TOWARZYSTWA MIŁOSNIKOW MIASTA POZNANIA
NADZWYCZAJNE WALNE ZEBRANIE TOWARZYSTWA 24 I 1990 r.

W dniu 24 stycznia 1990 r., w sali konferencyjnej Pałacu Górko w, odbyło się nadzwyczajne walne zebranie Towarzystwa. Zebraniu przewodniczył prezes Zarządu prof. dr hab. Stanisław Nawrocki. Porządek dzienny obejmował m.in.: powołanie Komisji Uchwał i Wniosków; sprawozdanie Zarządu; sprawozdanie Komisji Rewizyjnej; dyskusję; przyjęcie uchwał i wniosków. Stanisław Nawrocki, zagajając obrady, powitał przybyłych członków oraz gości, a wśród nich przedstawiciela Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego Lecha Polkowskiego.
Na protokolantów powołano Zofię Paszkowską i Witalisę Wachowiak, a do Komisji Uchwał i Wniosków trzy osoby, pod przewodnictwem Jana Turskiego.
Minutą ciszy uczczono pamięć członków zmarłych w 1989 r.: Henryka Domuraty Maksymiliana Maya Władysławy Garsteckiej Zofii Pawłowskiej Witolda Jeskego Franciszki Tomczakowej Zdzisławy Kubczakowej Urszuli Urbańskiej - Poznańskiej Gabrieli Łukowskiej Franciszka Zygmanowskiego.
Składając sprawozdanie z działalności Zarządu - prezes przypomniał historię Towarzystwa od założenia w 1922 r.; przedstawił sytuację materialną do 1939 r. i w okresie powojennym. Podkreślił, że Towarzystwo było zawsze wspierane przez władze miejskie, dzięki inicjatorowi i współzałożycielowi, prezydentowi miasta Cyrylowi Ratajskiemu. Po 1945 r. Wydział Kultury i Sztuki Magistratu corocznie dotował działalność statutową. Towarzystwo mogło istnieć i rozwijać się. Z dniem 1 stycznia 1990 r. Wydział Kultury i Sztuki zaprzestał dotowania. Towarzystwo znalazło się w trudnej sytuacji finansowej. Po
F AHTJIARZ
zostały tylko wpływy ze składek członkowskich, które w roku sprawozdawczym wynosiły 120 tys. zł. Dochody doraźne były minimalne, a czynsz za lokale przy Starym Rynku 10 wyniósł w grudniu minionego roku 150 tys. zł. Wynajęcie sali w Pałacu Działyńskich na jedną prelekcję o Poznaniu kosztuje - 30 tys. zł. Dla pracowników biura Zarządu w grudniu 1989 r., po podwyżce, uchwalono ok. 500 tys. zł na uposażenia. Nowa sytuacja oraz rosnące wydatki, szczególnie koszty utrzymania siedziby, zmusiły Towarzystwo do szukania praktycznych rozwiązań. W pierwszym rzędzie, za poparciem Wydziału Kultury i Sztuki, wynajęto część pomieszczeń (salę wystawową i pokój na zapleczu) Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Edwarda Raczyńskiego na filię Biblioteki, ze specjalizacją "posnaniana" oraz przewodniki turystyczne. Biblioteka przyjęła na siebie uiszczanie opłat za telefon, światło i gaz. Pracownice biura Zarządu otrzymały trzymiesięczne wypowiedzenia.
Od dnia 1 kwietnia br. sekretariat Towarzystwa funkcjonować będzie w oparciu o społecznie pełnione dyżury. Sporo kłopotu nastręczało znalezienie sali na wykłady o Poznaniu.
Dzięki życzliwemu stanowisku dyrektora Muzeum Archeologicznego dra Lecha Krzyżaniaka, sprawa została rozwiązana. L. Krzyżaniak udostępnił bowiem bezpłatnie salę konferencyjną na prelekcje i na walne zgromadzenia Towarzystwa. Komisję Młodzieżową natomiast przygarnęło Muzeum Historii Miasta Poznania. Klub im. Stanisława Strugarka znalazł schronienie w Klubie Seniora Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej przy ul. Wielkiej 1. Prezes Zarządu z naciskiem podkreślił, iż mimo trudności związanych z reorganizacją działalności, zainicjowano nowe formy działania. Wspólnie z Muzeum Historii Miasta Poznania rozpoczęto w Ratuszu cykl koncertów: MUzYka i poezja w Ratuszu. W programie pierwszego koncertu były kolędy, a wystąpił znajdujący się pod opieką Towarzystwa Chór Kameralny "Collegium Posnaniense", pod batutą Barbary N owak. Poezję recytował Zbigniew Grochal. Następnie S. Nawrocki przytoczył garść informacji statystycznych.
Pod koniec 1989 r. Towarzystwo zrzeszało 773 członków, w tej liczbie 42 członków zbiorowych. Wśród indywidualnych było 439 emerytów i rencistów. Zmarło - jak na wstępie podano - 10 członków, a 14 skreślono na własną prośbę. Przyjęto nowych 31. Z opłatą składek członkowskich zalega 287 osób. W roku sprawozdawczym odbyło się 6 zebrań Zarządu i 5 Prezydium.
Frekwencja na posiedzeniach nie przekraczała 50%.
Komisje problemowe wykazały dość ożywioną działalność: Komisja Wykładów i Przechadzek zorganizowała 26 wykładów i 8 przechadzek po mieście, eksponując tematykę związaną z historią miasta oraz z zasłużonymi obywatelami. Komisja Wystaw urządziła 12 wystaw prac plastyków-nieprofesjonalistów (najczęściej architektura i pejzaże). Komisja Młodzieżowa podsumowała (26 II 1989) konkurs pt. Powstanie Wielkopolskie 1918/1919 we wdzięcznej pamięci mieszkańców Poz
MFITJIAKZnania i Wielkopolski i przygotowała zakończenie konkursu pt. Poznań i Wielkopolska w dniach wojny i okupacji hitlerowskiej (1939 -1945). Wpłynęło 260 prac z 30 szkół. Młodzież szkolna brała udział w pracach społecznie użytecznych w miesiącu pamięci narodowej oraz w październiku na Cytadeli, porządkując mogiły spoczywających tam bohaterów. Klub im. Stanisława Strugarka zorganizował 8 spotkań w sali "Mozaiki", na których wygłaszano interesujące prelekcje. W imprezach uczestniczyli jako sponsorzy: przedsiębiorstwo "Interfragrance", Ignacy Moś i cukiernicy poznańscy. Towarzystwo patronowało przygotowaniu publikacji związanych ze zbliżającymi się ważniejszymi rocznicami historycznymi Poznania i Wielkopolski. W kręgu jego zainteresowań była sprawa podziemi kościoła Sw. Wojciecha i budowy Kopca Wolności.
Towarzystwo interesowało się również losami Gimnazjum Sw. Marii Magdaleny, którego budynek zrekonstruowano.
W ramach Towarzystwa działały Koła: naj starsze na Osiedlu Warszawskim, znacznie młodsze na Dębcu oraz powstałe dopiero w styczniu 1990 r. na Wildzie, obok Koła Zakładowego w Zakładach Przemysłu Metalowego "H. Cegielski".
Koło na Osiedlu Warszawskim, liczące 66 członków z p. Włodzimierzem Wełniczem na czele, współpracuje ze Szkołami Podstawowymi Nr 46 i 86. Organizuje konkursy na ogródki kwiatowe przy posesjach, a dla młodzieży szkolnej urządza prelekcje i spotkania z ciekawymi ludźmi oraz konkursy rysunkowe na chodnikach. Aktywną działalnością statutową wykazuje się Koło Zakładowe w Zakładach Przemysłu Metalowego "H. Cegielski", liczące 41 członków. W roku sprawozdawczym zorganizowało 3 wycieczki, nawiązało kontakt z Nowotomyskim i Pniewskim Towarzystwami Kulturalnymi. Współorganizowało imprezę filatelistyczną Posnaniana, połączoną ze spotkaniem z uczestnikiem bitwy nad Bzurą (1939). Współpracowało z redakcją gazety "Nasza Trybuna" i zakładowym muzeum. Wystąpiło do prezydenta miasta w sprawie uczczenia rocznicy Powstania Wielkopolskiego 1918/1919.
Koło przy Spółdzielni Mieszkaniowej na Osiedlu Bolesława Chrobrego rozwiązało się, bo nie znalazło poparcia mieszkańców osiedla. Sprawozdanie zakończył S. Nawrocki Wnioskami: 1. Konieczne jest uaktywnienie członków Towarzystwa.
2. Podwyższyć składkę członkowską roczną - dla pracujących do 1200 zł, a dla emerytów i rencistów do 600 zł.
3. Wystosować do członków zbiorowych apel o maksymalne podwyższenie składki rocznej. Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Józef Niewiedział przedstawił sprawozdanie z działalności Komisji za okres od 1 marca 1989 r. do 24 stycznia 1990 r. Podkreślił, że wydatki były celowe i objęte planem a księgowość była prowadzona na bieżąco. W dowodach księgowych nie stwierdzono pomyłek ani uchybień. Bilans otwarcia na dzień 1 stycznia 1990 r. jest zgodny z bilansem zamknięcia na dzień 31 grudnia 1988 r.
Komisja m.in. zaleciła: 
1. Czynić starania o pozyskanie nowych członków.
2. Podnieść wysokość składki członkowskiej.
3. Poczynić starania o znalezienie nowych źródeł finansowania działalności Towarzystwa. Po złożeniu sprawozdania, na wniosek J. Niewiedziała, udzielono Zarządowi absolutorium. Ożywioną dyskusję rozpoczął dr Marek Rezler, który poinformował, że "Wykłady o Poznaniu" odbywać się będą we wtorki od godz. 18.00 w sali Pałacu Górków oraz w Ratuszu. Dr Magdalena Warkoczewska zwróciła się z prośbą o pomoc w przeniesieniu urny z sercem gen. Jana H. Dąbrowskiego z Ratusza do kościoła Sw. Wojciecha. Ponadto zaproponowała, aby Towarzystwu Miłośników Miasta Poznania nadać imię Cyryla Ratajskiego. Mogłoby to być związane z pobytem w Poznaniu córki i wnuczki Ratajskiego wiosną 1990 r.
Sylwester Kubera przedstawił propozycJe: podwyższenia składki rocznej do 2400 zł dla pracujących i 1200 zł dla emerytów i rencistów; usunięcia gwiazdy z obelisku na wzgórzu Cytadeli; wystosowania, z uwagi na wzmagające się napady, rozboje i włamania, apelu do szefa Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych o wzmocnienie patroli milicyjnych. Zbigniew Graczyk zaproponował, aby Wielkopolskie Muzeum Wojskowe lub Muzeum Historii Miasta Poznania przejęło Odwach na stałą ekspozycję poświęconą Powstaniu Wielkopolskiemu 1918/1919. Przed Odwachem winna odbywać się zmiana warty.
Nawiązując do tej wypowiedzi Tadeusz Jeziorowski wyjaśnił, że Odwach przyznany został Wielkopolskiemu Muzeum Wojskowemu w 1961 r., w ostatnim jednak momencie budynek zabrano. Jednocześnie zaproponował przywrócenie nazwy ul. Józefa Piłsudskiego na odcinku od Kaponiery do Gwarnej. Maria Grajkowska- Pajączkowska-Chmiel sprzeciwiła się usunięciu gwiazdy z obelisku na Cytadeli. Zaproponowała, aby zwrócić się do władz oświatowych i środków masowego przekazu o podkreślenie, iż polska racja stanu wymaga respektowania umów ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich'" tym bardziej że zagraża nam kapitał i szowinizm niemiecki. Bogusław Deckert zapytał o los filii Muzeum Historii Ruchu Robotniczego na Cytadeli i w Forcie VII. Andrzej Majewski, opierając się na doświadczeniach wyniesionych ze współpracy z regionalnymi towarzystwami miłośników miast, zaproponował, aby miasto ufundowało siedzibę dla Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania.
Hieronim Wrocinski postulował, aby o działalności Towarzystwa mówiono także w "Teleskopie " . Jędrzej Płaczkowski poparł propozycję M. Warkoczewskiej, aby Towarzystwu nadać imię C. Ratajskiego. Henryk Gutowski także poparł propozycję M. Warkoczewskiej i <ło