SYLWETKI BERNARDYNCW POZNA!'\8KICH 127
Istotnie na niesłuszne pogłoski wyglądają te opowiadania, zważywszy, że Dziaduski wówczas lat liczył conajmniej 60 49). Ostatnie, już miłościwe jednak upomnienie Ja'kób otrzymał od spółkanoników w r. 1559, na kapitule generalnej dnia 30 czerwca. Co do treści jest ogólnikowe, żeby świecił życiem i obyczajami według stanu biskupiego. Niewiadomo, co tutaj miano a myśli, zdaje się. chodziło głównie o to, żeby dawał jałmużny ubogim i żakom 50). Jakże przedstawiała się strona materjalna stanowiska Dziaduskiego? Kanonja jego była fund! Oporowo 51). R. 1549 posiadał od dłuższego czasu Konojad. a dostał 1548 tenutę stęszewską 52), r. 1557 Górę 53). przed 1561 GÓQ"kę 54). Niewiadomo jednak, czy te wsi dzierTŻył kolejno czy równocześnie. Zarząd tych majątków dawał sposobność do krytyki i upomnień ze strony spółkanoników. Tak pod r. 1549 słyszymy, że w Stęszewie wyciął 122 dębów na ogrodzenie dworu i ogrodu tamtejszego. żeby kozy nie skakały przez płot. Wycinał także sosny i pozwolił na wyrąb niejakiemu Kowalskiemu. Szkodę stąd powstałą obliczano na 20 grzywien, które miał zapłacić do św. Marcina owego roku, a szkód poczynionych przez Kow.alskiego, prawem dochodzić. Przeniósł był kmiecia Macieja z roli na ogród, co uważano za pogorszenie gospodarki, więc nakazano mu Macieja powrócić na jego rolę lub kim innym obsadzić. Innego Macieja, syna wdowy, zarządca wsi Franciszek pobił do krwi i to tak, że z tych ran umarł podobno. Postanowiono to szczegółowo sprawdzić, a gdyby się okazało prawdą, pociągnąć Dziaduskiego do odpowieczialności. Powyższe niedostatki w zarządzie Stęszewa pochodziły może stąa, że sufragan otrzymał je stosunkowo niedawno. od jakiegoś rroku, po kanoniku Żdżarowskim, któremu
49) Kom. 336 powiada, że Dziaduski został biskupem, przebywszy ok. 1. 30 w zakonie. Wstąpić do zakonu mógł, mając L 15-20. Takim sposobem r. 1540 przy konsekracji liczyć mógł lat 45-50, r. 1556: 61-66.
50) Akta Eqp. 538 nr.
51) Weimann O. 1. 47. Coprawda nazwę kanonji Installacje wymieniają dopiero przy śmierci; nie można dociec, czy tę samą miał oa początku. 52) Akta Kap. nr. 321.
53) Acta Consistorialia. 1554-9 Rk. Arch. Diec. pozn. b. s. 360v/361.
54) Acta Consist. 1560-67, 208v.

KRONIKA MIASTA POZNANIAje odebrano, bo zaniedbał wykreślić granic. Ale i Dziaduski o to niebardzo się troszczył i tenutę stęszewską traktował raczej jako krótkotrwałą. Na to wskazuje, że trzodę kazał przepędzić do swojego dawniejszego prestimonium Konojadu z stratą ludzi, i pewnemu szlachcicowi pozwolił kilka świń zabrać. Nakoniec poddanym zabraniał chodzić na skargi do kanoników 55). Mniej szczegółów posiadamy o władaniu suf.ragana na innych majątkach. Co do Góry, to r. 1557 Stanisław, pleban z Urzazowa, kwituje go z 10 talarów, otrzymanych z sołectwa 56). Będąc tenutarjuszem Górki, Jakób wytoczył sprawę zarządcy Badowskiemu, którą wygrał r. 1561, już po oddaniu majątku 57).
Oprócz tych wsi prestymonialnych, Jakób brał udział w dystrybucjach kanonickich, to znaczy w podziale dochodów, któQ"e pobierała kapituła jako całość czy to z majątków. nie powydawanych poszczególnym kanonikom, czy to z czynszów z procentów od kapitałów, z dziesięcin i innych przychodów kapitulnych. Widzieliśmy, że ja.k innych kanoników, tak i Dziaduskiego wykroczenia narażały na czasowe pozbawienie dochodów z tego źródła. Za czynności biskupie sufragan miał prawo do pewnych opłat od interesantów według prawa, przy czem kapituła, a pewnie i biskup 'Ordynarjusz pilnowali, żeby nie zdzierał 58). Oprócz teg,:> posiadał wieś jedną z stołu biskupiego 58 a ) i otrzymywał dziesięcinę mazowieck.ą. Nie wiemy, z jakich wsi na Mazowszu przysługiwała mu ta dziesięcina. R. 1557 wprawdzie naznaczył pełnomocników do pobrania i sprzedaży dziesięciny ze wsi Wilkowa, Machwatki, Babska, Grabia i Lutowki 59), ale zważywszy, że jeszcze w kaka lat pot?m kapituła upomina biskupa rządzącego, żeby zwrócił sufraganowi zagrabioną dziesięcinę mazowiecką, należy sądzić, że owe pięć wsi stanowiły tylko cząstkę wszelkich poborów Dziaduskiego z Mazowsza.
65) Akta Kap. 321.
66) Acta Consist. 1554-9 360v/36L 67) Acta COllsist. 1560-67, 208.
68) Acta Kap. 314.
58 a ) Ehrenberg O. l. 237, nr. 100.
69) Acta COllsist. 1554-9, 406.