SYLWETKI BERNARDYNÓW POZNAŃSKICH
kapituła zaś r. 1725 w Skępem wyniosła go na najwyższą godność w prowincji, bo prowincjała. Urząd ten sprawował do kapituły w Lubawie <r. 1728 lS). Kapituła skępska zmieniła cokolwiek porządek w wychowaniu zakonników. Ogółem biorąc, od dawnych czasów ustaliły się co do niego następujące zasady: Kandydat do zakonu przechodził rok nowicjatu, po czem składał profesję. Teraz, o ile jeszcze nie miał wykształcenia teologicznego, odbywał dwa czy trzy lata studjów filozofji, w ciągu którego to czasu otrzymywał święcenia. Następowało również dwu- lub trzyletnie studjum teologji. Dodatkowe studja, nie obowiązywające jednak wszystkich, były retoryki i teologji moralnej, przeznaczone dla studentów mniejszych zdolności, dla których sama teologja dogmatyczna (z pewnemi ćwiczeniami z moralnej), nie wystarczała do owocnego duszpasterstwa. Dopuszczano oczywiście tylko kandydatów, co byli obznajomieni z łaciną, t. j. byli uczęszczali do jakiej szkoły początkowej, dla której uzupełnienia urządzano niekiedy szczególne kursą (humaniora, studjum gramatyki), Niepiśmiennych przyjmowano tylko na laików i to w liczbie ograniczonej. Całe to wychowanie i wykształcenie nIe było skupione w jednym zakładzie, lecz miano dwa, później trzy studja teologji w prowincji: Warszawa. Poznań, Toruń, tyleż filozofji: Kalisz, Bydgoszcz, Łowicz itp. Stałe przy tern miejsca odpowiednich studjów znajdowały się tylko w Warszawie, Poznaniu i Kaliszu, inne ulegały przenosinom i zmianom. N owicjaty bywały po konwentach kustodjalnych, a więc w Warszawie i Poznaniu, co przyciągało licznie kandydatów. Atoli centralny zarząd zakonu, uważając, że mają tam- nowicjusze zbyt wiele styczności z światem, nalegał na umieszczenie po konwentach ustronnych, jak Skępe i Kazimierz, wskutek czego i tu przychodziło do przenOSIn. W naszym czasie powiodło się nakoniec zarządowi prowincji przeprowadzić swoje zapatrywania co do nowicjatów.
') Annnles III, 932, 97i 1094.