EUGENIUSZ BOBER SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA "GRUNWALD" W LATACH 1957-1977 NA TLE ROZWOJU SPÓŁDZIELCZOŚCI MIESZKANIOWEJ W POZNANIU (Część druga) KONSEKWENCJĄ spontanicznego rozwoju spółdzielni (budownictwa mieszkaniowego w latach sześćdziesiątych był proces koncentracji ich sieci; który sprawił, że zaczęły wyrastać spółdzielnie-giganty o wielkim potencjalne gospodarczym. Wzrost rangi -spółdzielni mieszkaniowych i konieczność rozwiązywania szeregu iproblemow lokalnych stworzyły potrzebę silniejszego powiązania tych spółdzielni z organami władzy terenowej. Wszystkie .te zmiany jakościowe, sprzyjające rozwojowi spółdzielczości mieszkaniowej, zrodziły równocześnie nowe problemy i trudności ograniczające możliwości sprawnego zarządzania spółdzielnią i zapewnienia warunków dla prawidłowego funkcjonowania organów samorządowych. Po ogólnospółdzielczaj dyskusji uznano, że szereg problemów może ulec znacznemu złagodzeniu poprzez rejonizację działalności d decentralizację zarządzania. Tryb przeprowadzenia rejonizacji określony został uchwałami Rady i Zarządu Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego ł. Spółdzielnia Mieszkaniową "Grunwald" na dzień 31 XII 1970 r. eksploatowała 135 budynków (5805 lokali, w tym 5447 lokali mieszkalnych) o łącznej powierzchni użytkowej 246 436 m 2 . Spółdzielnia administrowała tymi zasobami w czterech dzielnicach Poznania, ipoprzez cztery administracje zatrudniające od trzech ido pięciu pracowników administracyjnych i technicznych. Uchwałą Rady Oddziałowej Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w Poznaniu działalność Spółdzielni została ograniczana do dzielnicy Grunwald, z wyłączeniem części w obrębie ulic Hetmańskiej, Głogowskiej i itorów kolejowych 2 . Tym sposobem Spółdzielnia "Grunwald" została powiązana z władzami polityczno-administracyjnymi jednej dzielnicy. Konsekwencją tej uchwały był- obowiązek przekazania rejonowo właściwym spółdzielniom zasobów (mieszkaniowych zlokalizowanych w innych dzielnicach 3. 1 Uchwała Rady Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego Nr 42 z dnia 16 VII 1%9 r. w sprawie rejonizacji sieci spółdzielni budownictwa mieszkaniowego; Uchwała Nr 44 Zarządu Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego z dnia 20 VII 1970 r. w sprawie rejonizacji działania spółdzielni budownictwa mieszkaniowego. 2 U chwała Rady Oddziałowej Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w Poznaniu z dnia 18 XII 1%8 r. w sprawie planowego rozwoju sieci spółdzielni budownictwa mieszkaniowego określiła dla poizostałych czterech spółdzielni inwestujących w Poznaniu następujące rejony działania: dla Poznańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej - dzielnica Stare Miasto; dla Spółdzielni Mieszkaniowej "Osiedle Młodych" - Nowe Miasto; dla Kolejowej Spółdzielni Mieszkaniowej - Jeżyce; dla Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej przy Zakjadach Przemysłu Metalowego "H. Cegielski" - dzielnica Wilda oraz teren zamknięty ulicami: Hetmańska, Głogowska, tory kolejowe linii Poznań-Zbąszyń. s Zasoby mieszkaniowe przekazywane były aktami notarialnymi. Przekazanie zasobów mie 3» Eugeniusz Bober Osiedle Świerczewskiego - zespół budynków "Rondo" zbudowany w latach 1958 -1963. Pierwsze wysokie i osiedlowe budownictwo spółdzielcze w Poznaniu. Obiekt nr 21 (w budowie) to aktualna siedziba Spółdzielni Spółdzielnia "Grunwald" .poniosła największe ciężary związane z procesem rejonizacji zasobów imieszkaniowyiCh, bo w latach 1970 - 1974 przyjmowała je od trzech spółdzielni i trzem spółdzielniom przekazywała. Łącznie Spółdzielnia "Grunwald" przekazała budynki (1662 mieszkania) o powierzchni użytkowej 76 290 m 2 , a przejęła budynki (2812 mieszkań) o powierzchni użytkowej 156 582 ,m 2 , w tym zasoby z okresu przedwojennego o powierzchni 47 327 im 2 . Zjawisko rejonizacji występowało w całym kraju, lecz poza Warszawą; jego zasięg w Poznaniu był największy, a wm przebieg najsprawniejszy . Równolegle do procesu rejonizacji przeprowadzany toył proces decentralizacji, polegający na gospodarczym i organizacyjnym wydzieleniu osiedli mieszkaniowych. Etap przygotowawczy do itego procesu 'trwał od 1967 do \1969 roku, w czasie któregoszkaniowych Spółdzielni Mieszkaniowej "Orunwald" położonych w innych dzielnicach na rzecz działających tam spółdzielni zostało uchwalone w dniu 14 V 1970 r. - w sprawie przekazania z dniem l I 1972 r. budynku przy ul. Gwardii Ludowej 36;38 na rzecz Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej przy Zakładach Przemysłu Metalowego "H. Cegielski"; w dniu 3 VI 1971 r. i w dniu 26 V 1972 r. w sprawie przekazania z dniem l I 1972 r. i l I 1973 r. zasobów mieszkaniowych położonych w dzielnicy J eżyce na rzecz Kolejowej Spółdzielni Mieszkaniowej (aktualnie Spółdzielni Mieszkaniowej "J eżyce "); w dniu 25 V 1973 r. w sprawie przekazania z dniem l I 1974 r. budynku przy ul. Powstańców Wielkopolskich na rzecz Poznańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Przejmowanie zasobów mieszkaniowych od innych spółdzielni położonych w dzielnicy Grunwald dokonywane było ma podstawie uchwał Rady Spółdzielni. I tak uchwałą Rady Nr 21/69 z dnia 5 V 1969 r. postanowiono przejąć z dniem l I 1970 r, zasoby Spółdzielni Mieszkaniowej "Osiedle Młodych"; uchwałą nr 74/39 z dnia 25 V 1972 r. postanowiono przejąć z dniem l I 1972 r. zasoby Kolejowej Spółdzielni Mieszkaniowej w rejonie ul. Arciszewskiego; uchwałą Nr 44/84 z dnia 20 XII 1972 r. postanowiono przejąć z dniem l I 1973 r. pozostałe zasoby Kolejowej Spółdzielni Mieszkanioiwej w dzielnicy Grunwald oraz uchwałą Nr 44;87 z dnia 22 XI 1973 r. postanowiono przejąć z dniem l I 1974 r. grunwaldzkie zasoby Poznańskiej Spółdzielni Mieszkaniowejna ogólnokrajowych naradach doskonalono formy wdrożeniowe i model spółdzielni Wieloosiedlowej 4. W Spółdzielni "Grunwald" zagadnieniami [Organizacyjnego i gospodarczego wydzielania «siedli od 1970 r. zajmował się Zarząd i specjalnie w tym celu powołana Komisja Rady. Po pokonaniu iszeregu trudności organizacyjnych podjęte zostały odpowiednie uchwały Rady Spółdzielni i (Zebrań Przedstawicieli Członków 5 , na podstawie których-z dniem 1 kwietnia 1972 r. wydzielone zostało na wewnętrzny rozrachunek gospodarczy Osiedle Raszyn, a z dniem 1 stycznia 1973 ,r. pozostałe dwa osiedla: Łazarz i Świerczewskiego. W obowiązującym trybie wybrane zostały organy samorządowe osiedli, a mianowicie osiedlowe zebrania przedstawicieli, Rada Osiedla oraz ustanowieni zostali kierownicy osiedli i ich zastępcy' w charakterze pełnomocników Zarządu Spółdzielni. Każde osiadUe prowadziło we własnym zakresie ewidencję księgową (z wyłączeniem ewidencji czynszów) oraz każde posiadało w Narodowym Banku Polskim odrębne pomocnicze rachunki rozliczeniowe i rachunki funduszów na remonty. Organy samorządowe wyposażone zositały w znaczne kompetencje, im. in. Rada Osiedla posiada upraiwnienia do 'uchwalania planów techniczno-ekonomicznych osiedla, do sprawowania kontroli nad działalnością kierownictwa osiedla, do stawiania wniosków w sprawie powołania i odwołania kierownika osiedla i jego zastępcy. Kierownicy osiedli przy pomocy służb technicznych zobowiązani są do prowadzenia administracji oraz eksploatacji budynków i urządzeń w osiedlu, łącznie z przeprowadzaniem ich konserwacji i remontów. Służby osiedlowe prowadzą swą działalność w określonych rejonach dzielnicy Grunwald .. 4 Uchwała Nr 23 Rady Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego z dnia 29 XII 1%9 r. w sprawie organizacyjnego i gospodarczego wydzielenia osiedli mieszkaniowych w spółdzielniach budownictwa mieszkaniowego; Uchwała Nr 13 Zarządu centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego z dnia 23 II 1970 r. w sprawie organizacji i działalności samorządu osiedlowego w spółdzielniach budownictwa mieszkaniowego. 5 W sprawach organizacyjnego i gospodarczego "wydzielenia osiedli mieszkaniowych podjęte zostały uchwały Zebrania Przedstawicieli Członków Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald"; w dniu 16 XII 1970 r. w sprawie wyodrębnienia poszczególnych osiedli; w dniu 3 VI 1971 f. W sprawie zatwierdzenia rejonów działania wyodrębnionych osiedli; w dniu 26 V 1972 r. w sprawie zatwierdzenia zmian statutowych oraz regulaminów organów samorządowych spółdzielni. · Rejony działania poszczególnych osiedli są następujące: Osiedle Łazarz: część wschodnia dzielnicy Grunwald od ulic Albańskiej, Biedrzyckiego, Reymonta, Wyspiańskiego, Matejki, Grunwaldzkiej; Osiedle Raszyn: część południowo-zachodnia dzielnicy Grunwald od ulic Eugeniusz Bober SnSHi Eugeniusz Bober, przewodniczący Zarządu t dyrektor Spółdzielni od 16 II 1966 r. Równolegle z [przeobrażeniami organizacyjnymi uwaga Spółdzielni była skoncen - trowana na realizacji mniejszych zadań inwestycji mieszkaniowych, a w szczególności na sprawnym przebiegu przygotowań do budowy Osiedla Raszyn Zachodni. Na te mniejsze zadania inwestycyjne składają się obiekty budowane w latach 1971 - -4975; pięć budynków przy ul. Palacza- W.olska <268 mieszkań); cztery budynki i pawilon handlowy na Raszynie IV (215 mieszkań); budynek przy Arciszewskiego 35 (160 mieszkań); budynek Hetmańska-Lodowa (90 .mieszkań); siedem budynków przy ul. Pxomienis.tej-Orężnej (201 mieszkań). Mieszkań tych było o wielle za mało w stosunku .do potrzeb, ale trzeba stwierdzić, że podobnie jak poprzednio (projektowane w określonych warunkach na zlecenie Spółdzielni) były mieszkaniami funkcjonalnymi i zlokalizowanymi w atrakcyjnych rejonach. W szczególności zespół budynków przy Promiemistej-Orężnej zaprojektowany w 1970 r. przez mgra inż. arch. Mariana Weigta i wykonany w latach 1971 - 1974 przez Poznańskie Przedsiębiorstwo Budowlane Nr 4 stanowi chlubę jego mieszkańców i Spółdzielni. Zielonym światłem dla inwestycji Raszyna Zachodniego było włączenie jej do planu budownictwa mieszkaniowego na lata 1971 - 1975 oraz zatwierdzenie w marcu 1971 r. przez Prezydium Rady Narodowej m. Poznania harmonogramu budowy. Do ważniejszych spraw z zakresu przygotowania budowy Raszyna Zachodniego należy zaliczyć: ustalenie w czerwcu 1971 r. przez Poznańskie Zjednoczenie Budownictwa technologii budowy - w wielkiej płycie tzw. systemu szczecińskiego, produkcji Poznańskiego Kombinatu Budowy Domów w Suchym Lesie; zatwierdzenie w końcu 1971 r. planu szczegółowego zagospodarowania przestrzennego; wyłonienie w drodze konkursu w dniu 28 I 1972 r. projektu koncepcyjnego osiedla opracowanego pod kierunkiem mgra inż. arch. Andrzeja Łuczkowskiego; zatwierdzenie w czerwcu 1973 r. przez Prezydium Rady Narodowej m. Poznania planu realizacyjnego osiedla, a w październiku tego roku założeń techniczno-ekonomicznych (wartość całego przedsięwzięcia określono na kwotę 1225 000 000 zł); nadanie na wniosek Spółdzielni uchwałą Rady Narodowej m. Poznania z dnia 3 X 1973 r. imi.enia Mikołaja Kopernika dla osiedla zlokalizowanego na "Raszynie Zachodnim"; zagwarantowanie cieplika i ciepłej wody dla osiedla 7 ; wyznaczenie.w dniu 9 listopada 1973 r. przez Pre Albańskiej, Biedrzyckiego, Reymonta, Grochowskiej, Grunwaldzkiej; Osiedle im. Karola Świerczewskiego: część północna dzielnicy Grunwald od ulic: Grunwaldzkiej, Matejki, Wyspiańskiego, Reymonta, Grochowskiej i Grunwaldzkiej po ulice. Jugosłowiańską; Osiedle im. Mikołaja Kopernika otworzone w dniu 1 I 1976 r. - CZĘŚĆ zachodnia dzielnicy Grunwald od ulic: Grunwaldzkiej 'i Jugosłowiańskiej do torów kolejowych linii Poznań-Zbąszyń. 7 Dzięki społecznej postawie dyrektora Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego Nr 1 Alojzego Łuczaka wstrzymana została budowa kotłowni zlokalizowanej przy Mt -O Zespól budynków mieszkalnych przy ulicach Promienistej-Orężnej zydium ,Rady Narodowej m. Poznania Spółdzielni "Grunwald" na jedynego inwestora Osiedla Kopernika; wyznaczenie przez Poznańskie Zjednoczenie Budownictwa w dniu 6 grudnia 1973 r. Poznańskiego Kombinatu Budowy Domów na generalnego wykonawcę Osiedla; przekazanie wykonawcy w dniu 28 maja 1974 r. terenu pod budowę pierwszej ijedmoeitikd Osiedla; rozpoczęcie -w doiu 28 maja 1974 r. 'budowy pierwszego na Osiedlu obiektu - stacji transformatorowej; wmurowanie w dniu 4 listopada 1974 r. kamienia węgielnego pod budynek przy ul. J awornickiej 7. Budowa Osiedla Kopernika przebiegała od początku z dużymi trudnościami. Poznański Kombinat Budowlany przeżywał w pierwszych latach działalności trudności kadrowe, organizacyjne i materiałowe. Brygady Kombinatu szybko opanowały produkcję płyt i ich montaż, ale roboty wykończeniowe w budynkach były wykonywane wadliwie. Jako generalny wykonawca Kombinat nie sprostał budowie dróg, małej architektury i urządzeń towarzyszących. Skutki tego odczuwali mieszkańcy Osiedla przez szereg lat, a zarząd Spółdzielni imusiał rozwiązywać różne problemy, które należały do obowiązków wykonawcy. Dla jednostki II i III Osiedla Kopernika Poznańskie Zjednoczenie Budownictwa wyznaczyło decyzją z dnia 24 XII 1975 r. na generalnego wykonawcę Poznańskie Przedsiębiorstwo Budowlane Nr 4, dysponujące większym potencjałem wykonawczym i załogą o dobrych kwalifikacjach zawodowych. Mimo trudności w latach 1975-1977 wybudowano na Osiedlu Kopernika jedenaście budynków (1806 mieszkań), o łącznej powierzchni użytkowej 88 281 m 2 . Zaul. Danielaka i przeprojektowana z 12,5 na 25 Gcal., w celu zapewnienia cieplika i ciepłej wody dla osiedla Kopernika do ozasu doprowadzenia ich z Elektrociepłowni w Karolinie Dztęki temu Spółdzielnia mogła zrezygnować z budowy kotłowni prowizorycznej i uchronić osiedle od związanych z nią uciążliwości. Eugeniusz Bober EUC _u_o BRZEZMCKA SQ ŚCIEGIENNEGO -A r-J B 11 i BjE™JEfETjlo]QEŻE: Osiedle Raszyn I zbudowane w latach l - 1963 (z lewej) i Raszyn II zbudowane w latach 1963-1965 (z prawej). Objaśnienia: G - garaże, K - kotłownie, U - usługi, T - łrafostacje, W - warsztaty. Na osiedlu Raszyn I budowano mieszkania typu pk (pokój z kuchnią); szkoła na osiedlu Raszyn II jest Zasadniczą Szkołą Zawodową i Technikum Budowlanym im. Feliksa Dzierżyńskiego ŚCIEGIENNEGO If GD 50 QOH : KiuSZYtTSgAI Osiedl« Raszyn III zbudowane w latach 1968 -1969 (z lewej), kameralna zabudowa, duża ilość garaży i osiedle Raszyn IV zbudowane w latach 1%9 - 1971 41 ;soby te łącznie z zasobami pozostałych osiedli obejmowały na dzień 31 XII 1977 r. - 244 budynki o łącznej powierzchni 467 582 m\ a w nich 9259 mieszkań o łącznej i powierzchni użytkowej mieszkań 440 279 m 2 . (Tabele 1 - 3). Według stanu na dzień 31 XII 1977 r. Spółdzielnia zrzeszała 10 799 członków, w 'tym 2273 oczekujących na 'mieszkania. Stosunek członków zamieszkałych do ich ogólnej liczby wyrażał się wskaźnikiem 77,7%. W domach Spółdzielni zamieszkiwało. ponad 30 000 mieszkańcówi S DZIAŁALNOŚĆ POZAINWESTYCYJNA SPÓŁDZIELNI Do zasadniczej działalności pozainwestycyjnej zalicza się: gospodarkę zasobami; remontowo - budowlaną; społeczno - wychowawczą. Gospodarka zasobami prowadzona jest przez kierowników czterech osiedli wydzielanych organizacyjnie i gospodarczo i sprowadza się do: eksploatacji zasobów mieszkaniowych, utrzymywania ich w należytym stanie technicznym oraz do świadczenia (usług gospodarczych. W tym celu kierownicy zostali wyposażeni w odpowiednie pełnomocnictwa, środki i urządzenia. M. in. czynności gospodarcze wykonują podporządkowani kierownikom osiedli gospodarze domów, a konserwacje wykonują osiedlowe zespoły remontowe. Poważniejsze roboty remontowo-hudwllane zlecane są Zakładowi Budow.lano-Remontowemu Spółdzielni bądź wykonawcom obcym 8. Zakład' Budowlano-Remantowy powołany został z dniem 14 I 1966 r. Wykonuje roboty murarskie, malarskie, dekarskie, instalacyjne, stolarskie iltp., w tym również usługi dla ludności. Przeroby Zakładu w Jatach 1964 - 1970 nie przekraczały rocznie 3 000 000 zł. Począwszy od 1970 r. przerób wzrastał co roku średnio o jedes» milion zł. Na koniec 1977 r. Zakład zatrudniał siedemdziesięciu eziterech rzemieślników i pracowników nadzoru. W związku z budową domów jednorodzinnych w obrębie ulic: Sieradzkiep- Wołowskiej-Świebodzińskiej przerób dla Zakładu zaplanowany został na 1978 r. w wysokości 17 500 000 zł. W 1977 r. kosztem 50 000 000 zł przystąpiono do budowy siedziby Zakładu na obrzeżu Osiedla Kopernika, przy ul. Kaczej o łącznej powierzchni krytej 3950 m 2 , zadaszonej 1551 m 2 i powierzchni szklarni 169 im 2 . Organizacja własnej służby do zakładania i konserwacji zieleni osiedlowej rozpoczęła się w 1967 r. w związku z potrzebą nadzoru i obsługi czynów społecznych z tego zakresu prac na Raszynie. W zasadzie zakładanie zieleni należało do obowiązków przedsiębiorstw budowlanych, które jednak roboty te wykonywały niefachowo i niedbale. W związku z tym Spółdzielnia wyłączyła ten zsKres robót ze zleceń inwestorskich i postanowiła wykonywać je w czynach społecznych przez jej człon - ' ków. Tym sposobem zagospodarowane zastały tereny osiedlowe na całym Raszynie i na Osiedlu Świerczewskiego. W organizacji czynów społecznych na Raszynie trzeba podkreślić duże zaangażowanie iłwybitne zasługi działacza społecznego (nie będącego członkiem Spółdzielni) Jana Wiertelaka. W organizacji czynów społecznych na Osiedlu Świerczewskiego zasłużył się pracownik Spółdzielni Mieczysław Pietrzak* 8 Roboty konserwacyjino-remonitowe w zasobach Spółdzielni wykonywane były już w 1958 r. przez własne służby, zorganizowane w itzw. ekipy remontowe. W miarę, narastania potrzeb remontowych i coraz bardziej specjalistycznych, wymagających wysoko kwalifikowanych rzemieślników, doskonalono organizację tych służb i wzbogacano zaplecze techniczne. Z roku na. rok poszerzał się zakres d zasięg robót, szczególnie remontowych i inwestycyjnych. Jednym. z przejawów doskonalenia organizacji służb remontowych było powołanie, a raczej przekształcenie ich w Zakład Budowlano- Remontowy. Ostatnim kierownikiem Zakładu od dnia. la x 1970 r. był Maciej Walendowski. Eugeniusz Bober RĄ£ŁĄWICKA 'Osiedle Raszyn V pochodzące z wykupu w 1%5 r. (z lewej) i Osiedle Raszyn VI (wykupione 1965 r.). Budynki wybudowano z podwieszanymi sufitami z płyty pilśniowej Osiedle Raszyn VII powstało w latach 1974 -1976, budynki dwunastokondygna· cyjne zbudowane według technologii systemu szczecińskiego Osiedle Raszyn - zespół przy ulicach Arciszewskiego i Kuźniczej. Budynki nr 23, 25 i 29 przejęto od Kolejowej Spółdzielni Mieszkaniowej (1972); budynek nr 35 wybudowany został w latach 1971-1972; budynki przy ul. Kuźniczej w latach 1973-1976. Objaśnienia: U - biblioteka, P - pawilon handlowy. Znakomite, efekty, czynów społecznych organizowanych do zakładania zieleni spowodowały, że Zebranie Przedstawicieli Spółdzielni podjęło w dniu 2 VI 1967 r. uchwałę nakładającą na członków obowiązek świadczenia pracy na rzecz Spółdzielni. Od 1970 r. zakładanie zieleni powierzono zespołowi do spraw zieleni osiedlowej - pracuj'acemu już pod fachowym kierownictwem . jako zadanie planowe. Na okres od 1 XII 1973 r. do 31 III 1976 r. zespół ten włączony został jako specjalistyczna komórka organizacyjna do Zakładu Budowlano-Remontowego, a po tym terminie w dniu 1 IV 1976 r. wydzielony został jako samodzielny Zakład Zieleni. Obejmuje'opiekę i konserwację na obszarze 14,8 ha. Aktualny przerób Zakładu wynosi ponad 2 000 000 zł rocznie. Zakładem kieruje od daty powołania mgr inż. Krystyna Boratyńska. Działalność społeczno-wychowawcza prowadzona jest w szerokim zakresie i cieszy się- uznaniem mieszkańców osiedli. Działają dwa kluby: "Raszyn" przy ul. Rynarzewskiej 9 od 1963 r. i "Rondo" przy ul. 'Przybyszewskiego 56 od 1964 r.; dwa kluby seniora: "Złotej Jesieni" przy ul. Ściegiennego 50 od 1975 r. i "U śmiech" przy ul. Wojskowej 16 od 1977 r.; świetlica dziecięca "Pieczara" przy ul. Lodowej 10 od 1963 r. Z nowym rokiem kulturalno-oświatowym 1977/1978 oddano mieszkańcom Spółdzielni dwie pracownie przy ul. Promienistej: rękodzieła artystycznego i modelarstwa lotniczego. Przy placówkach działają sekcje i koła zainteresowań, takie jak: teatralne dziecięce i młodzieżowe, .muzyczne, fotograficzne, plastyczne. Zespoły dziecięce prowadzą działalność artystyczną i ideowo-wychowawczą, organizowaną m. in. przez szczapy harcerskie "Otwartych" i "Kornela Makuszyńskiego". Dużą uwagę przywiązuje się do działalności rekreacyjnej w osiedlach, polegającej na zorganizowanych formach wypoczynku, rozrywki, turystyki. Działalność społeczno-wychowawcza rozwija się przy dużej współpracy ze Szkołami Podstawowymi Nr: 24, 44, 76, 77, 80, 88 i 97 oraz średnimi: Nr 2 im. Heleny Modrzejewskiej, Nr 8 im. Adama Mickiewicza, Technikum Budowlanym im. Feliksa Dzierżyńskiego przy uil. Raszyńskiej; organizacjami politycznymi i społecznymi "'oraz zakładami pracy: Swarzędzkimi Fabrykami Mebli, Poznańskimi Zakładami Farmaceutycznymi "Polfa", Wielkopolską Fabryką Obrabiarek Specjalnych "Wiepofama", Przedsiębiorstwem Transportu Łączności "Łączność", Wojewódzką Spółdzielnią Spożywców "Społem" . Do organizacji akcji letnich i zimowych dla młodzieży w okresie wakacji szkolnych Spółdzielnia przystąpiła od 1971 r. Do 1972 r. udział w tych akcjach ograniczał się do dofinansowywania półkolonii w Szkole Podstawowej Nr 80, oibozu szczepu harcerskiego z tej Szkoły oraz organizacji we własnym zakresie tygodniowego biwaku we Wromczynie. Począwszy od 1973 r. Spółdzielnia organizuje corocznie przy współudziale Towarzystwa Przyjaciół Dzieci po dwa turnusy letnie (trzytygodniowe) dla ok. stu dzieci w każdym oraz jeden dwutygodniowy turnus w zimie dla ok. stu dwudziestu dzieci. Każdy turnus letni kończył się tygodniowym biwakiem w Lipnie. Niezależnie od półkolonii organizowane były w latach 1973 - 1974 obozy letnie dla młodzieży, sześć dwutygodniowych turnusów w Borowcu, a w latach 19.75 - 1978 obozy wędrowne letnie i zimowe. Praca z ludźmi w wieku poprodukcyjnym skupia się w Klubie Seniora. Próby zorganizowania na Osiedlu Raszyn Klubu Seniora podejmowane były. od kilku lat, jednak dopiero po oddaniu do użytku w 1975 r. lokali klubowych przy ul. Sciegiennege 50, Klub Seniora mógł rozpocząć działalność. Nad zapewnianiem atrakcyjnego programu czuwa kierownictwo klubu i aktyw Komisji Kultury Rady Osiedla "Raszyn". Doroczną imprezą są Osiedlowe Dni Seniora organizowane od 1976 r. Eugeniusz Bober Ognisko Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej "Raszyn" posiadało nadzień 31 XII 1977 r. sekcje: gimnastyki wyrównawczej dla pań; gimnastyki rekreacyjnej dla ludzi starszych; siatkówki i koszykówki dla mężczyzn: tenisa stołowego,. karate. Specjalnością klubu "Raszyn" są iod J971 r. imprezy szachowe i warcabowe. Niektóre imprezy szachowe i warcabowe nabrały dużej rangi sportowej. Działalność turysyitczna od 1974 r. jest specjalnością Klubu Polskiego Towarzystwa Turystyczno- Krajoznawczego "Rajdowiec" zrzeszającego sześćdziesięciu członków. Spośród sekcji działających przy Klubie wymienić należy Kółko Fotograficzno-Filmowe, działające w ramach Klubu Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Sekcję Brydżową, Klub Kolekcjonerów Fajek. Jedną ze stałych form 1 pracy Klubu są organizowane wspólnie z "Praktyczną Panią" i Powszechną Spółdzielnią Spożywców "Społem" kursy wiedzy praktycznej i pokazy. Klub "Raszyn" był w 1974 r. inicjatorem giełd używanego sprzętu sportowego i muzycznego, kwiatów i nasion, zabawek itp. i nadal organizowanych corocznie. ORGANIZACJA SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ "GRUNWALD" Spółdzielnia Mieszkaniowa "Grunwald" jest spółdzielnią typu lokatorsko-własnościowego od 31 lipca 1972 r., co umożliwia członkom nabywanie spółdzielczego prawa do lokalu na zasadach lokatorskich bądź własnościowych. Działalność Spółdzielni oparta jest na zasadach określanych: w U stawie o spółdzielniach i ich związkach'; w statucie Spółdzielni; w uchwałach Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego; w regulaminach wewnętrznych Spółdzielni. Spółdzielnia zrzeszona jest w Wojewódzkiej Spółdzielni Mieszkaniowej (ul. Gronowa 22). Najwyższym organem Spółdzielni jest coroczne Zebranie Przedstawicieli, reprezentowane przez przedstawicieli członków Spółdzielni, które uchwala kierunki rozwoju Spółdzielni i podejmuje uchwały wiążące wszystkich członków. Powołuje również Radę Spółdzielnilo, która w okresie między zebraniami sprawuje funkcję nadzorczą. Na podobnych zasadach działają osiedlowe zebrania przedstawicieli i rady osiedlowe. Rada Spółdzielni i rady osiedlowe - każda z nich składa się z osiem· nastu członków. Funkcje nadzorcze sprawują przez swe komisje branżowe: rewizyjne, gospodarki zasobami, społeczno-wychowawcze oraz inwestycyjną (tylko w Radzie Spółdzielni) . Kierownictwo i reprezentacja Spółdzielni na zewnątrz spoczywa na trzyosobowym Zarządzie, powoływanym przez Radę Spółdzielni". Zarząd podejmuje wszelkie decyzje i czynności związane z działalnością Spółdzielni, które nie zostały zastrzeżone dla innych organów Spółdzielni. Obok podstawowych organów samorządowych Spółdzielni działają komisje: Społeczna Komisja Mieszkaniowa, Komisja Wizytacyjna (kontrola warunków mieszkaniowych) oraz powoływane doraźnie, np. Komisja do spraw decentralizacji zarządzania. · "Dziennik U staw", R. 1961, Nr 12, poz. 61. " Radzie Spółdzielni przewodniczyli: mgr Mieczysław Kuszenin (1957 -1959), Stefan Niwiński (1959 - 1%2 i 19({) - 1967), Bronisław Rzepecki (1962 - l