DZIEJE FUNDACJI KS. L(TDWIKI RADZIWILLOWEJ 277
Szkoła rozpoczynała istnienie. całą nadzieję skupiając w protektorce, nie przeczuwając. jak wcześnie wypadki poli. tyczne, wybuch powstania listopadowego podetną stanowisko jej małżonka i położą kTes piętnastoletniej erze namiestnictwa i pobytu w Poznaniu. 3. p i e r,w s z e l a t a i s t n i e n i.a S z koł y L u d w i k i.
W dniu otwarcia szkoły, t. j. dnia 13 stycznia 1830 r. liczyła szkoła Ludwiki 91 uczenic. Zapisy do szkoły nastąpiły już dużo wcześniej. Pierwsze uczenice przyjęt() dnia 7 września 1829 r. Na pierwszem miejscu w Albumie uczenic 5) figuruje Paulina Mi111er, córka fundatora szkoły i członka Zarządu. Pozatern spotykamy dzieci innych fundatorów i członków Zarządu. córki dr. Suttingera, Bielefelda, Behrensa, Baartha, Jezi.orowskiego i Kolanowskiego. jak również córki, siostry lub krewne nauczycieli, zajętych w Zakładzie. W spisie uczenic przeważ,ają Niemki ewangeliczki, jest też gromadka żydówek. nieliczną grupę 15 uczenic tworzą katoliczki, wśód nich i poza niemi Polki "'). Aniela Jeziorowska, Antonina Umińska, Matylda Giżycka (ew.), Daniela Starzęcka, Julja Kujawa (ret), Antonina Ostrowska (wzgl. Strowska), Teodozja Kolanowska, Paulina Krupska (ew.), Luiza (I) i Wilhelmina (I)) Jaśkowskie (ew. -- córki sekretarza ks. namiestnika). Joanna Wieruszewska i Otylja Kratochwiłł (ew.).
Liczba uczenic urasta z biegiem roku. tak że w listopadzie r. 1830 spotykamy w Albumie 149 uczenic. a i procent Polek się zwiększa. W Albumie szkoły zapisane są następujące Polki: .... Zofja Woykowska, Wiczyńska, Teofila, Józda, Kunegunda Konstancja Koppe, Stopierzyńska, Jagielska, Cecylja Czwafi5) A. U. D. Alhum d. Luisenschule 1!j29-48. M) \V :-;pisie uczenic spotykamy również kilka nazwisk o brZlnieniu polskiem, ale z personalji wynika, że są to uczenice narodowości niemieckiej, pl'zytem wyznania ewang., a przeważnie córki wyższych wojskowych. iezawsze jednak przynależnoć do wyznania ewangelickiego identyfikować należy z narodowością niemiecką, gdyż spotykamy również Polki ewangeliczki, n. p. Giżycl{ą, Rratochwiłłównę, i i. Wśród dziewczynek katoliczek o naz.wisku niemieckieIl1 znajdujemy }'ównież Polki, co niejednokrotnie, choć nie zawsze, da się wyraźnie stwierdzić. Dlatego też statystykę Polek w zakładzie podajemy jako statystykę względną. 
KRONII{A MI AS f A POZNAM Alina i Walentyna MoŁty (córki profesorów miejscowych), Aniela Franciszka i Paulina Zakrzewskie z Żahna i Niełęgowa, Albina i Michalina Mikara z Czacza, Mendelska. Rutkowska (córka pastora Rutkowskie&o z Awejdy na Litwie), Walerja Drwęska z Zydowa. Siodołkiewiczówna, Cichocka z Żerkowa, Malinowska. Teodo:ra Nehring z Sarbinowa i Adela Cassius (ref. córka prof. Cassiusa z Leszna). Są to przeważnie dziewczęta zamieszkałe w Poznaniu.
choć spora gromadka rekrutuje się z pośród córek ziemiańskich. umieszczonych w pensjonatach i stancjach polskich, zwłaszcza w znanym pensjonacie pani Herwig (7). Szkoła Ludwiki w założeniu liczyła 4 klasy. najniższą IV -tą potem III, II i I-szą. przyczem w statucie z,aznaczono. że przyjmuje się do najniższej klasy dziewczynki od lat 6 do 7 -miu i że nauka w każdej klasie rozkłada się na dwa lata, w klasie I-szej, o ile można, na 3 lata, tak że kurs całej szkoły t1rwałby w zasadzie 8 do 9 lat. W praktyce jednak przyjmowano na ogół dziewczęta starsze: które zaczynając od klasy stosunkowo nizkiej, otrzymywały promocję indywidualną do klasy wyższej przed ukończeniem roku szkolnego, nier.az po paru miesiącach nauki. Przypomina to organizację w wielu dzisiejszych szkołach angielskich, W pia-wszej fazie swego istnienia liczyła zresztf!, szkoła tylko 2 klasy: t. j. klasę III i klasę II o dwóch oddziałach. .
W sierpniu liczba uczenic w klasie III tak -wzrosł.a, że można ją było podzielić również na dwa oddziały, w listopadzie organizacja klas ulega nowej przemianie i szkoła liczy 5 klas: klasę IV. III, II A i B i klasę I-szą 58}.
5,) Z córek palli Hel'wig jedna poślubiła prof. Jana l\1ottego, druga }H'of. Jana PopHńskiego. Pensjonat pani Herwig zamienił ::;ię w latach późniejszych w wyższq szkolę polską dla dziewcząt, która była kolejno pod kierunkiem prof. Popliilskiego. prof. 1ottego. później panieIl Danysz; dotrwała do 'r. 1909. ob} Klasa IV. liczy 32 uczenice III. " 40 II. A. _, 23 II. B. " 36 "l. ,,18 ,.
raze uczenie. A. U. D. Angelegenheiten der Luisenschule 13U-Jl.