FURTA DOMINIKAŃSKA
Nikt nie badał jeszcze dziejów Furty Dominikańskiej. Obok kompleksu klasztoru i kościoła dominikańskiego istniały dwie furty - jedna w dzielnicy Żydowskiej, druga koło kościoła - i trudno rozdzielić wiadomości mówiące o furtce koło dominikanów w źródłach XVI wieku, przypisując je jednemu z obiektów. Furta istniała w 1 poło XVII w., ale mogła powstać już w 2 poło poprzedniego wieku. Usytuowana była nie na zakończeniu uliczki biegnącej do murów wzdłuż boku kościoła, lecz mniej więcej na wysokości jego prezbiterium. To nietypowe usytuowanie łączy się zapewne z losami muru zewnętrznego ciiignącego się wzdłuż Warty aż do Bramy Wielkiej. Na planach Poznania widać, iż muru tego nie było od narożnika przy wpływie Bogdanki do Warty do Furty Dominikańskiej. Czy mur ten nie został ukończony w XV w., czy został podmyty przez wody Warty, trudno jest przesądzić. Furta została prawdopodobnie przebita w pojedynczym murze (wewnętrznym) i służyła komunikacji ludzi z okolic kompleksu dominikańskiego i uL Szewskiej z młynami, które gęsto obsiadły wypływ Bogdanki do Warty i brzegi Warty, a także posadowiły się na piaszczystej łasze wytworwnej naprzeciw kościoła Dominikanów. Wygląd Furty Dominikańskiej znany jest z rysunku Wernera. Jej pozostałości archeologicznych nie uda się prawdopodobnie zbadać, gdyż mogą się znajdować pod wzniesionym przez Prusaków solidnym budynkiem arsenału, który czerwoną bryłą przesłania prezbiterium kościoła od strony obecnych Garbar. Można jedynie ustalić - czy to w rachunkach miejskich, czy to w aktach rezygnacji bądź radzieckich - dokładniejszy czas jej powstania i może detale jej remontów i przebudów. [red.]
., ł J:,  '.. .'" .
 . J . , ' . : . ' : ,  .  . ,. . ':  , 'l J ' , ,1 1 1 1 ' : . dł>l /'-, t",. .'_. ,'.... ",;IJ;j''1.. '1Ttf:-ł!it.h,t:, ' J  'f'.:\ .!' :..t, :iD:ł\ \ l ",?j .q,,:':,;:',.,li, 0"-,  " $/7" t "' .. ; :.:;" < , ,..: ,j».,ił' '..., '. ,"';,:, ,'...4S.',. .ł ; ";'1 "''''IIJ Ifj;:;-] ""''''''' H':''" ł_!....._,-L4t .; , .................:..........,.--:-.. 'ł"'''''"''w- -:' i Ir y. !.._. 4 . -.4 .,;' I . . " " .",..,..
Ryc.49. Mury obronne przy kościele Dominikanów z Furtą Dominikańską (?) i Bramą Wielką, ok. 1740, fragment rys. EB. Wernera