DZIEJE FUNDACJI KS. LUDWIKI RADZIWIŁLOWEJ Wogóle finanse zakładu poprawiają się w ciągu tych lat, a zarząd w gospodarce finansowej zakładu bierze udział decydujący. Zarząd ustala, co z nadwyżek budżetu szkolnego przeznaczyć na podniesienie funduszu amortyzacyjnego 1111"), a co przeznaczyć na bibljotekę szkolną, czasopisma, aparaty fizykalne, budowę sali gimnastycznej itd. Okres tolerancji żywiołu polskiego, dzięki dużym wpływom czesnego od licznego zespoiu zamożnych Polek i dobrym konjunkturom gospodarczym, sprzyjającym korzystnemu wynajmowi mieszkań i sklepów, jest okresem finansowego urodzaju Szkoły Ludwiki. Remuneracje i gratyfikacje dyrektora i uczących stanowią poważną nadwyżkę regularnych pensyj nauczycielskich, które z kolei także proporcj onalnie się podnoszą 2,fll'). W roku 1843 liczy sześcioklasowa Szkoła Ludwiki 211 uczenie, wtem 106 ewangeliczek, 76 katoliczek, 29 żydówek, w roku 1845 jest ich 249, wtem 81 katoliczek, w roku 1848 osiąga frekwencja swe maksymum, 288 uczenie, wtem 114 katoliczek, przeważnie Polek, 133 ewangeliczek i 41 żydówek. U czenice Polki rekrutują się przeważnie ze sfer ziemiańskich, Niemki przeważnie z wysokich sfer urzędniczych i wojskowych, żydówki z bogatej sfery kupieckiej "'). W dyplomatycznem przymierzu dyrektora i zarządu odgrywa rolę pewna wspólność interesów o zabarwieniu politycznem. Zarząd, jak był przeciwny zmianie statutu, tak też przeciwny był przyjmowaniu żydówek do Szkoły Ludwiki. Już na posiedzeniu czerwcowem z r. 1842, zwołane m po 3%, letniej przerwie, zaznaczył zarząd swe stanowisko opozycyjne. Dylektor, przechylający się z biegiem czasu w stronę zarządu, nIe 2411) W r. 1843 podniesiono fundusz amortyzacyjny z 500 na 700 ta)., w r. 1847 zapłaciła szkoła sumę amortyzacyjną 1591 tal., t. j. o 753 tal. więcej, niż przepisywał etat. 2110) A U. D. Correspondenz mit d. V ors1. 1835-70. Protocolle d. Conf d. V ors1. 1834- 52. A. K. Akta Szk. Ludw. nr. 32. 251) Wystarczy jako przykład przytoczyć personalja klasy I. w roku szkol. 1842-43. A. U. D. Jahresb. d. Luisenschule 1837-76. 3<