SYLWETKI BEHNARDYNÓW POZNANSKICH 129 'Nakoniec, niewiadomo, czy jako kanonik, czy jako sufrag,an Jakób miał, zdaje się. ja,kieś prawa do ról na Górczynie, czy może do dziesięciny z nich. Tem tłumaczy się zdarzenie z 5 lipca 1565 11'., że kilku chłopów górczyńskich pobiło i poraniło Dziaduskiego i jego sługi na polach tamtejszych, za co biskup rzucił przez tydzień interdykt na miast..) i oficjałat poznański 60). Sądzimy, że do sporu i bójki przyszło z okazji pobier.ania dziesięciny. Mieszkał Dziaduski zwykle w Poznaniu w własnej kurji. Leżał ten dom opodal kościoła św. Mikołaja na ówcz1esnem przemieściu Podgórze. Pewien szczegół wska.zuje, że sufragan postawił go na nowo albo przynajmni'j powiększył i przebudował 61). Niewiele wiemy o sposobie zarządu Jakóha jego majętnościami. W 01no sądzić, że umiał z nich wyciągać dość znaczne dochody. Mógł przynajmniej innym pożyczać pieniędzy 6-2), podczas kiedy sam, ile wiemy, długów nie. zaciągał. Świadczy o tem zaufanie, jakie pokładano w nim w sprawach majątkowych. Tak w r. 1552 rrozporządza spadkiem 100 zł po jakimś zabitym księdzu, którą to kwotę przezornie składa w kasie kapitulnej na przechowanie 63). Został także wykonawcą testamentu kanonika Jana Rydzyńskiego 64), zmarłego przed 1 maja 1556 66), CD oświetla całą niesłuszność zarzutu Izdbieńskiego. Umiał oczywiście pilnow.ać swoich interesów, czego dowodzi choćby szczegół, że na spadek po dłużniku swoim Hermanie Leonardzie, plebanie u św. Wojciecha w Pozn.aniu, nałożył areszt 66). Na 60) Acta Episcopalia 1561-7 Rk. b. s. Arch. Diec. pozn. 188v-1S9\", 190. 61) Acta ConsisL 1567-9, 65: Tomasz Dziaduski oświadcza 1568, 20. III, że jako brat.u po zgonie Jakóba przypada mu jego kurja j dom opodal Ś. Mikołaja, ale nie chce się sprzeciwiać ostatniej woli zmarłego, co zapisał to kapitule. - Gdyby kurję był J akób otrzymał od kapituły na mieszkanie tylko, niA mógłby jej ZIpisywać ani brat jegu mówić o spadku; co innego, jeśli Jakób ją postawił lub przebudował. 62) Acta Consist. 1560-67: 161. 16. VII. 1561. Za dług Hermana Leonarda, proboszcza Ś. Wojciecha 120 zł. Dziaduski po jego zgonie nakłada areszt. na spadek po nim. 63) Acta Kap. nr. 393. 64) Acta ConsisL 1554-9, 3GG. 65) Wei mann O. 1. 39. 66) Por. przyp. 62. KHONIKA 1\1IASTA POZNANIAkoniec pogłoska, choćby fałszywa, że mógł kupić mieszkanie takiej Włochównie, świadczy, że miano go za dobrLe miennego. P;rzy takiem położeniu majątkowem Dziaduski mógł już bardzo wcześnie pomyśleć o tem, żeby według zwyczaju fundować anniwersarz. R. 1555 przezn9.czył na ten cel pewien zapis na wsi Konojedzie '''J. Fundację inną Akta Konsystorskie zapisały pod d. 29 listopada 1567 Oh). Według ordynacji psałterzyści, na rzecz których sufragan dokonał fundaji, mieli co wtorek pierwszy każdego kwartału odśpiew.ać' wigilje ze mszą św., póki życia Jakóba za biskupów Branickiego i przemyskiego Jana Dziaduskiego oraz za k.rewnych z dodaniem kolekty za grzechy; po zgonie Jakóba, za niego. Fundację tę przyjęli starsi kolegjum psałterzystów Jan Grodek i Baltazar Król. O troskliwości nakoniec Dziaduskiego pod wzgldem majątkowym świadczy, że zdziałał testament. W tym testamencie przedewszysUdem pamiętał o kapitule. Czy cokolwiek zapisał rodzinie, można wątpić G"). Nie mamy także śladu ż.adnego legatu na rzecz Bernardynów, co jednak może się tłumaczyć charakterem ich obserwancji. Skądinąd wiemy wszakże, że był dobrodziejem Benedyktynów lubińskich, może dlatego, że im przypadł jakis zapis ;"). Zdaje się także, że w ostatniej woli swojej obdarzył sowicie ubogich 7'). Pod koniec życia Dziaduski czuhc się zmożony wiekiem chciał zrzec si. sufraganji, atoli zachowując dochody sufr.:tgańsliJie. Znalazł także protektora w osobie Commendoniego, który u biskupa Konarskiego popa.d jego życzenie. Biskup gotów byi przyjąć rezygnację, jednak żąd,:lł, żeby Jakób taksamo zrzekł się poborów sufragańskich. Wskutek tych rozbicżnych stanowisk rzecz nie doszła do skutku. Z odpowiedzi Konarskiego do Commendoniego, datowanej z Padwy 21 marca 115b7, dowiadujemy się o czerstwej starości Dziaduskiego - biskup powiada, że jego własne zdrowie gorsze jest od sufragana - oraz G7) Act.a Kap. nr. -i58. 68) Acta Consist 1507-9: 29. 69} Por. przyp. 61. Samego test.ament.u nie znamy. 70) Liber Mort. :\Ion. Lubin. Mon. Pol. Hi st.. V GlO. 71) Łączymy tu wzmiankę nagTobkll z upomnieniem kapituły Atta }{ap. nr. 538.