.A TADEUSZ ŚWITAŁA DWADZIEŚCIA PIĘĆ LAT DZIAŁALNOŚCI WYDAWNICTWA POZNAŃSKIEGO (1956-1981) INICJATYWA pawałania w Poznaniu samad--.lielnej placówki wydawniczej nuała źródła w tTadycjach wielkopolskiega ruchu edytorskiega, a przyświecała jej funkcja _ jaiką wydalWIlIictwa pawinna ,spełniać 'Wabec ś,wdowIslka l'iteracwiego d naukowego ,oraz aspimcj,e wyznacz'one ukształtowan,iem ,ge.ogra:flicznym wabec Ziem Zachadnich, znajdujących się w zasięgu .oddziaływania Paznania. 'V memariale, ,przyg,atawanym w tej sprawie da władz cen.tralnych przez Jerzego Ziolka, matywy ,()Ipier1ały &ię ,,!I1a szcl:ljegóławej aIIlallizie pracy li maż!iwaśDi po:l.nańsktioego iOśradka pisa-rsldega, all',tystycz.nega i (I1aUlkowega; na a.rJJaLi:ljie lJ"J1,ażliwiUśoi techniczna-wydię ARKAD'{ fiEDLER' /:;.. .: :....J;; -łł:>.......łu K\U'UĄ" ....mIM. .. .:...." "'ii..,.,...., . ). .:::x."';>... , t!:ij:,.> (ł :ii lG>" <,.. ; ., :.r.;:;'..< ,;:: n". .::,t ., '# ! .: " MADAGASKAR dlll., tzar..hiei j.' .... '..' S ....f.,. . w ł-r..-y . J.:_t. ..,-,); .. ..:t:;: ;'.:. " ;:+' :; :",'t .",.,'.' ",.: lJ. ..l. f ......:.. :i;: . ,,". ':' ......; JW;ef Rcto ._J' >: l ,) .-! .:h, 11;_, fi.. . zazdro$(; I medycyna ".,:", , m. in. książki Prz,ennysł-awa Bystrzyckiego Smierć nad Agfar wadi, Ryszarda Lis'kowackiegoa Powrót do piekła li Granice pamięci, Eugeniusza Paukszty WszYJtkie barwy codzienności i Leszka Prorok,a Potop odwałany, Wydano da.lszych dwadzieścia tomików !poezji, wśród ;nich: Edwairda Baleer,z,ana, Mariana Grześcz,a'ka i Józefa Ratajczaka. .Do ciekawszych pozycji w latach ,1962 - 1965 należy zalioczyć m. in. pOWlLeśc,i: Bogusława Kaguta Syn pułkownika, Kalina i Komu walna żyć, Ryszarda Lis'kawackiego Koniec próby i Dziei! siódmy i znowu pierwszy, Eugeni:us.za Pa'ukszty Spowiedź Lucjana S.kobiela oraz Pobyt - debiut Iksiążkowy Edwa.rda Balcerzana. Jerzy Korczak o.pubI.i:kował zbiory opowiadań Pogrzeb z gramofonem OlI"az Hamle'tówka, Czesław Chruszczews'ki - Magiczne schody. Histo:rie z tej i nie z tej planety, Janusz Przybysz - zbiory saty.r Przygody dżentelmenów ora.z Moi dobrzy nieznajomi. 'ksią,Ż:kami, którymi żywo zajęła się kryty.ka, były: Jarosława Iwaszkiewicza Heydenreich. Cienie i Michala Cho.romańs--kiego Warianty. Taeusz Switała Jednym z pr,zykład6w inicjatywy wydawnk-zej i troski o rozwój współczesnej liter,atury pięknej Ibył zorganizowany prz,ez Wydawnictwo Poznańslkiie, Wiellmpals:kiie T,awarrzystwo Kulturallne i oddział poznań,slkii Związku Litermtów Polskich - ogólnopolski konkurs na powieść współcZJesną, na który nadesłano panad sta dwadzieścia maszynap.isów. W 1965 ir. ukazało się pięć powieści nagrodzonych i wyróżniony,ch w konkunsie: JuLiUJs,za Znamierowskiego I(Jutro będę mlodszy), Jerzego Jes'ianow.s.kiega (Niewygadny człowiek), NataLii Gall (A ty płakałaś Adrianno), Bogusławy Latawiec (Nie widziałam tak długiej chorągwi) i Boguslawa Koguta I(Komu wolno żyć). Ważną funkcję w raZjwoju ,poezji młodych spełniały także indyrwiduaLne debiuty poetydie, będące poklosiem aLmanachu Morwa 1(1964). W 1965 r. u'kazały się również sZCizec.ińskie arkusze poetyckie Lata 1966 - 1970 obfitowały w poc.zytne dZJ;eła prozaików; takich jak: Michał Choromański, Witold 'V:irpsza, Stanisław Gro chowiak, Jerzy Mańlkolws'ki, Eugen1uSJ: Paukiszta, Bogusław Kogut, Władysław l\Jachejek .j W,ilhelm Szewczyk WaTto tu prz.ede wszystkim przypomnieć głośne Dygresje na temat kalaszy Michała ChoromaiJ.skiego oraz tegoż pisarza Schodami w .górę, schodami w dół, W rzecz wstąpić, Makumba czyli drzewo gadające, Słowacki wysp tropikalnych i Kotły beethavenowskie; Eugeniusza Paukszty dwutomowe Przejaśnia się niebo; Bogusława Koguta Misja .porucznika Kuny; StaJJlisła,wa Grochowiaka dramaty .prozą Rzeczy na glosy; Witolda W,irpszy Mordercy i Wagary; Wilhelma Szewczyka Sampo czyli młynek szczęścia: Władysława Machej ' k'3. Miłość i krew; Jerzego Mańkows,kiego Balladę sierpniową. Ukazały s'ię także: tom opowia,dań o Ziemiach Zachodnich i PóŁnocnych w wyborze Wi!tolda Nawr1ackiego i AndI"zeja Wasilewsok,iego Zachodem poszły dzieje craz almanach opowiadań ,autorów Iubuskich. Na uwagę zasługuje antologia .opowiadań tematycznie zWliązalny,ch z napaścią hitIeroWlslkkh Niemiec na P>oIskę Z wrześniowych dni f\V wyborze WłodzImierza Mac'iąga, wydana w t.rzydziestą rOC'=ł!cę Września. Pat.riatyczna wymowa tego tomu korespondowala ze zbliżającą się dwudziestą piątą rccznicą wyzwoleni'a Poznania (1970). Wydaw.nictwo opubIi,kOlwało w tym rnku kilka książek poznańskich pisarzy: Tadeusza Beceli Gdy Poznań był twierdzą, Jerzeg.o Karczaka Jak 7Ja niebie tak i na ziemi ora.z wznowiła powieści Arkadega Fiedlera, Gerarda Górnickiego, Jerzego M,aÓ!kowsktego, Eugeniusza Paukszty. W ostatnim dzies'ięciolec.iu wydano m. in. powiesci i a.pawiadania Michała ChoJ'1olrn.aiJskiego: Głownictwo, mogZitwa i praktykarze, Miłosny atlas anatomiczny, MemuZizy i Pelowanie na Freuda; Ma,riana Turwrida Slady burzy; Jerzego K'orczak" , .... ...ł' .... 6< : ..,> : *: .;; Ikota J. ,Dardzielanie; ZymW1ta Trziszki Drewntane wesele i Oczerety; Eugeniusza Paukszty Mładaść i gwiazdy; Przemysława Bystrzyckiega Wyspę Wniebawstqpienia oraz- Nessie i inne apawiadania; Bogusława Koguta Trzy romanse i Kabyli testament; Bogusławy Latawiec Ogród razkaszy ziemskich; RyszalI",da Lisk,awa-ckiega Ballady okrut.ne, Teraz, zawsze, nigdy; Teadora ParnickiegO' Hrabia Julian i król Raderyk '(pierwsza pa wieść tegO' pisarza opublikowana .pa latach); Józefa Rataj-. czaka Wianek z baranich kiszek; Dionizy WawJ"zyk'awskiej-Wierdochawej Pramienna. Opawieść a Klaudynie z Dzi,ałyńskich Patockiej; .JerzegO' Pachlaws,k;ieg.o Opawiadania morskie; Edmunda P.ietryka Złota uliczka, Natychmtflst szczęście i Maratan sprintera; Czesława Chruszczewskiega Gdy nieba spadła na ziemię; .Janusza PJ"zybysza W zapachu migdalów i lukru i Pies, który wysiadł w Sapacie; Bogdana Rut'hy Cudawne, wspaniałe życie; Czesawa Schabaws,kiega Archipelag urzeczanych. Andrzeja Zeylanda Partret prawie radzinny; szkice Wilhelma Szewczyka Anioły z ladu i eseje Mi,c'bała Misi'OI1nega Sierpień 'w Getyndze; Ramana BrandstaetteTa Powrót syna marnotrawnegO' i inne dramaty; .Jerzega MańJkowsikieg,a Nie nauczyłem się cd ziemi; Jacka Saw.asz:k.iewicza Sukcesarzy; Bronisława Słomki Mrówka: Katarzyny Suchoda'lsikiej Pięć pa dwunastej; Tadeusza Wyrwy-Kr.zyżańsiega Amfiladowy trakt; Utwary wybrane Edwina Herberta; Prasta z mładaści (almanach młodej prozy wielkopolskiej). Debiuty m. in. WaJ1demara Lys'ia.ka' Kolebka, reportarż.e WaldemalI"a Kosińskiega W dół da nieba, Bagdana .Jemiel'ity Piękna ziemia, Jerzega Pieczula Paka i Chudzinka, SergJiusza Sterny-Wachowiaka Kapiejeczka, .Jerzega Limana M ilnchhauseniada. .L.ata 1974 - 1975 mażna by nazwać latami Arkadegu Fiedlera. Wydana bawiem jega pjęc kS'iąże1k, w .tym 'ill. in. Dywizjan 303 (lektura solna) w łącznym nakla,dlZoie 470 000 egrz. BesltlseHerem 1977 l'Oku była bez wą,tpienia paśmiertnie wydana książka Stanisława Strugarka Wuja Ceśku apawiada z dułączonym nagraniem kilku gawęd. W raku 1975 pa raz pierwszy w dziale literatury pięknej palskiej oSiągnięto gloDd!ny nakład dochodzący /pół mmana e!?)zem;pl.arzy paWlieśd li tomów apowiad.ań. Praw,ie ,póŁmilionolWY na,kład łączny (476 000 egz.) ut,rzymał s'ię także w r. 1976 przy wznow.ieniach, które ,pochłanęły nieca ponad 50°/0 .nakładu. iPagalI'szająca się sytuacja na rynku papierniczym zaczęła wywierać odczuwalny wpływ na plany edy;toQfkie Wyda,wnictwa. Rok 1979 utrzymał się jeszcze na paziamie 300 arkuszy wydaw.niczych (520000 egz.) ale jeśl'i adliczy się wzno,Wlienia, z dwudZJiestu sliędmiu tytułów literatury piękn-ej tegoż roku dos.zła na półIki księgarskie jedynie cz\ternaście Ip'ierwszYch wydań. Rok 1980 przyniósł już tylk'a dwadzieśoia jeden tytułów a łącznej lliczbie 202 a.rk. wyd. ,i nakładzie 356 000 egz. Z teg,o wznawienia achłonęły 225 000 egz. Pod względem liczby tytułów, arkuszy wydawniczych i nakładów, Wydawnictw.o cafnęła się 'da roku 1964. Ogółem w latach 1957 - 1980 ulka.zała s,ię 485, powieści i mów apowiadań, w ł-ą-cznej Hrzbie 5266 ark wyd. Ii nakładzie 7 292 800 egz. Najliczniejszą grupą utwarów prozatarswich, Ikt6ry;m Wydawnictwa stwar2Jała szczególne preferencje. były dzieła podejmujące tematykę wSjp6łczesną araz ukaZiującą 'pootawy maralne. :.w-f. i,WA NAJWER 'OORZKIE TĘCZE - ,"/ -j.l. i" "I": '_ ": ,';,.;ł.(". , :'<.:., ; ;,.,' " :.":-:- ..... . >,: ). ; ...:":. .,.: Tadeusz Swztała Sugestywny, lteracki oIbraz pawratu Polski na ziemie nadOodrzańskie i nadaaIty..:kie, zagaspoda,rawy\wania rw ciężkich pawojen..l1ych czasach, integrawania spałecznega i -kuIturawega tych ziem z resztą kraju araz ich razwaju stwarzył w swaich 1iczny"h utwOO'ach EugeJ1liusz Paukszt2. ..ośród nioh - pisał Adam Oichy - wyrr-óżniają się zwłaszcza dWlie powieści: »Wszystkie balr,wy codzieJ1lIłośCii« li »P.rzejaś111ia s1ę nieba«. Akcja pierws,zej z ukszty jest również współczesna powieść psychalagiczna "Spowiedź Lucjana Skobiela« 5. W pewnym senslie twórc,zość Paukszty tematycznie uzupełniła ipawstala z ins.pl;racji Wydawnictwa wspomniana antolagia o,pawiadań a Ziemiach Zachodnich p0d redaikcją Witalda Na,wrockiega i Andrzeja Wa.silewskiega Zachodem paszły dzieje (przełażona na język niemiecki w Niemieckiej .Republice Demokratycznej) oraz Poczqtek epopei (przygotJwa:1C\ przez tych samych autorów). Da t,ego tamu włączona także apowiadania Marii Dąbrowskiej, Jarasłmiejący przystcs,ować się do n{J\vej .sytuacji życiOowej, w jakiej £nalazl się w latach okupacji hitlerowskiej, zaś akcja paw.ieści Kamu u;olna żyć toczy. się w małym miasteczku w okresie wajny i pa wyzwoleniu. "Pisarzem, któ.ry związał się z paznańską aficyną - pisał dalej Adam Cichy - ad mamentu jej powstania l tu wyłącznie publik,ował swe utwory, był zmarły w 1972 r. wybitJny prazadik Michał Choromański. Wyróżniany w 1932 r. za powieść »Zazdrość i medycyna« nagrodą Palskiej Akademii Literatury, dał się poznać jako makami,ty znawca i bystry -obserwatar ludzi. ,Powieść ta, stanawiąca wnikliwe stdium uczucia zazdraści, dcczekała .się Licznych wznawień, posłużyła też za scenariusz da filmu fabularnega zrealiz.owanega w 1973 r. W utwarach tworzonych w,astatniclJ latach swega ,życia Michał Choromański paza.stał wi,erny tematy'ce dWudziest-olecia międzywojellJnega,kreśląc w charakt,erystycznej dla nieg-o konwencji grateski abraz ataczająceg'a g,a śWli'ata: w "Katłach 'beethovenowsk.ich« (1970) będ:;o:ie to śradawiska maŁomiasteczkawe z pogranicza palska-niemieckiega z okresu przed · A. C i c h y: Ks,qżki Wydawnictwa Poznańskiego, Pozna n 1974, S. 35. dojściem Hitlera do władzy, w powieści "Sławack1i wyl.;;,p 1moipikalnycih« ś'rodawi3ka waj;;aetów ziemi szcz.ecińskiej w wybarze Erazma Kuźmy Nazywanie ziemi, almanach poetów kaszalińsfk;ich w wybarze Anny Kamieńskiej Malowanie przestrzeni i tam wierszy najmładszych poet6w wie'lkopalskich w wybarze Edwarda Balcerzana Lata siedemdziesiqte. W 1981 r. wydana antal.ogię wierszy ,a PaZinaniu i Wielka polsce Pieśni i pejzaże w wy;brarze Józefa RatajoZiaka. Ył latach 1957 - 1980 ukazała się w dziale poezji łącznie 218 tytułów (521 ark. wyd.) a łącznym nakładzie 632350 egz. W ,a£icynie paznańskiej drukOowali swaje wiersze m. in. Aindrzej .Babińsk"i, Stanisław Barańczak, Wojciech Bąk, Nikas ChadaJ]nkalau, Ryszwd Danec1ki, Łucja DaIDielewska, Jemy GTrlIiIJińsIJci, Kalzńmiera IłŁakawiczów.na, Bagusław Kagut, Joa.nna Kulmowa, I(asława Latawiec, Eugeniusz Morski, Ewa Naj/Wer, Edmund Pietryk, Józef Ratajczak, satyrycy Lech Kronapiński i Włodz1iJmierrZ SC'isłows:ki. Największe nakłady oS'iągnęły tomi'kii 'Poezji Kazimiery IłŁallwwicrzÓWlI1Y, łaszcza Portrety imion, oraz fra.si Lecha aIl1!Dplińskiego. LITERATUROZNA WSTWO P:ub1ikację iklSiąlżek oZ lit.eratu.roznawstwa ro,zpOIczęta /W 1957 r. !pracami Bagusława Ka:guta, J.aTosła)Wa Madejewskiga, Egana Na.ganawsrkiiego i .AJ1eksandra iRagilis1cieg,a. W 1961 r. rdos.zły książki Zygmunta Szweylmw,skie.ga Trylogia Sienkiewicza I' Tabela 3 DEBIUTY POETYCKIE I PROZATORSKIE W LATACH 1957 - 1980 Rok I Poezja I Proza I Razem I Rok I Poezja I Proza I Razem 1957 2 2 4 1969 l 3 4 1958 5 2 7 1970 2 l 3 1959 7 l 8 1971 2 5 7 1960 8 3 11 1972 2 2 4 1961 8 5 13 1973 3 - - 3 1962 3 7 10 1974 - 3 3 1963 3 6 10 1975 l 2 3 1964 2 5 7 1976 2 l 3 1965 4 4 8 1977 3 l 4 1966 3 3 6 1978 3 l 4 1967 l 4 5 1979 3 5 I 8 1968 4 7 11 1980 2 l 3 Tadeusz Świtała oraŁ Ja.rosława Maciejewskiega Kardian - dramatyczna tryl agia, Edmunda Pieści:ko'Wsikiega Poeta tulacz, Jerzega Zi01mka Wizerunki pisarzy katolickich ara:l Je;rzegrO Kollera Gawędy teatralne i praca z:barawa Literackie przystanki nad Wartą .pod redakcją Zy,gmunta SzweykOlWskiega. W laltach 1965 - 1970 ukazywały się .rocznie średnio 'trzy prace z dziedziny Eteratunoznawstwa. Vlśród nich m. in. Feliksa Ii'ornalczyka ,(Przypisani tej ziemi), Bogusława Koguta (ManOowce), Marii Kureckiej '(Diabelne tarapaty), J'arosława Maciejewskicga (Trzy szkice ram antyczne), Włodzimierza Maciąga (Sprawa literatury), Wajciecha Natans'ona (Stanislaw Wyspiański araz GOodzina dramatu), Wi(olda Nawrockiega (Trwanie i pOowrót), Aleksandra Ragaiskiego (pasażerDwie Arki NOoega, Most nad przepaścią, Ped pólnocnym niebem), Alojzega Sajkowskiega (Od ierotki da rybeńki), Zygmunta Szweykawskiega (Nie tylko D Prusie). Od y.oku 1971 liczba corac7nie wydawanych pozycji literatur,aznawczych malab, w latach 1977 - 1978 wydana po jednej pazycji. Da na.jcenniejszych 'W asL,tnkh dziesięciu latac.h zaI.iczyć należy: Jaroslawa Maciejewskieg,a Mickiewicza wielkOopolskie drogi, Wojciecha Natan&ona Maje przygOody literackie, Edwarda Balcerz.ana Przez z7wki, Feliksa Fornalczyka MlOodsi, starsi, Oswajanie z terainiejszością, W,itolda Nawrockiego Klasa, idealOogia, literatura, Klasycy i wspólcześni, Andrzeja W,asilews'kiego Jacy jesteśmy. Pionierski char:lkter miały książki Huberta Orlawskiega Literatura w III ii."eszy, Ediwarda Balcerzana Pisarze polscy a sztuce przekladu 1440 - 1974 araz Józefa Rataj.czaka Zagasly brzask epoki (w kręgu "Zdroju«). W sumie '\V latach 1957 - 1980 ukazała się 57 tyt'ułów z dziedziny I.iteraturaznawstwa a łącznej objętości 857,6 arkuszy wydawniczych i nakładzie 212600 egz. LITERATURA PIĘKNA OBCA P0d,tnie jak literatur.a pięk'na Ipalska, również przekłady z [,iteratury ,oi}wj zadecydGwaly a kształtowaniu profilu wydawniczega. 'Wydawnictwa nawiązała do pięknych tradycji i zasług działającego w Poznaniu ,w ,okresie międzywaje:mym \Vydawnictwa Polskiego Rudolfa Wagnera, które w "BibI.iotece Laureatów Ncbla" wydalo ksiąiki wielu zaslużanych pisarzy skandynawskich. Już w 1957 r. wzpaczęta J;ublikow<,ć "Serię Dzieł P,sarzy Skandynawskich". Zainaugurowano ją utwo.' .... Edu.'ard Bakeria""1 ':, Pisarze < ' P9 1s (:9, " .;0- sztuce przeładu , 14:40-1974'r. ;;'" ,*"łzy -J' Hubert i ,1-" , ,: .: :,:: -A ( -\) ._; Ai)_ol.qgiiJ :: rami klasyków: pełnym Hryzmu tamem Bj0r.n.stjerne Bj0rn.sona Dziewczę ze słonecznego wzgórza (dalsze wydania w latach: 1967, 1972 i 1974) li trzema pawieściami Kmlta Hamsuna Blogoslawieństwo ziemi. Głód d Wluczęgi wego slupa. Amura Lundkvista Darunga. następnie !I)I':zekłady J,ahall1a Borgena, Veijo Meriego, Laruri V:iity, Olava Duuna oraz sagi staJwiSila-n.dzkie: Saga o Njalu. Saga o Egilu, Saga rodu z Laxdalu ,oraz pionier,skie an:tol-agioe ilTIałych .f-.,:e.. ",;"., . .' . ',;yvind Johoson q.AS.Y .!WO"'W't'SOK( , '1-" r ,ęl 'j/ ... , -...;i41\ j '" -",.. ',ił '»,... ,1: . norweskich w wyborze Józefa GiebułtOlWicz.a. W lata'ch następnyoh ukazały się Selmy Lagerlof Gosta Berling i Jensa P. Ja,c,dbsena N.iels Lyhne; baśnie norwesIcie Zamek Soria Moria, opowiadal!11ia sz.wedzJlciego rpisal1Za Aritura LUJ!1:d:kvdsta, Martina Anidersena-Nex0 Ditta ,aroaz anJtalogia nawel i opowiadań duńs.kich Anegdoty losu, Sigridy UndseJt Krystyna córka Lawransa. Wydano ponadto Siedem fantastycznych apowiadań Karen BLixen, Malego lorda Jahana. Bw-gena, Opowieść o Olofie Eyvinda J ahnsaTIa, Tu pod gwiazdq polarnq Vaino Linny i Klamstwo za klamstwem Henrika Stangerupa. Rok 1978 otw.mzyły w serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich' 'Dpowiadania Martina Anide:mena.-Nexo !Wydane !PO !raz ;pie!1Wszy podobnie jak pOWlieśd Stlga Dagennana Weselne klopD,ty, Svena HoLma Chory i wesoły, Eevy Joen.pelto Po prostu Johannes, ,,50 QPOWłAQ.A.r\ł ,', "Pi$ARZV Nł£MI£CKłEi REPUBUKI Q£ł'v1OKAAiYr;zNEJ .....:-. 'R, ,jjj",, " ] ':,: '+ł . . .-. :. ::i::: .ii ' I , .", . .. ". w, ,, ,.,:S'r;..,1" ;..:, ':1'"j . ,. , ' "'."- - ł Ź . l.iJ" j J 'I; : l:'if"'hf .Il:ł.ti. .. :( 'fr : , ' ...: . 'f? HaiłdOlI"a Laxnessa Duszpasterstwo kalo ladowca li .Agnar.a Tharda:r.sscma Jeśli miecz twój kr6tki. W Toku następnym - wy;dan:ie Baśni duńJskieg-o ,pisarza Hansa Ch. Andersena i ,drug'ie :poszer,z,ane i Ziffiienliane wydanie antologii :nawel j opowiadań szw;edz'klic'h Lasy ludzkie. W TOku 1980 zapre.zel1ltowano dziela MiJdtjela Fe"hnusa Zaczarowany loś, Ivwra Lo-Johan.ssona Domokrqżca i Ledfa P,arndUlI"o Okna 'Draz pieliWSZą w Polsce antologię poezji sZiWedikiej 'w wy:barze Zyunta Łanows'kliega W sali zwierciadeł. "WydawalI1liem pcr-,zelkładów IZ liitern-tury rajów sikalll!dynawskdch - pisał WiItold NaWll'adki - :zajmuje się w t Eugeniusza Wachow'ialk.a Powstańczy p<>lem wiedzie ślad. Du:ZJo wysiłku i troski !poświęcono roemikom i wydawn.idw,om periodycznym, które wZJbogacają wiedzę 00 Poznaniu i regionie, zwłaszcz'a .o dziejach na1nowszych. Na pierwszym miejscu trzeba tu wYmienić "Kronikę Miasta .p.aznania", !kwartalnik ukazujący się ze ;z.naczkiem Wydawnictwa .od 1961 To W miarę .regu[ariiie ukazYlWały sę następujące roc:tradycjoom polskii:ej kultury na Ziemiaoh Odzyskanych. Wydana m. in. Romana Szczepcmiaka Poczqtki miast lubuskich i Władysława Kiarcza Dzieje uprawy zielonogórskiej winorośli; łpierwszym tomem "Biblioteki Słupskiej" była opracawan:ie Zygmunta Swiechowskiego li Józefa Mertki Z dziejów Słupska ,i Ustki; kalejne to: Stosunki polsko-pomorskie w II połowie XVI w. Zygmunta Bar.asa, praca zbiorowa pod Tedakcją Zygmunta Du1czewskiego Przeobrażenia społeczne na pomorzu Zachodnim 1945,. 1947; w serJ.i "Zapisków KoszaI,ińskich" ukazały się w 1957 r. dwa pierwsze zeszyty. W "Bibliotece Lubuskiiej" ukazał się rewelacyjny Poufny memorial niemiecki z roku 1937 o polożeniu powiatu głogowskiego. Z prac o Ziemi Lubuskiej warta zwrócić uwagę na monografię pad redakcją J,ana Wąsickdeg-o Gorzów Wielkopolski - przeszlość ,i teraźniejszość .oraz Zielona Góra - przeszłość i teraźniejszość .pod lI."edakcją Michała Sc,za.nieckiego. Jana Wąsickiego Miasta zachodniego pogranicza Wielkopolski 1793 - 1915 i ,praca zbioOrowa !pod redakcją Kazimierza Slaskiego Pomorze Zachodnie - nasza ziemia ojczysta; Wiesława Sautera Powrót na ziemie piastowskie, Bogusława Drewniaka i ,Anny Paniatowskiej Polonia sĘczecińska (1819 -1939) - to naj.ciekaws'ze 1ytuły lat pięćdzies.iątych i sześćdziesiątych poruszające problematykę Ziem Zachodnich. Instytut Zachodnio-Pomorski w Szczecinie pUibli:kował w tym czasie w Wydaw11Iictwii.e owynIDkii badań &WyICh pracownlik6w, m. in. aZJimierlLa Golc'zews:kieo Pomorze Zachodnie na przełomie dwu epok, Bogdana Dopierały Kryzys gospodarki morskiej Szczecina 1918 - 1939. W il",dkJu 1963 Wyda,wndchro topublikowało Pamiętniki Osadników Ziem Odzyskanycl}. Książk,a >ta ,zawiera najbardziej wartościowe prace nadesłane na konkurs zorganizowany w 1957 T. przez Instytut Zachodni. Dzieło przyg.otowane do druku Tadeusz Switala , . , tu Jest i nasza ; Ojczyznapoczątek . "epopeI :..;,....:".:\ ": o," ., _',z pamiętn1kL.. mieszkańców Ziem ZachodoidLantologm, opm\'iadań Ziemiach .. r1\Odn' I" ,p. hA' .,' " "" " , "' , ." ,, ' ,, " , -m.., ,...... . h .. no .... , , "".-'" .. . ? ;"" " '-",.., , ' , ' . ---. - . ... . '.: n" o-o - " ":-41 . ::,::," ."4 ZJ ....... """' f;' " 1" ri( . " ł-'. <-1w., przez Zygmunta Du'kzewskieg,a i A!ndrzej-a Kwilec.kJiego. uznane zoSitała przez krytykę za swaisty bestseller. Szczególnie wartaśdawym dziełem przy;gato.wany.m na zamówienie WydawI1lictwa przez zespół IdlkU!1Jas'tu uczDnych, reprezentujący,ch li.1 "' t ' '-' ",,' '- ,I. 1r" . ,.,yr '",,", ....: ' ..» " ';.. -JI" '.' - "- ." ZblfJ().ew S.I."fiO'WSK' 1 ę"';łoa ,oJ Tadeusz Switaładaniem mOll1ografi,cznega -opracawania pad redcją. Władysława Markiewdcza IV1tD. Razwój spałeczny i gospadarczy 1949 - 1969. Od ;I'Iu 1971 następawał Ispad€lk 1i.c:by wydawamyc,h IW Ityiffi odmiale IPOLzycjli. ObOtk Ik...<:dążkii LeszJka MiocZJUls/kiiega Wajna palska. Działania abranne wrzesień-październik 1939 lU:kama slię Iksiąż/kia Zbigl1liłew/a Jank:ieWlicm Powstanie 'Upadek Luftwaffe. W latach 1973 - 1974 wydano .m. 00. Stanisława Na'WI'ockiega Terror palicyjny w Kraju Warty 1939 -1945, C:zesława Łuc.zaa Palscy rabatnicy przymusIOwi w III Rzeszy padczas II wajny światlOwej. Z nowych tytułów wydany/ch w latach 1975- 1978 iWalltJo lWyrÓ'Żmlić pisa/11m z R€lPfUbLiIkii FederaJJnej Niemiec BeII1nita Enigelmwma My poddani. Antypadręcznik histarii Niemiec {1976) d demaskatOiI'sie opracpiracji Wydawnictwa twO'rzy 1itevatura wspomnieniowa-pamiętnikarska. Są 11;0 tomy wspomnień (indywidualne i zibiavowe) zawierające cenny materiał źródłowy a naszej pr,zeszłaści i wspókzesnośc.i, o paltdatycznych li turystycznymi. Złożyły się na .to dw,ie przyczyil1.y: monopal lWydawI1lictw wa!rsZiawskich na publikacje o charakterze albumowym oraz brak doświadczenia. Brak było także autorów wyspecjalizowanych w opraoQIWywniu przewodników. Wydawnictwo podjęł,o się w >tąj .materii roli inspiratara w środowisku mładych działa,czy turystycznych w Paznamu. W 195& r. ukazał się album Poznań 'opracowany przez ,zespół redalMorów Wydawn!ic1tJwa, a jeszcze przed jeigo edycją ukazała się mcmografó.a Zlofii OSJtrOlWlSikiej-Kębławskiej Pałac Działyńskich w Poznaniu, któr,a z 'racji swej szaty edytorskiej pretendowała do miana wydawnidwa arty.stycznega. Od 1960 r. wydawana po kilka książek tego typu roczl1lie. Ukazało się nowe opr,acowanie albumu Poznań ora'z Magdaleny Warkoczewskiej Widoki starego 1>0znania - estal\V Źlródeł dJ'kIOll1lQgira:fliocznych - 145 repl'odru:kcj,i 'dawnych sztychów .i ldtogra£ii do mbudo'Wy miasta z wieków XVII - XX wraz z niez-będnymli. . . l. It f '1f Sf""" 1' ł:, , " . jt:, ..:WY:::. .-::::"'-->:; : .. < ,,. ...-;-'St::.:-,...... . .Jaśkawiaka Wielkopalski Park Naradawy, Władzimierza Łęckiega Szlak Piastawski .i Pila i akolice. Przewodnikiem - paza, serią - był Paznań pad redakcją Henryka Konrdzieli i Teresy Ruszczyńskiej. Opublikowalno również :przewod:niiJki .pa Ziemi Lubus.kiiej. Pamarzu ZachodnLm .oraz Srodkawym 1aik .np.: Piotra Maluśkiiawicza i Jacka Wałkorws:kiega Czluchów i akalice, Władzimierza Łęckiego i wYlffiiellilOnych autarów Wal Pomorski, Jana Kraj.niaka Pojezierze Lubuskie. Z albumów w początk'owym okresie działalności wydana: Ziemia Lubuska pad redakcją Adama 01ejnika. Tadeusz Cyprian Adama Oiejnika i Henryka Koandz'ieli 'Oraz Poznański Chór Chlapięcy ,w opra!cowaIJJiu Adama Oichego, a'lbUim pośWlięcony MliędzynalI1odo'WYIffi Ta1rgom POZil1ańs,kim w pięC!iu ,oddzJielnych wersjach języlk!owych .oraz album Raman Stefan Ulatawski, będący Iffi.Q(I1a'gm:fjią ,dorobku rtwómzego rwybditnego poznańskiego fotograf,ika. Album Paznań 1945 - 1965 wydano w dwudziestą rocznicę wyzwolenia miasta spod .okupacji hitlerowskiej. Grafi,cznie opmcow,ał ga Zbigniew Kaja. Album przedstawia zniszczenia Poznill1ia w czasie wojny 1939 - 1945, odbudowę zniszczanych dzielnic i 'Obiektów oraz rozwój miasta w P.olsce Ludowej. W 1966 r. ukazały się dwa -" -- ............_". - -- ---- - ---.--- =--. I ; , II: I: :>. ;": ",I ':,... :'1. .t t ....!... ",.' '"'Ti "./ ' ."fj"1'-.y '. "" k,',;,:'" ,.,,-:i:': ,<-o "..",,> ..., ",',:4 WIłrl , ' , ," . ." , UH GOnH :. .< - '-:1. .1i n< ..... fłt! . '":' ,-". . :" ¥II!f " 1', .i!! 1 i ....::&; -rpozna n /P111;,,Htf' '" ","' Tadeusz Switalaalbumy: Pomorze Zachodnie !pod redakcją Miło-Siza Gł.uwac'kieg-o i Wielkopa}ska. Interesujący jest cykl albumików przedstawiających zabytkoi Wielk-opolski. Ukazały się w nim m. 'in. opracow,ania: Ostrów Lednicki Jerzego Lamnickiego i Rydzyna Ewy Kręglewskiej-F.oksowicz, trzy albumy Teresy Jakimawicz: Palac Górków, w Poznaniu, Renesansowe i manierystyczne rezydencje w W,ielkopolsce 'Oraz Goluchów, dwa albumy ZofJ.i Ostwws,miej-Kębłowskiej Palace wielkopolskie z okresu klasycyzmu i Siedziby wielkopolskie doby romantyzmu. Dużego albumu doczekał się Szczecin pad redakcją Henryka Mąki; specjalny aIbum Henryka Mąki :poświęcona także szczeciiLskiemu zes,połowi p-oTtawemu Największy nad Bałtykiem. Z albumów z laJt 1970 - 1975 wyróżnić należy pierwsze wydaWI1lictwo o pazn.ańskim Teatrze Wielkim pod redakcją Jerzego W,aldorffa Opera Poznańska 1919 -1969, czte,ry ,albumy pod redakcją Adama Cicheg'O: Wielkopolska, Poznań, Poznań 1945-1975 :i Kalisz; dwa albumy 1('Obok rwzIloWl1eń) Hemyka iMą,mi Kraina 44 wysp i Kamień Pomorski. Da interesujących album6w wydanych w latach 1976 - 1980 należą Józefa NarJoowicza Pomorze Koszalińskie, Adama Cichego Pilskie, Ryszalrda Janowskiego Zielona Góra, Jerzego Underzys.kieg'O Poznań i He:nryk,a Mąki Organy kamieńskie. W latach 1957 - 1980 staraniem oficyny pOZI1iańskiej ukazało się ponad 60 aIbum6w w n.a.kładz1e przekraczającym 517 000 egz. W Ij;yrn samym cz,asie ukazała Slię 77 przewodmków ('także w wersjach .obcojęzycznych) w łąc'znym (I1akładzie 759 400 egz., wśród a1I1ch ik>i1ka lWers'j:i ;pI\zewod!1ików po P,o:zmamu, jpo oIkolicach nad środkową Notecią 'i Odrą, po Szlaku Riastowskim, wzdłuż Damej Odry, palskim wybrze,żu bałtyckim, Zło,tawie d ,okolicy, pałudniowej Wielkqpalsce, Wiel.kopalskim PaI'lku Narodowym, Pile, GIlieźnie, GorZJowie, Kaliszu i ich okolicach. Redakcja przewodników zapewniła s-obie współpracę takich specjalistów jak: Franciszek JaŚkmyiak, Henryk KondzJiela, Bogdan Kucharski, Włodzim:iexz Łęcki, Bogdan Zgodziński i in. Nie Ispasób pmecenić dODOb1ro Wydawmotwa Poz!l1iań:stkdega. TirtudIJJo s-obie wyobrazić nieobecność tej 'Oficyny w stolicy Wielikopalski. "W swoim czasie - pisał Jerzy Ziołek - w -toku dysGwsjd (I1a temat fUlI1lkcj,i WydawIlictwa :Raznańskie jako instytucji ['egiJol!1a1nej wyrażano obawę, że placówk,a ta jaka produkt palityki decentralizacji w kulturze, może holdO'Wać swoistemu 'Iizol,acjonizmawi :i min:'Owa1nie podsycać tendencje w kierunku prowincjonalneg,o paxtykularyzmu. W !pralkty,ce okazała s.ię jednak, że zarówno liJteratura piękna, jak d prace naukowe czy popularnonaukowe dotyczące Wielkqpo-lski i Ziem Zachodnich, la więc tematycznie lI1ajścIślej zmiązane z regionem, wy,kir.aczają swoim znaczeniem poza ,granice ,geografkzne :tych regLanów. O zasięgu terytor:ialnym .i o- wartości takiego tworu kulturowego, jalcim jest iks1iąż:ka, decyduje lIJlie tyle jej /tematyka, ile lI"8Czej spos6b potraktowania tematu, tre'ści poznawcze dzieła, jega walory artystyczne, ideawe' i spełeczne. WydaWlIJjictwa pozastołeczne, w tym również WydaWI1licitwo Poznańskiie, odegrały ważną Talę w .pr,ocesach dynamiz.ow,ania twórczośc.i kulturalnej swoich reLonów, w inspilmwal!1liru autorów do lPodejmaW"all1l1a ok!reśLOII1Y'c.h tematów, s1amoWiiących częsta przysłowiową białą pLamę w poIskim piśmiennictwie" 9. Z perspektywy dwud2Jiestopięoiolecia :można stwierdzić, że powstanie Wydaw · ;T. Z i o ł e k: 10 lat pracy. . ., op. cit., B. 89 - '10. nictwa, P.oznańskiega sprzyjała racesawi ukształtowania się aśrodków naukowych i literackich w wocew6dztwach ikoszal!ińs:ldm, . . .. .., <" ,j"::'>;-"''';'''' ,ł,: ;:::. .. ,, <...:: ,18 .":.. ¥ :;';,j>: : ,,' ,11"':' .,.7:"'''' ,................. poczeslie. K!oncentra'cja prac hLstary,cZIDych nad histor.ią Niemiec i dz,iejami s-tosUl1lk6w paJSilw-ndemieckich w UJniwersy!tecie Poznańskim 'Orarł: w Iruslty.truclie Zachadnim stwarzyła -i stwarza Wydawnictwu dobre warunki rozwaju tej waZnej problematyki. Szczególnie {przydatne spałec.nie są praoe syntetyzujące wiedzę, takiich autorów, jak Jerzego. KrasustkJiea, GeraaU:l Labudy, Henryka Bartowskiego, palskie i 'abcajęzyczne wydania iksiążkJi Alfonsa KI.afkowskiega 00 granicy polsko-niemieckiej pa II wOljn1e śwda,towej i inne. GT'Ua1townaść, rzeczawość, nJ.€(I1a1gann'Ość metadologIiczna przystępmegIa iWyJdaidu :za1Pewn!iły tym ksdążJmom stosu.nlk:owa s:roki i żywy ,rezanans społeczny. W na'cznY'm stopniu lO -s..ukrcesie czytelniczym zadecydowa-ł ,także wybór problematyki, aktualnej, ,adwołującej się da spraw ciągle obecnych w ś/WiadomośIC.i czy teIn ikra palskiega, zajmującej w wY'abTaI1Ii .i myśleniu narodowy:m czoIiawe :miejse,e. Tym ,UU1maozyć należy ,albr:zymJi,e rzainteresowanie krsiążką Gerarda Labudy Palska"' gra7JJica zachadnia. Tysiqc lat dziejów palitycznych, 'która uparządk,awalia wielawiekowe ,doświadczenia namdawe. Da cech wyróżniających Wydawnictwa wśród innych palskich oficyn należą: szewki zasięg terytorialny dzialalnaśai rw zakresie pubHkowania dzieł naukowych, papularlll-anaukowy,ch, a,lbumów li ,pr;zewadników turystycznych araz li1em1Jury pięknej I7JWliąz,anych temaltyc.ZID1e 'z Ipr.zzłoścdą ,i lteraŹJnJiejslwścią Wielkio,polslki, PomOlrza SzczeoińskiegiO, P'amar.:za Koszalińskriega i Ziemi Lubuskiej i ItwarQ(I1ych przez autorów 'z tych :regiol!1ów; Ipubld!lwwana w lra.mach Ser.i!i Dzieł Pis.a.rzy Skandynaw.sk,ich k1alsYiCZI1Ia li współczesna Litemtuxa Danili, -Sxwecjd, o.rwegii, ,F1inlall1JdiJi d IslandiJi oraz wspóbczesna twómzaść Ji.tera.c:kJa z -obs:lJaru języka IlIiemiecki-ega - głównde Niemieckiiej RepubLikli DemakmtY'CZIDej, a także Republiiki Federalnej Niemiec, Austrii i Szwajcarii. WydaWl!1ic'twa, c.a także świadczy ,a dużej randze, uczestniczyła w ró,żnych przedsięw.zięciach edytolrskich a charakterze ,ag6In,opolskim, jak międ:zY'Wydawnic:za Bibli!a'teika Literatury XXX-lecia (ksiąŻJki Michała Chall"lamańsk1ego d Elugen:iusza Pazrty); KolekiCIja P,Ql,skiej Literatury W:spóIcz.esnej I(Andrzeja WaiSilew,sk'iegQ, OhoI'omaooki,ega i Paukslzlty); B:ibIio'teka Klasyki Polskiej i Obcej, 'w której wydano ilTI. J.n. dramalty Augusta Strindbe.rga i Henryika Ibsena, powJ.eśoi Knuta Ha.rnsuna, HaUdora Laneslsa, SeLmy Lagerl-Of, AlekSlisa iVli, Hermall1la Hesse, Sigu1rda Haela, Heimita von Doderera oor.az M1chała Choromańskiiega; Biblioteka MłodzieŻiaJWla XXX-}.ecia (,krs,ią:żki F,ralficd.szka ,Ferulmw.s!k:iega, Arkadego Fiedlera, Edmunda Niziul"SITme2l0, Han:ny OogoW\S,kiiej, Nory Szc,ze,pańJskiiej li Im.), ia iksliek KliUbu "Gzł>owiek-Swiat--J>,oli:ty'ka" li wreslzc,ie Kolekcja Literatury N1emiec:kied RelP'ubli:kii DemanaltycZlIled. Wyd.arwtnJicltwo, jako la:£icYl!1Cl 5pecjaldzująca się IW wydarwanilU pr1zekła!dów rz: literatury krajów skandynawskich i nierruiec1ciega obszaru językowego, utrzymuje kiontaJkJty i 'Współpracuje z takiimi wy;c1awerami jak: Aufbau Verlag, Mitteldeutscher V:erlag, Hinstarf Verlag, Verola.g der Nation (.l. iN.iemieckiiej Republiki Demok:rnty,cz nej, ResddenJZ Verlag 'W Austrii, Otava i Werner SOderstr,om w F1inla(l1dii, Gyldendal w DaI1lID, BOI1llJier i Norsrt;edt w Szwecji, GyLdenc1al i As,chehoug w Narwegii. Współpreaa z zagranic,znyml .wydawnictwami nie ,agrandcza się jedynie da zakupu Ucencjli !pl"zekładowej. Polega ona przede wszystkim na szerokiej wymianie infar.macji, na oferawall1liu naszym !partneI'am kSiiążelk pisarzy 'Polskich do pxzekładu, na prezEmtacjii dorobku literatury polskiej, ,acl",ganiz'awaniu wystarw, Iktórych celem jesit pokaJzalIllie (.l. jedJnej LSt11O(I1Y Ik.sdążek IpTlze:Jioonych w Palsce, a z drogiej pmmocj? (I1aszej adz1mej literatury. I tak np. WydaWll1lictwo z'organizował>a w kwietniu 1980 ["o 'W Kqpenlha1dze iWys,1;,awę ks1ążek d'uńsImch ;pr.zełoż>anych i wydany,C'h w iPIo1sce i Izaprezelntowa1a zes:taw !książek ,paIskich do :przekładu w 'DanliIi. Wyl';lta;wa Ita zl1iaIaoo 'ŻY'wy oddźiwięk IW IPraiSlie. P,()/dJkreślana dorobek W'ydawructwa, !dużą znaJomość 'l'iteratury duńskiej w Polsce dzięki Serii n2Ji€'ł iJsanzy Skandynawskich :itp. Od 1958 :roku Wydaw:nictwo prezentuje SiWoje książki na Międzyillaroodowych Tar,gach MI' Warszawie. . Ogółem 'W Latach 1957 - 1980 w Wy;dawnictrwlie Poznańsikim odnotowana 148 dindywi!duall!1y,ch idebilUtów Jiiteraokich. N-iezależme ,od Itego ZII1O.CZIIlli liczba młody'ch twórców deb1utJQWaa w aLmall1ialcha,ch poezji d iPl"ozy. Wykladnilkiiem pawodzel1lia d (I1ajle,pszyan slprarw1dzianem 'W1aTtoś,ai publiow.anych Iks'iążek są d.ch wZII1:a,wienia. W coToc1ll1ych plan;a,ch Wydarwmctwa P01ll1ańslkJiega wZIDoWlienda z !Zakresu .pols,kJiej pI10zy WSjpółczes[1€j sltan,owdły poważną kh część. W cliągu dw.udZJiestu pięciu Iw!; Idz'iałalrJJoścd. 1(1956 - 1981) Wydawn:ic,tJwo Roznaruskiie IPl"ZJekJaz1ało (I1a rynek kslięgarrski pOl!1ard owadizJieścria pięć 1!111iLionó,w ezempla[1zy książek Wzbog.areiły ,one żyoie J.ntele1ktualne WielkJopo'ls.kti .i pÓłnocno-zachodnich ["eg.i,onów ikJraj-u, rznajrdując a:kJtywi11y odbiór w różnYIch kręg.ac,h c,zY'tel[)Jiezy;ch, pobudzając śwdiowiska nauk,owe ,i literackie do nowych poszuk'iwań badawczych li acrtystyc.zmych, IPr,apagując li .upows"ZIechniają,c w społeczeństwie lPastowe, socjalistyczne t;r,eś-ci ideOiWe. DOlWodem uznania dla -aIUltor6w ,publli:ku,jących w Wycta'WiI1'ictWlie P,a1ll1ańslkim są 1kzme .na,g.wdy państwowe, ,Polskiej Akademii N.auk, Pols,Imelgo Ins:tytrutu Spraw Międzynaroaawych, MilI!i:sltira Kultury .i .sztulkii, MiiJnJisitra Obrony Nalwdowej i liinJne. ' Datychczas.owy dorobek i wyrażlI!ie nakreśloane Izada:nia na przyszłOość wyznaczają Wydaiwnictwu 'P,aznańskiemu istotną Tolę w palskJm lTuchu wydawniczym. Lata pracy ;pI1zyill:1osły w efelkclile kslią,ŻJkii sIP,ołeerznli.e :pOItrrzebne, s,prawdzone; udOiWladrJliły, rie Wydawnlictwa współpracując ze ścl"oao'WliskOJm1 liitera.cki:mi 1 naukowymi na północnych li zachodnich ,ziemiach kraju przyczynia się ,da TOZWOjU tych środowisk, że obok prac autarów znanych nastąpiło poszerzenie udziału w tworzeniu 'kultury o pisar,zy modych, debiutantów, .kit6rych Jmlej(l1e prace patwierdziły sł,uszne zasady paHty.ki Iwyda:wnJiczej. 3 Tadeusz Sw.itala ANEKS WYKAZ WAWIEJSZYCH NAGRÓD PRZYZNANYCH KSIĄZKOM LUB AUTOROM KSIĄ:tEK WYDANYCH W WYDAWNIcrwIE POZNAŃSKIM W LATACH 19'7 - 1980 Rok Stopień Autor Tytuł l 2 3 4 NAGRODA PAŃSTWOWA 1970 I Zespół pod redakcją Gc- Historia Pomorza t. I rarda Labudy 1976 I Kazimiera Iłłakowiczówna za całokształt twórczości literackiej 1978 11 Arkady Fiedler za całokształt twórczości literackiej 1978 11 Zygmunt Łanowski za przekłady z literatur skandynawskich 1980 III Czesław Łuczak Polityka ludnościowa i ekonomiczna hitlerowskich Niemiec w okupowanej Polsce NAGRODA PREZESA RADY MINISTRÓW 1975 Eugeniusz Paukszra za twórczość artystyczną dla dzieci i młodzieży 1978 Alojzy Andrzej Łuczak za twórczość artystyczną dla dzieci i młodzieży 1979 Ryszard Liskowacki za całokształt twórczości dla dzieci i młodzieży 1980 Józef Ratajczak za całokształt twórczości artystycznej dla dzieci i młodzieży w dziedzinie literatury 1979 nJ Czesław Chruszczewski za twórczość artystyczną NAGRODA MINISTRA KULTURY I SZTUKI 1971 n Bogusław Kogut za całokształt twórczości 1977 [11 Witold Nawrocki za twórczość w dziedzinie krytyki i teorii literatury 1973 III Jerzy Pertek za twórczość literacką związaną ł z problematyką morską NAGRODA MINISTRA NAUKI, SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I TECHNIKI Gerard Labuda Fragmenty dziejów slowiańszczyzny zachodniej t. I, II, nI Pruska Komisja Osadnicza 1886 -1919 Rzesza a kraje niemieckie Literatura w III Rzeszy Klasa, ideologia, literatura Typ i forma państwa socjalistycznego Wielkopolska u schylku starożytności 1978 1977 1977 1978 1977 I n n n III Witold Jakóbczyk Jan Wąsicki Hub@rt Orłowski Witold Nawrocki Tomasz Langer Tadeusz Malinowskil 2 3 4 1978 nI Tadeusz Białecld Szczecin. Rozwój miasta w Polsce Ludowej 1980 nI Edward Polanowski W dawnym Kaliszu 1980 nI Kazimierz Mamak Osadnictwo wojskowe na Ziemi Lubuskiej NAORODA MINISTRA OBRONY NARODOWEJ 1968 Zbigniew Kiwka Jerzy Pertek 1969 Bugusła Kogut Zespół pod redakcją Zdzisława Grota Józef Mizera Ryszard Liskowac1d Ryszard Danecki Tadeusz Dalecki Zenon Szymankiewicz 1977 1977 1977 1980 Na początku był Iront trylogia: Wielkie dni małej floty; Druga mała flota; Pod obcymi banderami Misja porucznika Kuny Powstanie Wielkopolskie 1918 - 1919 Podniebne lata Ballady okrutne Patrol poetycki Gocinne niebo Spadochrony nad okupowaną Wielkopolską NAGRODA POLSKIEGO INSTYTUTU SPRAW MIĘDZYNARODOWYCH Niemiecka Republika DemokratycZllo Zespół pod redakcją Władysława Markiewicza Gerard Labuda Polska granica zachodnia. Tysiqc lm dziejów politycznych NAGRODA POLSKIEJ AKADEMII NAUK IM. WOJcmCHA SPASOWSKIEGO] W ZAKRESm FILOZOFII I PSYCHOLOOU Jerzy Kroiłaza studia zawarte w tomie Elementy marksistowskiej metodologII :;umanistyki Adam Łopatka NAGRODA POLSKIEJ AKADEMU NAUK Władysław Markiewicz Kierownicza rola partii komunistycznej wobec państwa socJalistycznego ,Społeczne procesy uprzemysłowienia Wiktor Lemiesz NAGRODA TYGODNIKA "POLITYKA" 1963 Tadeusz Becela Bogdan Dopierała Kazimierz Golczewskł Dąbrówka pod okiem hitlerowskiego żandarma Osobliwe lata Kryzys gospodarki morskiej Szczecina w latach 1919 - 1939 Pomorze Zachodnie na przełomie dwóch epok Tadeusz Switala 1966 - - 1967 1966 - - 1967 1971 1975 1970 1978 1978 1978 1978 1974 -1976 1978 1980 Czesław Łuczak Piotr Zaremba Wawrzyniec Skorupka Alojzy Andrzej Łuczak Dyskryminacja Polaków w Wielkopolsce w okresie okupacji hitlerowskiej Pierwszy szczeciński rok Moje morgi i katorgi Glodny Fe1iks FornaJczyk NAGRODA TYGODNIKA "ZYCIE LITERACKIE" Znaki życia, najlepsza książka w 1962 r. o Ziemiach Zachodnich Poludnik 15, w dziedzinie reportażu Trwanie i powrót, w dziedzinie krY1yki literackiej w dziedzinie reportażu, eseistyki i krytyki literackiej za dzieło Klasa, ideologia, literatura w dziedzinie reportażu, eseistyki i krytyki literackiej za dzieło Literatura III Rzeszy WYRÓZNlENIA NA LIŚCIE 10 NAJLErSZYCH KSIĄZEK PERIODYKU "NOWE KSIĄZKI" Ryszard Rowiński Witold Nawrocki Witold Nawrocki Hubert Orłowski Eugeniusz Paukszta Wawrzyniec Skorupka Antoni Czubiński Wilhelm Szewczyk Spowiedź Lucjana Skobiela . Moje morgi i katorgi Powstanie Wielkopolskie 1918 - 1919 Anioly z lodu NAGRODA LITERACKA IM. JÓZEFA CONRADA Eugeniusz Daszkowski Czesław Schabowski Piotr Bednarski Afrykańskie spotkania Archipelag urzeczonych Czarcie nasienie NAGRODA LITERACKA IM. JANA KASPROWICZA Kazimiera Iłłakowiczówna' Bogusław Kogut Józef Ratajczak Feliks Fornalczyk Aleksander Rogalskiza całokształt twórczości za całokształt twórczości za całokształt twórczości za całokształt twórczości za całokształt twórczości Zygmunt Łanowski NAGRODA LITERACKA IM. MĄRCINA BOZYMARSKIEGOza przygotowanie antologii szwedz. kiej ostatniego półwiecza W sali zwierciadel HARCERSKA NAGRODA LITERACKA Stanisław Swirko za dokonanie wyboru baśni polskich do książki W krainie Gryjitów Ryszard LiskowacIciza trylogię My z Marymontu; Z zielonych ulic na barykady; Wracamy do domu NAGRODA LITERACKA CENTRALNEJ RADY ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH ..,.. 1977 1980 .Jerzy Mańkowski Piotr Bednarski Jerzy Mańkowsi Najpiękniej umiera galąź Krople soli Nie nauczylem się od ziemi NAGRODA "EUROCONU" - EUROPEJSKIEGO KONGRESU TWÓRCÓW FANTASTYKI NAUKOWEJ 19n Czesław Chruszczewski Czesław Chruszczewskiza dorobek w dziedzinie literatury SF (na Zjeździe Pisarzy SF w Grenoble) za twórczOoŚć literacką SF i działalność organizatorską (nagroda III Kongresu Europejskiego) NAGRODA DOWÓDCY MARYNARKI WOJENNEJ KLUBU MARYNISTÓW IM. MARIUSZA ZARUSKIEOO PRZYZNANA Z OKAZJI XX-LECIA "POLSKI NA MORZU" Jerzy Pertek Wielkie dni malej /loty Druga mala /Iota Pod obcymi banderami KSIĄ1KA UZNANA ZA NAJBARDZIEJ POCZ¥TNĄ KSIĄ:l:KĘ TRZYDZIESTOPIĘCIOLECIA W PLEBISCYCIE ZORGANIZOWANYM PRZEZ WOJEWÓDZKĄ I MIEJSKĄ BIBLIOTEKĘ PUBLICZNĄ W SZCZECINIE Piotr Zaremba NAGRODA CZASOPISMA "ODRA" Pierwszy szczeciński rok 1945 Zygmunt DuIczewski i Andrzej K wilecki Pamiętniki osadników ziem odzyskanych KSIĄ:żKA UZNANA PRZEZ POLSKĄ AGENCJĘ PRASOWĄ ZA JEDNO Z DZIESIĘCIU NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ W POLSKIEJ NAUCE I TECHNICE Czesław Łuczak Polityka ludnociowa i ekonomiczna hitlerowskich Niemiec w okupowanej Polsce Tadeusz Switala ANEKS PRACOWNICY ZATRUDNIENI W ROKU JUBILEUSZOWYM (NA DZIEŃ 30 CZERWCA 1981 R.)* Imię i nazwisko Stanowisko Data zatrudnienia l 2 3 Kazimierz Adamczak kierowca 22 II 1957 Krystyna Bojanowska samodzielny referent 16 VII 1960 Krystyna Chmura pracownik obsługi 24 V 1973 Maria Chmura pracownik obsługi l VI 1978 Maria Bosacka starszy redaktor l VIII 1974 Adam Cichy starszy redaktor l VIII 1964 Danuta Czechowska starszy referent-ekonomista l VIII 1980 Robert Ćwikliński starszy asystent redaktora 16 X 1979 Grażyna Drozd samodzielny referent do spraw eko- 16 VIII 1968 nomicznych i kalkulacji Mirosław Drozd starszy redaktor 15 VI 1970 Ryszard Dyliński kierownik redakcji literatury naukowej l X 1965 i popularnonaukowej Grażyna Dziubała maszynistka redakcyjna 8 XI 1976 Aleksandra Feuer starszy redaktor 3 X 1956 Miłosz Głowacki kierownik działu technicznego 15 II 1957 Barbara Hołderna starszy asystent redaktora l X 1979 Stefania Jezierska' samodzielny referent finansowy 16 I 1958 Aleksandra Karska-Za- starszy redaktor l IX 1956 górska Izabela Kęsicka starszy referent sprzedaży l VI 1980 Bronisław Kledzik kierownik redakcji polskiej literatury 16 IX 1968 pięknej Anna Kołaczyk zastępca dyrektora do spraw handlo- 17 V 1976 wo-administracyjnych Mirosław Kopiński starszy redaktor techniczny 6 VI 1966 Krystyna Kowalska samodzielny referent księgowo- 16 V 1975 -finansowy Hanna Koźmińska starszy korektor techniczny . 1 VIlI 1979 Zofia Makowska kierownik sekcji 6 V 1963 księgowości Barbara Modelska główny księgowy 16 III 1968 Zbigniew Nożyński starszy redaktor techniczny l X 1957 Adam Olejnik starszy redaktor l IX 1962 Mirosław Pardej specjalista do spraw administracyjno- 13 XI 1968 -gospodarczych Teresa Piechocka starszy korektor techniczny l IV 1960 Janina Pilaczyńska samodzielny referent w sekretariacie 22 VIII 1963 wYdawnictwa Donata Plisenko referent zbytu i kierownik magazynu 17 XI 1980 gratis6w Halina Plisenko samodzielny referent handlowy l vm 1962 , I ---- -- I , l 2 3 I Adela Skrentni kierownik redakcji przekładów z lite- l X 1964 ratury obcej I Elżbieta Sobierajska pracownik obsługi l Yl 1979 Jan Stryj ski sekretarz Wydawnictwa l X 1969 , Maria Szematowicz slarszy redaktor l VII 1973 i Zofia Szmajs zastępca redaktora naczelnego 10 III 1958 Bogdana Szwengler samodzielny referent kalkulacji l IX 1964 I i spraw techniczno-produkcyjnych Bolesław Szwengler starszy redaktor technicwy 8 VII 1968 Marla Świętek starszy redaktor l VllI 1973 Janina Tomezak samodzielny referent 15 V 1969 Joanna Wawrzyniak kierownik kancelarii 16 IX 1968 Ryszarda Wilczyńska starszy redaktor 3 IX 1956 Bogdan Winiarz pracownik obsługi 12 IX 1977 Władysław Wojtysiak rzemieślnik 11 XI 1974 Elżbieta Woźniak kierownik sekcji umów i rozliczeń l XII 1972 Krystyna Woźniak zastępca dyrektora l IV 1957 Jerzy Ziołek dyrektor i redaktor naczelny l VII 1956 TABLICA ODZNACZEŃ- HONOROWYCH 4, IV 1967 Odmtaka HO(I1orawa "Za zasługi w rozwoju województwa koszalińskiego" nadana przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Nał'odowej w Kosza1inde 19 IX 1967 Odznaka "Gryfa Pomorskiego" nadana przez Prezydium Wojerwódz:kiej Rady Nal"adowej w Szczecinie 5 XI 1970 Godność ,Zasłużonego Działacza nadana przez Radę Naczelną Towa.. rzystwa Rooju Ziem ZachodiDich 14 VI 1976 Odznaka HOI1101.'owa "Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego" nadana przez W'Ojewód2Jką Radę Nar,odową w P,oznan:iu 4, IX 1977 Medp.ł Polskiego Towarzystwa Turysty'czIl'o-Krajoznawczega nadany: !przez Zarząd Główny .w Warszawie 2 XII 1977 Medal "Za ,zasługi w .umacnianiu !przyjaźni między narodami" nadany przez Prezydium Ligi Przyjaźni z Nal"oda:mi w Niemiec1dej Repub1dce Demokratycznej w uz.namu zasług i osiągnięć Wydawnictwa Poz.nańs.kiego w dziedzinie udostępnJi.enia czytom polskim literatury Niemieckiej Republiki Demokiratycmej l VIII 1978 Odznaka Związku Boj'ownik6w o W.ołność i Demokrację nadana przez Zaxząd Główny Związku 2 X 1978 Medal Honorowy "Twórcom i Mecenasom Kultury" nadany przez woJe;wodę lwszalińskiego za wybiJtne zasługi w upowszechn.iamu kultury d .sztuki ;.]' 'It,,' :;:-".1...:.>J: :. ..., "" :< .' ::-.:!.. : . ,,,,,,..,, :::+ ";;LIIib<,,, Jj-,;;..;>; ... "ł' "'. . .'dI . .... . ''''.;.:.. ::",;. if. .' ",;",,,,d -,oz Switala Ta "'''''', .::» 1;."," "''Ii>'> ',",=. f.: : "'.." '" " ", :"!: . . . ,:. ;-','::" '. +.,," :''jIC:--:., "eJ 1: <;><;:'01:. . . .. ":«, .k" .' 'c' %: eJ :.':,-.." "'.' ........c.....:....... ''';. .i" -i,m. ... '.. ". 'y "A!' ""' L,j';';.#.. .. """"..): , ,,'p'" .:.'\ ... .' -"..;<.. ,. . :' """" :"" .. " .. . ".:. "1< .. . 1 . ."". . ,.. ,,' :, Z;:-. .... "y... ! 'uF'. :'". ."" --;-'. " ;!,- "/7» ..., '. ' -;4;:.Y b, ...\ ;d:J: , m m 4 :;:, .,tf:'. .. <. .. . "u ',':.'" ';"'1-' ,,( ;':': :. =,'!:...:>" . .- ....,." '.' .:, "i: :4 ': I « .. ,: .. ;' '.>';..... ;::.' /;<.i'...< ,f;. ":''':. ... .:. ',<:: . ?" '" ,o' "i'; ) '-. ':.. :.-;' ';:..., . .: "": .. 'II "'. -1. .... ;::. ił N ;>, . S ł 8. II> O 47 \; ł ' j !I a ;.. ] N .r;. ca .. r:: O i ;...,. it ca :! ca... .. 15.g : Ił Ol Ol p.og ....' ''''rl <;::. l".