G' A )K )K Wielkiego .lKięstwa POZNANSK Nakładem Drukami Nadwornej if. Dekera i Spółki. JlflOB, Redaktor: A. Wannowtki. W Piątek dnia 9. Maja. Wiadomości zagranIczne. Francya. z p aryż a, dnia 30. Kwietnia. N a posiedzeniu Izby Deputowanych dnia .wcwtąjszego- rozprawiano także o umieszczone'; między szczegółami wymaganego nadzwyczajnego kredytu, summie 44,000 jako wynagrodzeniu dla kupców angielskich, którzy roku 1835. w skutek ogłoszonej przez fraucuzkiego Gubernatora S e n e g a l u blokady na straty wystawieni byli. Anglia żądała początkowo 2,224,761 fI., lecz N. Król Pruski, którego oba rządy obrały były sędzią polubownym, zuiżył tę pretensję na 31,770 fr. 80 cent. Ta więc summa wynosząca z prowizją 44,000 frank, ma być teraz wypłacona. N a różne i % różnych źródeł czerpane zarzuty pana J uli usza Las teyrie o prawie władztwa Francji nad Senegalem i t. d. odpowiedział Minister spraw wewnęt r z n y c h, iż kupcy angielscy żądali zrazu 2 mil. fr., lecz że im tylko 31,000 fr. przyznano, i kommissja znalazła całą tę rzecz w porządku, że zaś mówca wtrącił w swą mowę kwestję władztwa, niejest przygotowany na odpowiedź i prosić musi o odroczenie dyskussyi, co też nastąpiło. N a dzisiejszem posiedzeniu toczyły się dalsze rozprawy o nadzwyczajnym i uzupełniającym Kredycie.-Między Hrabią Ducha teł, a Panami Billault, Ledru-Rolin, Juliuszem L e s l e y ri e ciągnęły się w dalszym ciągu rozwlekłe dyskussje o władztwie po nad Senegalem. Król przyjmował dziś w południe pierwsze powinszowania z powodu jutrzejszych imienin. Huczna muzyka wszystkich pułków załogi paryskiej i gwardji narodowej brzmiała pod oknami zamku Tuilleryjskiego w stronie, gdzie się znajdują komnaty Króla i Królowej. Za pokazaniem się Monarchy z Królową i HI. Paryskim przy otwarłem okuie w mundurze Geuerała-Porucznika gwardjj narodowej, rozległy się w powietrzu, przy wirze 500 larabanów gwardji narodowej, najżywsze okrzyki: «Niech żyje Król!« Monarcha, lubo sędziwy, ale dobrze i silnie wyglądający, dziękował schyleniem głowy i uprzejmemi rąk poruszeniami. Na jutro Zapowiedziane rozmaite uroczyste obchody. Pogoda dotychczas sprzyjazna, i cala natura, wskutek ciepłej pory ostatnich tygodni przystroiła się już w swą przyjemuą szalę wiosenną, gdy tymczasem z południowych okolic wciąż przychodzą żale na ostre powietrze. Oficjałowie dyecezji Awiuionsjwej pisali, pod niebytność ArcyBiskupa, do Pfefekta departamentu 'V a u c l a u s e, list, w którym oświadczają, iż dawszy zakonnicom klasztoru ad S. J 0seph um (zob. wczorajszą gazetę) w pałacu arcybiskupim i pozwoliwszy im przyjmowania tamże dowodów sympatji, niemyśleli wcale stawiać czoła władzom cywilnym lub podniecać publiczną niechęć przeciwko zwierzchności. Łoniissji budzetowe'j. Był on wezwany, ażeby zezwoli! na zniżenie rzeczywistej siły wojska o 10,000 ludzi lub na przeniesienie tej liczby jia specjalny etat algierski, lecz niechciał na to przysiad. Czyniono także niejakie zarzuty przeciw nowej odzieży wojska, lecz stary Marszałek i te przeciwnemi swojemi dowodami odparł, Z wielką ciekawością wyglądają zaczynających się dnia jutrzejszego rozpraw o interpellacyach pana Thiersa do gabinetu w pytaniu o Jezuitach. Izba parów na obradach tych będzie obecna a na galerye publiczne tyle juz biletów wnijścia wydauo i obiecano, że słuchacze ledwo się na nich pomieszczą. Pan Guizot onegdaj z hotelu swego się wyniósł a już obiegają liczne pogłoski o następcy jego. Głoszono już dawniej, że pan Duchatel wydział spraw zagranicznych zatrzyma a w jego miejsce bI. Moutalivet nastąpi, albo że ksżę Broglie na czele spraw zewnętrznych stanie, nie obejmując jednak prezesowstwa w radzie. Obie te kombinacye na wiarę nie zasługują, podobniejszą do prawdy następująca trzecia, stosownie do której teka spraw zagranicznych przejść ma w ręce marszałka Sonlt, który jak wiadomo miał ją w gabinecie z dnia 12. Maja, podczas kiedyby jaki generał-poruczuik objął ministerstwo wojny, jak lo się podobnie działo w gabinecie z dnia 12. Maja. Tymczasem aż do rozwiązania lej kweslyi, panuBarante, posłowi francuzkiemu przy dworze rossyjskim, zwyczajne interessa wydziału spraw zewnętrznych powierzono, ponieważ j e d e n minister w dwnch lak ważnych wydziałach, jakim jest wydział spraw zagranicznych i wewuęlrzuych, choć przy najlepszych chęciach i najwi<;kszej czynności i zręczności równocześnie podołać nie może. Pan Barante udaje się codziennie do hotelu spraw zewnętrznych, pracuje przez Lilka godzin tamże i przygolowywa prace, które pote'in br. Duchatel podpisuje. Bównocześnie polecono mu pana Guizot o najważniejszych wypadkach korrespondencyi zagranicznych ciągłe zawiadamiać. Statek na wieloryby »Fanny« przywiózł świeże wiadomości z Otabejfy. Okręt ten wypłynąwszy dnia 4. Stycznia z portu Papeili przywiózł listy z d. 3. t. m. Kontradmirał Hamelin przybył tam na fregacie »Wirginia« przed kilku dniami; ceł atoli przybycia jego nie był jeszcze wiadomym. Krajowcy, oszańcowani w swych obozach, temporyzują, nierozpoczynając kroków nieprzyjacielskich. Zdają się chcieć stosować do postępowania Królowej Pomareh, która schroniwszy się na małą wysepkę, upiera się stale wchodzić w jakiekolwiek bądfc związki z władzą francuzką. Mówią, że propozycje, uczynione jej przez admirała Hamelin odrzuciła, a nawet wzbraniała się przyjąć własnoręczny list Króla Ludwika Filipa. Zamiarem jej ma być, wniść w związki z władzami francuzkiemi tylko w przytomności admirała angielskiego, na którego przybycie na okręcie o 80 działach co chwila oczekiwano. Zresztą stan zdrowia na wyspie był zaspokajającym. Przy tej sposobności dowiadujemy się także, iż doniesienia o niezgodach wybuchłych pomiędzy osiadłymi na wyspie Francuzami, w skutek czego gubernator Bruart wielu do Francy i napowrót odesłał, potwierdzają się zupełnie. Wyspy Marquesa, którym z początku taką ważność nadawano, zaczynają nasi opuszczać. Kommendaiici Mallet i d'Aiibigny opuszczają Oceanię. Oddalenie się tych dwóch wyższych oficerów sprawia tak pomiędzy Francuzami, jakoteż pomiędzy krajowcami, powszechuą żałość. Anglia. Z Londynu, dnia 29. Kwietnia. Czytamy w gazecie kolei żelaznych Bailway Gazette następną wiadomość: Dowiadujemy się z źródła prawie niezawodnego, iż dyrektorowie kompauji wscbodnio-indyjskićj postanowili, że w Indjach dokonaną zostanie obszerna sieć kolei żelaznych, która nielylko połączy Kalkutlę, Madras i Bombaj, ale ma dojść aż do Azji środkowej. Od pewnego już czasu towarzystwa prywatne czyniły pewne kroki w cełu zyskania ustąpień dla założenia kolei żelaznych w Indjach. Ale to wszystko były tylko przedsiębiorstwa odosobnione, bez potrzebnej jedności do założenia systemafu zupełnego kolei, któryby się stał ogólną drogą komunikacji, a tein samem obfitem źródłem dobrego bytu i pomyślności tych bogatych prowincji. Dla tego kompanja postanowiła pierwsza przystąpić do dzieła i stanąć na czele tego niezmiernego przedsięwzięcia. W tym cełu zgromadzenie dyrektorów weszło w układy z rządem Jej Król. Mości, który z swej strony ochotnie przyjął myśl tego wielkiego i pożytecznego projektu, oświadczając, że gotów jest wspierać wszelkiemi siłami kompanję dla przyspieszenia i ułatwienia wykonania. »Możemy zapewnić, dodaje ten dziennik, że już uczyniono propozycje sławnemu inżynierowi tutejszemu, by się udał na miejsce i podjął się kierunku robót, a oprócz tego przesiano iustruk wszystkich środków dla ułatwienia wykonania tego projektu olbrzymiego. Z jakiegokolwiek punktu patrzyć będziemy na to przedsięwzięcie zgromadzenia dyrektorów, czy to z punktu handlowego, czy też politycznego, przyznać musimy, że to jest przedsięwzięcie najbardziej olbrzymie, jakie wykonano w wieku naszym. Posłuży ono do rozszerzenia dobrodziejstw cywilizacji w śród miljonów istot rozumnych, których położenie towarzyskie bardzo jest w tył cofnięte. Rozwinie zasoby rozległego lądu; przyzwyczai jego niezmierną ludność do używania wyrobów europejskich. Słowem dokonanie tego rozległego i pożytecznego proj ektu zmieni postać Indji i posuuie naprzód pokój, jedność, pomyślność, cywilizację i cbrześcijaiiizm w krajach, których mieszkańcy są ciągle ofiarami niezgod wewnętrznych, nędzy i poganizmu, i dodajmy jeszcze, że wi<;cej się przyczyni do ugruntowania naszej potęgi w ludijach jak armje najlepiej wyćwiczone, i zasoby wszystkie najzręczniejszej taktyki europejskiej, tak trudnej do zaprowadzenia w tych strefach skwarnych. - Przedwczoraj w Liverpool spuszczono z warslatu dwie fregaty parowe żelazne; jedna z nich nazwana Pruski orzeł, jest przeznaczona dla Króla Pruskiego, druga Włodzim i e r z , jest przeznaczoną dla Cesarza Rossji. - Książe Malborough zmusił swego syna, margrabiego de Blandford, który przedstawiał w parlamencie miasto Woodstock, zupełnie od księcia zależące, wyjść z izby niższej; ponieważ przeciw woli swego ojca głosował za bilem Maynooth. Z Londynu, dnia 30. Kwietnia. Podróż królowej do Irlandyi w ciągu tego lata zdaje się bardzo wątpliwą, jeśli w postępowaniu i wyrażeniach tamecznej partyi liberalnej żadna niezajdzie zmiana. Ostatnie zgromadzenie związku rcpealskiego w Dublinie objawiło tak nieprzyjacielskie uczucia przeciw Anglii, jak w czasach największego wzburzenia, a wszelkie łagodzące środki Peela przyjęte zostały wśród groźnych wyrażeń jako cząsteczka wypłaty wielkiego długu. Sam O'Connel, który przed kilku dniami uznawał w sposób bardzo umiarkowany łagodzącą politykę gabinetu, widział się niejako zmuszonym, chociaż nieco z oporem do odezwania się w myśli swych uczniów politycznych, którzy go już prześcignęli i do r ę c z e n i a na nowo »0 swojem szczerem dążeniu do odnowienia niepodległości narodowej,« jako ostatecznym kresie koniecznej sprawiedliwości Anglii względem Irlandyi. Pan Smith O'Brien, który obecnie jest prawdziwym naczelnikiem stronnictwa irlandzkiego niewachal się nawet oświadczyć, że »gdyby 50000 Francuzów stało na pogotowiu do napadnięcia na bezbronne brzegi Anglii, gdyby flota amerykańska ukazała się w kanale przywożąc pułki irlandzkich wychodźców, któreby uzbrojone, wyćwiczone wylądowały na brzegi ojczyste i walczyły za prawami kraju swego, gdyby dalej żołnierze irlandzcy w wojsku angielskim, którzy trzecią jego część wynoszą, wzbraniali się, (a jak się zdaje będą się wzbraniali) przelewać krew swych rodaków, gdyby nakoniec ów milion Irlandczyków żyjących w Anglii i Szkocyi, okazał się gotowym (zdaje się zaś, że okaże się takim w istocie) do wspólnego z rodakami działania, gdyby się wszystko to stało, wtedy przekonanym jest, żeby się państwo angielskie rozpadło, a historyą Irlandyi możuaby odtąd pisać jak historyą osobnego niepodległego narodu.« Takowe groźby, chociaż nic należy ich się obawiać w przytomności osób królewskich, uczynią zapewne dobrodziejstwo królewskich odwiedzin uiepodobnem dla Irlandyi', a D u b l i u E v ening Mail, dziennik torysowski nicprzestaje, na mocy niezwyczajnych świadectw, zaprzeczać życzenia królowej odwiedzenia Irlandyi. Times uznaje to z wdzięcznością, że ministrowie nic jeszcze szczęściem publicznie niepowiedzieli o odwiedzinach królowej w Irlandyi, coby podróż było uczyniło konieczną. 'Teraz zaś, odebrawszy napomnienie, ściągueliby na się ministrowie niemałą odpowiedzialność, gdyby królową wystawić chcieli na słuchanie takowych deklamacyi. Times sądzi, że łatwoby się królowej coś podobuego w Irlandyi zdarzyć mogło, zwłaszcza po przyjęciu wniosku O'Connela na przedwczorajsze'«! zgromadzeniu repealskiem, wnosi ztąd zatem, że każdy dobrze życzący musi być przeciwnym owej podróży. O'Connel bowiem uczynił wniosek, aby komitet związkowy naradzał się nad najstosowniejszym sposobem przyjęcia królowej w Irlandyi i dbał o to, aby monarchiuię podczas pobytu jej jak największe wszędzie spotkało uszanowanie, żeby jednak nieinogła być w niepewności względem zamiarów ludu irlandzkiego, który nieprzestaje dążyć do prawnej niepodległości. Komissya izby niższej obrana do ocenienia wartości kolei atmosferycznych złożyła sprawo« zdanie swoje, w które m uznaje wielką użyteczność tychże kolei upatrując w nich wielo dem szybkości i bezpieczeństwa nad zwyczajuein kolejami. Przy końcu czyni wreszcie uwagę, że samo tylko doświadczenie może rozstrzygnąć czy i w jakich stosunkach tak kraju jako też odbytu ten lub ów system kolei będzie stósowniejszy. Niemcy. z Brunświku, dn. 26. Kwietnia. Do owych 28 żydów berlińskich, którzy do cwoich niemieckich współwierców wydali niedawno temu odezwę, przyłączyło się w krótkim czasis 200 równomyślących. Chcą oni !Iw skutek tego zwołać zgromadzenie powszechne i u tworzyć z tego stowarzyszenia ściślejszy związek dla religijnego postępu. W wielu takie innych miastach reforma ta stronników zyskiwać się zdaje; w stosownym czasie ma się zejść synod, tymczasem zaś mają podać manifest do zgromadzenia Rabinów, które się zapewne w Czerwcu w Fraukfurcie nad Menem odbędzie, aby zebranym Kabinom dać dowód swego udziału. Przeciw bruuświgskiemu zgromadzeniu Rabinów, którego dalszym ciągiem >na być frankfurckie, powstało więcej niż 100 starowiernych rabinów, powiększej części holenderskich i węgierskich. Teraz zaś, jak donosi g az e t a d y s s e l d o r fs k a, powstało trzecie stronnictwo w żydowslwie, które równic przeciw postępowaniu starowierców jako też i noworeformowanych rabinów protestuje. Odrywa ono się zupełnie od wszelkiej dotychczas zvdoslwii obcej władzy hierarchicznej i oświadcza zupełną odrazę przeciw każdej scyssyi ko» ścielnej w starozakonućj wierze. Sądzi ono, ze wszystkie kroki owych rabinów, które nui się na ustawach synagogi, ani na prawie cywilliein uicopierają, tylko rozdwojenie i niezgodę wśród już i tak w mniejszej liczbie znajdującego się żydostwa rozszerzyć potrafią, że wiara żydowska niebędąc wcale wynikiem, ani w częściach, ani w całości, żadnej władzy hierarchicznej, wypływa jedynie ze źródeł pisanych, historycznych d o s t ę P n Y c h dla każdego, że więc dla tego odrzucić należy każdą nową hierarchiczną władzę wyrabiającą się między żydostwem, tak jak już od 3go wieku synagoga nigdzie nieuzuaje ordyiiacyi i stanu kapłańskiego; przeto protestuje cale to stronnictwo uroczyście przeciw każdemu nieprawnemu zgromadzeniu, klóre ani odpowiedniem, ani prawomocłiem niejest, uważa wszelkie jego postanowienia i uchwały za zupełnie nieważne, niemyśli wreszcie nigdy uznać właściwości, które sobie owo zgromadzenie przyznało, lub przyzua. Austrya. % W i ed u i a, dnia 28. Kwietnia. Po naj nowszych zabiegach literatów naszych w celu częściowej modyfikacyi naszych stosunków .cenzuralnych spodziewamy się przynajmniej - choć uie złagodzenia przepisów cenzury - to jednak przyśpieszania w załatwianiu przedmiotów cenzury. Szwajcarya. z kantonu lucernskiego. - Gazeta , s t a n u donosi, że posłowie, francuzki, auslryacki, angielski, pruski, jossyjski, sardyński i bawarski złożyli d. 22. i 23. Kwietnia Szultheissowi powinszowania swoje, z przyczyny odniesienia nad woluemi kompaniami zwycięztwa. Posłowie przekonali się, jak twierdzi ten dziennik, o lagodnem postępowaniu z niewolnikami i odwiedzili miejsce boju, ua którem d. 31. Marca i 1. Kwietnia prawomocny porządek odniósł zwycięztwo nad anarchią. Deputowani aargowijscy przybyli dnia 29. Kwietwia z wynagrodzeniem, wynosząceffl 200,000 fr. do Lucernu, dla tego też aargowijskich jeńców w małych oddziałach odprowadzają do granicy. Z kantonu aargowijskiego. - Wielka rada postanowiła bez dalszej narady dn. 28. Kwietnia wykup uiewolników kosztem rządu, darowanie kosztów za rok 1 341. i powszechne przebaczenie za owe wypadki. Z kantonu ziemi bazelskiej. Sprawa jeńców załatwiona w tym kantonie przez osoby prywatne. Albowiem bank bazelski za pośrednictwem kilku tamecznych obywateli pożyczy! summa wynagrodzenia wynoszącą 35, O O O fran. ua pół roku 31 proC, a 12 listaiskich obywateli zaręczyli za tę pożyczkę. Dnia 29. miaj pan Merian wyjechać z temi pieniędzmi do Lucernu. Turcya. Z K o n s t a n t y n o p o l a, d. 9. K wie tnia. Szabla honorowa dana przez Sultana Riza Baszy, jest oceniona na 2 O O, O O O piaslrów; podobnież Sułtan darował Muza Saffeti Baszy, ministrowi skarbu, 250,000 piastrów. Muza chciał kupić sobie pałac, ale jego fuudusze na to nie wystarczały. W ten to sposób minister ekarbu chce się usprawiedliwić z zarzutów, które powtórzyła przeciw niemu cała prasa europejska. Łatwo mu przekonać Sułtana, że jest wolnym od wszelkiego zarzutu, że szczupły jego majątek jest jego największą pochwałą, ale to wszystko jest oiegedną komedją, a rola, jaką Sułtan w niej odgrywa, jest dosyć śmieszną. Dwa miesiące temu Sultan gorzko się żalił, że jest w ciągłej obawie, ze nie miał odpoczynku we dnie i w nocy, widząc bezskuteczność swoich starań i usiłowań dla szczęścia swoich poddanych i pomyślności państwa; a dziś, jakkolwiek żaden ważniejszy wypadek nie zmienił stanu rzeczy, rozsypuje pełną ręką swe względy na ministrów, kiórych adininislracyę niedawno ganił tak surowo. Stronnicy absolutyzmu mogą być bezpiecznemi; powody, dla których dywan wzywa do Konstantynopola deputowanych prowiucyi, mniej są liberaluemi jak sądzono, i można mieć wyobrażenie o ich bezpieczeństwie z faktu zaraz po ich przybyciu tu zdarzonego! Basza z Volo do<i, że kilku z nich po wyborze nie udało się wprost do Konstantynopola, że mieli stosunki z ajentami greckiemi: natychmiast wsadzono ich do więzienia, w którem dotąd zostają. - Zdaje się, że kominissija ustanowiona dla ułożenia zasad banku tureckiego postanowiła, że jedynym środkiem zyskania na len cel pieniędzy jest nałożenie nowego podatku, mocą którego każdy poddany turecki raja, doszedłszy do pełnoletności, płaci 20 piaslrów. Ten środek jest bardzo wygodny i przynosi honor miiiistrowi spraw zagranicznych; w tym to celu zapewne zwołał rządowych deputowanych na swój sposób urządzonych. Już dziś idą wprost za wolą sułtana, pomyślność cesarstwa będzie zupełna. W tych dniach oczekują tu przybycia barona de Bourqueney. Z T r e b i z o u d u, dnia 31. Marca. ( G a z. L i p s k a .) - p o dró żni z G e o r g i i przybywający donoszą: Mianowany z Petersburga bez potwierdzenia Papieża głową wszystkich katolików Georgii ksiądz ormiańsko katolicki Szakulowi funkcye swoje już sprawować zaczął. SerbIa. Z nad granicy tureckiej, d. 21. Kwietnia. Przedsięwzięte na nowo w Belgradzie aresztowania nie spowodowały żadnej niespokojności VY narodzie. Serbowie zhrzydzili sobie już wszelkie wysilenia i poświęcenia dla sprawy obcej a rząd przez ożywienie handlu i przemysłu stara się ile możności resztki stronnictwa byłego księcia z sobą poj ednać. KauKazyj a. Gazety francuskie już dawniej zwróciły uwagę, że missyja Hrabiego Wo roń c o wado krajów kaukaskich nową epokę w dziejach administracyi rossyjskiej stanowić będde. - D z i e n n i k S p o rów donosi teraz o odjeździe Hrabiego do Ty flisu, i powiada, że Cesarz równie na zdolności administracyjne jak i na przymioty wojskowe Hrabiego spuszczać si zdaje. Jakoż jest pomiędzy zamierzonemi przezeń środkami jeden, który ważniejsze skutki za sobą pociągnąć może, aniżeli się na pierwszy rzut oka zdaje. Wiadomo, że Czerkiesy mieli zwyczaj prowadzenia handlu bialemi niewolnikami i przedawania synów i córek swoich Turkom. - Haudei ten rząd rossyjski ze względów l u d z koś c i z n i e ś ć c h c i a ł, i w celu przytłumienia jego nawet okręty krążące nad brzegami utrzymywał. Ponieważ jednak niewolnik wTurcyi jest cze'm innem jak w krajach, gdzie handel Negrami prowadzą, gdyż stan teu jemu nieraz drogę do największych godności toruje, rząd rossyjski przy wykonywaniu tego zakazu u Czerkiesów na zacięty natrafiał opór Hr. Woronców zamyśla więc teraz podobno na handel ten znowu zezwolić, chce go tylko ująć w przepisy dowodzące znanej zręczności polityki rossyjskiej. Czerkiesom albowiem ma być odtąd wolno dzieci swoje Turkom sprzedawać, ale kupiec nie ma ich jako niewolników, bez jako wolnych passażyerów do Stambułu przewozić i w tym celu każdego z nich w pmport rossyjski zaopatrzeć. Skutkiem tego będzie, że niewolnicy czerkiescy, nawet w Stambule, zawsze jako poddani rossyjscy opieki posła rossyjskiego wzywać będą mogli. Rozmaite wiadomości. Podług onegdajszego Dziennika U rzędowego (N r, 18.) termin do examinowania i przyjęcia do seminarjum nauczycieskiego aj w P o z n aniu, na d. 4. i 5. - ó) w Paradyżu na d. 8. i 9. Lipca wyznaczony, - czynności naboru " wojska odbywać się będą wuslauowionych miastach wciągu m. Wrześ. - przepisany jest porządek, w jakim i do kogo udawać się należy z rekursami w skutek reklamacyj o podatek klassyczny i procederowy - Pan Viebig, dotąd Assessor, mianowany Radzcą przy tutejszej Król. Regencji. Wyjątki z Romansu Historycznego LISTOPAD, przez uuiora Pamiątek Soplicy. jCiąg dalszy.) R o z d z i a ł. XI. Przyszedł nareszcie długo pożądany od Starosty koniec obiadu. Kawalerowie odprowadzali swoje damy do sali bawialnej, gdzie po obiadach poprzestały. Juz galeryą znikła była kapelia Księcia i na basło zaczynającego się balu huknął Taniec, który Książę otworzył z JW. Wojewodziną Nowogrodzką. Tańcowały i rozmawiały z sobą pary a kielichy krążyły i krążyły. Na wielkich balach nic ciekawszego dla badacza, jak uważać rozmaite gruppy, tworzące się po obszernej sali. Przy ławce zajętej Zosią i Łowczanką słyszeć się dał głos Starosty : Dziękuję ci mon frere ze tak piękną i ukształconą dajesz mi bratowę. Żebyś to szczerze mówił bracie, rzekł Wojski, nie tak prędko myślałbyś nas rzucać, nie tak byś tęsknił za swoją Warszawą. Biorę pannę Generałówuę za sędzię, niech powie czy mamy wierzyć w przywiązanie brata, tak skwapliwego do opuszczenia nas. Pau Starosta, odrzekła ZofIja, przez dobroć serca może być na nas łaskawym, ale nie do tego stopnia, by długo z nami chciał się nudzić. Za złe mu brać nie powinniśmy ze przekłada Warszawę, gdzie towarzystwa więcej uksztalcone są odpowiadające jego wychowaniu. - A co bracie, jak widzę juz przegrałeś sprawę. - Ach paui, czy zasłużyłem na tak cierpką przyinówke, na lak nielitościwe szyderstwo? Pomijam jej wdzięki, ale samem wychowaniem jużbyś zdołała pani zawiść wzniecić między iiajsłynuiejszemi damami stolicy. - Niech P. Starosta poprzestanie tym sposobem mówić do mnie; chyba chcesz bym myślała, że choć na tak krótki czas wydalony z Warszawy, boisz się zapomnieć języka tam zwyczajnego, a z którym my na prowincyi nie jesteśmy oswojeni. Wszakże, skwapliwośćjego do powrotu najgruntowniej mię o tćm przekonywa. - Ani jutro, ani za tydzień nawet nie opuszczam tych stron rodzinnych, co je dopiero teraz nauczyłem się oceniać. Zatrzymam się ile tylko będę mógł, jakkolwiek obowiązki dla Króla dobroczyńcy mojego mało mi czasu zostawują dla siebie, dla własnego szczęścia. Wszakże za dni kilka będę służył szanownemu ojcu paui w jego domu; jemu ponowię ustnie moje prośbę listowną by raczył zacząć i skończyć nasz interes działowy. Brzydziłem się dotąd prawnemi i ekonomicznemi zatrudnieniami, lecz teraz zaczynają one być dla mnie powabne, kiedy z icb powodu dui kilka będę do pani zbliżony. < - Dni kilka! żartuj sobie bracie; byleśmy ciebie uchwycili w domu generała, nie łatwo wyślizniesz się z rąk naszych. Tu przerwała im rozmowę massa dam, szukających kawalerów do mienianego tańca, a na ich czele generałowa Morawska, która porwawszy za rękę Starostę: «proszę zemną, a Wpan panie Michale nuż z Zosią za nami.« Wojski skłoniwszy się wymówił siebie tern, iż jego żałoba jeszcze się nie skończyła. Ale P. Wazgird, ten nakresowauy Albeńczyk, który w czasie obiadu siedział obok Zosi, porwawszy ją za rękę: - A widzisz siostrzyczko że zawsze gotów jestem na twoje usługi. Ale coś mi nieszczerze oddajesz rękę, cóś mi się zamyślasz nie potrzebnie. No, no, poczekaj, zamawiam się do pierwszego Mazura, tam rozweselemy się hasaniem, a tym czasem proszę w taniec. W jednym rogu sali była inna gruppa, siedział, trzymając w ręku kielich P. Horain, sędzia Grodzki Słonimski i cóś rozprawiał szlachcie koło niego siedzącej. Między niemi siedział Miecznikowicz Witebski P. Bonifacy Sołłohub, chłopiec młody, wesoły, naj swawolniejszy z pomiędzy wszystkich Albenczyków, który ciągle dokuczał poważnemu Sędziemu przerywając mu mowę.« Słyszysz P. Podkomorzycu Nowogródzki, -. odezwał się do przechodzącego blisko nich P. Tadeusza Rejtana, zawsze zamyślonego, - posluchajno jakie koszałki plecie nasz poważny Sędzia, chce nam wyperswadować że nie nawozem bydlęcym, ale wapnem sterkoryzuje swoje grunta. - A żebyś Wpan wiedział że tak jest. Bo jeżeli grunt lekki a trafisz pod posuchę, nawoź bydlęcy całą oziminę wypali, a wapno do każdego gruntu przydatne. Co Wpan mówisz! - Oto co Wpan słyszysz. Porzuć P. Sędzio, żeby rolę wapnem posypać, to po lada deszczu ogień się zrobi. - Wedle Wpana głowy. Pojedźno Pan Bonifacy do W ołcy, obaczysz że nie inaczej gospodaruję; a daj Boże du śmierci oziminę jaką miałem tego roku. - To Pan Podkomorzyc temu wierzy? - Za cóż niernam wierzyć, kiedy i urzędem i wiekiem poważny mąż to twierdzi. - Czy słyszysz Panie Bonifacy? - jak to zaraz poznać człowieka ze zdaniem. Naucz się Wpan od P. Tadeusza rozumu; co Wpana zemną się spierać. - Kiedy tak, to może i lo prawda, co nam dopiero powiedział P, Sędzia, że ma takiego mu Podkomorzyc uwierzysz? Czemuż niema być prawda? wszak niedaleko ztąd do Radziwilmontów; u Księcia Wojewody Mińskiego podobnego charta obaczysz. I to pan na własne oczy widziałeś? - Nie inaczej. - Co Wpan znasz, co Wpan wiesz? zapylaj się godnego ojca a mojego łaskawcy, pana Miecznika Witebskiego, gdzie byłeś jeszcze, kiedy juz ja gospodarowałem i polowałem. - Nie gderaj Sędzio szanowny, zabierają się do Krakowiaka, trzeba pójść na służbę, byle mi tylko młodszej Podkomorzanki Rejtanów»y kto nie zamówił. - I odszedł skacząc, a Sędzia: ruszaj sobie do panienek świstaku, z P. Tadeuszem to ale rozmowa, ale u P. Bonifacego sama plewa w głowie. Trzecia gruppa złożona z P. Ambrożego Korsaka, porucznika Kawaleryi Narodowej, P. Walentego Wojzbona, Sędzica Mścisławskiego, P. Symeona Korbuta, Mostowniczego Lidzkiego, i innych. Po skończeniu tańca polskiego P. Jan Wazgird zbliżył się do < » dito » Pruss. Wschód » »Pomorskie. . . March. Elek.iN » Szląskie. . . . Frydrychsdory . . . . . . . . . Inne monety złote po 5 tal, . Disconto. . . . . . . . . . . . . . Akcje Drogi żel. BerI. - Poczdamskiej Obligi upierw. Berl.-Poczdams Drogi żel. Magd. - Lipskiej . . Obligiupierw. Magd.-Lipskie . Drogi zel. Berl.-Anhaltskiej Obligi upierw. BerI. - Anhaltskie Drogi zeI. Dyssel. Elberfeld. Obligi upierw. DysscI. - Elbcrf. Drogi zeI. Reńskiej Obligi upierw. Reuskic .... Drogi od rządu garantowane. Drogi zel.Berlinsko- Frankfort. Obligi upierw. Berl.-Frankforl. » zel. Górno-Szląskiej . . dito Lit. B.. » » Berl.-Szcz. Lit. A. iB. « Magdeb.-Halbprst Dr. zel. Wrocł.-Szwidn.-Frcib, Obligi upierw. Wroc. Szw.-Fr. Dr. źel. Bonn-Kolońskiej . . Ceny targowe w mieście POZNANIU. Pszenicy szefel Zyta dl. Jęczmienia dl. Owsa dt Tatarki dt Grochu dt Ziemiaków dt Siana cetnar. Słomy kopa Masła garniec. IIl, 100 31. 98? 100 48 <