NAPAD SZLACHTY WIELKOPOLSKIEJ NA RATUSZ POZNAŃSKI (1692) 167łębią, Wrocławską, Międzynożną, Placem Kolegiackim, dawną farą. Drugą kamienicę od slrony Wodnej idąc (dziś St. Rynek 52) oznaczył czerwonym krzyżykiem. Przy słowie "dysposilią" jest znak odesłania F do rysunku na marginesie, który też posiada taki znak. e Rkp. "furiuie" Lekcja niepewna. Może "skrwili"? 8 Rkp. "eh ąc" h D lIMn. - 1h. '" n.a..JI9- WDIClliL < £ A I 7ff/T"j Dop. sanonamarg .nes. e A A Afi Słowo nie odczytane "nie pożal malinę"? "Rkp. "drży" 0"0 nadpisano w interlinii. P Następuje przekreślone słowo "wierzchie" A Zapewne "Szwarc" r Dwie poprawki na jednym słowie. Nie do odczytaniu: S_SCztery wiersze wyblakłe lub wypłukane. Wskutek tego lekcja niepewna. M Dopisano nad wierszem. "Dopisano nad wierszem, Rkp. "naiedzili", zapewne miało być "najazdu" *fe--< I J I fFrn.f*wbl Na podstawie przywileju Władysława IV z d. l IX 1647, urząd burmistrza mieli pełnić kolejno - każdy przez pół roku - wszyscy rajcy miejscy w liczbie ośmiu wybranych na cztery lala (Archiwum Państwowe w Poznaniu, sygn. D 51) 2 Piotr Cerbs, Cerps, zatwierdzony został na urząd burmistrza przez króla Jana III przywilejem z dnia 26 I 1692 (Archiwum Pańsiwowe w Poznaniu, księga m. Poznania, sygn. I 69 f. 50 v i 51). 3 Wojciech Grabowski, starszy cechu krawców zatwierdzony zosta! na urząd burmistrza d. 26 I 1692 wraz z Piotrem Cerbsem. W r. 1695 był członkiem kolegium dwudziestu mężów (Wilkierze Poznańskie, t. II, nr 209). 4 Chwaliszewski, herbu Trąby (Tablice odmian herbowych Chrzońskiego, Warszawa 1909, s. 61): K. Niesiecki, Herbarz polski, II, Lipsk 1859, s. 100 wymienia Wojciecha Chwaliszewskiego, który w r. 1578 otrzyma! funkcję poborcy podatkowego (Volumina Legum I f. 353) na województwo inowrocławskie. Wg. J. Łukaszewicza (Obraz lIs. 350-351) pochodził ze wsi Rękawczyn kolo Mogilna (Słownik geograficzny Królestwa Polskiego IX Warszawa 1888, s. 646-637). 5 Dzisiaj Stary Rynek 52. 6 Cegła głazurowana. 7 Rada, ława i pospólstwo. 8 Starosta generalny Wielkopolski, Rafał Leszczyński (Wielkopolski Słownik Biograficzny, s. 417). 9 Surogator - zaslępca slarosly do spraw sądu i urzędu grodzkiego w Wielkopolsce (J. Bardach, Historia państwa i prawa Polski, t. II, s. 153). lOBardizan - berdysz, halabarda (A. Bruckner, Słownik etymologiczny języka polskiego, s. 21). " G d y ż według poslanowień konstytucji toruńskiej z r. 1520 i późniejszych konstytucji, szlachcic pochwycony w mieście na popełnieniu gwałtu, nie mógł być osądzony przez sąd miejski bez udziału starosty lub podstarościego (W. Maisel, Sądownictwo miasta Poznania do końca XVI wieku, Poznań 1961, s.143). 12Pobudkowie - strażnicy miejscy dzienni (W. Maisel, Tamże s. 243). 13 N a wschód od Rzymu. 14 Anfion, syn Zeusa i Antiopy, muzyk i poeta. Wraz z bliźniaczym bratem Ze losem zbudowali mury Teb,przy czym głazy układały się same na dźwięk liry i śpiewu (Mała encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1973, s. 39). 15 N a pomoc. W. Maisei 16 Wojciech Konstanty Breza, wojewoda poznański (Polski Słownik Biograficzny, 1. 2, s.434 oraz Wielkopolski Słownik Biograficzny, s. 79). 17 Obraźliwe. Pamfil - postać komiczna (A. Bruckner, Tamże. s. 392). 18 Ze względu na niski wzrost. 19 Zagarnąć, zrabować. 20 Depozyty przyjęte od obcych na przechowanie do ratusza. '" Komnata przeznaczona na przechowywanie depozytów sierot. 22 W. Bętkowski, Będkowski. Wybrany został 13 lutego 1692 zastępcą wójta sądowego (Archiwum Państwowe w Poznaniu, sygn. I 69 f. 53). 23 Adam N aramowski, starosta pilski, ujski i kościański (Polski Słownik Biograficzny, t. 22, s.525). 24 Nie wiadomo jakie postacie historyczne lub bajeczne przedstawiały posągi. W r. 1743 wymalował Jan Roszkowski na ścianie sali sądowej ratusza miasta Chełmna, (dziś muzeum) portret legendarnego założyciela Chełmna, Culmusa, syna Wajdewuta. "'Gwajakowiec, niskie drzewo Ameryki Środkowej, ciężkie, twarde (Mala Encyklopedia Powszechna PWN, s. 359). 26 Zbrojownia - sala w Ratuszu. · "'Publiusz Owidiusz Naso (Mała Encyklopedia kultury antycznej, s. 554). 28 Por. A. Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej, s. 273 wiersze 32-34: "Za psa powszechnie uważa szlachta i chłopa i każdego plebejusza. Sląd to owe glosy ludzi bezecnych, że kto zabił chłopa - to tak jakby psa zabił" . Jak wiadomo niższe duchowieństwo było pochodzenia plebejskiego. Od pierwszej polowy XV wieku wyższe godności kościelne mógł otrzymać tylko duchowny pochodzenia szlacheckiego.