LAUREACI NAGRÓD MIASTA POZNANIA I WOJEWÓDZTWA POZNAŃSKIEGO W DZIEDZINIE UPOWSZECHNIANIA KULTURY ZA ROK 1967 (Część pierw,sza) Uchwałą Prezydium Rady Narodowej m. Poznania z 16 lutego 1968 r., po zasięgnięciu opinii ministra Kultury i Sztuki, w porozumieniu z Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, na wniosek Kom.iisji Nagród, przyznano następujące Nagrody Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1967: Nagrody indywidualne Zbigniewowi B e d n a r o w i c z o w i - za całokształt działalności na polu upowszechniania kultury plastycznej; Bronisławie F rej t a ż a n c e - za całokształt działalności na polu upowszechniania kultury teatralnej; Gerardowi Gór n i c k i e m u - za całokształt osiągnięć twórczych i działalność popularyzatorską; Józefowi G r o s s m a n n owi - za upowszechnianie kultury śpiewaczej i organizowanie ruchu amatorskiego; Kazimierze I ł ł a k o w i c z ó w n i e - za całokształt działalności literackiej; Andrzejowi K o s z e w s k i e m u - za działalność w upowszechnianiu muzyki; Marianowi K o u b i e - za całokształt osiągnięć artystycznych; Hieronimowi Ł a w n i c z a k o w i - za działalność popularyzatorską kultury regionu krotoszyńskiego; » Oldze S a w i c k i ej - za wybitne osiągnięcia artystyczne; Helenie Ś m i g i e l s k i ej - za upowszechnianie czytelnictwa; Halinie Z b i e r z y ń s k i ej - za całokształt osiągnięć artystycznych. Nagrody zespołowe Zespołowi Amatorskiego Klubu Filmowego "Kalejdoskop" w Turku w składzie: dr Wanda G o e b e l, mgr Bronisław Goe tael, Sylwin J afr a, Irena M rówc z y ń s k a, imgr inż. Krzysztof M rów c z y ń s ki, Jerzy N o w i c k i i Zdzisław P a w l a k - za zrealizowane od roku 1064 filmy dokumentalne dla Muzeum Regionalnego w Turku. Zespołowi Redakcji Audycji Literackich Rozgłośni Poznańskiej Polskiego Radia w składzie: Czesław C h r u s z c z e w s ki, Maria D z i ę g i e l e w s k a, Adam K o - c h a n o w s k i i Józef R a t aj c z ak - za upowszechnianie osiągnięć wielkopolskiego środowiska kulturalnego. Laureaci nagród ZBIGNIEW BEDNAROWICZ Urodził się 17 imarica 1927 r. w Poznaniu, w rodzinie pracownika umysłowego Mieczysława Bednarowicza i jego żony Edwardy z domu Steimann. Po ukończeniu szkoły powszechnej 'zdał w 1939 r. egzamin do Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Wybuch drugiej wojny światowej uniemożliwił mu podjęcie nauki. W 1940 r. został wraz z rodziną wysiedlony przez okupanta z Poznania do Krakowa, gdzie w latach 1941-<1942 uczęszczał do średniej Szkoły Handlowej, przerabiając równocześnie program gimnazjum ogólnokształcącego. N a początku 1944 r. ojciec Zbigniewa został aresztowany przez Gestapo i zamordowany w obozie koncentracyjnym Flosisenburg w czerwcu tegoż roku. Po wyzwoleniu w r. 1945 Zbigniew Bednarowicz wrócił do Poznania. W tym okresie krystalizuje się kierunek jego przyszłych zainteresowań. Zapisał się na wieczorowe Studium Sztuk Plastycznych. Ostatecznie przekonany do dalszych studiów, zdał w 1946 r. egzamin wstępny do Instytutu Sztuk Plastycznych, przemianowanego później na Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych. W trakcie studiów zdał w 1947 r. jako eksternista maturę w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych. W dwa łata później (1949) uzyskał absolutorium w klasie malarstwa prof. Stanisława Szczepańskiego. W latach 1949-1951 był asystentem. W trakcie studiów działał również społecznie w Bratniej Pomocy i w Związku Akademickich Kół Artystycznych. W tym czasie zainteresowania plastyczne Zbigniewa Bednarowicza WląZą się z teatrem poznańskim. Po asystenturze u prof. Jana Kosińskiego, w czasie której współdziałał przy realizacji Hamleta Wiliama Szekspira 1 Zemsty Aleksandra Fredry, podjął pierwszą samodzielną pracę scenograficzną, projektując dekoracje do sztuki Adama Tarna Zwykła sprawa w Teatrze Nowym (1950). W i960 r. zaangażowany został do Teatru Polskiego na stanowisko scenografa. Równocześnie wstępuje do Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1951 r. po ukończeniu praktyki prowadzonej przez prof. Wacława Taranczewskiego, Zbigniew Bednarowicz uzyskał w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych dyplom z odznaczeniem ze specjalnością malarstwa dekoracyjnego. W następnych latach tworzył głównie w dziedzinie scenografii. Do głównych dzieł scenograficznych z tego okresu zaliczyć należy projekty scenografii do sztuki Leonida Rachmanowa Niespokojna starość, Król i aktor Romana Brandstaedtera, Grzech Stefana Żeromskiego, Dom na Twardej Kazimierza Korcelego, Mizantrop Moliera oraz Podlotek Aureliego Urbańskiego. O twórczości scenograficznej Zbigniewa Bednarowicza pisał Stanisław Hebanowski w zeszycie 8/9 z 1960 r. "Le Teatre en Pologne": ,,[...] od samego początku współpracy z teatrem jego prace cechowała świeżość i oryginalność w traktowaniu przestrzeni scenicznej. Wówczas kiedy opisowy realizm rządził na naszych scenach, zwrócił uwagę «malarskością» swoich projektów. Kontury jego trójwymiarowych konstrukcji (np. w Knadydacie Flauberta) traciły ostrość w grze wielkich barwnych plam. Bednarowicz chętnie rezygnował z gromadzenia wielkiej ilości rekwizytów, wolał raczej eksponować jeden istotny szczegół. Ta ekonomia środków nie jednała mu początkowo przyjaciół. Niektórzy krytycy, przywykli do wszelkiego rodzaju rupieciarni na scenie, zarzucali, że w jego pracach nie ma < Muzycznej w Poznaniu, przygotowującym się do pracy dyplomowej poprzez wyszukiwanie dla nich literatury chóralnej i materiałów historycznych z zakresu rozwoju amatorskiego ruchu chóralnego na terenie Wielkopolski. Za izasługi w rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego i za wybitne osiągnięcia w społecznej pracy organizacyjnej i śpiewaczej Józef Grossmann odznaczony został Srebrnym (1938) i Złotym Krzyżem Zasługi (1959) oraz Odznaką Zasłużonego Działacza Kultury (1964) i Odznaką Tysiąclecia Państwa Polskiego (1967). Zjednoczenie Polskich Zespołów Śpiewaczych i Instrumentalnych przyznało mu srebrną, złotą oraz złotą z laureim Odznakę Honorową Zjednoczenia. Alfred Laboga KAZIMIERA IŁŁAKOWICZOWNA Urodziła się w 1892 roku w Wilnie w środowisku inteligenckim. Wcześnie osierocona, wychowywała się do 1910 r. w domu Zofii z Plater-Zyberków Buynowej w Baltynie, później w Stanisławowie w guberni witebskiej, nieopodal Krasławia. Kształciła się w domu, egzaminy zdawała w gimnazjum w Dźwińsku. Dwa lata spędziła na pensji Platerówny w Warszawie. W 1906 r. przebywała czas jakiś we Fryburgu, następnie w Genewie. W latach 1908-1909 kształciła się w Oxfordzie w kolegium dla cudzoziemek, później w Londynie. W 1909 r. opuściła Anglię i po zdaniu matury w Petersburgu (łącznie z egzaminami z greki i łaciny) udała się do Krakowa, zapisując się W jesieni 1910 r. na Uniwersytet Jagielloński. W 1914 r. ukończyła studia wyższe w zakresie anglistyki i polonistyki i otrzymała absolutorium. Z wybuchem I wojny światowej wstąpiła do polskiej czołówki Wszechrosyjskiego Związku Ziemskiego i w latach 1915-1917 pełniła służbę siostry miłosierdzia w rosyjskiej służbie sanitarnej na pierwszej linii frontu. W latach 1917-1918 była korektorką w drukarni w Petersburgu. W 1918 r. z nadwątlonym na froncie zdrowiem powróciła do Warszawy i została przyjęta do Ministerstwa Spraw Zagranicznych jako młodszy referent. W maju 1926 r. otrzymała skierowanie do Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko sekretarza ministra. W 1936 r. wróciła do Ministerstwa Spraw Zagranicznych jako urzędnik do specjalnych poruczeń przy Gabinecie Ministra. Po wybuchu II wojny światowej ewakuowana została wraz z Ministerstwem Spraw Zagranicznych do Rumunii. Do listopada 1947 r. przebywała w Cluj (Siedmiogród), utrzymując się z udzielania lekcji języków obcych. W grudniu 1947 r. powróciła do kraju i osiedliła sie w Poznaniu. Pierwszy wiersz Jabłonie drukuje w 1905 r. w "Tygodniku Illustrowanym". Debiutuje tomikami wierszy: Ikarowe loty (1912) i Wici. (1914). Wydane w 1917 r. dwa następne tomy: Trzy struny i Kolędy polskiej biedy są plonem jej wojennych przeżyć i doświadczeń. Toteż dominuje w nich nuta patriotyczna. Następnie publikuje pisaną prozą Bajeczną historię o królewiczu La-Fi-Czaniu, o żołnierzu Soju i o jego dziewczynce Kio (1918) i zbiór wierszy Śmierć Feniksa (1922), który stał się wydarzeniem literackim dużej miary. Od 1922 r. przyjaźniła się z grupą literacką "Skamander" , w skład której wchodzili tacy poeci jak: Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Jan Lechoń, Kazimierz Wierzyński, Jarosław Iwaszkiewicz, Józef Wittlin i Maria z Kossaków -Jasnorzewska. Poeci "Skamandra" głosili hasło swobodnego rozwoju każdego twórczego talentu i pochwałę wszelkich przejawów życia (tzw. witalizm). Iłłakowiczówna do "Skamandra" nie należała. Rymy dziecięce (1923) ukazały się w ciekawej formie graficznej z ilustracjami Zofii Stryjeńskiej. Karol Szymanowski skomponował muzykę do wielu zamieszczonych w tej książce utworów. Następnie (1926) wydaje Obrazy imion wróżebne (rozszerzone, pL Portrety imion, wydano w Poznaniu w 1957 i 1968 r.). Wiersze wchodzące w skład tomu zatytułowanego Polów (1926) zostały wysoko ocenione przez ówczesną krytykę i uznane za najlepszą publikację książkową roku. W tym czasie w twórczości Kazimiery Iłłakowiczówny pojawia się nowy element: epika. Najpełniej wyraża się ona w Złotym wianku (1927) - cyklu ballad 1 opowieści, stylizowanych na średniowieczne legendy. Kolejno ogłasza drukiem dalsze utwory: Płaczący ptak (1927), Z głębi serca i Zwierciadło nocy (1928), oraz Popiół i perły (1930). Z podziwu dla bohaterstwa i tradycji historycznej zrodziły się cykle Ballad bohaterskich, m. in. o Warneńczyku, Barbarze Radziwiłłównie i Auguście, o Czarnieckim. W Balladach bohaterskich (1934) świadomie i celowo poetka posługuje się stylizacją na prymityw, obficie czerpiąc z pieśni ludowej. Nie stosuje tutaj jednolitej konwencji, ale w każdym z kilkudziesięciu poświęconych tej tematyce utworów posługuje się odrębną formą. Cechuje je oryginalność zarówno w wizji poetyckiej jak i budowie frazy rytmicznej, różnorodnej strofice, rymowaniu i technice wersyfikacyjnej. Ballady historyczne, bohaterskie pisane są rozumem - nie sercem, erudycją - nie wyobraźnią. Są patetyczne - jak przystało pomnikom wzniesionym ku pokrzepieniu serc potomnych. W tym samym czasie m. in. powstają Wesołe wierszyki dla dzieci (1934) i utwory zebrane w zbiorze zatytułowanym Słowik litewski (1936). W latach okupacji Kazimiera Iłłakowiczówna wydaje w Budapeszcie (1942) zbiór poezji z lat 1936-1941 pL Wiersze bezlistne (maszynopis powielany). Tematyka >% Laureaci nagród zamieszczonych w tej książce utworów sprowadza się głównie do motywów z podróży oraz patriotycznych i politycznych. Ośmio i pół letni pobyt w Cluj i Kolozsvar wzbogacił utwory poetki o realia zaczerpnięte z krajobrazu, zwyczajów i obyczajów Węgier i Rumunii. Po wyzwoleniu i powrocie do kraju wydaje Wiersze wybrane 1912-1947 (1949) z posłowiem Wilhelma Szewczyka. Po kilku latach wydaje Poezje 1940-1954 (19"54). W tomie tym pomieściła wiersze z cyklu To, co nie przepadło, Siedmiogrodzkie cekiny, Wiersze najnowsze i Wiersze religijne. Chrakteryzuj e je zroznlcowana tematyka i nowe akcenty. Znika z nich prawie całkowicie ludowa fantastyka, a jej miejsce zajmują problemy bardzo ściśle związane ze współczesnością. W Poznaniu Kazimiera Iłłakowiczówna publikuje Wiersze religijne 1912-1954 (1955) z przedmową Zbigniewa Pędzińskiego, a w Warszawie Wybór wierszY (1956) w opracowaniu Wacława Kubackiego, gdzie obok dawnych, znalazły się poezje z cyklu Wiersze rozproszone i Nowe wiersze. Publikuje też tomy prozy: Z rozbitego fotop lastikonu (1957), Niewczesne wynurzenia i Bajeczną opowieść (1958), A tomy wierszy Lekkomyślne serce i Wiersze dziecięce (1959) oraz Zwierzaki i Zioła , (i960).W 1962 r. minęło pięćdziesiąt lat od debiutu poetyckiego Kazimiery Iłłakowiczówny. Jubileusz ten zbiegł się z jej debiutem scenicznym. W tymże roku Teatr Polski w Poznaniu wystawił jej sztukę historyczną o wrocławskim biskupie N ankierze walczącym o polskość Śląska, zatytułowaną Ziemia rozdarta. Dalszy, kolejny tom - Wiersze 1912-2959 (1964), opracowany przez Pawła Hertza objął najlepsze, najcelniejisze utwory poetki napisane w minionych latach, przejrzane iprzez autorkę, a więc w swej ostatecznej wersji. Tom zatytułowany Szeptem (1966), zawierał wiersze najnowsze z cyklu Małe apokryfy, Bicze Z piasku, Szeptem, Leciutkie abecadło dla wycieczek po Poznaniu, Wierszyki Nałęczowskie oraz przekłady z języków obcych. W 1968 r. wydała wspomnienia z całego życia pisane prozą pt. Trazymieński zając. Księga dygresji tom wierszy z różnych lat zatytułowany Uśnie i posągi opiewający piękno Wielkopolski (Poznań). Wybór wierszy dawnych i nowych pt. Ta jedna nić oraz Wybór opracowany przez Hieronima Michalskiego. Kazimiera Iłłakowiczówna swoje utwory publikowała także w prasie codziennej i w periodykach specjalistycznych. Przedrukowano je w ponad trzydziestu antologiach polskich i obcych. Na język czeski przełożono tom poezji Wici i Bajeczną historię o królewiczu La-Fi-Czaniu, o żołnierzu Soju i o dziewczynce Kio, a na bułgarski Ballady bohaterskie, na niemiecki i holenderski - Zwierzaki i Zioła. Równolegle z oryginalną twórczością poetycką zajmuje się pracą przekładowczą. Przełożyła na język polski utwory takich pisarzy, jak: Mac Cullagh - Prześladowanie chrześcijaństwa, Fryderyk Schiller Don Carlos, infant hiszpański, Andrzej Ady - Wybór wierszy, Ludwik Aprily - Wybór luierszy, Aron Tamasi - Abel w puszczy, część 1, Dale Carnegis - Jak uszczęliwiać innych i samemu być szczęśliwym, Sandor Pet6fi - Wybór poezji, Lew Tołstoj - Anna Karenina · - t. 1--4, Sandor Lestyan - W Bukowińskiej PuszcZy, Henryk Heine - Rabin Z Bach erach, Georg Buchner - Lenc, Johann Wolfgang von Goethe - Egmont, Henryk Boli Chleb najwcześniejszych lat, Fryderk Diirrenmat - Obietnica, Emily Dickinson - Poezje. Oryginalna twórczość poetycka i prozatorska oraz przekładowczą zyskały autorce w pełni uzasadnione uznanie krytyki. Pisali o niej najwybitniejsi krytycy i historycy literatury. Już w dwudziestoleciu międzywojennym należała do grona najwybitniejszych polskich pisarzy współczesnych. Po dziś dzień zajmuje poczesne miejsce w poezjipolskiej XX wieku. Wiersze jej cechuje świeżość i oryginalność, połączenie nuty nieco staroświeckiej romantyki z elementami poetyckiej nowoczesności. Pisze o szarym codziennym życiu współczesnego człowieka, posługuje się zwrotami zaczerpniętymi z języka potocznego, fabułą, anegdotą. Utwory Kazimiery Iłłakowiczówny wyróżniają się bogactwem wyobraźni, umiejętnością stosowania różnych form stylistycznych, np. formą prymitywu ludowego, naiwnego dziecięcego humoru, baśni, groteski. Na szczególne podkreślenie zasługuje w jej liryce serdeczny stosunek do ludzi prostych, zwykłych, ciężko pracujących, duża wrażliwość na ich smutki i radości, słowem to wszystko, co składa się na humanistyczny ton poezji powstającej w ścisłym powiązaniu z życiem i z życia czerpiącej inspiracje i podniety. Za całokstztał pracy poetyckiej Kazimiera Iłłakowiczówna otrzymała w 1930 r. wileńską nagrodę literacką, w 1935 r. Państwową Nagrodę Literacką. Dużej miary wyróżnieniem było desygnowanie jej do pierwszego składu Polskiej Akademii Literatury. Poetka z właściwą sobie skromnością, cechującą ją po dziś dzień, nominacji tej nie przyjęła. W 1954 r. za twórczość przekładową otrzymała nagrodę PEN -Clubu *, w 1966 nagrodę Polonijną Fundacji Jurzykowskiego, a w 1967 nagrodę ministra Kultury i Sztuki za tom poezji Szeptem. Otrzymała Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury, Rosyjski Medal św. Jerzego, Medal Amey, Komandorię Korony Rumuńskiej, Krzyż Kawalerski Francuskiej Legii Honorowej i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Jerzy Mańkowski ANDRZEJ KOSZEWSKI Urodził się 26 lipca 1922 r. w Poznaniu, w rodzinie handlowca Franciszka Koszewskiego i jego żony Ireny z domu Bittner. Ojciec Andrzeja, śpiewak - baryton brał czynny udział w amatorskim ruchu śpiewaczym jako solista. Łączyła go bliska współpraca z Feliksem Nowowiejskim przy organizacji i prowadzeniu Chóru Narodowego w Poznaniu. Wychowywany w tym klimacie Andrzej już od wczesnego dzieciństwa zdradzał duże zainteresowania muzyką. Podejmując w 1929 r. naukę w szkole powszechnej, rozpoczął również naukę gry na fortepianie i na skrzypcach. Z tego też czasu - pod silnym wpływem twórczości Fryderyka Chopina - pochodzą jego młodzieńcze próby kompozycji utworów fortepianowych. Powstałe w latach 1935-1939 próbki utworów chóralnych wiążą się ściśle z faktem, że był śpiewakiem Chóru Archikatedralnego pod dyrekcją Wacława Gieburowskiego. Brał udział w podróżach koncertowych Chóru po kraju i zagranicy (Wiedeń, Budapeszt, Frankfurt n. Menem i Paryż). W 1935 r. Andrzej Koszewski przyjęty został do Gimnazjum Ogólnokształcącego im Ignacego Paderewskiego, gdzie do wybuchu drugiej wojny światowej w r. 1939 ukończył cztery klasy, zdając tzw. małą maturę. Pod koniec 1939 r. wyjechał do Warszawy, następnie do Radomia, a w końcu do Piotrkowa Trybunalskiego, i tam pozostał już do momentu wyzwolenia. Zmuszony do podjęcia pracy zarobkowej, zatrudniony był kolejno jako goniec, biuralista, kreślarz i pracownik techniczny elek * Międzynarodowa organizacja pisarzy i tłumaczy założona w 1922 r. w Londynie. Sekcja polska powstała w r. 1925 założona przez Stefana Żeromskiego. Nazwa pochodzi od trzech kierunków działania: P-Poets, E-Essayists, N-Novelists l stanowi zarazem słowo angielskie PEN (pióro). Laureaci nagródtrowni. W 1942 r. utracił ojca, który zmarł na skutek przejść okupacyjnych. Pracując zarobkowo, Andrzej Koszewski dokształcał się równocześnie w zakresie liceum humanistycznego. Po wyzwoleniu wrócił w 1945 r. do Poznania, zdał egzamin dojrzałości i rozpoczął studia muzykologiczne na Uniwersytecie Poznańskim pod kierunkiem prof. dra Adolfa Chybińskiego. W styczniu 1946 roku rozpoczął studia muzyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu pod kierunkiem prof. Stefana B. Poradowskiego. W 1950 r. ukończył studia muzykologiczne uzyskując stopień magistra filozofii w zakresie muzykologii. W międzyczasie ukończył w 1948 r. z odznaczeniem studia w zakresie teorii muzyki w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej i otrzymał dyplom magistra sztuki. W r. 1953 uzyskał drugi dyplom magistra sztuki w zakresie kompozycji. Studia muzyczne kontynuował pod kierunkiem prof. dra Tadeusza Szeligowskiego jako aspirant Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. Ukończył je w 1958 r. Równocześnie iz podjęciem studiów w 1945 r. rozpoczął pracę zawodową na stanowisku referenta kultury i sztuki w Starostwie Powiatowym w Poznaniu W 1948 r. przeszedł do pracy w szkolnictwie muzycznym obejmując stanowisko wykładowcy przedmiotów teoretyczno-muzycznych w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej (do r. 1961), a w latach 1950-1963 w Liceum Muzycznym. W 1957 r. podjął jednocześnie pracę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej na Wydziale Teorii, Kompozycji i Dyrygentury i pomocniczo na Wydziale Wychowania Muzycznego jako starszy asystent, a od 1958 r. jako adiunkt. W wyniku przewodu kwalifikacyjnego odbytego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie w 1964 r. został w 1965 r. powołany na stanowisko docenta etatowego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu. Od 1967 r. prowadzi klasę kompozycji. W uczelni tej sprawował dotąd - poza pracą dydaktyczną i udziałem w pracach Katedr: Kompozycji i Teorii - funkcję dziekana Wydziału Wokalnego (1966-1967) oraz przewodniczącego i członka szeregu komisji uczelnianych. Doc. Andrzej Koszewski jest od 1960 r. członkiem senatu Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej, od 1965 r. konsultantem-rzeczoznawcą państwowych szkół muzycznych II stopnia w Toruniu i Kaliszu. Doc. Andrzej Koszewski jest również aktywnym działaczem społecznym. Już w 1947 r. współorganizował, a następnie przez kilka lat był członkiem Zarządu "Bratniej Pomocy", członkiem Zarządu Rady Miejscowej państwowych szkół muzycznych, w latach 1954-1961 pełnił funkcje sekretarza i skarbnika poznańskiego oddziału Związku Kompozytorów Polskich. Należy do współorganizatorów I festiwalu kompozytorskiego w Poznaniu pod nazwą "Poznańska Wiosna Muzyczna" (1961). Dorobek kompozytorski doc. Andrzeja Koszewskiego obejmuje m. in. utwory: o r k i e s t r o w e Concerto grosso (1947), Allegro symfoniczne (1953). Sinfonietta (1956); k a m e r a l n e Trio na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1950); f o r t e p i an o we Capriccio (1947), Scena taneczna (1953), Sonata breve (1954), Stylizacja (1961), Intermezzo (1962); k a n t a t o w e i c h ó r a l n e . Kilkanaście jego kompozycji opublikowało Polskie Wydawnictwo Muzyczne w Krakowie. Kilka utworów wokalnych zostało nagrodzonych na Ogólnopolskich Konkursach Kompozytorskich w Warszawie w latach 1952-1955. Dorobek artystyczsy Andrzeja Koszewskiego uzupełniają prace pedagogiczne i naukowe. W druku znajdują się Materiały do nauki improwizacji fortepianowej będące pierwszą publikacją z tego zakresu w polskim piśmiennictwie muzyczno-pedagogicznym. Na prace naukowe składają się studia badawcze z dziedziny chopinologii i etnologii muzycznej, m. in. Melodyka walców Chopina opublikowana W "Studiach Muzykologicznych" (1953), Problemy rytmiczne i agogiczne w walcach Chopina i Walce w zbiorach O. Kolberga w "Annales Chopin" (1958 i 1965), a także i zagranicą: Das Wa lzerelem en t im Schaffen Ch op ins (Lipsk 1961), i Das Wienerische in Ch op ins Walzern (Wiedeń 1963). Pozycjami świadczącymi o szczególnym zainteresowaniu ich autora twórczością chopinowską są ponadto chóralne i orkiestrowe transkrypcj e szeregu dzieł Chopina dokonane przez Andrzeja Koszewskiego oraz opracowana przez niego pierwsza edycja polska z nowo odkrytych walców Chopina. Publiczne wykonania kompozycji Andrzeja Koszewskiego (estradowe, radiowe a ostatnio telewizyjne) miały miejsce od r. 1948, przy czym wyróżniające się utwory symfoniczne i chóralne zostały nagrane bądź odtworzone na koncertach przez czołowe polskie zaspoły filharmoniczne, radiowe i inne. Zagraniczne wykonania utworów Koszewskiego następowały po 1960 r. w Anglii, Austrii, Belgii, Bułgarii, Czechosłowacji, Danii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Jugosławii, Niemieckiej Republice Demokratycznej, Szwajcarii, i Szwecji, na Węgrzech, we Włoszech i w Związku Socjalistycznym Republik Radzieckich. Wśród zagranicznych wykonań Koszewskiego obejmujących równIe z niektóre utwory instrumentalne (Concerfo grosso, Allegro symfoniczne, Sonata fortepianowa) na plan pierwszy wysuwa się twórczość chóralna a cappella. Zwłaszcza dwa utwory awangardowe: Muzyka fa-re-mi-do-si (1960) i La espero do słów Ludwika Zamenhofa (1983) - pierwsza na świecie obszerniejsza kompozycja do tekstu esperanto - przyniosły autorowi szeroki rozgłos. Utwory te reprezentowały polską twórczość chóralną na międzynarodowych festiwalach muzyki współczesnej "Warszawska J esień" (1961 i 1965) i na "Biennale Weneckim" (1967). Drugi nurt twórczości chóralnej Andrzeja Koszewskiego stanowią utwory oparte na materiale folklorystycznym, adresowane do szerszego kręgu słuchaczy i wykonawców (m. in. Suita kaszubska (1952), Mazowianka (1952), Pieśni festiwalowe (1955), Tryptyk wielkopolski (1964). Zasilają one repertuar polskich zespołów zawodowych i amatorskich. Na podkreślenie zasługują zainteresowania Andrzeja Koszewskiego muzyką ludową rodzinnego regionu, widoczne m. in. w takich utworach, jak Szocz wielkoplski na orkiestrę (1961), Skowronek (ma temat wielkopolskiej melodii ludowej) na głos i zespół kameralny (1952) 1 Tryptyk Wielkopolski na chór mieszany (1964). W latach 1949-1958 Andrzej Koszewski współpracował z Państwową Filharmonią w Poznaniu jako prelegent i autor komentarzy do programów koncertowych. Od il947 r. zamieszczał w krajowych czasopismach codziennych i fachowych recenzje, korespondencje z zagranicy (z Austrii, Czechosłowacji, Jugosławii, Nie Laureaci nagródmieckiej Republiki Demokratycznej, Włoch i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, gdizie odbywał podróże artystyczno-poznawcze i naukowe) oraz artykuły z zakresu polskiej muzyki współczesnej, chopinologii i pedagogiki muzycznej. Wygłaszał też prelekcje i odbywał odczyty 1 wykłady na terenie szkół i instytucji muzycznych Warszawy i Wielkopolski. Za szczególne osiągnięcia w dziedzinie pracy dydaktyczno-wychowawczej 1 organizacji procesu dydaktycznego doc. Andrzej Koszewski otrzymał w 1967 r. nagrodę indywidualną Ministra Kultury i Sztuki II stopnia. W tym też roku Prezydium Rady Narodowej m. Poznania przyznało mu Odznakę Honorową Miasta Poznania. Alfred Laboga MARIAN KOUBA Urodził się we Lwowie 21 marca 1920 r. w robotniczej rodzinie Piotra Kouby i jego żony Marii Magdziarczyk. Do Szkoły Powszechnej im. Marii Konopnickiej, a następnie do I Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika uczęszczał w rodzinnym mieście. Po maturze w r. 1938 Marian Kouba powołany został do obowiązkowej służby wojskowej. Odbywał ją w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii w Zambrowie, skąd z chwilą wybuchu wojny (19S9) przeniesiony został do 7. Pułku Artylerii CiężSiej w Poznaniu. · Bojowy szlak 7. Pułku zakończył się w Puszczy Kampinoskiej 24 września 1939 r. Podchorąży Marian Kouba jako jeniec wojenny został skierowany do niemieckiego oflagu XIa w Osterode, położonego w górach Harzu, a stamtąd do jednego z najcięższych obozów jenieckich w Oberlangen, nieludzko traktowany - pracował ponad siły. W 1942 r. część jeńców skierowano do obozu w Hoffnungsthal K. Kolonii. Tu Marian Kouba próbował ucieczki, która niestety nie powiodła się. U ciekinierzy zostali skierowani do karnej kompanii w Akwizgranie. Po przeniesieniu do obozu do Hangelar w okolicach Bonn, Marian Kouba wraz ze współtowarzyszem niedoli Leonardem Budzyńskim ponownie ucieka wczesną wiosną 1945 r. z obozu. Tym razem ucieczka powiodła się. Zbiegowie kilka tygodni ukrywali się w lasach, aż 3 kwietnia 1945 r. po przekroczeniu linii frontu znaleźli się po stronie aliantów i zostali internowani w obozie uchodźców. Marian Kouba wrócił do kraju w grudniu 1946 r. i zatrzymał się u brata w Krakowie. Tam też podjął pracę zarobkową jako urzędnik w Polskim Towarzystwie Zootechnicznym. Jednocześnie zapisał się na Uniwersytet Jagielloński i ukończył w latach 1947-1949 Szkołę Nauk Politycznych kierowaną przez prof. dra Ludwika Ehrlicha przy wydziale Prawa. Marian Kouba zdradzał talent śpiewaczy od wczesnego dzieciństwa. Wyróżniał się w szkolnym chórze, w którym nauczyciel śpiewu powierzał mu partie solowe. W latach gimnazjalnych śpiewał w chórze amatorskim w bardzo rozległym repertuarze. Wysoki poziom artystyczny chóru skłonił Adama Didura - wówczas kierownika klasy śpiewu w Konserwatorium Lwowskim - do angażowania chóru w partiach chóralnych w Operze Lwowskiej. W ten sposób Marian Kouba po raz pierwszy znalazł się na deskach sceny operowej, debiutując jako chórzysta w operach Faworyta Gaetano Donizettiego i Janek Władysława Żeleńskiego. Następnie - nie licząc epizodycznych występów na estradzie obozowego teatrzyku w latach 1945-1946 - marzenia o karierze śpiewaczej zostały odłożone. Pierwsze pieniądze zarobione w r. 1947, Marian Kouba przeznaczył na naukę w Krakowskiej Szkole Operowej prowadzonej przez prof. Czesława Zarembę i słynnego "słowika" - Anielę Szlemińską. Już po pierwszym przesłuchaniu prof. Zaremba uznał opłacanie lekcji za rzecz nieważną, byleby amator kształcił swój głos. Nauka trwała nadal. Przedstawiony po roku ówczesnemu dyrektorowi Opery Krakowskiej, Walerianowi Bierdiajewowi, Kouba zyskał wysokie uznanie tego doskonałego muzyka. Bierdiajew polecił Adamowi Kopycińskiemu, wówczas dyrygentowi opery, przygotowanie Mariana Kouby do występu w operze Halka Stanisława Moniuszki, w której debiutował 24 maja 1948 r. w partii Jontka. Bezpośrednio po }ym Bolesław Jankowski i Adam Kopyciński - organizatorzy "Opery polskich rzek" - zaangażowali Koubę do zespołu Opery w którym śpiewał na zmianę z Witoldem Łuczyńskim partię Franka w operze Flis Stanisława Moniuszki. Statkiem rzecznym od Opola do Szczecina przebyto tę trasę w ciągu kilku tygodni, wystawiając Flisa pod gołym niebem, na rzece. N adzieje na angaż rozwiały się, bowiem Opera Krakowska zawiesiła w r. 1949 działalność. Kouba stanął do Konkursu Amatorów-Spiewaków w Krakowie, w którym zajął drugie miejsce, a w nagrodę otrzymał stypendium Zarządu Miasta, które umożliwiło mu ukończenie studiów śpiewaczych. Kilkakrotnie śpiewał jako solista koncertów symfonicznych orkiestry Filharmonii Krakowskiej za dyrekcji Piotra Perkowskiego ' .)..... .ffja UJ,i *.....' C»»«««»"" ......." «aA!s:lBWM K\ .; . . ł-ł1. . ................... ..:. .". .... "I.:... , . : rrrr_yr_r_r r. . e_. r Plac budowy Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej "Rataje" w listopadzie 1966 r. Wykopy pod rurociągi na budowie Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej "Rataje" w listopadzie 19(i) r. JlffHmAm >.y .:'1 4» JIC. . . . . .UI;ooV 51Aq %fImm )J"III ifc IIb (-*. llDK * 3a$ 5I III*mmmmUll«A '4g5vfijlll II Wj3 Ul . . II Budowa Wytwórni Prefabrykatów Wielkowymiarowych Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego Nr 2 na placu budowy Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej "Rataje" (1966) Fundamenty pod pierwszy budynek Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej ..Rataje". (Koniec 19(ij r.)ssJ\sJ\ss*mml III Sprawozdaniam: ,< Budowa kotłowni dla Wytwórni Prefabrykatów Wielkowymiarowych Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego Nr 2 (1%6) wych, termin zakończenia remontu uzgodniono na r. 1967. Przy budowie kolektora H i kanału deszczowego "Obrzyca" planowany przerób finansowy wynosił 8 (IX) (XX) zł, wykonano natomiast roboty wartości 5 417 (XX) zł. Niewykonanie pełnego zakresu robót było spowodowane zahamowaniem prac w III kwartale wskutek braku rur o odpowiednim przekroju. Opóźnienie spowodowało przesunięcie terminu ukończenia inwestycji na 1968 rc. Drogi N a 1966 r. przewidziano przede wszystkim załatwienie spraw prawnych oraz opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej budowy ulic: Wioślarskiej na odcinku od Zamenhofa do Ostrowskiej, drogi dojazdowo-spacerowej między osiedlem mieszkaniowym A a przyszłym bulwarem nad Wartą, nowo projektowanej alei Hetmańskiej. Dla tej ostatniej inwestycji uruchomiono wysypisko miejskie na trasie projektowanych nasypów, których budowę rozpoczęto. D. Magistrala cieplownicza od Elektrowni do osiedla mieszkaniowego A Plan przerobu dla Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Lądowo i Wodno-In Budynek administracyjny Wytwórni Prefabrykatów Wielkowymiarowych Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego Nr 2 (koniec 1966 r.)jj g ; : : c ; v ;j ;j # f c » A IWImli Ul; Ul; 8 llIUlHllIllIHm . ..,pHlUlU-lUżynieryjnego 5 (XX) (XX) zł. 4119 (XX) zł. "Hydrobudowa 7" wynosił Wykonano roboty wartości Opóźnienie robót spowodowane zostało głównie koniecznością usuwania ujawnionych podczas robót kolizji ze starym, istniejącym już uzbrojeniem. II. INWESTYCJE ZAKŁADÓW ENERGETYCZNYCH POZNAN-MIASTO A. Adaptacja Elektrowni Garbary na elektrociepłownię Zgodnie z harmonogramem przygotowano dokumentację projektowo-kosztorysową dla pierwszego etapu adaptacji oraz zapewniono B. Energia elektryczna Zgodnie z planem ukończono przebudowę stacji głównego punktu zasilania "Starołęu wykonawcy dostawy potrzebnych urządzeń i ich montaż na 1967 r. ka" oraz doprowadzono linię wysokiego napięcia do kilku trafostacji osiedlowych. HI. INWESTYCJE WIELKOPOLSKICH OKRĘGOWYCH ZAKŁADÓW GAZOWNICTWA Zgodnie z dokumentacjęharmonogramem przygotowano projektowo- kosztorysową dlabudowy stacji redukcyjnej oraz na gazociąg niskoprężny w osiedlu mieszkaniowym A. IV. INWESTYCJE DYREKCJI OKRĘGOWEJ POCZT I TELEGRAFÓW Rok 196) był przeznaczony na opracowanie dokumentacji projektowo- kosztorysowej roz budowy sieci telekomunikacyjnej, uwzględniającej potrzeby osiedla mieszkaniowego A. V. WYTWÓRNIA PREFABRYKATÓW WIELKOWYMIAROWYCH POZNAŃSKIEGO PRZEDSIĘBIORSTWA BUDOWLANEGO NR 2 Plan na 1%6 r. przewidywał przerób finansowy na kwotę 13 9)) (XX) zł, a wykonano roboty o wartości 12 7ffJ (XX) zł. Zakończono i oddano do użytku następujące obiekty: hala produkcyjna, kotłownia, warsztaty, zbrojarnia, budynek administracyjny, dwa budynki magazynowe, dwa budynki socjalne. Pozostały do wykonania drobne roboty wykończeniowe oraz ok. JJ'/o dróg wewnętrznych. W wykonaniu robót budowlanych nie zanotowano większych odchyleń od pierwotnego planu. Mimo tego nie można było jednak podjąć nawet wstępnych przygotowań do rozruchu produkcji płyt prefabrykowanych z powodu opóźnienia i przesunięcia na rok następny terminu dostawy i montażu form. Kierownikiem budowy wytwórni był inż. Henryk Łapiński, a kierownikiem produkcji inż. J1enryk Schutz. VI. INWESTYCJE BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO A. Dokumentacja prawna Część osiedla mieszkaniowego A - teren budowy pod zespół mieszkaniowy A-3 * był sukcesywnie przekazywany wykonawcy w uzgodnionych z nim terminach. Natomiast teren pod zespół mieszkaniowy A-2 nie został całkowicie przekazany. Wystąpiły poważne trudności, wywołane zbyt przewlekłą procedurą przydziału terenów uprawnych w zamian za zlikwidowane ogrodnictwo oraz B. Dokumentacjaprojektowo-kosztorysową Dokumentacja projektowo-kosztorysową dla zespołów mieszkaniowych osiedla mieszka 11 Kronika Miasta Poznania trudności zapewnienia w określonych terminach stosunkowo dużej liczby izb zastępczych osobom wykwaterowanym z domów podlegających rozbiórce. Prowadzono równolegle przygotowania do wykupu terenów dalszej części osiedla mieszkaniowego A, położonego najbliżej ul. March1ewskiego, gdzie budowany będzie zespół mieszkaniowy A-lniowego A, dostarczana była na ogół w uzgodnionych z przedsiębiorstwami budow1a Sprawozdania nym1 terminach. Pewne opóźnienia, które zanotowano, były spowodowane zmianami w założeniach, wprowadzanymi na skutek postulatów przedsiębiorstw budowlanych. Dotyczyły one np. zmiany projektu ścian osłonowych z gazobetonu na ściany z keramzytobetonu, tj. z materiału łatwiej osiągalnego, lub zmiany technologii budowy ścian piwnic: zamiast wylewanych na mokro wprowadzono prefabrykowane. Jednocześnie z zagwarantowaniem dokumentacji projektowo-kosztorysowej dla robótc. Przebieg robót budowlanych Wykonanie w r. 1966 zaplanowanych zadań budowlano-montażowych przedstawia tabela 1. Realizację robót przy uzbrojeniu terenów budowlanych pod zespół mieszkaniowy A-3 rozpoczęto w maju, a budowę obiektów - w lipcu. Z rozpoczętych pięciu budynków mieszkalnych tylko jeden osiągnął planowany stopień zaawansowania. N ajwiększe opóźnienia realizacji wystąpiły przy budowie jedenastokondygnacyjnego wieżowca mieszkalnego nr 51 Nie rozpoczęto budowy domu nr 46. Zgodnie z harmonogramem do 31 grudnia 1966 r. ukończono budowę dwóch trafostacji w zespole mieszkaniowym A-2. Z programu robót niekubaturowych w zespole mieszkaniowym A-3 wykonano całkoprzewidywanych na r. 1966, opracowano w Przedsiębiorstwie Projektowania Budownictwa Miejskiego "Miastoprojekt" dokumentację dla prac w 1967 r. oraz dalszych lat m. in. projekt koncepcyjny części osiedla mieszkaniowego C (zespoły mieszkaniowe C-3 i C-4). Ponadto prowadzono w Dyrekcji Inwestycji Miejskich Poznań-Miasto prace nad danymi wyjściowymi do projektowania zespołów mieszkaniowych C-l, C-2, C-5 i C-6 w osiedlu mieszkaniowym Cwicie ciągi kanalizacji sanitarnej, deszczowej oraz drenażu. Tylko nieznacznie została opóźniona budowa sieci wodociągowej. Nie rozpoczęto budowy sieci gazowej, a także uzbrojenia terenu pod budowę zespołu mieszkaniowego A-2. Oceniając przebieg robót w 1966 r. stwierdzić należy, że opóźnienia robót i niewykorzystanie 4 800 (XX) zł spowodował (poza opóźnieniami w przekazywaniu wykonawcy terenów budowlanych i zmianami w dokumentacji projektowo-kosztorysowej) głównie niedobór siły roboczej, który odczuwał główny wykonawca Poznańskie Przedsiębiorstwo Budowlane nr 2 i podwykonawcy, np. Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych "Hydrobudowa 9". ROK 1967 Rozmiary zadań finansowych w roku 1967 były znacznie większe aniżeli w roku poprzednim i koncentrowały się na inwestycjach wodno-kanalizacyjnych, drogowych, budowie magistrali ciepłowniczej do elektrowni i osiedla mieszkaniowego A, adaptacji elektrowni na elektrociepłownię oraz budowie Wytwórni Prefabrykatów Wielkowymiarowych. I. INWESTYCJE KOMUNALNE A. Woda Założony programem rocznym zakres robót, obejmujący dalszą budowę magistrali wodociągowej został dzięki ofiarności brygad robotniczych w całości wykonany. Włączenie B. Kanalizacja Zgodnie z założeniami planu w kwietniu ukończono remont kolektora prawobrzeżnego oraz kontynuowano przez cały rok budowę kolektora H i kanału deszczowego "Obrzyca". Realizacja obydwu inwestycji wyprzedzac. Drogi Obok dalszego nawożenia ziemi pod budowę nasypów dla nowo projektowanej trasymagistrali do eksploatacji nastąpiło częściowo we wrześniu 1%7 T., a resztę zaplanowano na I półrocze 1968 r. zbrojenie terenów pod osiedle mieszkaniowe C, a termin ich ukończenia po uwzględnieniu opóźnień z 1966 r. został ustalony na r. 1968. alei Hetmańskiej, główny wykonawca tej inwestycji Płockie Przedsiębiorstwo Robót Betonowanie ścian piwnic pierwszego budynku mieszkalnego w N owej Dzielnicy Mieszkaniowej "Kataje" . (Koniec 1966 r.) Mostowych - przystąpił do pełnego rozruchu budowy już w I kwartale. Prace przebiegały bez przeszkód i w zadowalającym tempie. Zgodnie z programem do końca 1967 r. zbudowano: zaplecze placu budowy wraz z siecią wodociągową oraz drogą dojazdową; ściankę szczelną na przepuście rowu "Bocianka"; roboty planowe pod przyczółki i filary mostu; znaczną część robót ziemnych w rejonie przyczółków mostu. Do planu inwestycyjnego na r. 1967, wbrew pierwotnym założeniom i mimo przygotowanej dokumentacji projektowo-kosztorysowej, nie włączono przebudowy ul. Wioślarskiej oraz budowy drogi dojazdowo-spacerowej. Kierowano się tu względami ekonomicznymi, bowiem jeszcze nie ukończono w tym rejonie uzbrojenia terenu. Nasilony ruch ciężkich pojazdów gąsienicowych i sprzętu budowlanego mógłby spowodować poważne zniszczenia nawierzchni. D. Magistrala cieplownicza od Elektrowni Garbary do oj3iedla mieszkaniowego A. Program robót przy budowie magistrali ciepłowniczej zaplanowany do wykonania w roku 1967 obejmował budowę odcinka długości 2,5 km. Duży zakres robót wobec konieczności uruchomienia magistrali w IV kwartale stanowił dla Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Lądowo-Inżynieryjnego "Hydrobudowa 7" - jako wykonawcy tej inwestycji - zadanie wyjątkowej wagi. Realizację utrudniały: przejścia pod torami kolejowymi bez możliwości wstrzymania ruchu pociągów oraz przejścia w podobnych warunkach w poprzek ulic Bydgoskiej, Warszawskiej i przez rondo na skrzyżowaniu Krzywoustego z ul. Zamenhofa. Mimo trudności i przeszkód, realizację magistrali ukończono z nieznacznym kilkutygodniowym opóźnieniem. Po krótkim okresie próbnego rozruchu regularna dostawa cieplika do zespołu mieszkaniowego A-3 nastąpiła na przełomie listopada i grudnia, a protokolarne przekazanie już uruchomionej magistrali jej użytkownikowi Miejskiemu Przedsiębiorstwu Energetyki Cieplnej, odbyło się w dniu 2 I 1968 r. Kierownikiem budowy tej inwestycji z ra Sprawozdania mienia wykonawcy był budowniczy Stanisław Szturemski, a nadzór techniczny z ramienia Dyrekcji Inwestycji Miejskich sprawowali: inż. arch. Kazimierz Zuk oraz inż. Stanisław TriU. II. INWESTYCJE ZAKŁADÓW ENERGETYCZNYCH POZNAŃ-MIASTO A. Adaptacja Elektrowni Garbary na Rozpoczęcie prac związanych z adaptacją nastąpiło w kwietniu. Roboty budowlane prowadziło Poznańskie Przedsiębiorstwo Budowlane Nr 4, a roboty specjalistyczne Przedsiębiorstwo ilobót Elektrotechnicznych "E1ektromontaż" Warszawa-Północ. Planowane w r. 1967 zadania pierwszego etapu adaptacji, obejmujące wybudowanie nowego obiektu stacji pomp i filtrów wraz z montażem urządzeń, pozwalających na dostawę cieplika w ilości 5 G/cal od 15 X 1967 T., zostały w ca B. Energia elektryczna W 1%7 r. obok montażu nowego zespołu urządzeń energetycznych w rozbudowanej stacji głównego punktu zasilania "Starołęka" , kontynuowano budowę linii kablowych wyelektrociepłownię łości i terminowo wykonane. Fakt uruchomienia pod koniec 1%7 r. pierwszych urządzeń grzewczych w dotychczasowej elektrowni zaliczyć należy do ważniejszych wydarzeń w rozwoju miasta, ponieważ urządzenia te wraz z magistralą przesyłową do Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej ..Rataje" stanowią zalążek planowanego systemu zaopatrywania w przyszłości w cieplik wszystkich dzielnic Poznania. sokiego napięć: a. a także wyposażono dwie kolejne trafostacje w zespole mieszkaniowym A-2. III. INWESTYCJE WIELKOPOLSKICH OKRĘGOWYCH ZAKŁADÓW GAZOWNICTWA Zgodnie z założonym harmonogramem w lipcu rozpoczęto budowę stacji redukcyjnej, zlokalizowanej przy ul. Zamenhofa, między zespołem mieszkaniowym C-3 i C-4 oraz budowę przyłączy gazociągu niskoprężnego. Budynek stacji redukcyjnej osiągnął na koniec 1967 r. około 4(Jjo zaawansowania. IV. INWESTYCJE DYREKCJI OKRĘGOWEJ POCZT I TELEGRAFÓW Budowa kablowej sieci telekomunikacyjnej na podstawie przygotowanej dokumentacji projektowo-kosztorysowej dla osiedla mieszkaniowego A nie została włączona do planu na r. 1967, ponieważ wykonanie tej inwestycji podejmowane będzie kompleksowo dla poszczególnych zespołów mieszkaniowych dopiero po zakończeniu robót kubaturowych, tzn. po zdemontowaniu torowisk i dróg dojazdowych o charakterze tymczasowym. V. WYTWÓRNIA PREFABRYKATÓW WIELKOWYMIAROWYCH PAŃSTWOWEGO PRZEDSIĘBIORSTWA BUDOWLANEGO NR 2 Roboty budowlano-montażowe zgodnie z programem budowy Wytwórni zakończone zostały w czerwcu. Inwestycje dodatkowe, wynikłe z rozszerzenia programu produkcji o kilka rodzajów elementów ścian osłonowych, piwnicznych i ścianek działowych, były kontynuowane jeszcze w drugim półroczu. Wartość wykonanych robót budowlano-montażowych wyniosła 15100 cm zł. Przewidywane rozmiary produkcji elementów ściennych, stropowych, dachowych i klatek schodowych pozwolą na budowanie ok. ffiX) izb mieszkalnych rocznie. Rozruch' Wytwórni rozpoczęto w pierwszej połowie lipca 1%7 r. od podjęcia produkcji płyt stropowych. Uruchomienie produkcji pozostałych rodzajów prefabrykatów następowało sukcesywnie, lecz wskutek opóźnienia dostawy i montażu form trwało aż do połowy września. W okresie rozruchu wystąpiły dodatkowe trudności z powodu wad konstrukcyjnych Blok mieszkalny Nr 50. Pierwszy dom. oddany 30 XII 1967 r. do użytku mieszkańców w N owej Dzielnicy Mieszkaniowej ..Rataje" w zespole mieszkaniowym A-3 Ulform bateryjnych, co doprowadziło nawet do chwilowego wstrzymania produkcji. Pewna ilość wyprodukowanych do tego momentu elementów mimo wad została użyta do budowy pierwszego bloku mieszkalnego. N a podstawie obserwacji stwierdzono, że e1emen ty te nie budzą żadnych zastrzeżeń konstrukcyjnych, a tym samym nie podważają stateczności budynku. Sprawę wyeliminowania niedociągnięć w produkcji elementów powierzono specjalnie powołanej komisji. VI. REALIZACJA INWESTYCJI BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO A. Dokumentacja prawnao s i e d l e m i e s z k a n i o w e A. Tereny pod budowę wszystkich trzech zespołów mieszkaniowych były sukcesywnie przekazywane wykonawcy, to jest Poznańskiemu Przedsiębiorstwu Budowlanemu Nr 2. Poza kilkoma starymi zabudowaniami, przejętymi przez wykonawcę z przeznaczeniem na potrzeby pracowników budowy, pozostała do załatwienia sprawa wywłaszczenia właścicieli nieruchomości przy ul. Wioślarskiej nr 70 i 72. Opóż Sprawozdanianienia w likwidacji tych nieruchomości nie stanowiły przeszkód w prowadzeniu robót. O s i e d l e m i e s z k a n i o w e C. N a obszarze, na którym będą zbudowane zespoły B. Dokumentacjaprojektowo-kosztorysowao s i e d l e m i e s z k a n i o w e A. Cała dokumentacja realizacyjna znajdowała się w posiadaniu wykonawcy Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego Nr 2. O s i e d l e m i e s z k a n i o w e C. Projekt wstępny zespołów mieszkaniowych C-3 i C-4 zatwierdzony został przez Prezydium Rady Narodowej m. Poznania w dniu 27 V 1%7 r. Plan realizacyjny nie został, niestety, opracowany w terminie wyznaczonym do dnia 28 XII 1967 r. Przedsiębiorstwo Projektowaniac. Przebieg realizacji robot budowlanych Przebieg realizacji robót ilustruje poniższe omówienie. Zadania planowe w izbach przewidziane na 1967 r. wynosiły wg harmonogramu dyrektywnego łącznie 2086 izb. W wyniku przesunięcia terminu dostawy i montażu form do produkcji elementów prefabrykowanych, plan realizacyjny 1967 r. zakładał oddanie już tylko 610 izb. Oddano natomiast do użytku w dniu 30 XII 1%7 r. jeden budynek o 258 izbach (80 mieszkań) w zespole mieszkaniowym A-3. Wobec poważnych i różnorodnych zakłóceń, jakie miały miejsce w rozruchu budowy, oddanie do użytku pierwszego budynku stało się możliwe dzięki wysiłkowi ambitnej załogi Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego Nr 2. Poza niepełnym wykonaniem programu gotowych izb, znaczna część nie wykorzystanych w r. 1967 środków finansowych jest rezultatem nierozpoczęcia montażu konstrukcji żadnego z siedmiu planowanych budynków w stanie surowym oraz nierozpoczęcia budowy dalszych czterech budynków w stanie surowym. Opóźnienie realizacji i niewykonanie nakreślonego programu wystąpiły równIe z w robotach niekubaturowych, głównie w robotach drogowych i kanalizacji sanitarno-deszczowej. Przyczyny opóźnień na budowach 1%7 r. można zwięźle podsumować. 1. Opracowanie projektów odbywało się w okresie ostrego reżimu oszczędnościowego kosztów budownictwa, co doprowadziło do powstania w pewnym sensie prototypowych dla miasta projektów, zarówno co do szerokości traktów, rozwiązań materiałowych, dużej ilości elementów prefabrykowanych, o bardziej niż do tego czasu skomplikowanej konstrukcji. Wszystko to wymagało przygotowaniamieszkaniowe C-3 i C-4 termin zakończenia wykwaterowań wyznaczono na dzień 31 XII. Termin ten nie został dotrzymany; do wykwaterowania pozostało jeszcze 11 rodzin. Budownictwa Miejskiego ..Miastoprojekt'* uzasadniło przesunięcie terminu opóźnionym otrzymaniem osnowy geodezyjnej. Wskutek niemożności utworzenia w Miejskiej Pracowni Geodezyjnej specjalnej komórki organizacyjnej dla stałej obsługi geodezyjnej budowy N owej Dzielnicy Mieszkaniowej ,.Rataje", Dyrekcja Inwestycji Miejskich była zmuszona zlecić opracowanie osnowy Wojewódzkiemu Przedsiębiorstwu Geodezyjnemu Gospodarki Komunalnej. projektu skomplikowanego poligonu, opanowania trudnej technologii produkcji elemen - tów i organizacji montażu, a zatem - także całego procesu wznoszenia budynków. 2. W okresie kończenia prac projektowych i przedstawiania ich do zatwierdzenia nastąpiła zmiana użytkownika osiedli mieszkaniowych; budownictwo państwowe zmieniono na spółdzielczość mieszkaniową. Wywołało to konieczność przepracowania gotowych już projektów i dostosowania ich do wymogów członków spółdzielni mieszkaniowych. Pociągnęło to zmiany w gotowych już projektach form do produkcji elementów, a w konsekwencji spowodowało opóźnienie w dostarczeniu dokumentacji dla budującej się Wytwórni Prefabrykatów Wielkowymiarowych. 3. Z całego splotu innych przyczyn, które bezpośrednio wpłynęły na opóźnienia rozruchu i uruchomienia produkcji Wytwórni Prefabrykatów Wielkowymiarowych, do najistotniejszych należały jeszcze: a) trudne warunki gruntowe. Po wejściu na teren przyszłej budowy okazały się niezbędne roboty odwadniające i stabilizacja terenu oraz dróg. Spowodowało to w konsekwencji wzrost kosztów budowy Wytwórni o 6 SX) (XX) zł; b) dodatkowe zwiększenie rozmiarów inwestycji o 10 (XX) (XX) zł, tj. wprowadzenie drugiego etapu budowy Wytwórni w wyniku wprowadzenia do programu produkcji ścian osłonowych z keramzytu. prefabrykowanych ścian piwnic oraz ścianek działowych; c) opóźnienie w dostawie form bateryjnych - częściowo jako konsekwencja zmian projektowanych, a w części także z tytułu opóźnień produkcyjnych: d) wady konstrukcyjne i wykonawcze form. 4. Konieczność wprowadzenia dalszych zmian w projektach budynków nastąpiła w wyniku trudności w zapewnieniu dostawy niektórych materiałów budowlanych, np. gazobetony, w miejsce których trzeba było wprowadzić materiał inny, a mianowicie keramzyt. 5. Oddzielną grupę przyczyn opoznlen stanowią trudności wynikłe z opóźnień w załatwianiu spraw prawnych dotyczących terenu. Jakkolwiek opóźnienia te nie spowodowały większych ograniczeń frontu robót, miały one jednak ujemny wpływ na ich organizację i utrudniły pracę, zwłaszcza podwykonawcom sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz dróg. 6. Zasadniczy wpływ na rozruch budowy wywarł niedobór pracowników załogi Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych "Hydrobudowa 9". Konsekwencją tego było niedostateczne tempo robót. W wyniku tego nie osiągnięto niezbędnego wyprzedzenia w uzbrajaniu terenu. W skład zespołu osób bezpośrednio kierujących i nadzorujących w 1%7 r. przebiegiem realizacji inwestycji w osiedlu mieszkaniowym A wchodzili: z ramienia generalnego wykonawcy - Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego Nr 2: inż. Tadeusz Bekas główny kierownik budowy N owej Dzielnicy Mieszkaniowej "Rataje";inż. H e n ryk Ł a p i ń s k i zastępca głównego kierownika oraz kierownik grupy robót w zakresie budowy obiektów socja1no-usługowych: budowniczy L e o n a r d Woj c i e c h o w - s ki - kierownik grupy robót w zakresie stanów surowych i montażu konstrukcji budynków; budowniczy H i l a r y Z i e l i ń s k i - kierownik grupy robót wykończeniowych wewnątrz budynków łącznie z instalacjami; budowniczy C z e s ł a w G o ź d z i k - kierownik grupy robót niekubaturowych obejmujących uzbrojenie, ukształtowanie i zagospodarowanie terenu wewnątrz osiedla oraz robót związanych z zapleczem budowy; z ramienia inwestora Dyrekcji Inwestycji Miejskich: mgr lnz. J a n K o t k o w s ki, lnz. I r e - n e u s z G o m u l i ń s ki, insp. E u g e - n i u s z R y d l i ń s k i inspektorzy nadzoru robót budowlanych; inż. K a z i m i e r z K a s p r z a k inspektor robót instalacji wodno-kanalizacyjnych i centralnego ogrzewania; inż. H e n ryk O w c z a r z ak - inspektor robót instalacji elektrycznych; insp. M a r i a n Sęk - inspektor robót uzbrojenia i urządzenia terenu łącznie z drogami. Stefan Wieczorkiewicz 'We11enger J. i Wieczorkiewicz S.: Budowa Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej "Rataje". "Kromka Miasta PoznaniaJ' R. 1966 nr 3, s. 15-25. 2 S o l i ń s k i 1.: Uroczystości w Poznaniu 18 lipca 1966 r. [...] Wmurowanie aktu erekcyjnego pod budowę Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej "Rataje". [...] "Kronika Miasta Poznania" R 1967 nr l, s. 5-23. , Numeracja budynków powstających w Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej "Rataje" uszeregowana została na podstawie planu realizacyjnego opracowanego przez Przedsiębiorstwo Projektowania Budownictwa Miejskiego "Miastoprojekt" dla osiedla A. 'Według planu osiedla zespół mieszkaniowy A-3 położony jest w kierunku południowym, natomiast zespół mieszkaniowy A-2 - na północ. 1. 7. 5. 7. 6. 7. 9. 7. 12. 7. 14. 7. 16. 7. 19. 7. 20. 7. 21. 7. 27. 7. Wydarzenia Poznaniuroku WYDARZENIA W POZNANIU W ROKU 1967 Część II LIPIEC N a pięciu wyższych uczelniach Poznania rozpoczęły się egzaminy wstępne. Przystąpiło do nich ok. 9000 kandydatów. Członek Biura Politycznego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, wicepremier Stefan Jędrychowski gościł w poznańskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych, gdzie zapoznał się ze sposobami eksploatacji nowych maszyn do budowy i konserwacji torów. Przybyła dziesięcioosobowa delegacja Wyższej Szkoły N auk Społecznych przy Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii Czechosłowacji z Oldfichem Hlinakiem na czele. Do Poznania przybyła dziesięcioosobowa grupa studentów Wydziału Prawa i Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu w Greno ble we Francji. Zmarł kompozytor prof. Stefan B. Poradowski, prezes poznańskiego koła Związku Kompozytorów Polskich. W "Arsenale" otwarto wystawę mozaik brazylijskiej artystki Fredy Bondi. Przybyła młodzieżowa sztafeta przyjaźni z Wołgogradu. Otwarcie wystawy "Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego" w Muzeum Historii Ruchu Robotniczego. W Pałacu Kultury odbył się uroczysty koncert z okazji "Dni Armenii". Wzięli w nim udział artyści Teatru Opery i Baletu z Erewania. Oddano do rozruchu technologicznego nowe ujęcie wody dla Poznania. Przy ul. Bułgarskiej 67/73 oddano do użytku nowe pomieszczenia Wielkopolskich Zakładów Teletechnicznych "Teletra". Oddano do użytku przedłużoną do dworca kolejowego na Starołęce linię tramwajową. Oddano do użytku nowy stadion Klubu Sportowego "Posnania" na Winogradach. Odsłonięcie obelisku ku czci Jana Kasprowicza w parku jego imienia. N ad jeziorem Rusałka rozpoczął się dwudniowy festyn prasy, radia i telewizji. Po byt 34-osobowej delegacji członków Zarządu Miejskiego Towarzystwa Przyjaźni Radziecko-Polskiej z Leningradu, z przewodniczącym Radzieckich Towarzystw Przyjaźni i Współpracy Kulturalnej z Zagranicą - Romanem Tukhanenem i wiceprzewodniczącą leningradzkiego T owarzystwa Przyj aźni Radziecko - Polskiej Marią Falkoczewą. SIERPIEŃ 2. 8. Do Poznania przybył członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej - Franciszek Waniołka. W towarzystwie sekretarza Komitetu Wojewódzkiego - Jerzego Gawrysiaka i przewodniczącego Prezydium Rady Narodowej m. Poznania - Jerzego Kusiaka, Franciszek Waniołka zwiedził zakłady przemysłu metalowego. 12. 8. W 23 rocznicę męczeńskiej śmierci członków poznańskiej podziemnej Polskiej Partii Robotniczej na terenie byłego obozu karnego w Żabikowie odbyły się uroczystości żałobne. 21. 8. 400 wybitnych naukowców z 23 państw wzięło udział w inauguracji pięciodniowego III Międzynarodowego Sympozjum Anestezjologicznego w sali Wielkiej Pałacu Kultury. Z okazji Sympozjum w Pałacu Kultury otwarto wystawę sprzętu medycznego. 22. 8. Konferencja naukowo-techniczna leśników pod egidą Stałej Komisji Rolnej Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej w "Domu Technika". Wzięli w niej udział przedstawiciele Bułgarii, Czechosłowacji, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Polski, Rumunii, Węgier i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. 24. 8. Działacze Wojewódzkiego Komitetu Frontu Jedności N arodu dokonali wyboru nowego przewodniczącego. Został nim inż. Edmund Rejek dyrektor Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych. 27. 8. Uroczysta akademia z okazji Święta Lotnictwa w Operze Poznańskiej. Wzięli w niej udział członek Biura Politycznego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski Marian Spychalski I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego - Jan Szydlak. 28. 8. W Państwowym Szpitalu Klinicznym przy ul. Polnej 33 prządka Helena Kujawinska z Turku powiła czworaczki: trzy dziewczynki i jednego chłopca. WRZESIEŃ 4. 9. W sali Malinowej Pałacu Działyńskich odbyła się akademia z okazji 125-lecia hotelu "Bazar". W związku z tą rocznicą w recepcji hotelu odsłonięto pamiątkową tablicę. Centralnym punktem inauguracji nowego roku szkolnego było odsłonięcie przez I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Jana SzydIaka, popiersia Stanisława Staszica przed Technikum Ekonomicznym jego imienia. Rozpoczęło się Międzynarodowe Sympozjum Geografów ze wszystkich uczelni i placówek naukowych w kraju z udziałem naukowców z Bułgarii, Kanady, Szwecji i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. 5. 9. Przybyły delegacje redaktorów naczelnych pism młodzieżowych bułgarskich, czechosłowackich, jugosłowiańskich, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, radzieckich, rumuńskich i węgierskich. 8. 9. Prapremiera dramatu Tadeusza Micińskiego W mrokach zlotego palacu, w reżyserii Marka Okopińskiego w Teatrze Polskim. Przybyła delegacja Radzieckiego Komitetu Weteranów Wojny. 9. 9. Na Starym Rynku odbył się wielki wiec dla uczczenia pamięci bojowników podziemnej Polskiej Partii Robotniczej poległych w walce z hitlerowskim okupantem. Przemawiał I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Jan Szydlak. Po wiecu na cmentarzu na wzgórzach b. Cytadeli odsłonięto pomnik ku czci bohaterów Polskiej Partii Robotniczej. W cokół pomnika wmurowano urny z prochami peperowców pomordowanych w obozie kaźni w Zabikowie. 12. 9. Otwarcie w "Arsenale" wystawy dzieł Bronisława Linkego. XXXVII Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego z udziałem 250 naukowców z całego kraju w "Domu Technika". Zmarł wybitny śpiewak operowy Józef Woliński, związany długoletnią pracą z Operą Poznańską. W Muzeum Instrumentów Muzycznych rozpoczął się III Międzynarodowy Konkurs Lutniczy im. Henryka Wieniawskiego. Na czele jury stanął prof. Tadeusz Wroński. Premiera w Teatrze N owym klasycznej tragedii Racine' a Berenika w reżyserii Jerzego Zegalskiego. Otwarcie XX Jesiennych Targów Krajowych. W pierwszym dniu zwiedził je wiceprezes Rady Ministrów Eugeniusz Szyr i ministrowie: przemysłu -lekkiego Eugeniusz Stawiński, handlu wewnętrznego - Edward Sznajder, przemysłu ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz. Zlot b. żołnierzy Armii "Poznań". Z tej okazji Szkole Podstawowej Nr 4 przy ul. Rawickiej nadano imię "Armii Poznań". 18. 9. Przybyła sześcioosobowa delegacja Stowarzyszenia Dziennikarzy Węgierskich z członkiem Komitetu Centralnego Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej, Laszlo Bakocem na czele. W Klubie Zakładów Przemysłu Metalowego "H. Cegielski" rozpoczęła się dwudniowa narada redaktorów prasy zakładowej. Rozpoczęły się obrady IX Zjazdu Polskich Historyków Medycyny w Pałacu Działyńskich. Zakończenie III Międzynarodowego Konkursu Lutniczego im. Henryka Wieniawskiego. I nagrody nie przyznano. Trzy drugie nagrody otrzymali Pfemysi Spidlen (Czechosłowacja), Antonio Capela (Portugalia) i Renato Scrollavezza (Włochy). Trzecią nagrodę zdobył Piotr Kubas (Polska). 29. 9. XIX Sesja Rady Narodowej m. Poznania poświęcona przygotowaniom do budowy Zespołu Osiedli Mieszkaniowych "Winogrady", obliczonego na 60 000 mieszkańców. 30. 9. Odsłonięcie pomnika Tadeusza Kościuszki u zbiegu ulic Świerczewskiego i Grunwaldzkiej dłuta Zofii Trzcińskiej - Kamińskiej. Odsłonięcia dokonał członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zj ednoczonej Partii Robotniczej, minister Obrony N arodowej Marian Spychalski. 13. 9. 15. 9. 16. 9. 17. 9. 22. 9. 24. 9. 25. 9. PAŹDZIERNIK 2. 10 W największej uczelni Poznania Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza odbyła się inauguracja roku akademickiego. 4.10. Plenarne posiedzenie Komitetu Wojewódzkiego Polskiej zjednoczonej Partii Robotniczej poświęcone pracy partyjnej na wsi. Wziął w nim udział członek Biura Politycznego Ryszard Strzelecki. 5.10. Otwarcie wystawy politycznej karykatury radzieckiej w Muzeum Narodowym. 7.10. 10. 10. 12. 10. 19.10. 20. 10. 21. 10. 23.10. 24.10. 26.10. Wydarzenia w Poznaniu w 1967 roku Przybyła delegacja naukowców Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu w Belgradzie: prof. dr Jadra Ferluga i prof. dr J ovanka Maximowicz. N a Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza' odbyła się sesja naukowa poświęcona rocznicy 50 Wielkiej Rewolucji Październikowej. Sejmowa Komisja Zdrowia zapoznała się z organizacją specjalistycznej służby zdrowia oraz bazą diagnostyczną miasta i województwa. Pobyt delegacji Komitetu Wojewódzkiego Socjalistycznej Partii Jedności z Cottbus z Gerhardem Schiitzern na czele. W "Arsenale" otwarto wystawę grafiki litewskiej. W Muzeum Historii Ruchu Robotniczego im. Marcina Kasprzaka otwarto wystawę Dni, które wstrząsnęły światem, poświęconą 50 rocznicy Rewolucji Październikowej 1917 r. Rozpoczęła się trzydniowa ogólnopolska konferencja na temat zaopatrzenia w wodę miast i wsi. Przybyła delegacja Komitetu Wojewódzkiego Komunistycznej Partii Czechosłowacji z Brna z Stefanem Vlasinem na czele. W "Domu Technika" trzydniowa ogólnopolska narada Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji oraz Stowarzyszenia Inżynierów i Mechaników Polskich na temat aktualnych problemów polskiego lotnictwa. W Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Edwarda Raczyńskiego otwarto wystawę pt. 1917-1967 - książka walcząca o wolność i socjalizm, związana tematycznie z 50 rocznicą Rewolucji Październikowej 1917 r. W Muzeum Archeologicznym w Pałacu Górków otwarto wystawę Grody słowiańskie w Meklemburgii. Przybyła delegacja Komitetu Centralnego Socjalistycznej Partii Jedności z Niemieckiej Republiki Demokratycznej z Horstem Dohlusem na czele. W Teatrze Polskim rozpoczął się Ogólnopolski Festiwal Teatrów Poezji. W sali kina "Bałtyk" publiczność poznańska spotkała się z delegacją filmowców radzieckich, na czele której stał znakomity aktor i reżyser Sergiusz Bondarczuk. W "Domu Technika" rozpoczęła się III Wielkopolska Konferencja Kulturalna. Przybyła delegacja miasta Plovdiv (Bułgaria) z Drava Volczerem na czele. LISTOPAD 1.11. Przybyła delegacja z Charkowa, z I sekretarzem Komitetu Miejskiego Komunistycznej' Partii Związku Radzieckiego w Charkowie - Iwanem Laboga. 2.11. Uroczysta akademia wojewódzka z okazji 50 rocznicy Rewolucji Październikowej 1917 r. w hali Nr 20 Międzynarodowych Targów Poznańskich. Premiera sztuki Leonida Leonowa Najazd w reżyserii Jerzego Zegalskiego w Teatrze Polskim. 3.11. XI Liceum Ogólnokształcące przy ul. Ściegiennego Nr 1 otrzymało imię Georgi Dymitrowa. 4.11. Ina uguracj a V Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego. Udział w nim zgłosiło 22 młodych skrzypków z siedmiu krajów. Na uroczystym koncercie inauguracyjnym obecni byli m. in.: kierownik Wydziału Kultury Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Wincenty Krasko, sekretarz Komitetu Wojewódzkiego - Czesław Kończal; otwarcia konkursu dokonała przewodnicząca Sekretariatu Międzynarodowych Konkursów im. Henryka Wieniawskiego wiceprzewodnicząca Prezydium Rady Narodowej Władysława Klawiter. Na czele jury Konkursu stanęła wybitna kompozytorka polski prof. Grażyna Bacewicz. 5.11. Otwarcie w "Arsenale" międzynarodowej wystawy ekslibrisów o tematyce muzycznej. W Operze Poznańskiej premierą opery Piotra Czajkowskiego Dama pikowa w reżyserii Stanisława Brejdyganda. Kierownictwo muzyczne Roberta Satanowskiego. 6.11. Przybyła delegacja Komitetu Wojewódzkiego Socjalistycznej Partii Jedności w Cottbus (Niemiecka Republika Demokratyczna). 7.11. Pobrano ziemię z b. Cytadeli dla 25 miast Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Urny z ziexiia przekazano przedstawicielowi konsulatu radzieckiego w Poznaniu. 10. 11. W " Domu Technika" rozpoczęło się siedmiodniowe posiedzenie Stałej Komisji Energetycznej Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Wzięły w nim udział delegacje Bułgarii, Czechosłowacji, Jugosławii, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Polski, Rumunii, Węgier i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. W inauguracyjnym posiedzeniu uczestniczyli wicepremier Piotr Jaroszewicz, minister energetyki Związku Socjali stycznych Republik Rad Piotr Naporożny, przedstawiciel Europejskiej Komisji Energetycznej Organizacji Narodów Zjednoczonych Van Rhyn. 11.11. Symbolicznego otwarcia nowych obiektów Poznańskich Fabryk Mebli przy ul. Jeleniogórskiej 1/5 dokonał minister Leśnictwa i Przemyślu Drzewnego - Roman Gesing. 12. 11. Premiera tragedii Juliusza Słowackiego Mazepa w reżyserii Wandy Laskowskiej w Teatrze Nowym. 16.11. Plenarne posiedzenie Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej poświęcone ocenie warunków socjalno-bytowych załóg wielkopolskich zakładów pracy z udziałem Członka Biura Politycznego Mariana Spychalskiego i sekretarza Centralnej Rady Związków Zawodowych Wiesława Kosa. 19.11. W auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza przewodnicząca jury prof. Grażyna Bacewicz ogłosiła wyniki V Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego, podczas którego wspaniały sukces odniosła polska wiolonistyka: laureatem I nagrody został Polak - Piotr Janowski. II nagrodę zdobył Michał Bezwierchnyj (Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich), III - Polka Kaja Danezowska. Dwie piąte nagrody przyznano Edwardowi Tatewosjanowi i Anatolij owi Mie1nikowowi (obaj Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich). Dwie VI zdobyli: Michał Grabarczyk (Polska) i Minczo Minczev (Bułgaria). Wręczenia nagród dokonał przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Poznania Jerzy Kusiak. 24.11. Koncert w ramach II Międzynarodowego Festiwalu Współczesnej Piosenki Estradowej Krajów Socjalizmu pn. Bulwary nasrych stolic w hali nr 20 Międzynarodowych Targów Poznańskich. 25.11. W Muzeum Rzemiosł Artystycznych w Zamku Przemysława otwarto wystawę porcelany i sreber rosyjskich. 29.11. W uroczystościach "Dnia Podchorążego" udział wziął wiceminister Obrony Narodowej, Główny Inspektor Szkolenia, generał broni Jerzy Bordziłowski. Święto zbiegło się z inauguracją nowego roku akademickiego w Wyższej Oficerskiej Szkole Wojsk Pancernych im. Stefana Czarnieckiego. GRUDZIEŃ 1.12. Francuski dyrygent Gerard Devos prowadził koncert symfoniczny orkiestry Filharmonii Poznańskiej w auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. W siedzibie Polskiego Towarzystwa Fotograficznego przy ul. Paderewskiego 7 rozpoczęły się dwudniowe obrady II Zjazdu Działaczy Amatorskiego Ruchu Fotograficznego Ziem Zachodnich i Północnych. "Pociągiem Przyjaźni" przybyła 150-osobowa grupa młodzieży ze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. W sali Wielkiej Pałacu Kultury uroczyste otwarcie XVI Zjazdu Przeciwgruźliczego z udziałem ok. (ID lekarzy z kraju oraz kilkudziesięciu lekarzy z zagranicy, m. in. z Anglii, Bułgarii. Czechosłowacji, Francji, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Niemieckiej Republiki Federalnej, Węgier, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, a także przedstawiciele Światowej Organizacji Zdrowia Organizacji Narodów Zjednoczonych. W XX-lecie Filharmonii Poznańskiej w auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza odbył się uroczysty koncert symfoniczny pod batutą Zdzisława Szostaka. Bawiąca w Poznaniu delegacja Komitetu Wojewódzkiego Socjalistycznej Partii Jedności z Cottbus (Niemiecka Republika Demokratyczna), której przewodniczył I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Albert Stief, w towarzystwie I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Jana Szydlaka, zwiedziła osiedle mieszkaniowe im. Karola Świerczewskiego oraz Wielkopolskie Zakłady Teletechniczne "Teletra" . W Operze Poznańskiej dwie premiery baletowe: Ognisty ptak Igora Strawińsk1ego i utworu napisanego specjalnie dla Opery Poznańskiej przez Jerzego Miliana Tempus Jazz. w choreografii Konrada Drzewieckiego. Przybyła delegacja aktywu polityczno-gospodarczego z Charkowa. W hali Nr 20 Międzynarodowych Targów Poznańskich odbyło się spotkanie aktywu wiejskiego Wielkopolski z I sekretarzem Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Władysławem Gomułką, poświęcone węzłowym zagadnieniom wielkopolskiego rolnictwa. 2.12. 5.12. 6.12. 8.12. 9.12. 14.12. 15.12. 16.12. Oddanie do eksploatacji nowego ujęcia wody dla Poznania. Na uroczystość przybył wiceminister Gospodarki Komunalnej Zdzisław Drozd. W sali Królewskiej Ratusza Poznańskiego otwarto wystawę p.n. Herb miasta Poznania. 17. 12. Na placu Mickiewicza odbyła się uroczysta przysięga żołnierzy nowego rocznika poborowych. Otwarto pierwsze poznańskie sztuczne lodowisko, któremu nadano nazwę Bogdanka. 19. 12. Uroczystości jubileuszowe z okazji 80-1ecia urodzin i 55-lecia pracy naukowej światowej sławy historyka prof. dra Kazimierza Tymienieckiego. 27.12. w 49 rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 odbyła się uroczysta akademia w auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. 30.12. Premiera Szalonej Julki Jana Augusta Kisielewskiego w reżyserii Izabeli Cywińskiej-Adamskiej w Teatrze Polskim. 31.12. Premiera opery Fra diavolo Daniela Fr. Aubera w Operze Poznańskiej w reżyserii Sławomira Zerdzickiego; kierownictwo muzyczne Roberta Satanowskiego. Anna Zabielska .....,> .... . ...... . i ..... .»«&» W dniu l maja 1969 r. mija pięćdziesiąt lat działalności Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu -I '" I "'ł :\ .1 ... '. . ..... ...