KRONIKA MIASTA POZNANIA
Obok nauczycieli Niemców, poważny procent uczących stanowią Polacy. J edhi najmują stanowiska pełne i stałe, inni pracują w zasadzie w gimnazjach męskich, a w Szkole Ludwiki i w Zakładzie naukowym dla wychowawczyń i nauczycielek mają zajęcia uboczne, księża znów niewielką ilość lekcyj religji w obu zakładach łączą z obowiązkami duszpasterskiemi. W Szkole Ludwiki przez długie lata, bo przez okres lat dziesięciu, uczy X. Antoni Grandke. Zacny to kapłan i pedagog znakomity, umysł jasny i ścisły, wychowawca łagodny i poważny zarazem. Ojciec jegol był Ślązakiem i umarł wcześnie, wpływ matki zadecydował o przyinależności narodowej polskiej u niego i brata, Roberta, również księdza, gorliwego patrjoty w powstaniu r. 1848. X. Antoni Grandke, ur. w r. 1812, kończył gimnazjum w Lesznie, potem studjował w uniwersytecie wrocławskim trzy lata i w Seminarjum poznańskiem. Otrzymawszy święcenia kapłańskie w r. 1836 objął jako mansjonarz kościoła farnego lekcje religji w gimnazjum Fryderyka Wilhelma, i w Szkole Ludwiki. N awał obowiązków duchownych nie pozwala mu cizęsto tak, jakby chciał, poświęcić się zajęciom szkoJ nym, ale on to reorganizuje naukę religji i podnosi program do właściwego poziomu. Szczerze oddany sprawie polskiej, przytemi ostrożny i mądry, co pozwala mu przetrwać tak długo w zakładzie, gdzie nawet działalność duchowna podlega politycznej cenzurze 232 ). Rok 1847 odsłania nam wyraźnie jego narodowe oblicze. Jemu to sądizonem jest przygotować na śmierć Antoniego Babińskiego, rozstrzelanego d. 1. lutego 1847 r. w Poznaniu na Placu Działowym. Śmierć Babińskiego wywołała w społeczeństwie polskiem szereg konfliktów z władzami pruskiemi, odbiła się też echem i W Szkole Ludwiki. X. Grandke opuścił Szkołę Ludwiki- w dwa miesiące później233).
231) A. P. P. Nacz. Prez. XXIV. G. 2.
A. U. D. Jahresberichte d. Luisenschule 1837-76.
232) Charakterystyczna jest tu ocena Bartna z r. 1845.
233) -yy ia ta ch późniejszych zostaje prałatem i kanonikiem metrop oli pozn.; żywy też udział bierze w walce kulturnej. A. A. Akta arcybiskupie. - Personalia G. 30.