Z RUCIIU WYD.\ WICZEGO. 3-go września 1929 Ir:. Odznaczenie p. pre,z. Ratajskiego koman,dorją orderu czesko słowackiego Białego Lwa. 5-go września 1929 r. Zgon śp. Teodora Krausego, radnego m'iejskiego. Działał niestfl'udzenie w Radzie od rdku 1908. 7-go wrześnila - 30-go września 1929 r. Wystawa zabytków rzemiosła w gmachu Izby Rzemieślniczej. Jubiler p. Stanisław Szulc darował miastu piękny puhar pamiąt'kowy. Izby handlowo-przemysłowe 7 p3.ństw wręczyły miastu złoty medal pamiątkowy. - Czbn!wwic magistra:tu m. Wrocławia byli gośćmi PC"znania. -- Rozpisano konkurs na plan rozbudowy miasb Poznania. Z RUCHU WYDAWNICZEGO. R o c 'z n i k S t a t y s t Y c z n y s t o ł. m. P o z n a n i a za rrok 1927. Poznań 1929. Nakładem Magistra:tu stoł. m. tPozna- - l1li,a l . 4". Str. 110. Rocznik St.atystyczny jest najważniejszem wydawnictwem miejskiem z zakresu statystyki: Pracownicy społeczni i działacze, samorz:tdowi powinni wielkiem tern dziełem interesować 'Się więcej niż dotychcza,s, daje ono bowiem dokłaldny obraz przejawów społecznych i działalności instytucyj miejskich i ułatwia w najlepszy sposób ścisłą orjentację w stosunkach miejscowych. Z y g m u n t Z a l e s ki; B i b l j o t e kaR a' d z i e ':= k a w P oz a n i u. Poznań 1929. Odbitka z dzieła zbiorowego nBibljoteki wielkopolskie .i pomorskie". D r. A n d r z e i Woj t k o w s ki: B i b l j o t e k a, R a c oz y ńs k i c h. Poznań 1929. Odbitka z dzieła zbiorowego "Bibljoteki wicllkopolskie i pomorskie". T a r g i P D Z n a ń s k i e. Odbitka z "Księgi Pamią:tkowej l\1i'asta Poznania". Poznań 1929. S p l";a w o z d a n i e z T a r g ó w tP o z n a li s k i c h 1928 Osobne 'Zeszyty polskie, francuskie, angielskie i niemieckie. Woj e w ó d z t w o ślą s k i e 1918-1928. Katowice 1929. 8 v Sb'. 348 + mapa .-1-- ogłoszenia. Symp,atyczna i ważna książka pamiątkowa woje\w6dz KROIKA :MIASTA POZNAIAtwa śląskiego, redagowana przez Dr. L. Ręgorowicza, Dr. M. Dworzańskiego i M. W. Pułacza. Zawiera artykuły: wstępny o województwie śląskiem (Grażyński), o szkolnictwie (Ręgorowicz), o opiece spolecznej (Żuraws\ki), o ustroju woj. śląskiego (Dworzański), o robotah publicznych i drogach kołowych (Zawadowski, Nowakie'Wicz, M,aryniarczyk), o budowie kolei lokalnych (BaJIlaszikiewicz), o skarbowości (Tułacz), o przemyśle górnośląskim (Rudowski), o rolnictwie (Patryn), o Muzeum śląskiem (Dobrowolski), o w,artościach turystyc,lDych śląska (Miedniak), opis wystawy śląskiej na PWK., mapę woj. śląskiego. Książka jest boga'to ilustrow:ana. iP r z e w o d n i k i i n f o r m a t o r p o p a w i lon i e P o ,z n a ńs k j e g o Woj e w ó d z k i e g o Z w i ą z kuK o m u n a In e g o n a PWK. Poznań 1929. Str. 4 + 36. "s ,a m o r z ą d M i e i s k i" nr. IX/3 zaw:.ra m. in. Teodora Toeplitz-a "Wywłasz.-;zenie dla celów użyteczności publicznej": Edwarda Kalitowicza "Sprawa ure'gulowania finansów komunalnych"; Br. Biegeleisena "Zastosowanie zasad organinacji pracy w samorządzie miejskim"; L. W. Biegeleisena "Działalność aprowizacyjna samorządu terytorjalnego" (także IXj4). - Nr. IX/4: Jana St:rzeleckiego "W sprawie wzmożenia ruchu budowlano-mies.zk:miowego"; Henryka Moszczyńskiego "Wydatki i dochody większych miast Polski według wykonania budżetów" (także IX/S); Jerzego Kurnatowskiego "Kaszubi, ich rozwój kulturalny i gospodarczy"; Gustawa Woysława, "Racjonalna budowa jezdni w miastach polskich". - Nr. IX;fS: L. W. Biegeleisena "Stan i tendenje rozwoju polskich urządzeń ;niejskich" (także IXj6 i IXj7-8)j Edwar,da JtJzierskiego "Skarbowość miast polski,ch"; Zygmunta Rudolfa "Rzwój urząd.?:eń wodociągowo-kana,liz.acyjnych w ciągu lO-lecia 'państwowości polslkiej". - Nr. IX/6: ZygmUlnta Słomińskiego "Zastosowanie zasad organizacji w samorządzie miejskim"; Kazimierza Windakiewicz,a "Z zagadnień polityki komunanej miasta stołecznego" (także IXj7-8). - Nr. IXj7-8: Teodora Toeplitza "Wywłaszczenie w świetle nowego prawodawstwa państw centralnej i wschodniej Europy"; Zygmunta Rudolfa "Zużytkowanie os.adów kanalizacyjnych"; Edwarda Jezi£rskiego "Samorząd na P. W. . w Poznaniu"; III zjazd statystyków miejskich. .."P r z e g l ą d S a m o 'r z ą d o w y" zawi,era m. in.: "Rząd i samorząd przy wspólnej pracy nad organizacją wystawy samorządowej na P. W. K w Poznaniu" (IIIlO); "O poprawę ustawodawstwa s.karbowego gmin miejskich" (1I/12); "Udział miast i Związku Miast w P. W. K (1I/13); sprawy turystyczne (cały zeszyt II/14); o kontyngencie budowlanym na r. 1929 i o kredytowaniu komunalnych zamierzeń inwestycyjnych (1I',15); "Przeciwko dostosowaniu uposażeń" komunalnych do państwowych; "III zjazd statystyków miejski.::h" (1I:f118); "Udział Związku Miast Polskich w P. W. K; "Zrukw,a'terowanie wojska w czasie pokoju a oborwią'zki gmin miejskich" (Ii19); "Naukowa organizacja pracy w samorządzie miejskim" (IL}20); Edwarda Jezierskiego "Samorząd miejski na lP. W. K" (I1121); "Samorząd 'a p.ańsItwo" (11/23); sprawy mieszkaniowe (II/26-27); zagadnienia statystyczne (II/28-29); tamże recenzja "Księgi Pamiątkowej Miasta Poznania"; "W sprawie lokowania fundusz6w instytucyj ubezpieczeniowych w komunalnych instytucjach kredytowych (lIjiJO-31); "Konieczność założenia wspólnego kamieniołomu dla samorządów mkjskich" (I1132-33); "Związek Miast Polskich wobec projektu postanowień o organizacji. i działalności komisyj rewizyjny.::h r,ad miejskich" (IIJ'J3); "Zjazdy zag,raniczne organizowane, przez Związek Miast Polskich" (IV34). ..Wiadomości Samo,r'zą,dowe" zawierają m. in. Dr. W. Dalbora "Zasadniczy ustrój terytorjalny i zakres dziaJłalnoś ci jednostek samorządowych" (III/6) , tegoż "Aktualne zagadnienia finansów miejskich" (III/6); Adama Narajewskiego "Wytycz.n.e polityki drogow,:.j w woj. Poznańskiem" (I1l'7); W. D. "Powszechna Wystawa rajowa" (III!8-9); Józefa SpalsIkiego ..Polityka aprowizacyj'!]ja" (I1I/8-9); W. D. "Wystawa samorządowa na P. W. K" (III/12 i 13); "OgrUldy działkowe i projeikt ich organizowania w Polsce" (IHi 13); Dr. Wl. Dalbora "Podział administracyjny państwa" (JIlji16-17 - rze'z ważna); W. Gaertnera "Obowiązki meldunkowe przedsiębiorców ze stałą siedzibą" (III/16-17). KRONIKA MIASTA POZNANIA ..R u c h S a m o r z ą d o w y" I1I/4 zawiera m. in. Kazimierza Windakiewicza ..Pr':>jekt jednolitej ustawy o samf)rządzie terytorjalnym" . ..K r o.n i k a War s z a w y" rur. V /2 zawiera m.. in. W. Kolanowskiego ..Nowe pomiary m. st. W,arszawy"; m. V/3: Józefa Zawadzkiego ..Dziesi.ć lat samorządu Warszawy w Niepodległej /polsce", "Ludność Wars,zawy L 1. 1929"; nr. V /4: Fr. Piltza "Bezdomni w Warszawie"; nr. VJ/iS: T. Zehrowskieg:) "Policj:a r ruchu ulic'znego w Warszawie za Stanisława Augusta"; nr. V/6: H. Grodeckiej "W,arszawa na P. W. K. w Poznaniu'. ..W i a ,d o m o ś c i S t a t y s t y c z n e m i a s t a K a t o w i c'nr. 11/4: ..Działalność miasta Katowic na polu opieki społecznej" (toż w osobnej odbitce); nlry II/S i II/6-7 zawierają dokończenie ..Zbioru statutów miejs'.::owych". . ..Z a kła d y o p i e k u ń c z e m i a s t a K a t o 'w i c". Cz. I. Szpital dził2cięcy, Złóbek. Wyd. Magistrartu m. Katowic. "Dziennik Rozporządzeń st. kro m. K;ra,kowa" nr. 1929/2 inż. Karola RoUego ..Zagadnienie usprawnienia administracji pańs'twowej" nr. 3: Mie'zysława Seiferta "Rozwój k:rakowskiej gazowni miejskiej 1918-1928"; nr. 4: Stanisława Bielińs!kiego "Ele'ktrownia miejska w Krakowie" i Marcina Chmaja "Rozwój trwałych nawic'rzchni drogowych w Krakowie w latach powoj,en:nych". ..R o c z n i k Ł ó d z k i'-. Wydawnictwo Archiwum akt dawnych w Łodzi. Tom L 1928 1". 4° Str. 440 + ilustracje. Wielka praca zbiorowa. (Rocznik ten omówimy póżniej). E ,d war d R o s s e t: Ł ó d ź w l a t a c h 1860---70. Z a 11" y s h i s t o r y c z n o - s t a t y s t y c Z n y. Odbitka z "Rocznika Łódzkiego". Łódź 1928. (Omówimy razem z "Rocznikiem"). T o ruń. Monografja miasta. Toruń 1929. 8° Str. 81. Nakładem Magistratu m. Torunia. Przegląd historyczny ogólny. Rozwój gospodarczy. Toruń, mo'rze i Pomorzle. Zbio:ry miejskie. KsiąZJ1lica miejska. Teatr miejski. Szkolnictwo Torunia. Konserwatorjum muzyczne. T oruń dzisiejszy. Rozbudowa miasta. Miła ,książka pamiątkowa, sympatyczn:ie wydana. Rzecz .zasługuje na baczną uwagę samorządowców, którzy są wdzięczni za prace tego typu. Monografja toruńska jest Z HUCI-lU WYDA WICZEGO. 243' trochę jednostronna: obszrn..'t w oświetleniu spraw kulturalnyh, gdy brak całego szeregu gałęzi pracy mieiskiej;: nie czynimy z tego żadnego zarzutu, bo książka zawiera to, co magistrat m. Torunia chciał wyróżnić tą publikacją. Sprawozdanie miasta Wrześni 1918--1928. Września 1929. Nakładem M,agistratu m. W-rześni. 4° Str. 6+120+ plan. Miasto Września jest chyba najmniejszem miastem w Polsce, które zasila piśmiennidwo samor;ządowe dość regularnie pl"iacami sprawO'zdawczemi. Za sprawozdanb z dziesięciolecia r'ządów polskich jesteśmy miastu temu szczególnie wdzięczni, będzie ono pracą, na której opierać się będą ba.dania nad stanem i rozwojem mniejszych miast Poliski Za:chodniej w tym okresLe'. Praca jest o.bszerna, sumienna, dobrze ułożon.a, bogato ilustrowana, redagowana dobrze. Szczególnie cenne liczne ,dian e statystycznz. Miły dowód in,tenzywnej pracy polskie'go zarządu m. Wrześni. W y d a w n i'.:: t w o S t a t y s t y. c z n e M a g i s t :r a t u m. O łyk i. 1929. 8° Str. VII + 42. (Gdyby tak inne miasta tej wielkości zechciały wzór ten naśladować!) G d y n i a - P ort. Grudziądz 1929. Praca! zbiorawa wydana nakładem Izby Pl1Zemysłowo-Hand1owej w Grudziądzu. 8° Str. 79 + ogłoS'zenia + plan portu. "R e v u e M u n i c i p a l o", PaÓs" zawiera w numerze 'kwietniowym 32 rocznika (1929) arrtykuł p. t. "Exposition generale poloOiaise". "V i Ile d e :P r a g u e e t p r ć v o y a n c e s o c i al e p o u r l e log e m e n t". Praha 1928. Str. 42 + tablica. Rzecz warta ścisłej uw;agi urbanistów. "T r z e c i Z j a z d S t a t y s t y k ó w M i e j s k i c h" 1929. W,a:rszawa 1929. Prace działu gospodarczej polityki komunalnej i statystyki Związku Miast Polskirh. P a m i ę t n i k I n s t y t u t u B a ł t y c k i e g o. Serjla: BaJ.ticum, zeszyt I. Toruń 1929. 8° Sk X +- 326 +- mapa. Polskie Pomorze, ziemia i ludzie. Poważna praca zbiorowa pod reda;kcją Józefa Borowika. "R o c z n i k i T o w :a ;r z y s t w a N a u k o w e g o w T o r u - n i u". Roczmk 35. Toruń 1929. Zawierają Tadeusza Mączyńskiego "Kazimierz Rogala Zawadzki" i ks. dr. Władysława Łągi "Kultura Pomorza we wczesnom średniowieczu na podstawie wykopalisk.... KRONIKA MIAST A POZNANIA "D e u t s c h e W i s s e n s c h a f t l i c h e Z e i t s c h r i f t f ii r II> o l e n". Zeszyt 15 zawiera m. in. Artura KIronthala "Neue Fors';:hungen iiber J. B. Quadro"; Dr. Teodora Wotschkega "Hilferufe nach der Schweiz" (także zeszyt 16). W zeszycie 16 mieszczą się m. in. Hugona Sommelra "Beitrage zu den milWirischen Beziehungen zw. Deutschland und Polen", Dr. Manfreda Lauber,ta "Aus den Anfangen des polnischen Kasino in Gostyń", Dr. Waltera Maasa "St:udien zur Wirtschaftsgeschichte des Posener Landes" (Gewe,rbliches Lehzn, Geschichte der Preise). Rzecz OIstatnia zainteresowała nas w wysokim stopniu. Szkoda jednaik, że "Deutsche Wissenscha,£tliche Zeits,hrift" drukowała ją w tej formie. Mam wrażenie, że Redakcja ,dodała w tc:i{ście najważniejszą literaturę nową, aby najcięższe luki uzupdnić, w spisrie źródeł jej niema. To też praca 'ta niestety raczej dezorjentuje przestarzałym materjaem niż przynosi pożytek. Pr.>;ecież udział rzemiosł w magistraturze miejskiej po moich pracach a '.::echu klt"awieckim i o pTzemyśle s'kórzanym przedstawia się w świetle, innem, aniż,zli to wynikało z częściowych obliczeń Warschauera! O kaletnikach autor nie posiada wiadomości! I tak wiele innych rzeczy. W spisie młynów poznańskich nie uwzględniono nawet 'danych zebranych przez Warschauera w "Stadtbuch". Mniejsza już o spory narodowośiowe. "Immerhin blieb durch das ganze Mittelalter hindurch das Patriziat fast rein deutsch". Potem podaje autor 23 nazwiska kupieckie z 15 wieku, wśród których następujące ja uważam za polskie: Poniedki, Stefanek, Burkowicz, Stasiek, Bliskawa, ewtl. Major, Sokół, Ligęza., Grodzicki, Czarny, Rokiczan, Kropiel (dodatkowo Czeplowie byli w'r. 1460 spolszczeni). Więc 12 Polaków na 23?! Z. Z. 1'W i a d o m o ś c i Z w i ą z k u P o l s k i c h Z r z e s, z e ń T e c hn i c z n y c h" nr. V /6, zawierają historję dzieS'ięciolecia Związku i zrzeszonych stowarzyszeń. "L u b e l s k i D z i e n n i k Woj e w ó d z k i" nr. 1929"t23 poświęcony jest przebudowie wsi i miast (krycie dachów, cegielnie). "M e s S 8 g e r P o i o n a i s", numer specjalny z lipca 1929 r. "L'Exposition Nationale de Poznań'. Głównie opisane wystawy rządowe. .,P r z e m y s I C h e m i c z n y" -nr. 1929..'13, zeszyt zwiększony, poświęcony sprawom drugiego zjazdu chemików polskich w Po.maniu. lI N e u e F r e i e P r c s s e" wydała dodltek do jednego z nUmerów w początkach lipca p. t. "Palens Finanz- un:d Volkswir,tschaft", z okazji :P. W. K. Artykuły posła Dr. Karola Badera, Dr. J'uljus.za Twardowskiego, posła MikolaU a 1P0sta, Dr. Feliksa Młynarskiego, inż. Czesława Kła:rnera, Dr. Stan. Wachowiaka, konsula Karola S-.;heiblera, Antoniego Balzera, Dr. Ottona Nadolskieg'J, Dr. Mieczysława Orłowicza, Jana zółtowskiego, Dr. Tadeusza Drzażdżyńskiego i wielu innych poważnych osobistości. . "Sokół" (Warszawa) nr. 1929/14-15 zawiera m. in. sprawozdanie "Zlot wszechsłowiański". "Rynek Metalowy Maszynowy" nr. 1929/30 poświęcony :zja'zdowi kupców i przemysłowców samochodowych, nr. 192/35 "tygodniowi technicżnemu". "P 11" z e m y s ł S \k ó r n y" nr. 1929J!33 poświęcony zjazdowi '.::zchów szewskich. "Z i e m i a", nr. 1929110 poświęcony P. W. K. S 'p r a w o z d a n i a. 31 V yrocni ucty elektrickych podniku hl. m. Prahy za rok 1928. - Spr. Związku Fabrykantów w Po,znaniu za Ir. 1928. - Spr. Funduszu Bezrabocia 1928. - Polski Bank Komunalny 1928. - Spr. Polskiego Czerwonego Krzyża oddział miasto Poznań za r. '1928. - Spr. Związku TcwalfZystw Ogród!k6w, Działkowych 1927-1929. _ Zru;szenia Pracowników lP. K. O. 1929. - S p r a w o z d a n i e l U b e z p i e c z a l n i K 'r a j o w e ,j w P oz n a n i u 1919 - 1929. Poznań 1929. 4° Str. 36 + wykrcs;y i ilustracje. R o c IZ n i k III. P a ń s t w. G i mn a z j u m i m. św. J a n a K a nt e g o w P o z n a n i u. Poznań 1929. Zawiera pracę Dr. J. W. Opatrnego "Z przeszloś'i uczelni". K s. S t a n i s ł a w A d a m s 'k i: U n j a Z w i ą z k ó w S p ó Id z i e l c ,z y c h w P o l s c e. Poznań 1929. 8° Str. 44. Cenna praca o początkach Unji. Lucjan Rosiński: Naprawa waluty w Niemc z e c h. Poznań 1928. Poznańskie ,prace Ekonomiczne 8° Strr. 4 + 162. K o lon j e l e t n i e Z. O. K. Z. w r. 1928. Poznań 1929. I