obecnie przełożona szkoły żeńskiej, panna Zagrodzka, ale propozycji tej nie przyjęła z dobrze zrozumiałych powodów, gdyż zmiany dokonujące się w Szkole Ludwiki były konkurencją dla własnej szkółki, którą niedawno otworzyła. Wobec tego uczyli w klasie polskiej nauczyciele Szkoły Ludwiki, znający język polski, a więc prof. Woliński, Schónke, Hensel i panna Brankowska. W r. 1851 zjawia się też język polski w urzędowej kronice osobistej. Ponieważ jednak liczba napływających Polek słabo urasta, przeto zaniechano myśli tworzenia nowych klas polskich, a istniejącą skasowano, przenosząc Polki do oddziału niemieckiego 287).
280) A. U. D. Personalchronik d. Lehrer d. Luisenschule.
A. K. Akta Szkoły Ludwiki nr. 12; 28; 55.
Por. statystykę szkół żeńskich w książce Konopki: Das Privatschulwesen d. Stadt Posen seit 1815 m. bes. Beriicksichtigung d. Erziehungsanstalten f d. weibl. Geschlecht. Ztschr. d. Hist. Ges. f die Provinz Posen 1911.
287) A. U. D. Jahresberichte d. Luisenschule 1837-76.
A. K. Akta Szkoły Ludwiki nr. 41; 55.