TADEUSZ BARTKOWIAK POLSKI ZWIĄZEK FILATELISTÓW W POZNANIU W LATACH 1969 - 1974 Po ZAKOŃCZENIU zorganizowanej z okazji siedemdziesięciopięciolecia ruchu filatelistycznego w Polsce i pięćdziesięciolecia ruchu filatelistycznego w Wielkopolsce Międzynarodowej Wystawy Filatelistycznej "Tematica- Poznań 68" (28 VII - 11 VIII 1968), władze Okręgu Poznańskiego Polskiego Związku Filatelistów przystąpiły do wypełniania zadań programowych, uchwalonych na walnym zebraniu delegatów Okręgu, które odbyło się w dniu 29 czerwca 1969 r. Obejmowały one m. in. przygotowania do uroczystości związanych z setną rocznicą urodzin Włodzimierza Lenina. Na zebraniu tym dokonano wyboru Zarządu Okręgu Poznańskiego, którego prezesem został Zygmunt Obrąpalski *. N a początku 1970 r. tysiące filatelistów z kół młodzieżowych przystąpiło do konkursu filatelistycznego pn. "Maraton 1970", poświęconego tematowi "Lenin na znaczkach pocztowych krajów demokracji ludowej". Z tematyką leninowską na znaczkach pocztowych zapoznali się filateliści na zebraniach kół, gdzie wygłaszano pogadanki przygotowane przez Komisję Tematyczną i Klubów Zainteresowań Zarządu Głównego. W okręgu Poznańskim w konkursie wzięło udział 2656 filatelistów ze 125 kół młodzieżowych, z tego z Poznania około tysiąca osób z sześćdziesięciu kół. Ogólnopolski finał konkursu w Rzeszowie (1970) zakończył się sukcesem reprezentantów Wielkopolski; w grupie młodszej Wojciech Tkaczyk zdobył I miejsce, a w grupie starszej Bogusław Bamber V miejsce. Młodzież, przygotowana do konkursu przez swych opiekunów, wykazała się znaczną wiedzą o życiu i wielkim dziele Włodzimierza Lenina. 1 Prezesem został Zygmunt Obrąpalski, wiceprezesem Kazimierz Koczorowski, sekretarzem Adam Gielnik, skarbnikiem Kazimierz Sopot, członkiem Prezydium - Jan Witkowski. Członkami Zarządu zostali: Henryk Kowalski, Ludwik Malendowicz, Zygmunt Rosiejka, Edwin Sałata. Bernard Stępczyński i Józef Włodarczyk. W związku z powiększeniem (na podstawie przepisów nowego statutu Polskiego Związku Filatelistów) składu Zarządu do trzynastu osób, w skład władz Okręgu Poznańskiego weszli: Zygmunt Obrąpalski (prezes), Kazimierz Koczorowski i Jan Witkowski (wiceprezesi), Adam Gielnik (sekretarz), Henryk Kowalski (skarbnik) i członkowie: Edmund Jankowski, Zbigniew Lindecki, Ludwik Malendowicz, Zygmunt Rosiejka, Edwin Sałata, Bernard Stępczyński, Józef Włodarczyk i Władysław Żywień. Na przewodniczącego Okręgowej Komisji Rewizyjnej wybrano Zenona Majchrzaka, przewodniczącym Sądu Koleżeńskiego Okręgu został Lucjan Dembowski. Przewodniczącym Komisji powołanych przez Zarząd Okręgu zostali: Oragnizacyjnej - Kazimierz Koczorowski. Wystaw - Jan Witkowski, Odznaczeń i Nagród - Edmund Jankowski, Młodzieżowej - Bernard Stępczyński, Tematycznej - Zdzisław Biadasz, N aukowobadawczej - Zygmunt Obrąpalski, Wymiany Znaczków z zagranicą - Edwin Sałata i Obrotu Gablotami - Henryk Kowalski. Tadeusz Bartkowiak N ajważniejszą formą uczczenia rocznicy były jednak pokazy i wystawy filatelistyczne. W Okręgu Poznańskim koła terenowe zorganizowały czterdzieści dziewięć pokazów i pięć wystaw; tylko w samym Poznaniu - czterdzieści pokazów i cztery wystawy. Dane te nie obejmują pokazów doraźnych, urządzanych w gablotach przez Koła Filatelistów w szkołach. W realizacji pokazów przodowały koła zakładowe, wśród nich koła przy poznańskim "Mostostalu", Zakładach Przemysłu Metalowego "H. Cegielski" i inne. Niewątpliwie sprzyjały temu dogodne warunki; odpowiednie pomieszczenia, gabloty, poparcie administracji i organów społeczno-politycznych zakładów pracy. Pokazy spełniły swoje zadanie; obejrzało je wielu pracowników zakładów, a filateliści mieli okazję zaprezentowania przed współtowarzyszami pracy swego dorobku filatelistycznego. Dla wielu z nich było to "pierwszy krok" wystawienniczy. Obok tej grupy imprez na wyróżnienie zasługują wystawy filatelistyczne wymagające znacznego wysiłku organizacyjnego i wiele pracy społecznej, np. wystawy: "Poznań - 1945 - 1970" "Mostostal". Ukoronowaniem akcji wystawienniczej poświęconej Włodzimierzowi Leninowi była Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna pn. "Lenin i jego idea", zorganizowana w Krakowie (10 - 24 X 1970). Wzięło w niej udział szesnastu wystawców z Okręgu, wśród nich siedmiu młodzieżowych. Grand Prix prezesa Zarządu Głównego za najlepszy zbiór, ukazujący tematykę leninowską na polskich izmafoaoh pocztowych, zdobył Kazimierz Kaazortowski za zbiór zatytułowany "Idee Lenina w założeniach statutowych Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej" . Aby wyrazić podziękowanie poznańskiemu aktywowi za pracę organizacyjną w obchodach leninowskich, Zarząd Główny wyróżnił najbardziej zasłużone koła i członków dyplomami uznania. Natomiast eksponaty z wystawy "Mostostal", które uzyskały dyplomy w randze złotych, pozłacanych i srebrnych medali, pokazane zostały w dniu 5 czerwca 1970 r. w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie podczas centralnej akademii z okazji dwudziestopięciolecia "Mostostalu". W latach 1969 - 1974 nastąpił dalszy rozwój filatelistyki młodzieżowej. Okręg poznański posiadał największą w kraju liczbę członków i kół młodzieżowych (Tabela 1). Nawiązano współpracę z Kuratorium Okręgu Szkolnego Poznańskiego. Okręgowa Komisja Filatelistyki Młodzieżowej organizowała okresowe kursokonferencje dla opiekunów kół, liczne konkursy i zgaduj-zgadule. Jedną z form podnoszenia wiedzy filatelistycznej były pogadanki. W Młodzieżowym Kole Filatelistów przy Pałacu Kultury działał zespół prelegentów, którzy wygłaszali instruktażowe pogadanki o sposobach opracowywania zbiorów. W 1971 r. zorganizowany został przez Komisję Młodzieżową konkurs rysunkowy na projekt znaczka pn. "Piękno Poznania i Wielkopoiski". 96 najładniejszych rysunków eksponowano na specjalnej wystawie w Ogrodzie J ordanowskim Nr 1; I miejsce przyznano Janowi Buczkowskiemu (Chodzież) . W tym samym roku młodych filatelistów spotkało zaszczytne wyróżnienie. Wśród pięciu zbiorów wytypowanych przez Komisję Młodzieżową Zarządu Głównego na wystawę do Austrii znalazły się dwa zbiory filatelistów z Młodzieżowego Koła w Pałacu Kultury: Józefa Swiderskiego ("Samoloty i śmigłowce pasażerskie") oraz Marioli Śliwy ("Kolarstwo"). Decyzją austriackiego sądu konkursowego poznańscy wystawcy otrzymali dyplomy II i III stopnia. Dużym powodzeniem cieszył się młodzieżowy konkurs filatelistyczny "Maraton 1972" pod hasłem "Mikołaj Kopernik - życie i działalność". Ten piękny temat spopularyzował wśród młodzieży postać genialnego Polaka. W konkursie uczestniczyło 2755 dzieci z Wielkopolski, 1670 spośród nich - z Poznania. W województwie po znańskim do konkursu przystąpiła młodzież ze 122 kółek (na 211 wówczas istniejących - z samego Poznania było 78 kół). Zwycięzcy eliminacji przybyli w dniu 26 lutego 1972 r. do Poznania, gdzie odbyły się półfinały. Wielu z nich przygotowało się do tego etapu bardzo starannie, wykazując się dużą wiedzą o Koperniku. Zwycięzcami półfinału zostali: w grupie młodszej - Jacek Steindel ze Szkoły Podstawowej Nr 23 w Poznaniu (który w finale grupy młodszej w Olsztynie 7 maja 1972 r. zdobył II miejsce) oraz w grupie starszej - Wojciech Piórkowski z Liceum Ogólnokształcącego w Kościanie . Jedenasty konkurs "Maraton 1973" poświęcony został również Kopernikowi i nosił nazwę "Na szlaku Mikołaja Kopernika". W pierwszym etapie konkursu wzięło udział 2729 uczestników ze stu dwudziestu kółek wielkopolskich; z tej liczby 1550 osób z 62 kół z Poznania. Półfinał odbył się w dniu 25 marca 1973 r. w Pałacu Kultury. Wzięło w nim udział 114 osób. Zwycięzcami zostali: w grupie młodszej - Irena Swierkowska (Witaszyce), natomiast w grupie starszej - Jacek Jackowski (Pleszew). Finał odbył się w dniach od 4 do 6 maja 1973 r. w Kędzierzynie. Irena Swierkowska zajęła IV miejsce, Jacek Jackowski - VIII. Temat konkursu "Maraton 1974" był ciekawy i pouczający: "Osiągnięcia gospodarcze Polski w okresie trzydziestolecia". Do współzawodnictwa zgłosiło się 116 kół młodzieżowych, z tego z Poznania 58 kół. Ogółem w I etapie uczestniczyło 2706 osób. Półfinał wojewódzki odbył się w dniu 31 marca 1974 w Kaliszu. W grupie młodszej zwyciężył Mariusz Baranowski, w grupie starszej Bogusław Krzyżaniak (obaj z Poznania). W dniach 3 - 5 maja 1974 r. podczas finału w Kielcach Mariusz Baranowski zdobył II, a Bogusław Krzyżaniak - VII miejsce. W swojej działalności Zarząd poświęcał wiele uwagi organizowaniu poczty balonowej. W 1969 r. została ona zorganizowana podczas XXXVIII Międzynarodowych Targów Poznańskich dla uczczenia jubileuszu dwudziestopięciolecia Polski Ludowej. W dniu 21 czerwca 1969 r. z boiska sportowego przy ul. Olimpijskiej wyleciał balon "SP-BZD Katowice", przygotowany przez Aeroklub Poznański, z dwoma zaplombowanymi workami, zawierającymi łącznie 9778 przesyłek. Z tej okazji wydano specjalne pocztówki i nalepki balonowe z przywieszkami 2 . Po dwuletniej pnzerwie spowodowanej brakiem zdatnego do lotu balomu, w dniu 9 października 1971 r., w ramach obchodów pięćdziesięciolecia Międzynarodowych Targów Poznańskich, z okazji "Dnia Znaczka" - z boiska sportowego przy ul. Olimpijskiej wystartował o godz. 14.02 nowo wykonany balon "SP- BZF Stomil", zabierając w gondoli cztery zaplombowane worki pocztowe o łącznej wadze 84,9 kg. Z tej okazji wydano nalepki balonowe z przywieszkami oraz koperty okolicznościowe. Ogółem nadano i przygotowano do przewozu 16 324 przesyłki. Podczas lotu, ok. godz. 15.40 na łąkach pod Witkowem k. Gniezna doszło do katastrofy. Znajdujące się w koszu gondoli worki z pocztą balonową nie uległy jednak zniszczeniu 3. Członkowie T Warto zaznaczyć, że lot ten miał się odbyć w dniu 17 czerwca 1%9 T., jednak ze względu na złe warunki atmosferyczne nie doszedł do skutku. W związku z tym wszystkie przesyłki balonowe zostały dodatkowo ostemplowane kauczukową pieczątką z dwuwierszowym napisem: "Z przyczyn technicznych start balonu odbył się 21 czerwca 1%9 r." - w kolorze fioletowym. Balon, pilotowany przez Zbigniewa Laszkiewicza i Mieczysława Czempińskiego z Aerokh}bu Poznańskiego, wystartował o godz. 15.15 i wylądował o godzinie 16.45 w Pętkowie koło Srody Wlkp. Przedwczesne lądowanie nastąpiło z powodu złych warunków atmosferycznych. 3 Podczas lądowania doszło do kolizji z niewidoczną w powietrzu linią telefoniczną. Kosz z załogą spadł na ziemię, a powłoka balonu powtórnie wzbiła się w powietrze i wkrótce spłonęła. Wypadek ten, który na szczęście nie pociągnął za sobą tragicznych następstw, nie zniechęcił grupy działaczy pięknego sportu balonowego w Poznaniu. Aeroklub Poznański, po 2 Kronika ID. Poznania 3j1976 Tadeusz Bartkowiak załogi: Władysław Rewakiewicz, Kazimierz Pieniążek i Wojciech Jaworowicz z Aeroklubu Poznańskiego przewiezieni zostali do szpitala w Gnieźnie. W dniu 27 sierpnia 1972 r. wystartował z Łęgów Dębińskich do dziewiczego rejsu nowy balon Aeroklubu Poznańskiego, nazwany ponownie "Stomil" (SP-PZG). W związku z jego lotem do zarządów Okręgów Związku, a za ich pośrednictwem do wszystkich kół, wysłany został komunikat i regulamin "poczty balonowej". Wydano nalepki balonowe z przywieszkami w arkusikach oraz koperty i kartki dla poczty balonowej. Ogółem sprzedano 49 424 nalepki (12 356 arkusików), 14 309 kartek oraz 14 373 koperty. Znaczki pocztowe na wszystkich przesyłkach przeznaczonych do przewozu balonem zostały ostemplowane datownikiem okolicznościowym w kształcie koła. W środku koła znajduje się pięć kółek olimpijskich oraz napisy "Olimpijski Lot Balonowy - Sapporo - Monachium 1972 - Poznań 9-26 VIII 1972". Podobne loty zorganizowane zostały również w 1973 r. na zakończenie Światowej Wystawy Filatelistycznej "Polska 7 3". Ealon Katowice wystartował dnia 2 września, a "Stomil" - z przyczyn technicznych - 5 września. Przewieziono rekordową liczbę 52 000 przesyłek. Sprawnie i aktywnie działał i rozwijał się Ogólnopolski Klub Zainteresowań "Polonica", liczący na koniec 1974 r. 115 członków, posiadający poważne osiągnięcia w ujawnianiu i propagowaniu polskiej tematyki na znaczkach zagranicznych. Klub utrzymuje żywe kontakty z filatelistami-Polakami w dużych skupiskach polinijnych, organizuje m. in. spotkania członków, prowadzi szeroką akcję informacyjną, stosuje też specjalne kasowniki. Wiele uwagi poświęca się współpracy z zagranicą, m. in. z Zarządem Okręgu Związku Filatelistów w Cottbus · (Niemiecka Republika Demokratyczna) i Zarządem Oddziału w Tulę (Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich). Współpraca ta, oparta o zawarta porozumienia, polega na informowaniu się o organizowanych imprezach oraz wymianie prasy filatelistycznej. Ożywioną współpracę prowadzono też z filatelistami z Belgii. Z okazji dziesiątej rocznicy działalności Klubu Zbieraczy "Germinal" w belgijskim ośrodku górniczym Koersel- Beverlo- Beringen - Mijn w dniach 9 i 10 marca 1974 r. została tam zorganizowana III Wystawa Filatelistyczna Klubu. Korzystając z zaproszenia, uczestniczyła w wystawie również delegacja filatelistów poznańskich w składzie: Zbigniew Krupczyński, Zygmunt Ligoń, Mieczysław Lipiński i Jan Witkowski. W dniach 20 lipca - 4 sierpnia 1974 r. odbyła się w Swarzędzu Okręgowa Wystawa Filatelistyczna, będąca podsumowaniem dorobku filatelistów wielkopolskich, a także przeglądem zbiorów członków założonego w 1963 r. Klubu "Polonica". W sali gimnastycznej i w dziewięciu klasach szkolnych (na 560 ekranach) eksponowano zbiory stu pięćdziesięciu siedmiu wystawców. W klasie honorowej eksponowano trzydzieści uzyskaniu odszkodowania z tytułu ubezpieczenia balonu, zamówił nowy w Grudziądzkich Zakładach Przemysłu Gumowego "Stomil". Jego budowa została zakończona 25 sierpnia 1972 r. Po przewiezieniu powłoki do Poznania (widniał na niej napis: SP- PZG "Stomil"), przystąpiono natychmiast do przygotowania balonu do startu. Po ukończeniu prac przygotowawczych zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami lot balonowy miał się jednak odbyć 26 sierpnia, lecz z przyczyn technicznych balon wystartował do l,otu z Łęgów Dębińskich dopiero następnego dnia o godz. 16.55. W Urzędzie Pocztowym Swiątniki nad Wartą wszystkie przesyłki zostały ostemplowane datownikiem tego urzędu z datą 27 sierpnia 1972, godz. 19.00, a następnie skierowane do adresatów normalną drogą pocztową, jako przesyłki ekspresowe. Z uwagi na dużą ilość przesyłek balonowych stemplowano je przez kilka dni. Podczas tyc,h czynności pewna liczba przesyłek została - na skutek pomyłki - ostemplowana przez Swiątniki n/Wartą datą 27 - 9 72 godz. 19.00 zamiast datą właściwą 27 8 72 godz. 19.00. Załogę balonu, który wylądował o godzinie 18.10 między Rogalinem a Kórnikiem, stanowili: Stefan Makne i Eugeniusz Olszańskisześć zbiorów, ząanych już z poważnych imprez filatelistycznych międzynarodowych, a także- ze Światowej Wystawy Filatelistycznej "Polska 73". Zainteresowaniem cieszyło się stoisko pocztowe, w którym stosowano kasownik z ulem "Miś" ze skansenu pszczelarskiego w Swarzędzu oraz kasownik z okazji Spotkania Klubu "Polonica" z reprodukcją znaczka francuskiego z Marią Skłodowską-Curie. Belgijsko-polskie pokazy filatelistyczne organizowane były przez Klub "Germinal" w latach 1970, 1972 i 1973. W ostatnim z nich uczestniczyli członkowie Klubu "Polonica", wystawiając siedem zbiorów. ŚWIATOWA WYSTAWA FILATELISTYCZNA "POLSKA 73" Zarząd Główny Polskiego Związku Filatelistów oraz Ogólnopolski Komitet Filatelistycznych Obchodów Kopernikowskich powierzyły Poznaniowi zorganizowanie - z okazji pięćsetnej rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika - Światowej Wystawy Filatelistycznej. W oparciu o tę decyzję, Zarząd Okręgu Poznańskiego powołał uchwałą z dnia 4 września 1970 r. tymczasowy Komitet Organizacyjny Wystawy, w skład którego weszli: Bogdan Bartosiewicz, Zdzisław Biadasz, Adam Gielnik, Kazimierz Koczorowski, Henryk Kowalski, Zbigniew Lindecki, Ludwik Malendowicz, Zygmunt Obrąpalski, Jan Olejniczak, Zygmunt Rosiejka, Edwin Sałata, Jan Witkowski (przewodniczący) i Władysław Żywień. Opracowano wstępne założenia organizacyjne Wystawy. Przyjął je na swym pierwszym zebraniu plenarnym (1 II 1971) Komitet Organizacyjny, a następnie zatwierdził Ogólnopolski Komitet Obchodów Kopernikowskich w Filatelistyce. Zatwierdzona została nazwa imprezy: Światowa Wystawa Filatelistyczna "Polska 73". W dniu 5 września 1971 r. w Budapeszczie zapadła uchwała przyznająca wystawie patronat Międzynarodowej Federacji Filatelistycznej (FIP). Była to największa wystawa w osiemdziesięcioletniej historii filatelistyki polskiej. Protektorat nad imprezą objął premier Piotr Jaroszewicz. Do Komitetu Organizacyjnego powołano dalszych członków, m. in. przedstawicieli: Ministerstwa Łączności, ówczesnych Prezydiów Wojewódzkiej Rady Narodowej i Rady Narodowej m. Poznania, Dyrekcji Okręgu Poczt i Telekomunikacji oraz Zarządu Głównego i Komisji Wystaw Polskiego Związku Filatelistów. Ostatecznie Komitet składał się z dwudziestu dziewięciu osób. Powołano także Honorowy Komitet Wystawy oraz pięcioosobowy zespół artystów-plastyków, doradców artystycznych. Po ustaleniu z dyrekcją Międzynarodowych Targów Poznańskich okresu trwania wystawy oraz po wskazaniu hal ekspozycyjnych, Komitet Organizacyjny w wyniku zamkniętego konkursu ogłoszonego na początku 1971 r., do którego zaproszono dziewięciu artystów-plastyków, przyjął na posiedzeniu (27 V 1971) graficzny symbol poznańskiej imprezy - stylizowaną głowę Mikołaja Kopernika z napisem "Polska 73" Symbol Wystawy "Polska 73" 2» Tadeusz Bartkowiak - zaprojektowany przez Kaziemierza Sławińskiego. W sierpniu tego samego roku wydano w pięciu językach folder - zaproszenie, zawierające podstawowe informacje o Wystawie. Rozdano je następnie (jako wkładkę do katalogu) podczas Międzynarodowej Wystawy Filatelistycznej "Budapest 71" oraz rozesłano do organizacji filatelistycznych i wystawców w wielu krajach świata. Wspólnie z Wielkopolskim Towarzystwem Kulturalnym, Związkiem Polskich Artystów Plastyków i Wydawnictwem Artystyczno-Graficznym ogłoszono w styczniu 1972 r. konkurs otwarty dla członków Związku Polskich Artystów Plastyków na projekt plakatu Wystawy, na który wpłynęło 88 prac. Jury obradujące w dniu 17 kwietnia 1972 pod przewodnictwem artysty-grafika Edmunda Budasza przyznało I nagrodę Bożenie Jankowskiej (Olsztyn), II - Joannie Krzymuskiej -Stokowskiej (Warszawa), III - Ryszardowi Kubie-Grzybowskiemu tŁódź), IV - Janowi Olejniczakowi (Poznań). Wyróżnienia honorowe przyznano Zbigniewowi Kaji i Rafałowi Jasionowiczowi (Poznań) oraz Zofii Białas (Kraków). Czterdzieści prac wybrał sąd konkursowy na Wystawę Projektów Plakatu Światowej Wystawy Filatelistycznej "Polska 73", która czynna była w dniach od 3 do 10 maja 1972 r. w salonie Poznańskiego Towarzystwa Fotograficznego. Podczas tej wystawy przeprowadzono wśród zwiedzających plebiscyt na naj ciekawszy plakat. Atrakcją dla filatelistów było stoisko pocztowe zaopatrzone w znaczki oraz koperty z reprodukcją wyróżnionego na konkursie plakatu; przesyłki ostemplowano okolicznościwym datownikiem według projektu- artysty-plastyka Kazimierza Sławińskiego. Komitet postanowił wydać dwa plakaty, które najpełniej odpowiadały propagandowym wymogom międzynarodowej wystawy. Jeden według projektu Bożeny Jankowskiej oraz - po dokonaniu przez autora pewnych zmian - Jarosława Kudaja (Warszawa). W porozumieniu ze związkami filatelistów w pięćdziesięciu krajach świata powołano współpracujących z Komitetem komisarzy zagranicznych. Do zarządów pocztowych stu siedemdziesięciu sześciu krajów wysłano - za pośrednictwem Ministerstwa Łączności - indywidualne zaproszenia do udziału w klasie oficjalnej Wystawy. W połowie listopada 1971 r. w Pałacu Kultury rozpoczął działalność sekretariat Wystawy, którym w okresie późniejszym kierował Zygmunt Rosiejka. Poza siedmioma stałymi pracownikami w sekretariacie pracowali społecznie członkowie Komitetu Organizacyjnego i Komisji: Finansowej, Propagandy, Imprez, Ekspozycji, Eksponatów, Wydawnictw i Technicznej. Komitet współpracował z wojewódzkimi i miejskimi władzami partyjnymi i państwowymi oraz ze specjalnymi komisjami "Zespołu Gospodarzy" przy Prezydium Rady Narodowej m. Poznania, który koordynował działalność organów Rady, mającą nia celu odpowiednie przygotowanie do imprezy oraz z komisją powołaną przez Dyrekcję Okręgu Poczty i Telekomunikacji dla odpowiedniego przygotowania pocztowej obsługi Wystawy. Jej pracamli kierował Ireneusz Domagaiski. Z Głównym Urzędem Ceł w Warszawie uzgodniono tryb przeprowadzania odpraw celnych eksponatów zagranicznych. Odprawy celne przywozowe i wywozowe przeprowadzane były w wyniku tych uzgodnień wyłącznie w Urzędzie Celnym w Poznaniu i bardzo sprawnie - ku zadowoleniu wystawców - w placówce tego Urzędu zainstalowanej na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich. Komitet Organizacyjny odbył oąiem protokołowanych zebrań plenarnych (ostatnie w dniu 6 IV 1974 r.) oraz dwadzieścia siedem protokołowanych zebrań Prezydium, często w składzie poszerzonym. W zebraniach Komitetu i Prezydium uczestniczyli kilkakrotnie przedstawiciele Zarządu Głównego i Głównej Komisji Rewizyjnej Polskiego Związku Filatelistów, którzy nie zgłosili żadnych uwag ani zastrzeżeń co do Okolicznościowe kasowniki: 1. Znak Wystawy w stylizowanej orbicie ziemskiej; 2. Łaciński podpis Mikołaja Kopernika; 3. Ziemia i fazy Księżyca; 4. Herb Poznania Z XVIII w.; 5. Fragment Drzwi Gnieźnieńskich Z XII w. (motyw: paw i winogrona); 6. Orzeł wieńczący hełm wieżY Ratusza Poznańskiego; 7. Stylizowany fragment płyty nagrobnej polskiego rycerza Mikołaja Tomickiego Z XVI w.; 8. Korona królewska Zygmunta I Starego; 9, Róża alpejska; 10. Znak Miądzynarodowego Związku Dziennikarzy Filatelistycznych; 11. Znak Organizacji Narodów Zjednoczonych; 12. Amerykańska, orbitalna stacja astronautyczna "Copernlcus" Tadeusz Bartkowiak Plakat propagujący Wystawą (projekt Bożeny Jankowskiej z Olsztyna)mmmmrmHmmmm M I S I Ulmmm p o UlUl MIIllI 1IE przebiegu prac oraz podejmowanych decyzji. Ścisłą współpracę nawiązano z Biurem Obsługi Cudzoziemców w Poznaniu. W pierwszych dniach maja 1972 r. ukazał się Biuletyn Nr 1 Wystawy w językach polskim, francuskim, rosyjskim, angielskim i niemieckim, w którym zamieszczono m. in. wypowiedź przewodniczącego Ogólnopolskiego Komitetu Filatelistycznego Obchodów Kopernikowskich Zygmunta Kałamagi, prezesa Zarządu Głównego Związku Zbigniewa Zielińskiego oraz przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego Jana Witkowskiego. Biuletyn zawierał ogólny regulamin wystaw organizowanych pod patronatem Międzynarodowej Federacji Filatelistycznej oraz Regulamin Wystawy "Polska 73". W Biuletynie Nr 2, który ukazał się w listopadzie 1972 r., zamieszczono m. in. regulamin zbiorów w klasie "Aerofilatelistyka" , międzynarodowy regulamin dla zbiorów tematycznych, okolicznościowych i motywowych, międzynarodowy regulamin zbiorów w klasie młodzieżowej oraz artykuły o Poznaniu i o wielkopolskim ruchu filatelistycznym. W Biuletynie Nr 3 - poza wykazami członków Komitetu Organizacyjnego, komisarzy zagranicznych i członków międzynarodowego jury - zamiesz Jarosława Kudaja Z Warszawy Medal Wystawy, według projektu Jerzego Jarnuszkiewicza Związek Filatelistów 1969 - 1974 - - - - - - \ · iiV iW si II;MKK'llIHBH5IH Tadeusz Bartkowiak Propagujący Wystawą "Polska 73" wirnik, stosowany przez Urząd Pocztowy Poznań 2czono m. in. wypowiedź przewodniczącego Prezydium Rady Narodowej m. Poznania Stanisława Cozasia. Biuletyn wydano w nakładach przekraczających 4000 egzemplarzy, rozsyłano go do organizacji filatelistycznych, wystwców, zarządów pocztowych, prasy i różnych instytucji na całym świecie. W oprawie płóciennej z obwolutą, w objętości 424 s. i nakładzie 10 000 egzemplarzy, wydany został Katalog Światowej Wystawy Filatelistycznej "Polska 73". Na -jego karcie przedtytułowej umieszczono motto Wystawy: "Zadaniem wszystkich nauk jest odciągnąć człowieka od zła i kierować jego umysł ku doskonałości" - słowa Mikołaja Kopernika ze wstępu do jego wiekopomnego De Revolutionibus... Oprócz wypowiedzi Ministra Łączności, Edwarda Kowalczyka, przewodniczącego Międzynarodowej Federacji Filatelistycznej Leona Putza i przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego Jana Witkowskiego, w Katalogu reprodukowano znaczki pocztowe wydane z okazji "Polski 73" z opracowanymi przez pracowników Muzeum Narodowego w Poznaniu objaśnieniami zabytków, przedstawionych na czterech znaczkach oraz blok Wystawy. W części drugiej zamieszczono szereg opracowań naukowych w językach polskim i obcych. Najobszerniejsza, trzecia część katalogu zawierała program i dokładne plany Wystawy oraz spis wszystkich eksponatów i alfabetyczny wykaz wystawców. W dniu ogłoszenia wyników Wystawy "Polska 73" 1 września 1973 r. (jako Biuletyn Nr 5, w nakładzie 3000 egzemplarzy) ukazał się 64-stronicowy palmares z protokołem jury. Biuletyny i Katalog oraz palmares opracował redakcyjnie Zdzisław Biadasz przy współpracy Adama Kochanowskiego i Lecha Konopińskiego (1 - 4) oraz Mariana Szwemina i Tadeusza N owego (5). Okładki i obwolutę projektował Kazimierz Sławiński, opracowanie graficzne wykonał Wincenty Basiński. Poczta Polska upamiętmiiła Wystawę licznymi emisjami znaczków. W 1972 r. ukazał się blok wartości 10+ 5 zł. W roku 1973, na marginesach arkuszy pięciu znaczków ,,500-lecie urodzin Mikołaja Kopernika" umieszczono okolicznościowy napis i symbol Wystawy. Wydano cztery znaczki (1 zł, 1,50 zł, 2,70 zł i 4 zł) oraz blok wartości 10+ 5 zł w dwóch wersjach kolorystycznych, a także czarnodruk, który był bezpłatnym dodatkiem do katalogu. Wydano pięć kartek pocztowych (2X1 zł, 2X 2,70 zł i 1X3,60 zł) i jedną kopertę do listu lotniczego ze znaczkiem za 4,90 zł. Komitet Organizacyjny wydał także na specjalnym papierze, w nakładach po 12 000 względnie 6000 sztuk, dziesięć różnych kopert pamiątkowych i dwie kartki. W drugiej połowie 1972 r. wydano (w arkuszach po 10 sztuk z przywiieszkami) nalepki propagandowe Wystawy "Polska 73", a na początku 1973 r. na podstawie oficjalnego zezwolenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych - dwie wersje kolorystyczne nalepek pamiątkowych - płatnych (w arkuszach po cztery nalepki z czterema przywieszkami). Nalepki zaprojektował artysta-plastyk Kazimierz Sławiński, a wykonała je Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych w Warszawie. Od dnia 1 lutego do 30 września 1973 r. funkcje dyrektora Wystawy pełnił członek Komitetu Organizacyjnego Zdzisław Biadasz. Na kilka miesięcy przed oficjalnym otwarciem imprezy Urząd Pocztowy 2 stosował na przesyłkach pocztowych wirnik propagujący Wystawę. W dniu wprowadzenia do obiegu znaczków wystawy (30 VI 1973) kasownik pierwszego dnia obiegu stosował Urząd Pocztowy 9, a w pierwszym dniu obiegu bloków (19 VIII 1973) - Poznań 2 - już na terenach ekspozycyjnych. Ponadto, na terenach tych - w czterech oddziałach pocztowych, stosowano codziennie osiem różnych kasowników okolicznościowych (ze zmienną datą), a w dniach niektórych imprez towarzyszących - dodatkowo pięć kasowników. Przez cały czas Wystawy czynna była także nadesłana przez szwajcarską firmę "Frama" maszyna frankująca, z której można było uzyskać okolicznościową frankaturę mechaniczną (według projektu graficznego Jana Olejniczaka). Przy dobieraniu odpowiedniej tematyki znaczków, bloku i całostek Ministerstwo Łączności uwzględniło propozycje Komitetu Organizacyjnego, a przede wszystkim Komisji Propagandowej Wystawy, natomiast kasowniki okolicznościowe zaprojektowali artyści-plastycy z Poznania i Wielkopolski. Kartka "poczty balonowej" zaopatrzona w przYwieszkę propagandowq Z symbolem "Polski 73" Tadeusz Bartkowiak ŚWfAmWA WYSTAWA FyjTCUSTYCZNA · EXPOSITlON PHiUTEUQUE MONOIALE · "POLSKA 73« · Poznan Blok Wystawy. Znaczek przedstawia panoramą Poznania Z około 1740 r. er .. POI.SKA 10*5zł Wystawa wzbudziła duże zainteresowanie kierownictw urzędów pocztowych w licznych krajach świata. Specjalną kartę pamiątkową z reprodukcjami amerykańskiego i polskich znaczków kopernikowskich i z okolicznościowym polskim napisem wydała Poczta Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn. Poczty Rumunii i Węgier również upamiętniły wystawę okolicznościowymi znaczkami, a poczty Czechosłowacji i Gwatemali pamiątkowymi karnetami. W Jugosławii, Szwecji i we Włoszech stosowano okolicznościowe kasowniki pocztowe. Otwarcie wielkiej imprezy poprzedziła konferencja prasowa w dniu 18 sierpnia w Centrum Prasowym Międzynarodowych Targów Poznańskich, w której uczestniczyło około stu dziennikarzy z całego świata oraz podsekretarz stanu Ministerstwa Łączności Marian Miśkiewicz, prezes Zarządu Głównego Polskiego Związku Filatelistów Zbigniew Zieliński, przewodniczący Międzynarodowej Federacji Filatelistycznej - Leon Putz, przewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Obchodów Kopernikowskich w Filatelistyce - Zygmunt Kałamaga. Tego samego dnia, także w Centrum Prasowym, odbyło się posiedzenie Zarządu Głównego Polskiego Związku Filatelistów, podczas którego omówiono przebieg przygotowań do otwarcia Wystawy. Dnia 19 sierpnia 1973 r., przed pawilonem nr 14 Międzynarodowych Targów Poznańskich (Salon Honorowy) odbyła się oficjalna uroczystość otwarcia Światowej Wystawy Filatelistycznej "Polska 73". Wzięli w niej udział przedstawiciele najwyższych władz partyjnych i państwowych na czele z premierem Piotrem J aroszewiczem, członkowie władz partyjnych i państwowych Poznania i województwa z I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej J erzym Zasadą, minister Łączności Edward Kowalczyk, przewodniczący Międzynarodowej Federacji Filatelistycznej - Leon Putz, jurorzy, komisarze zagraniczni Wystawy, przedstawiciele zarządów poczt, wystawcy, zaproszeni goście oraz przedstawiciele Polonii z całego świata. Przemówienia powitalne wygłosili przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Jan Witkowski oraz Leon Putz. Po przemówieniu wiceprzewodniczącego Prezydium Rady Narodowej m. Poznania Andrzeja Wituskiego głos zabrał wysoki protektor wystawy, premier Piotr Jaroszewicz, który stwierdził m. in.: "Z zadowoleniem uczestniczę w dzisiejszej uroczystości otwarcia w Poznaniu wystawy «Polska 73». Wasz ruch, przyjaciele, odgrywa nie małą rolę w procesie zbliżania ludzi ze wszystkich stron świata, w zaclesnlaniu osobistych kontaktów i przyjaźni między filatelistami różnych krajów i narodowości. Rok 1973- przejdzie do historii naszego kontynentu jako rok Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Widomy to znak doniosłego przełomu w stosunkach międzynarodowych. W ramach utrwalającego się pokojowego współistnienia może też rozwijać swą działalność światowa filatelistyka. Pod tym wzglęcłem ważną rolę odgrywa obecna światowa wystawa. Życzę jej organizatorom pełnego sukcesu". Po otwarciu Wystawy Piotr Jaroszewicz w towarzystwie Jerzego Zasady i Edwarda Kowalczyka zwiedził ekspozycję. Podczas czternastu dni jej trwania (do 2 września 1973) ze zbiorami zapoznali się m. in.: przewodniczący Komisji Pocztowej przy Kongresie Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn. - Tadeusz Dulski; członek Bundestagu Republiki Federalnej Niemiec - Hans J. Wischnewski; charge d'affaires Ambasady Wielkiej Brytanii w Warszawie - Charles Howells; attache handlowy Ambasady Indii w Warszawie - Gunar S. Bhatia i przedstawiciel prezydenta kongresu i ministra poczty Gwatemali - Leon Bilak; przedstawiciel Służby Pocztowej Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn. - Walter Zachariasiewicz; przedstawiciel Kongresu Polonii Amerykańskiej - Napoleon Zbyszewski; kustosz zbiorów królowej Elżbiety II - John Marriot; honorowy prezes Brytyjskiego Towarzystwa Filatelistycznego - George South; przedstawiciel Polskiego Związku Filatelistów "Polonus" z siedzibą w Chicago - Alfred Szebel. W Ppznaniu gościli w tym okresie ponadto: delegat poczty libijskiej - Mahomed Blok Wystawy. Ilustracja systemu Ptolemeusza i Kopernika oraz napis zapowiadaiący Światową Wystawą Filatelistyczną "Polska 73" Tadeusz Bartkowiak Premier Piotr Jaroszewicz przecina wstęgą otwierającą Wystawę. "Polska 73" Premier Piotr Jaroszewicz w towarzystwie I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Jerzego Zasady (z lewej) oraz. przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego Jana Witkowskiego zwiedza Wystawę A. Siała; dyrektor zarządu poczty Organizacji Narodów Zjednoczonych w Genewie - Paul VOUStina' s; dyrektor poczty Księstwa Monaco - Hyacinthe Chiavassa, przewodniczący Sekcji Polskiej Czechosłowackiego Związku Filatelistów - Jozef Heinz; właściciel zbioru 'znaczków "Polska nr 1" - Mirosław Bojanowiez z Londynu oraz reprezentanci Polonii australijskiej, belgijskiej, francuskiej i kanadyjskiej. Specjalnych obserwatorów przysłali do Poznania organizatorzy międzynarodowych wystaw filatelistycznych, które w latach 1974 - 1975 odbyły się w Bazylei, Paryżu, Sofii i Sztokholmie. W jedenastu pawilonach Międzynarodowych Targów Poznańskich (6000 ram) zamieszczono ponad 1500 eksponatów filatelistycznych (około miliona znaczków), nadesłanych i przywiezionych ze stu dwóch krajów świata. W klasie oficjalnej zbiory swoje wystawiły zarządy pocztowe osiemdziesięciu dziewięciu krajów. W salonie Fragmenty wnętrza pawilonu nr 22, w którym zgromadzono imponujące zbiory o tematyce kopernikowskiej Tadeusz Bartkowiak Patera Z wizerunkiem Mikołaja Kopernika - Wielka Nagroda Honorowa prezesa Rady Ministrów Piotra Jaroszewicza honorowym fragmenty swoich zbiorów - opisane w języku polskim, rzecz bez precedensu w światowym wystawiennictwie filatelistycznym - pokazała m. in. królowa angielska Elżbieta Iloraz książę Monaco Rainier II. Znajdowały się tam również eksponaty największych muzeów pocztowych z Berna (również z polskimi opisami), Londynu, Sztokholmu i Wrocławia. Po raz pierwszy w Polsce był pokazany - w kilku wersjach, na oryginalnych listach - słynny "Gołąbek bazylejski" . W hali nr 14 rozmieszczone były ponadto eksponaty członków jury oraz klasy honorowej Międzynarodowej Federacji Filatelistycznej. Zbiory "Aerofilatelistyki" znajdowały się w hali nr 15; w hali nr 16 - zbiory różne; polskie znaczki pocztowe nadesłane z całego świata umieszczono w hali nr 19. Z olbrzymim zainteresowaniem oglądano w hali nr 22 zbiory klasy "Mikołaj Kopernik" i ekspozycję amerykańską - w tym jedyny, oryginalny "list księżycowy", wyposażenie pierwszej "poczty na księżycu" oraz bryłkę księżycowej skały. W hali 24 rozmieszczono dwieście siedemdziesiąt osiem kolekcji znaczków pocztowych Europy, a na dwćch kondygnacjach hali nr 17 - trzysta czterdzieści zbioróww układzie tematycznym. Pawilony nr 42 i 43 zajmowały zbiory młodzieżowe; w pawilonie. nr 53 można było obejrzeć zbiory z państw zamorskich. W pawilonie nr 38, mieszczącym także biuro Wystawy, zorganizowano czytelnię, w której zgromadzono około trzystu tytułów z różnojęzycznej literatury filatelistycznej. Wszystkie eksponaty w klasach konkursowych oceniał czterdziestoczteroosobowy międzynarodowy sąd konkursowy, w skład którego wchodzili przedstawiciele dwudziestu dwóch państw. Wystawę, której scenariusz opracował Adam Kochanowski, a projekt architektoniczny i graficzny wykonali Jan Olejniczak i Leonard Kuczma, zwiedziło ponad 150 000 osób. Do dyspozycji gości oddano wszystkie hotele i kwatery prywatne w mieście. W śródmieściu sklepy, kawiarnie i bary czynne były do późnych godzin wieczornych. Imponująco wyglądały pięknie i kolorowo udekorowane, według projektu Kazimierza Sławińskiego i Kazimierza Klimka - ulice, gmachy i sklepy, a także dworce, lotnisko i trasy wjazdowe do Poznania. Wspaniałe dekoracje (olbrzymie rusztowanie z flagami 102 państw, napisy i gigantyczna reprodukcja znaku wystawy) zdobiły wejście ma teren ekspozycji. N a wielkich planszach ustawionych wzdłuż alei wystawowej przedstawiano plan miasta, dokładny plan terenów wystawy oraz program imprez. Na mniejszych planszach wskazujących wejścia do pawilonów podano ich numery i graficzne symbole działów ekspozycji -- takie same, jak w katalogu wystawy. Czynny był punkt wymiany filatelistycznej, duża kawiarnia, placówka Biura Podróży "Orbis", Polskich Linii Lotniczych i służby zdrowia. W kinie (hala 24) wyświetlano codziennie siedemnaście filmów o tematyce filatelistycznej i pocztowej z filmoteki Światowego Związku Pocztowego (UPU) w Bernie. Działał radiowęzeł, przez który ogłaszano w pięciu językach informacje o działach ekspozycji. Ponadto informacją służyło osiem hostess władających biegle kilkoma językami obcymi. Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się wystawa wśród dziennikarzy prasy, radia i telewizji całego świata. Przed jej otwarciem, podczas trwania oraz po oficjalnym zamknięciu imprezy w licznych pismach (nie tylko fachowych) ukazało się kilkaset poważnych artykułów oraz niezliczone informacje i notatki. N a kolumnach tytułowych wielu dzienników umieszczano symbol Wystawy - stylizowaną głowę Kopernika. "Gazeta Poznańska" zamieściła 76 artykułów i notatek. "Express Poznański" ukazywał się przez piętnaście dni w "ząbkowanej" szacie graficznej, a dwukrotnie do normalnego wydania dołączył czterostronicowe wkładki. Rozgłośnia Poznańska na pół roku przed otwarciem Wystawy rozpoczęła nadawanie audycji pt. Tabela l ROZWÓJ ORGANIZACYJNY ODDZIAŁU POZNAŃSKIEGO POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW (l 11969 - 31 XII 1974) Liczba Liczba kół Rok członków mł6d"zleży młodzieżodorosłych razem terenowych zakładowych razem wych 1969 8539 4611 13 15 O 44 89 215 348 1970 8857 4816 13 673 43 92 217 352 1971 9055 4826 13 881 45 95 209 347 1972 8072 4675 12 747 45 101 187 333 1973 8676 4519 13 195 45 102 189 336 1974 8406 3977 12 383 46 99 160 305 Tadeusz Bartkowiak Dekoracja ul. Grunwaldzkiej (przed wejściem na teren Wystawy) Dekoracje na ul. Czerwonej Armii -)I{ --? II . "Czwartki filatelistyczne", poprzedzonej specjalnym hejnałem. Dwanaście razy poznańscy dziennikarze radiowi informowali o Wystawie w audycjach dla zagranicy. Telewizja poznańska emitowała dwa kolorowe reportaże w programie centralnym. Komisja Propagandy, pracująca pod kierownictwem Adama Kochanowskiego, przygotowała przed wystawą pięć, a w czasie jej trwania osiem komunikatów prasowych, redagowanych w pięciu językach i rozesłanych do wielu krajów. Zorganizowano cztery konferencje prasowe (ostatnią w przeddzień otwarcia wystawy), a podczas wystawy czynne było biuro prasowe, którym kierował Tadeusz Bartkowiak. Symbol wystawy i odpowiednie hasła reklamujące zostały wydrukowane na biletach Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego, na etykietach zapałczanych itp. Łódzka Wytwórnia Filmów Oświatowych nakręciła dwudziestominutowy film o Wystawie pt. Filateliści (według scenariusza Adama Kochanowskiego i Kazimierza Muchy, w reżyserii Kazimierza Muchy), którego premiera odbyła się w dniu 24 lutego 1974 r. w kinie "Olimpia", a 12 marca 1974 r. w II programie Telewizji. Film zgłoszony został na Festiwal Filmów o Sztuce w Zakopanem i na Międzynarodowy Festiwal Filmów Filatelistycznych w Sztokholmie. W dalekiej Gwatemali wydana została w 1974 r. książka Leona Bilaka pt. Gancion de Otono y Bodas en el Olimp o, w której autor kilka rozdziałów poświęcił "Polsce 73" oraz Wielkopolsce, przedstawił zdjęcia udekorowanych emblematami Wystawy poznańskich ulic, wspomniał o gościnności gospodarzy oraz o randze jaką ta impreza zyskała sobie na całym świecie. Autor zorganizował też w swoim kraju wystawę pamiątek z Poznania. Doroczna wystawa filatelistyczna "Noale 73" we Włoszech, zorganizowana z okazji 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, poświęcona została w ogromnej części "Polsce 73". A więc wystawa o wystawie! Szereg wyróżnionych w Poznaniu eksponatów, w tym również z Polski, pokazano też na dużej wystawie znaczków pocztowych we włoskim mieście Legnano. Podczas specjalnie zorganizowanej uroczystości "Palmares" w dniu 1 wrzesnla 1973 r. ogłoszono oficjalny protokół prac jury. Wielką Nagrodę Honorową Prezesa Rady Ministrów otrzymał Gunnar Roos (Szwecja) za specjalizowany zbiór szwedzkich wydań 1855 - 1872; Wielką Nagrodę Narodową Prezesa Zarządu Głównego Polskiego Związku Filatelistów przyznano Stanisławowi Dolińskiemu (Polska) za znaczki pocztowe .Królestwa Polskiego 1858 - 1860; Wielką Nagrodę Międzynarodową Ministra Łączności otrzymał Samade Khorchid (Iran) za znaczki irańskie 1868 - 1880; N agrodę Specjalną Przewodniczącego Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności N arodu za najlepszy eksponat w klasie "Mikołaj Kopernik" przyznano Mieczysławowi Czernikowi (Polska). Zgodnie z protokołem jury, wystawcy otrzymali także medale: złoty - duży, złoty, srebrny, srebrny pozłacany, srebrny, brązowy posrebrzany względnie brązowy. W kilka tygodni po zakończeniu Wystawy, w dniu 22 listopada 1973 r., przedstawiciele Komitetu Organizacyjnego przyjęci zostali przez premiera Piotra J aroszewicza oraz ministra Łączności Edwarda Kowalczyka i innych członków Komitetu Honorowego, którzy wysoko ocenili wyniki Wystawy "Polska 73". Członkowie Komitetu zostali także przyjęci przez I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Jerzego Zasadę, wojewodę poznańskiego Tadeusza Grabskiego i prezydenta Poznania Stanisława Cozasia, którym wręczyli medale i dyplomy pamiątkowe oraz złożyli serdeczne podziękowania za ogromną pomoc w organizacji tej imprezy. W niektórych państwach zorganizowano uroczyste zebrania i wręczano wystawcom wyróżnienia ze Światowej Wystawy Filatelistycznej "Polska 73". Szczególnie uroczyście imprezy takie przygotowano w Pradze i w Londynie (uczestniczyli w nich 3 Kronika m. Poznania 3JI978 Tadeusz Bartkowiak Kartka "poczty balonowej" przewieziona w dniu 2 IX 1973 r. balonem "Katowice"ambasadorowie polscy) oraz w Budapeszcie. Brukseli i Melbourne.. Z Argentyny, Austrii, Francji, Gwatemali, Norwegii, Malty, Kanady i Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn. przekazano Komitetowi Organizacyjnemu informacje o nadaniu specjalnych audycji radiowych i telewizyjnych, poświęconych omówieniu wyników i osiągnięć "Polski 73". Eksponaty, których łączna wartość przekroczyła kwotę dwóch miliardów zł, zostały podczas Wystawy odpowiednio zabezpieczone. Montowanie zbiorów w gablotach trwało siedem dni, a demontowanie trzy dni. Organizacja Wystawy kosztowała 8 600 000 zł. Wpływy dewizowe (na konto Zarządu Głównego Związku w Banku Handlowym) wyniosły 10 245,85 dolarów, a z biletów wstępu, sprzedaży katalogów, wydawnictw itp. uzyskano 5 303 900 zł. Światowa Wystawa Filatelistyczna "Polska 73" była bezspornym, olbrzymim sukcesem jej organizatorów. Do Poznania nadeszło wiele listów, wycinków prasowych oraz gratulacji z całego świata. Po odpowiednim skatalogowaniu zostaną one opublikowane w Biuletynie Nr 6f/\/\ba g«/\ I .. ul.aSyim» 60 m. 09488 Kartka "poczty balonowej" przewieziona w dniu 5 IX 1973 r. balonem "Stomil" PO WYSTAWIE Dnia 21 października 1973 r. podczas walnego zebrania delegatów okręgu, na którym wybrano nowe władze, prezesem został Jan Witkowski, wiceprezesami: Kazimierz Koczorowski i Zygmunt Rosiejka, sekretarzem - Ludwik Malendowicz, skarbnikiem - Mikołaj Karpiński, członkami prezydium: Henryk Kowalski i Józef Włodarczyk oraz członkami zarządu: Edmund Jankowski, Edmund Kubski, Zbigniew Lindecki, Bogdan Okoniewski, Edwin Sałata i Bernard Stępczyński. Przewodniczącym Okręgowej Komisji Rewizyjnej wybrano Zenona Majchrzaka, przewodniczącym .Okręgowego Sądu Koleżeńskiego - Zygmunta Michałowskiego. Zarząd Okręgu powołał też Komisje, których przewodniczącymi zostali: Organizacyjnej - Kazimierz Koczorowski, Wystaw - Zygmunt Rosiejka, Młodzieżowej - Bogdan Okoniewski, Odznaczeń i Nagród · - Edmund Jankowski, Problemowo-Badawczej - Mieczysław lipiński, Tematycznej - Zdzisław Biadasz, Wymiany Znaczków z zagranicą - Edwin Sałata. Na przewodniczącego Komitetu Budowy Ośrodka Filatelistycznego w Poznaniu powołano Bogdana Bartosiewicza. Zarząd Główny Polskiego Związku Filatelistów powołał spośród członków Okręgu Poznańskiego: do prezydium Zarządu Głównego - Jana Witkowskiego, do Komisji Młodzieżowej - Bernarda Stępczyńskiego, do Komisji Wystaw - Zygmunta Rosiejkę. Wiele uwagi poświęcono budowie ośrodka filatelistycznego. Dokonano komisyjnych oględzin kilkunastu kolejno proponowanych przez władze miejskie i dzielnicowe lokalizacji ośrodka. Ustalono, że najodpowiedniejsze będzie nabycie nieruchomości przy ul. Nowowiejskiego. Członkowie powołanego przez Zarząd Okręgu dziesięcioosobowego okręgowego zespołu prelegentów upowszechniali nadal wiedzę filatelistyczri "'wśród członków kół. N aj aktywniej działał Mieczysław Lipiński, który wygłaszał pogadanki ilustrowane przeźroczami na organizowanych przez Koło Poznań Miasto i Koło przy Dyrekcji Okręgu Kolei Państwowych spotkaniach wymiennych w Domu Kultury "Kolejarz". Był on również autorem i wykonawcą dwudziestu pięciu przygotowanych pod redakcją Adama Kochanowskiego kilkunastominutowych, ilustrowanych muzycznie gawęd filatelistycznych, nadanych przez Rozgłośnię Poznańską w ramach popularnych audycji "Niedziela wielkopolska". Gawędy te powtarzane były w ogólnopolskim programie nocnym i w programach nadawanych dla Polaków zagranicą. Ponadto Mieczysław Lipiński redagował kąciki filatelistyczne dla "Gazety Zachodniej", "Tygodnia", "Służby Zdrowia", "Prawią ii Życia" oraz "Farmacji Polskiej". O wzroście zainteresowań problematyką szkoleniową świadczy fakt, że tylko prelegenci Okręgu wygłosili w latach 1969 - 1974 około sześciuset prelekcji. Liczba ta nie obejmuje pogadanek wygłoszonych w ramach stale rozwijającej się akcji szkoleniowej kół. Najlepsze osiągnięcia na tym odcinku zanotowały koła w Chodzieży, Lesznie, Kaliszu, Nowym Tomyślu, Środzie ii Swarzędzu. Tematyka prelekcji i pogadanek jest wszechstronna. Przy jej ustalaniu uwzględnia się potrzeby zbieraczy początkujących. Prelekcje li pogadanki ilustrowane były odpowiednim materiałem poglądowym, a niejednokrotnie ich tematem był jakiś zbiór filatelistyczny. W latach 1969 - 1974 zorganiizowaino około 150 wystaw i ponad czterysta pokazów filatelistycznych, z okazji dorocznych "Dni Znaczka" popularyzowano filatelistykę Wśród społeczeństwa. Dobre rezultaty przyniosła też organizowana przez Okręgową Komisję Filatelistyki Młodzieżowej działalność szkoleniowa dla opiekunów Młodzieżowych Kół Filatelistów z całej Wielkopolski. 3» ŚWIATOWEJ Stanislaw Adamski Andrzej Benesz Stanisław Ciosek Stanislaw Cozaś Tadeusz Grabski Jan usz Groszkowski Zdzisław Karpiński Czesław Kończai Edward Kowalczyk Wincenty Krasko Henryk Michałowski Leon Putz Henryk Sitarek Jerzy Szymanek Stanislaw Wroński Jerzy Zasada Henryk Zaszkiewicz Zbigniew Zieliński ŚWIATOWEJ Tadeusz Bartkowiak ANEKS KOMITET HONOROWY WYSTAWY FILATELISTYCZNEJ "POLSKA 73" - zasłużony działacz ruchu filatelistycznego, członek honorowy Polskiego Związku Filatelistów - przewodniczący Centralnego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego, wicemarszałek Sejmu - przewodniczący Rady Głównej Federacji Socjalistycznych Związków Młodzieży Polskiej - przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Poznania - przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej - przewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności N arodu, przewodniczący Komitetu Obchodów W rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika - dyrektor poznańskiego Okręgu Poczty i Telekomunikacji - przewodniczący Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych - minister Łączności - członek Rady Państwa, prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną "Polonia" - generał brygady-pilot dowódca Wojsk Lotniczyeh - przewodniczący Międzynarodowej Federacji Filatelistyki (FIP) - dyrektor Międzynarodowych Targów Poznańskich - sekretarz Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego - minister Kultury i Sztuki - I sekretarz Komietu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej - komendant wojewódzki Milicji Obywatelskiej - prezes Zarządu Głównego Polskiego Związku Filatelistów KOMITET WYSTAWY ORGANIZACYJNY FILATELISTYCZNEJ "POLSKA-73 " Tadeusz Bartkowiak Zenon Majchrzak Bogdan Bartosiewicz Ludwik Malendowicz Zdzisław Biadasz Zygmunt Obrąpalski (dyrektor Wystawy) (wiceprzewodniczący) Janusz Dembski Jan Olejniczak Maciej Frajtak Stefan Ozga Adam Gielnik Czesław Romiński (członek prezydium) Zygmunt Rosiejka Andrzej Goćwinski (sekretarz) Kazimierz Koczorowski Edwin Sałata (skarbnik) Jerzy Sosnowski Zygmunt Kałamaga Bernard Stępczyński Adam Kochanowski Stefan Tasiemski (członek prezydium) Stanisław Warzybok Lech Konopiński Jan Witkowski Henryk Kowalski (przewodniczący) Ignacy Kruś Irena Zielińska Zbigniew Lindecki Władysław Żywień Funkcje doradców artystycznych Komitetu pełnili artyści - plastycy Jan Berdyszak, Zbigniew Kaja, Jan Olejniczak, Tadeusz Piskorski, Kazimierz Sławiński. Komisarze zagraniczni działali w następujących ikrajach: Argentyną Australia Austria Belgia Boliwia Brazylia Bułgaria Chile Czechosłowacja Dania Demokratyczna Republika Wietnamu Egipt Finlandia Francj a Grecja Gwatemala Haiti Hiszpania Holandia Indie Iran Irlandia Islandia Izrael Jugosławia Kanada Kolumbia Kostaryka Kuba Lichtenstein Luksemburg Malta Meksyk Niemiecka Republika Demokratyczna Norwegia N owa Zelandia Peru Portugalia Republika Federalna Niemiec Rumunia Stany Zjednoczone Ameryki Płn. Szwajcaria Szwecja Turcja Urugwaj Wenezuela Węgry Wielka Brytania Włochy Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich CO PISALI INNI O ŚWIATOWEJ WYSTAWIE FILATELISTYCZNEJ "POLSKA 73' Chciałbym jeszcze raz wyrazić moje uznanie za wspaniałą organizację . Polski - 73". Leon Putz przewodniczący FIP Składam Wam gratulacje z powodu sukcesu Wystawy. Była wspaniała pod każdym względem i zdaję sobie sprawę jak wiele pracy włożyli w jej przygotowanie organizatorzy. Tadeusz Dulski członek Kongresu Stanów Zjednoczonych Ameryki Pin. Prosimy przYJąc nasze najwyższe gratulacje z powodu doskonałej organizacji Światowej Wystawy Filatelistycznej "Polska-73". Mamy przyjemność zawiadomić Państwa, że wystawcy portugalscy są zachwyceni przebiegiem tej Wystawy, nie pozostawiającej nic do życzenia. Fernando Gomez Carrao skarbnik Portugalskiej Federacji Filatelistycznej Dni spędzone w Poznaniu i w Polsce pozostaną dla mnie na zawsze niezapomnianym przeżyciem. Poznań był festiwalem przyjaźni. Herbert Republika Stritter Federalna Niemiec Była to dla mnie najpiękniejsza Wystawa ostatnich dziesięciu lat... Medale są przepiękne, a dyplomy powinny być wzorem dla innych wystaw międzynarodowych. Albert Bo erm a Holandia Światowa Wystawa Filatelistyczna "Polska - 73" zapisała się złotymi zgłoskami w historii wielkich, międzynarodowych wystaw filatelistycznych. Alois Dusek sekretarz Federacji Filatelistów w Czechosłowacji Tadeusz Bartkowiak Bardzo było miło być i pracować z Wami i wydarzenie to zostanie w mej pamięci przez długie lata. Serdecznie winszuję Wam wszystkim tej wspaniałej zespołowej pracy, która tak bardzo przyczyniła się do harmonii i sukcesu Wystawy. A. Droar Komisarz "Polski 73" w Wielkiej Brytanii Wystawa pozostawiła ślad przez swoją wspaniałą organizację, wysoki poziom eksponatów i olbrzymią, bodaj największą jak dotychczas na świecie, ilość zwiedzających. Anton Antonów Bułgaria Gratuluję wielkiego sukcesu "Polski - 73", potwierdzonego przez cały świat. Z pobytu w Poznaniu pozostały mi wspaniałe wspomnienia. Samade komisarz Khorchid "Polski 73"w Iranie Warto mi było przebyć 20 (XX) kilometrów, aby Panów poznać i zobaczyć Waszą przepiękną Wystawę. Gwidon Borucki Australia Podczas ostatniego meetingu Włoskiego Towarzystwa Filatelistyki Tematycznej wyrażaliśmy zachwyt mówiąc o Waszej Wystawie. Nino Barberls Włochy Wyjechaliśmy z Polski z jak najprzyjemniejszymi wrażeniami i wspomnieniami -- szczególnie z Poznania. Mahomed Ali Siała Libia Pobyt ten był dla nas wszystkich naj milszym i najbardziej interesującym przeżyciem i zabraliśmy do domu wiele cudownych wspomnień. John Marriott kustosz zbloróto królowej Elżbiety II Wielka Brytania Muszę Panom pogratulować z powodu ładnego dyplomu, który otrzymałem oraz pięknego medalu pamiątkowego, za który bardzo dziękuję i który zachowam Jako skarb - jako chwalebny dowód moich związków z Polskim Związkiem Filatelistów. Godwin Said komisarz "Polski - 73" z Malty Chciałbym wyrazić, w imieniu całej brytyjskiej grupy, zadowolenie z pobytu na Wystawie i uznanie za tak wielki jej sukces. Impreza ta zasługuje na gratulacje. Mile wspominamy polską gościnność, wszyscy byli dla nas bardzo uprzejmi. Ogromną radość i przyjemność sprawiły nam specjalnie zorganizowane imprezy. Są to niezatarte wspomnienia. George South honorowy sekretarz "The Royal Philatelie Society " Wystawa była po prostu wspaniała. Oprawa, przygotowanie i cała organizacja - wprost porywająca. Annel/ Zol/eis Republika Federalna Niemiec Było to olbrzymie przedsięwzięcie, z którego polscy filateliści, pod wytrawnym kierownictwem Pana Witkowskiego, wywiązali się summa cum laude. Walter Zacharlasiewicz przedstawiciel służby pocztowej Stanów Zjednoczonych Ameryki Pin. Nie tylko Wystawa była wielkim sukcesem, ale także wszystkie imprezy jej towarzyszące uczyniły niezapomnianym nasz pobyt u Was. Laszlo Stelner przewodniczący Zarządu Wąalersklego Związku Filatelistów Szczególnie serdecznie chciałbym wyrazić wdzięczność naszego Zarządu za koncert, który odbył się w Ratuszu Poznańskim z okazji "Dnia Organizacji Narodów Zjednoczonych". Wspaniałe pomieszczenia Ratusza i talent muzyczny wykonawców uczyniły tę imprezę niezwykle piękną i pełną godności; równie pięknej nie widziałem na żadnej międzynarodowej wystawie filatelistycznej. Paul dyrektor Organizacji Vo u tsin as zarządu Narodówpocztowego ednoczonych Genewie W pięć lat po niezapomnianej wystawie "Tematica Poznań 68" znaleźliśmy się w mieście wypiękniałym... W pobliżu słynnego hotelu "Merkury" przybyło Kondo Kopernika z wspaniałymi, podziemnymi przejściami. .. Przez piętnaście dni żył Poznań pod znakiem filatelistyki. Nikt nie mógł nie wiedzieć, że odbywa się tutaj międzynarodowa wystawa znaczków, gdyż wszędzie olbrzymie plansze z obliczem wielkiego astronoma ogłaszały "Polskę - 73". Nigdy i nigdzie nie widzieliśmy tak ogromnej propagandy dla podobnej imprezy... Nieprędko zapomni się wspaniałą ceremonię otwarcia, którego dokonał prezes Rady Ministrów Piotr Jaroszewicz. Odbyła się ona na świeżym powietrzu, w alei targowej, przy udziale kilku tysięcy osób - w blasku słońca. Całe przedpołudnie odbywały się koncerty orkiestr i zespołów muzycznych - czuło się naprawdę atmosferę wielkiej imprezy... Wystawa była największej rangi i cieszyła się nie słabnącą frekwencją. W 1973 roku Polska oddała hołd wielkiemu Kopernikowi. Organizatorzy "Polski 73" mogą być dumni ze swojego wkładu w upamiętnienie tej rocznicy. Leveque redaktor belgijskiego pisma "Le Mon de des Phllatellstes" IMPREZY TOWARZYSZĄCE MIĘDZYNARODOWEJ WYSTAWIE FILATELISTYCZNEJ "POLSKA - 73" 18 sierpnia Posiedzenie Zarządu Głównego Polskiego Związku Filatelistów w Centrum Prasowym Międzynarodowych Targów Poznańskich Międzynarodowa konferencja prasowa w Centrum Prasowym Międzynarodowych Targów Poznańskich 20 sierpnia Spotkanie przedstawicieli ministerstw łączności i towarzystw pocztowych uczestniczących w wystawie w salach hotelu "Merkury" Spotkanie gości i wystawców biorących udział w Wystawie w kawiarni Kombinatu Ogrodniczego N aramowic e 21 sierpnia Spotkanie gości Wystawy z przedstawicielami Polskiego Związku Filatelistów w Australii w kawiarni "Italia" Galowe przedstawienie "Strasznego Dworu" Stanisława Moniuszki w Operze Poznańskiej 22 sierpnia Koktajl wydany przez przedstawiciela służby pocztowej Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w salonach hotelu "Merkury" Otwarcie wystawy artysty plastyka Andrzeja Kapeli pL "Obserwacje" w salonie Empiku Koncert Chóru Chłopięcego Męskiego Państwowej Filharmonii pod dyrekcją Stefana Stuligrosza w auli Muzeum Narodowego 23 sierpnia Wycieczka kraj oznawcza dla członków jury Gniezna i Arcugowaoficjalnych gości Wystawy do Biskupina, 24 sierpnia Dzień Organizacji N arodów Zjednoczonych. W Sali Renesansowej Ratusza Poznańskiego odbył się koncert Collegium Musicorum Posnaniensium 25 sierpnia Posiedzenie Komitetu Wykonawczego Międzynarodwej Federacji Filatelistycznej w salach recepcyjnych Wystawy Recital śpiewaczy Ewy Demarczyk w sali kina "O limpia" Tadeusz Bartkowiak 28 sierpnia Dzień Australii. Spotkanie w kawiarnii "Italia" XII Zjazd członków Klubu "Dzień Znaczka" w salach recepcyjnych Wystawy N arada Krajowej Komisji Tematycznej Klubów Zainteresowań Międzynarodowej Federacji Filatelistycznej w salach recepcyjnych Wystawy Spotkanie filatelistów-tematyków poświęcone aktualnym problemom filatelistyki tematycznej w salach recepcyjnych Wystawy Galowe przedstawienie Polskiego Teatru Tańca, Baletu Poznańskiego pod kierownictwem Konrada Drzewieckiego w Operze Poznańskiej 21 sierpnia VII Ogólnopolskie spotkanie Klubu "Polonica" i "Copernicana" w salach recepcyjnych Wystawy Spotkanie towarzyskie członków jury Wystawy wRogalinku 28 sierpnia Wycieczka członków jury i oficjalnych gośoi Wystawy do Torunia 29 sierpnia Zebranie Komisji Wystaw Polskiego Związku Filatelistów poświęcone zadysponowaniu gablot znajdujących się na Wystawie Zebranie Międzynarodowego Związku Ekspertów Filatelistycznych (AIEP) w salach recepcyjnych Wystawy Sesja odczytowa Komisji Problemowo- Badawezej Polskiego Związku Filatelistów w sali recepcyjnej Wystawy Galowy koncert Poznańskiego Chóru Chłopięcego pod dyrekcją Jerzego Kurczewskiego w Sali Malinowej Pałacu Działyńskich Spotkanie z Leonem Bilakiem (Gwatemala) w sali Empiku 30 sierpnia Przyjęcie wydane przez "Bund Deutscher Philatelisten e.V." w salach hotelu "Merkury" 31 sierpnia Dzień Szwajcarii. Spotkanie w kawiarni "I talia" XI Kongres Międzynarodowego Związku Dziennikarzy Filatelistycznych (AIJP) w Domu Technika Wycieczka autokarowa członków Międzynarodowego Związku Ekspertów Filatelistycznych (AIEP) i uczestników XI Międzynarodowego Kongresu Związku Dziennikarzy Filatelistycznych (AIJP) do Torunia 1 września Konferencja prasowa pOSWlęcona wystawie "Internaba - 74" w Szwajcarii w Centrum Prasowym Międzynarodowych Targów Poznańskich Ogłoszenie wyników Wystawy "Polska - 73" w salach restauracji "Adria" OSIĄGNIĘCIA FILATELISTÓW POZNAŃSKICH NA I MIĘDZYNARODOWYCH WAŻNIEJSZYCH WYSTAWACH W LATACH 1969 - 1974 OGóLNOPOLSKICH Rok l N azwa wystawy Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Sofia-69" Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "N ameba" w Zurichu (Szwajcaria) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "XX-Iecie Niemieckiej Republiki Demokratycznej" (Magdeburg) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna pt. "Lenin i jego ideee" (Kraków) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Roma 70" (Rzym) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Ruch Oporu" (Turyn) Światowa Wystawa Filatelistyczna "Budapest 71 " XI Ogólnopolska Wystawa Filatelistyczna "Szczecin 7 l " Wystawa Filatelistyczna" Rocznica Powstań Śląskich" (Katowice) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna pt. "Znaczki pocztowe XIX stulecia" w Riccione (Włochy) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Interartes 72" w Berlinie (Niemiecka Republika Demokratyczna) II Ogólnopolska Młodzieżowa Wystawa Filatelistyczna "Mikołaj Kopernik 500" (Rzeszów) Wystawa Filatelistyczna "Czerwony Krzyż" w Nert-Fort (Republika Federalna Niemiec) III Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Verso Monaco 1972" (San Marino) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Socphilex-Sofia 72" Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Belgica72 - Bruksela" Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Ibra 7 3" w Monachium (Republika Federalna Niemiec) Światowa Wystawa Filatelistyczna "Polska 73" (Poznań) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Internaba 74" w Bazylei (Szwajcaria) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Stockholmia 74" (Szwecja) Światowa Młodzieżowa Wystawa Filatelistyczna "Mladost 74" w Sofri (Bułgaria) Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna "Socphilex IV" (Katowice) Zdobyte nagrody honorowe lub medalejeden medal pozłacany, trzy medale srebrne i jeden posrebrzany medal brązowymedal złoty Grand Prix oraz pięć medali posrebrzanych i brązowych dwa medale pozłacanemedal pamiątkowycztery medale srebrne, trzy posrebrzane, jeden brązowy, jeden pamiątkowy cztery medale pozłacane, cztery srebrne, osiem posrebrzanych, trzynaście brązowych dwa medale pozłacane, cztery srebrne, dwa posrebrzane, cztery brązowe jeden medal złoty, dwa pozłacanejeden medal pozłacany, dwa srebrne, jeden posrebrzany, jedenaście brązowych Grand Prix orazjeden medal zło.y, cztery srebrne, sześć posrebrzanych, cztery brązowe medal brązowyjeden medal srebrny, dwa posrebrzanemedal srebrny jeden medal złoty, jeden srebrny, jeden posrebrzany, jeden brązowy jeden medal srebrny, trzy posrebrzane, jeden brązowy, medal pamiątkowy dziewięć medali srebrnych, siedemnaście posrebrzanych, trzydzieści brązowych medal pozłacany . jeden medal pozłacany, jeden srebrny, cztery brązowe, medal pamiątkowy jeden medal posrebrzany, trzy brązowepięć medali pozłacanych, osiem srebrnych, pięć posrebrzanych, sześć brązowych