1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 I 10 I 11 [ 12 13 * 7 Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa przy Poznańskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Lądowego 1 Wodno-Inżynieryjnego 1958 237 l)]; 152 1,5 481 1,4 85 0,7 - 8 Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa " N owe Miasto" 1958 128 0,6 128 1,3 429 1,2 - - - 9 Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa przy Politechnice Poznańskiej 1958 116 0,5 116 1,2 339 1,0 - - - - 10 Międzyzakładowa Prac o w - nicza Spółdzielnia Mieszkaniowa 1958 56 0,2 48 0,5 190 0,6 8 0,1 - Ź ród ł o: Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego Oddział w Poznaniu Czesław Burdziński Tabela 3 PODZIAŁ CZŁONKÓW MIESZKAJĄCYCH WEDŁUG REJONÓW ADMINISTRACYJNYCH (Stan na dzień 30 VI 1967) Liczba Nr N azwa rejonu administra- Ulice osób zacYJnego członków mieszkują - cych I Administracja Grunwald Grunwaldzka Gwardii Ludowej Marcelińska Podsto U ńska Ułańska Wojskowa 440 1361 II Administracja Raszyn Pogodna Promienista Raszyńska Rynarzewska , Sciegiennego T aczanowskiego 1092 3698 III Administracja Łazarz Głogowska Hetmańska Łukaszewicza Rutkowskiego Załęże 421 1450 IV Administracja J eżyce G orczycze wskiego , Osiedle Swierczewskiego (III) . Polna Szpitalna 1104 3171 V Administracja USO Obornicka Słowiańska U rbanowska 228 798 Razem: 3285 10 478 Źródło: Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald" W domach spółdzielczych. Na dzień 30 czerwca 1967 r. Spółdzielnia liczyła 5346 członków, z których 3285 zamieszkiwało w budynkach spółdzielczych. Z kandydatów na członków przesunięto w 1967 r. 783 osoby, które zgromadziły potrzebny wkład mieszkaniowy. Przyjęto również nowych kandydatów i liczba ich na dzień 30 czerwca 1967 r. wynosiła 1428 osób. Z ogólnej liczby 21351 członków wszystkich spółdzielni mieszkaniowych typu lokatorskiego w Poznaniu, Spółdzielnia Mieszkaniowa " Grunwald" zrzeszała na dzień 31 grudnia 1966 r. 21,7/0 (Tabela 2). W mieszkaniach spółdzielczych zamieszkiwało 2561 członków, co stanowiło 25,8% wszystkich członków zamieszkałych Tabela 4 CZŁONKOWIE OCZEKUJĄCY NA MIESZKANIA (wg stanu na dzień 30 VI -1967 r.) Rok M-l M-2 M-3 M-4 M-5 M-6 przy - 17-20 m 2 24-30 m 2 33-38 m 2 42-48 m 2 51-57 m 2 59-65 m 2 Razem jęcia 1958 l 3 3 8 9 24 1959 l 8 5 2 16 i960 2 3 4 2 l 12 1961 7 12 8 17 3 49 1962 8 7 4 5 3 27 1963 23 74 83 150 51 8 389 1964 9 39 39 34 9 2 132 1965 l 4 l l l 8 1966 117 181 376 232 49 3 958 1967 9 53 258 87 26 13 446 Razem: 176 375 783 543 155 29 2061 Ź ród ł o: Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald" Tabela 5 STRUKTURA SOCJALNA CZŁONKÓW I KANDYDATÓW (wg stanu na 30 VI 1967 r.) Członkowie Kandydaci VVyszczególnienie W liczbach Struktura W liczbach Struktura bezwzględnych procentowa bezwzględnych procentowa Ogółem 5346 100,0 1428 100, O Pracownicy fizyczni 2247 42,2 633 44,5 Pracownicy umysłowi 2992 55,8 625 43,7 Młodzież studiująca 45 0,8 83 5,8 Inni 62 1,2 87 6,0 Ź ród ł o: Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej" Grunwald"w spółdzielniach mieszkaniowych w Poznaniu, a wraz z domownikami 8342 osoby, co stanowiło 24,3% ogółu mieszkańców wszystkich spółdzielni mieszkaniowych (Tabela 2). W 1967 r. wśród 2061 członków oczekujących na mieszkania największą grupę stanowili członkowie, których rodziny składały się z trzech osób i grupa ta wynosiła 38% oczekujących (Tabela 4). Drugą grupę stanowili członkowie oczekujący na mieszkania typu M-4 o powierzchni użytkowej 42-48 m 2 . Grupa ta stanowiła 543 członków (26,4%). Najmniejszą grupę stanowili członkowie posiadający rodziny wieloosobowe (1,5%). Rozpatrując stan liczebny członków według okresu oczekiwania na mieszkanie należy stwierdzić, że znaj dowały się tam osoby, które są członkami od r. 1958. Wśród członków przyjętych do spółdzielni przed 1963 r., Czesław Burdziński Tabela 6 ROZWÓJ INWESTYCJI SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ" G RUNW ALD" W LATACH 1960-1967 Oddano budynków do użytku powierz- przeciętna przeciętna Rok chnia powierz- powierzliczba kubatura użytkowa liczba chnia liczba chnia 3 w m mieszkań mieszkań l miesz- izb jednej 2 kania izby w m Razem: 66 643 534 132 951 3121 42,2 8929 14,7 1960 7 86 275 16 606 315 52,7 932 17,8 1961 7 57 347 10 870 226 48,1 645 16,9 1962 7 72 502 14 138 301 47,0 888 15,9 1963 6 42 625 8 833 189 46,7 498 17,7 1964 4 39 505 9 178 240 38,2 606 15,1 1965* 20 182 680 41405 857 48,3 2278 18,2 1966 13 102 626 17 298 624 27,7 1899 9,1 1967** 2 59 974 14 623 369 39,6 1183 12,4 * Spółdzielnia przejęła od innych spółdzielni, które się do niej przyłączyły, 12 budynków mieszkalnych o 466 mieszkaniach (1222 izb). Powierzchnia użytkowa budynków wynosiła 24 089 m 2 ** Stan na dzień 30 VI 1967 r. Ź ród ł o: Archiwum Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald"a nie posiadających jeszcze mieszkań spółdzielczych, znajdowało się 128 osób (6,2%). Ten stan rzeczy nie został spowodowany złą wolą lub nieumiejętną polityką przydziału mieszkań, lecz wynikało to z faktu, że członkowie ci wyrazili chęć zamieszkania w budynkach przy ul. Powstańców Wielkopolskich; z przyczyn od Spółdzielni niezależnych budowa rozpoczęła się tam dopiero w r. 1967. W wyniku zrealizowanych inwestycji w r. 1967 otrzymało mieszkania na osiedlu USO (Urbanowska-Słowiańska-Obornicka) 346 członków ze stażem czteroletnim i wyższym. Kandydaci na członków spółdzielni zgłosili zapotrzebowania i zostali w większości wstępnie zakwalifikowani na mieszkania typu M -3 i M -4, co łącznie wynosi 56, l % ogółu. Mówiąc o strukturze socjalnej członków (Tabela 5) należy stwierdzić, że na ogólną liczbę 5346 członków pracownicy fizyczni stanowią 42,2%, pracownicy umysłowi 55,8%. Najmniejszą grupę stanowi młodzież ucząca się lub studiująca. Nieco inaczej kształtowała się struktura socjalna wśród kandydatów na członków. Występuje tu zrównanie struktury pracowników umysłowych i pracowników fizycznych - członków Spółdzielni. Ta ostatnia grupa liczyła na dzień 30 czerwca 1967 r. 633 osoby, pracownicy umysłowi liczyli 625 osób, a pozostali 170 osób. W domach spółdzielni "Grunwald" według stanu na 31 grudnia 1968 r. zamieszkiwało ok. 25 % osób spośród wszystkich osób zamieszkałych w domach spółdzielni mieszkaniowych typu lokatorskiego w Poznaniu. Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania wynosiła 43,0 m 2 , a izby 15,3 m 2 . W mieszkaniu spółdzielczym zamieszkiwały przeciętnie 4 osoby, zagęszczenie na jedną izbę wynosiłomieszkaniowa Grunwald Tabela 7 BUDYNKI Z ZAKUPU W PREZYDIUM RADY NARODOWEJ MIASTA POZNANIA Liczba Przeciętna powierzPowierz- chnia 2 w m Kubatura Rok chnia budynków użytkowa budynków mieszkań izb mieszka- 2 2 izby w m w m nia 1964 l 60 156 2 491 40,8 15,5 9 664 1965 5 240 612 9 560 39,8 15,4 39 731 1966 9 473 1463 18 999 40,2 12,9 75 175 1967* 5,5 395 1265 15 520 39,3 12,2 61695 Razem: 20,5 1168 3496 46 570 39,9 13,3 186 265 Ż ród lo: Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald" Stan na 30 IX 1967 r. 1,2 osoby. W Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald" na jedną osobę przypadało 9,6 m 2 powierzchni mieszkalnej; była ona wyższa od przeciętnej spółdzielczej w Poznaniu o 0,3 m 2 na osobę (Tabela 11). BUDOWNICTWO Lata 1957-1958 w Spółdzielni poświęcono na organizację służb inwestycyjnych, załatwienie lokalizacji pod zabudowę i przygotowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej. W tym okresie powstały projekty pierwszych budynków mieszkalnych. Architekci: Bogdan Cybulski, Józef Iwiański i Stefan Słoński z poznańskiego Przedsiębiorstwa Proj ektowania Budownictwa Miejskiego "Miastoproj ekt" 2aprojektowali architektonicznie osiedle o powierzchni 2,41 ha zwane Rondem w rejonie ulic Grunwaldzkiej - Marcelińskiej - Wojskowej . Na osiedlu tym zbudowano 10 budynków mieszkalnych o 328 mieszkaniach. Budowę osiedla rozpoczęto już w 1958 r. W tym samym czasie według projektu architektów Jana Klimaszewskiego i Władysława Mieszkowskiego z warszawskiego Przedsiębiorstwa Projektowania Budownictwa Miejskiego "Miastoprojekt" rozpoczęto drugą spółdzielczą inwestycję - budynek przy ulicy Gwardii Ludowej nr 36/38 składający się z 70 mieszkań o 212 izbach. Budynek ten został oddany do eksploatacji w r. 1960. Koszt podstawowy l m 2 powierzchni mieszkalnej wyniósł 2184 zł. O sprężystej działalności Zarządu Spółdzielni świadczy fakt, że już w 1958 r. przerobiono 14 235 tys. zł. Nakłady na inwestycje z roku na rok wzrastały. W 1960 r. wynosiły 33 043 tys. zł, a w r. 1962 - 40 967 tys. zł, w roku 1965 nastąpił gwałtownie spadek nakładów do 26 350 tys. zł, wywołany trudnościami w usunięciu użytkowników z terenu budowy i wprowadzeniem do planu inwestycyjnego budowy osiedla USO oraz budowy przy ulicy Powstańców Wielkopolskich. Nakłady na budownictwo w r. 1967 wynosiły 38 min zł. Do największych zwartych inwestycji zaliczyć należy osiedle Raszyn, usytuowane na obszarze 4,35 ha w granicach ulic Brzeźnickiej; Promienistej, Kałuszyńskiej, Raszyńskiej, Pogodnej i Rynarzewskiej. Osiedle zaprojektowali architekci z po Czeslaw Burdziński Tabela 8 KOSZTY BUDOWY JEDNEGO m 2 POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ W ZŁOTYCH Koszty: Lp. Osiedle podstawowe towarzyszące całkowite l Gwardii Ludowej 2184 210 2394 2 Polna 14 2112 331 2443 3 Raszyn I 2312 658 2970 4 Raszyn II 1957 643 2600 5 Rondo 2441 572 3013 6 Szpitalna 2327 382 2759 7 Ułańska 2622 383 3005 8 Załęże 2102 401 2503 Koszty przeciętne 2257 460 2711 Źródło: Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej ,.Grunwald'* znańskiego Przedsiębiorstwa Projektowania Budownictwa Miejskiego "Miastoprojekt": Bogdan Celichowski, Tadeusz Gałecki, Wojciech Kasprzycki, Tadeusz Płończak i Włodzimierz Wojciechowski. W latach 1957-1960 Spółdzielnia prowadziła inwestycje w ramach powiernictwa Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych, organizując wtedy służbę inwestycyjną, która od 1961 r. zaczęła stopniowo przejmować wszystkie sprawy inwestycyjne jak: przygotowanie inwestycji, kontrola i nadzór inwestorski, rozliczanie itp. Część prac inwestycyjnych Spółdzielnia przekazała w 1965 r. do Zakładu Usług Inwestycyjnych w Poznaniu, powierzając mu nadzór nad inwestycją mieszkaniową osiedla USO i budynków przy ulicy Powstańców Wielkopolskich. Tabela 9 KOSZTY EKSPLOATACJI PODSTAWOWEJ POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ W ZŁOTYCH NA l m 2 Tytuł Koszty Lata 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967* Średnia roczna powierzchni użytkowej 2 24 320 33 114 50 475 56 634 94 660 116 964 144 314 w m Ogółem koszty 59,23 72, 10 74,30 75,14 75,65 73,41 71,01 Koszty działalności podstawowej 22,69 28,40 29,07 29,04 30,39 29,53 29,36 Spłata kredytów inwestycyjnych 36,54 43,70 45,23 46, 10 45,26 43,88 41,65 Plan na 1967 r. Źródło: Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald" Tabela 10 Data Liczba PowierzNazwa osiedla lub zespołu chnia Lp. budynków rozpo- zakoń- budyn- mie- użyt - częcia czenia ków szkań izb kowa budowy budowy 2 w m l Osiedle Rondo 1958 1965 10 325 867 18 155 2 ul. Gwardii Ludowej nr 26/28 1957 1960 l 70 212 4 549 3 Osiedle Raszyn I 1959 1963 12 504 1485 25 823 4 ul. Szpitalna nr od 2-14 1960 1962 2 104 310 5155 5 ul. U łańska nr 16 1959 1961 l 25 63 1309 6 Osiedle Raszyn II 1963 1966 5 291 731 11 343 7 ul. Polna nr 14 i 20/24 1964 1966 2 67 154 2 790 8 ul. Załęże nr 6/8 1964 1965 l 40 135 l 694 9 Osiedle Świerczewskiego III 1966 6 345 1080 13 581 10 Osiedle USO 1966 l 228 566 9 161 Źródło: Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald' Osiedle USO zaprojektowane zostało przez architektów z Zakładu Projektowania i Usług Inwestycyjnych "In w esto projekt" przy Centralnym Związku Spółdzielni Mieszkaniowych: Elizę Garnczarczyk i Piotra Krzysztopę, w trójkącie ulic U rbanowskiej, Słowiańskiej i nowo zaprojektowanej Obornickiej. Powierzchnia terenu wynosi 4,8 ha, na którym stanie sześć budynków pięciokondygnacyjnych i trzy budynki jedenastokondygnacyjne. Przewiduje się, że w 1027 mieszkaniach na osiedlu USO zamieszka ok. 3150 osób. Zbudowany zostanie pawilon usługowo-handlowy, a także traf os tac ja, kotłownia i warsztaty osiedlowe. Wartość inwestycji wyniesie około 96 min zł. Na uwagę zasługuje stały wzrost efektów inwestycyjnych spółdzielni (z wyjątkiem lat 1963 i 1964). Duży przyrost mieszkań w 1965 r. powstał w wyniku przejęcia od przyłączonych spółdzielni mieszkaniowych 466 mieszkań o 1222 izbach oraz zakupu od Prezydium Rady Narodowej w Poznaniu 240 mieszkań o 612 izbach (Tabela 7). Od l stycznia do 30 czerwca 1967 r. w wyniku działalności inwestycyjnej zasoby spółdzielcze powiększyły się o dalsze 369 mieszkań o 1183 izbach (Tabela 6). Analizując wielkość mieszkań należy stwierdzić, że od 1961 r. następuje stały spadek powierzchni mieszkań i izb mieszkalnych (Tabela 6). Spowodowane to zostało prowadzoną polityką budowlaną, która zakładała oddawanie jak największej liczby mieszkań dla ludzi znajdujących się w trudnych warunkach mieszkaniowych. W 1965 r. przeciętna powierzchnia izby w Spółdzielni wzrosła, ale zostało to wywołane przejęciem gotowych zasobów mieszkaniowych wybudowanych wcześni ej, od spółdzielni przyłączonych. W tym samym okresie w budynkach oddanych do użytku przez Prezydium Rady Narodowej przeciętna powierzchnia mieszkania wynosiła 39,8 m 2 , a izby 15,4 m 2 (Tabela 7). W budynkach oddawanych przez Spółdzielnię powierzchnia mieszkaniowa wynosiła 38,6 m\ a izby 15,1 m 2 . Czesław Burdziński ZASOBY MIESZKANIOWE SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWYCH W POZNANIU (wg stanu na 31 XII 1966 r.) Struk - tura Lp. N azwa spółdzielni Siedziba Budynk procentowa Ogółem S. M. 100, O l Poznańska Spółdzielnia Mieszkaniowa ul. Śniadeckich 23 2 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Grunwald" ul. Grunwaldzka 29c 3 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Osiedle Młodych" ul. Wyspiańskiego 15a 4 Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa przy Zakładach Przemysłu Metalowego "H. Cegielski" ul. Dzierżyńskiego 229 5 Kolejowa Spółdzielnia Mieszkaniowa ul. Hibnera 3a 6 Międzyzakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa "Domy Spółdzielcze" ul. Strzelecka 17 7 Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa przy Poznańskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Lądowego 1 Wodno- Inżynieryjnego ul. Stary Rynek 77 8 Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa "N owe Miasto" ul. Marchlewskiego 22a 9 Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa przy Politechnice Poznańskiej ul. Rocha 4a 10 Międzyzakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa ul. Świerczewskiego 69 64,7 13,6 5,2 8,2 4,3 1,6 0,8 0,8 0,8 13 ( 100,0 I Ogółem S. B. M. 11 Spółdzielnia Budowlano- Mieszkaniowa "Blok" ul. Samuela Engla 30a 12 Spółdzielnia Budowlano- Mieszkaniowa "Przyszłość" ul. Dąbrowskiego 97 92,3 7,7 Ź ród ł o: Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego Oddział w Poznaniu. Mieszkanial 000l 750 Wszystkie domy zbudowane przez spółdzielnie, jak i z zakupu, posiadają instalację elektryczną, wodociągową, kanalizacyjną, gazową i centralnego ogrzewania, część budynków posiada również dopływ ciepłej wody. Większość mieszkań spół Tabela 11 Strok - S trok- Powierzch - Przeciętna Liczba osób Powierzch - nia Powierzch - powierzchnia przypada - nia tura tura Izby użytkowa nia jących na mieszkalna procen - procen - mieszkalna miesz- l mieszka- w m 2 na l towa towa mieszkań izby kania nie osobę 100, O 29 460 100, O 479 512 319 053 47,7 16,3 3,4 9,3 31,3 10 185 34,6 183 065 121 688 58,2 18,0 3,9 10,0 27,4 7 746 26,3 118 318 80 254 43,0 15,3 3,9 9,6 9,9 2 641 9,0 41 155 26 241 41,2 15,6 3,3 8,0 17,4 5 076 17,2 73 649 50 794 42,1 14,5 3,3 8,9 7,0 1930 6,6 32 324 20 676 45,7 16,7 3,6 8,0 2,5 674 2,3 10 866 7 056 42,4 16,1 3,2 8,5 1.3 397 1,3 6 646 4 164 43,2 16,7 3)]; 8,7 1,3 343 1,2 5 783 3 644 44,5 16,9 3,3 8,5 1,2 312 1,1 5 326 2 864 47,9 17,1 3,1 8,4 0,5 156 0,4 2 370 l 672 49,4 15,2 3,9 8,8 100,0 793 100,0 I 14 023 I 10 030 48,0 17,7 2,6 13,1 84,9 669 84,3 11 576 8 359 46,7 17,3 2,7 12,4 15,1 124 15,7 2447 l 671 55,6 19,7 2,2 17,6dzielczych posiada przedpokoje i kuchnie wyposażone w podstawowe komplety mebli wbudowanych, jak szafy i pawlacze. Naczelnym zadaniem w procesie inwestycyjnym budownictwa mieszkaniowego Czesław Burdzińskiod 1961 r. stało się obniżenie kosztów jednostkowych budownictwa n. Wykonawcami spółdzielczych obiektów mieszkaniowych były: załogi Spółdzielczego Przedsiębiorstwa Budowlanego, Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego Nr 2 oraz Poznańskich Przedsiębiorstw Budownictwa nr 2, 3 i 4. Uzyskano pomyślne wyniki. Potanienie budownictwa nastąpiło głównie przez lepsze rozwiązania konstrukcyjne i funkcjonalne, stosowanie tańszych materiałów budowlanych, budowanie wyższych budynków (Tabela 8). Dla miasta Poznania wyznaczony został wskaźnik kosztu bezpośredniego za l m 2 na 2472 zł powierzchni użytkowej. Koszt ten nie został przekroczony, a nawet poważnie obniżony - jak to miało miejsce na osiedlu Raszyn II (o 514 zł na 1m 2 powierzchni użytkowej) 12. W latach 1966-1970 dla budownictwa spółdzielczego w Poznaniu określono nakłady na koszty podstawowe za l m 2 powierzchni użytkowej na poziomie 1910 zł i na nakłady towarzyszące w wysokości 590 zł, łącznie 2500 zł l3 . Troska o spółdzielców w zbudowanych osiedlach mieszkaniowych wyraża się w wyposażaniu osiedli i wolno stojących domów w sieć usługowo-handlową, warsztaty usługowe, lokale świetlicowe i inne. Przykładem tego jest wybudowanie przez Spółdzielnię m. in. 4 lokali gastronomicznych, 33 lokali handlowych, 15 punktów usługowych, 3 świetlic i 125 garaży. Łączna powierzchnia użytkowa tych lokali wynosi 9726 m 2 . N a osiedlu Raszyn wybudowano 8 lokali handlowych, 6 punktów usługowych, l klub i 44 garaże o łącznej powierzchni użytkowej 2359 m 2 . Lokale usługowe Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald", przeznaczone na usługi podstawowe, budowane były z własnych środków Spółdzielni. Od użytkowników Spółdzielnia pobiera czynsz stanowiący pokrycie kosztów gospodarki zasobami mieszkaniowymi oraz spłatę kredytów i innych zobowiązań zaciągniętych przez Spółdzielnię u. W Poznaniu Spółdzielnie Mieszkaniowe odnajmowały przedsiębiorstwom handlowym na dzień 31 grudnia 1966 r. ponad 150 różnych lokali handlowych i usługowych o ogólnej powierzchni 20 560 m 2 , z czego ponad 30% przypadało na Spółdzielnię Mieszkaniową" Grunwald". GOSPODARKA ZASOBAMI MIESZKANIOWYMI Celem najlepszego zachowania substancji mieszkaniowej Spółdzielnia prowadzi prawidłową gospodarkę zasobami mieszkaniowymi, która obejmuje zarządzanie i gospodarowanie zasobami, bieżącą eksploatację budynków, konserwacje itp. W Spółdzielni o warunkach mieszkaniowych decyduje nie tylko samo mieszkanie, lecz bliższe a nawet dalsze otoczenie, porządek, czystość i estetyka klatek schodowych, miejsc wspólnego przebywania, placów zabaw dla dzieci itp. Zgodnie z obowiązującą w spółdzielniach zasadą rozrachunku gospodarczego całość kosztów związanych z prowadzeniem działalności spółdzielni w okresie obrachunkowym obciąża użytkowników zajmujących lokale mieszkalne lub użytu U stawa K dmia 14 VII 1%1 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach. "Dziennik U staw" Nr 32 poz. 159. Rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej z 26 I 1%2 r. w sprawie zmian niektórych praw do gruntu na prawo wieczystego użytkowania. "Dziennik U staw" Nr 15 poz. 57. 12 Uchwala nr 393 Rady Ministrów z dnia 10 XI 1%3 r. oraz Zarządzenie nr 97 Ministra Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. ls U chwała Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów nr 307 z 30 XI 1%5 r. " Zarządzenie nr 118 ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z 15 VI 1964 r. w sprawie wskaźników wykorzystania terenów zainwestowania miejskiego, Dziennik Budowniotwa N,r 14 poz. 40. Dom Spółdzielni Mieszkaniowe] "Grunwald" przy ulicy Gwardii Ludowe] 36138 «Osiedle Raszyn w budowiemieszkaniowa Grunwald Czesław Burdzińskikowe w domach spółdzielczych. Powszechnie przyjętym miernikiem wysokości kosztów eksploatacji jest wysokość kosztu obciążającego jednostkę rozliczeniową (1 m 2 powierzchni użytkowej lokali) w stosunku rocznym. Celem usprawnienia gospodarki zasobami mieszkaniowymi Spółdzielnia wszystkie zasoby podzieliła na pięć rejonów administracyjnych (Tabela 3). W osiedlach działają Rady Osiedlowe, spośród których na czoło wysuwa się najbardziej prężna i aktywna Rada Osiedla Łazarz. Rady te oprócz przeglądów zasobów mieszkaniowych zajmują się organizacją czynów społecznych wywierających wpływ na wysokość kosztów eksploatacji oraz na upiększenie i lepsze wyposażenie osiedla w niezbędne dla mieszkańców urządzenia. Analizując kształtowanie się kosztów eksploatacji należy stwierdzić, że koszty te od r. 1962 kształtują się w zasadzie na tym samym poziomie, a występujące odchylenia są minimalne. Większe odchylenia uwidaczniają się z tytułu spłat kredytów inwestycyjnych (Tabela 9). Do działalności pomocniczej prowadzonej przez Spółdzielnię należy zaliczyć: prowadzenie kotłowni centralnego ogrzewania, warsztatów remontowo-budowlanych oraz eksploatacji dźwigów osobowych. Przy Spółdzielni istnieje zakład sieci cieplnych, który zatrudnia 43 pracowników. Koszty centralnego ogrzewania uzależnione są w dużym stopniu od długości sezonu opałowego, przeciętnej temperatury zewnętrznej, kosztów transportu opału itp. Koszty centralnego ogrzewania w latach 1960-1967 kształtowały się od 23,50 zł do 41,97 zł za l m 2 powierzchni ogrzewanej. W 1967 r. powierzchnia użytkowa ogrzewana z kotłowni własnych spółdzielni wynosiła 116 276 m 2 . Z kotłowni własnych z dostawy cieplnej wody korzystały lokale o powierzchni 3378 m 2 , a z kotłowni obcych 16 698 m 2 . W celu należytego utrzymania stanu technicznego zasobów mieszkaniowych utworzono zakład remontowo-budowlany, który również wykonywał roboty inwestycyjne systemem gospodarczym (mała architektura, drogi, elewacje itp.). W 1964 r zakład przerobił 2097 tys. zł, w 1965 r. 2516,6 tys. zł, a w 1966 r. zanotowano dalszy wzrost kosztów przerobu, które wyniosły 2970 tys. zł. Licznych pracowników zatrudnionych w okresie lata w zakładzie remontowo-budowlanym zatrudnia się w zimie w zakładzie sieci cieplnych jako palaczy, i w ten sposób Spółdzielni udało się częściowo wyeliminować tzw. pracowników sezonowych. Spółdzielnia zajmuje się również prowadzeniem eksploatacji dźwigów w budynkach wysokich. Ogółem w gospodarce zasobami mieszkaniowymi zatrudnionych było 81 pracowników. Wartość wszystkich środków trwałych Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald" na dzień 31 listopada 1966 r. wynosiła 342 606 tys. zł, z czego budynków mieszkalnych - 321943 tys. zł... STRUKTURA ORGANIZACYJNA Spółdzielnią kieruje Zarząd w trzyosobowym składzie. W ramach Zarządu dokonano następującego podziału pracy: I. Przewodniczący Zarządu a jednocześnie kierownik Spółdzielni zajmuje się zagadnieniami inwestycji i ogólnymi, a równocześnie nadzoruje komórki organizacyjne: a. Dział inwestycji, b. Dział rachunkowości, c Inspektorat kontroli wewnętrznej, d. Biuro radcy prawnegomieszkaniowa Grunwald II. Zastępca przewodniczącego Zarządu i zastępca kierownika do spraw eksploatacji zajmuje się zagadnieniami eksploatacji zasobów i technicznymi, a równocześnie nadzoruje komórki organizacyjne: a. Dział administracji zasobów, b. Zakład sieci cieplnych, c Zakład remontowo-budowlany, d. Sekcję transportu. III. Zastępca przewodniczącego zarządu i zastępca kierownika do spraw członkowsko-samorządowych zajmuje się zagadnieniami członkowskimi, przydziałów mieszkań oraz organizacyjno-samorządowymi, a równocześnie nadzoruje: a. Dział członkowsko-mieszkaniowy i b. Dział organizacji, samorządu i administracji gospodarczej. Spółdzielnia zatrudnia ogółem 161 pracowników, z czego 99 stanowią pracownicy fizyczni, pozostali to pracownicy umysłowi. Spośród pracowników fizycznych w zakładzie konserwacyjno-remontowym zatrudnionych było 40 osób, w zakładzie sieci cieplnej 21, a w administracji zasobami 29 osób. DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNO-WYCHOWAWCZA Działalność społeczno-wychowawcza obok gospodarczej jest podstawową dziedziną działania Spółdzielni. Zgodnie z U stawą ciąży na niej obowiązek zaspokojenia oprócz potrzeb mieszkaniowych i gospodarczych również potrzeb kulturalnych osób zamieszkałych we wspólnym osiedlu lub w jednym budynku 15. Istotny rozwój działalności społeczno-wychowawczej w spółdzielni nastąpił w lalach 1963-1966. Świadczy o tym powstanie i żywa działalność klubów-świetlic w osiedlach Raszyn i Rondo, a od r. 1967 - w klubie młodzieżowym pod nazwą Chata Pirata przy ul. Gwardii Ludowej. Większość prac z dziedziny społeczno-wychowawczej prowadzona była w ramach czynów społecznych przez mieszkańców osiedli oraz w ramach współpracy z instytucjami, zakładami pracy, szkołami podstawowymi, liceum pedagogicznym, Pałacem Kultury itp. Klub raszyński ze względu na swe centralne położenie w osiedlu prowadził ożywioną działalność, szczególnie wśród dzieci i młodzieży. Do ciekawych form zajęć zaliczyć należy organizowanie wieczorów bajek i baśni, rozwijanie i kierowanie samorządowymi grupami młodzieżowymi i dziecięcymi tzw. grupami podwórkowymi, prowadzenie kółek zainteresowań: filatelistycznego. pod opieką Polskiego Związku Filatelistycznego, pomocy naukowej w odrabianiu lekcji, organizowanie koncertów umuzykalniających przez Filharmonię Poznańską itp. Odbywały się spotkania i koncerty, na które zapraszani byli artyści oraz literaci. "Grupy podwórkowe" roztaczały opiekę nad małymi dziećmi na placach zabaw, pomagały w utrzymaniu czystości osiedli, kolportowały afisze i ogłoszenia o imprezach i zabawach organizowanych dla spółdzielców. Grupy te pomagały również emerytom i starcom. Na szczególną uwagę zasługuje praca kulturalno-wychowawcza prowadzona przez Józefa Onoszko w kolonii przy ulicy Gwardii Ludowej 36/38. W porozumieniu z Radą Kolonijną i przy entuzjastycznej pomocy dzieci adaptował on nie wykorzystaną suszarnię o powierzchni ok. 35 m 2 na świetlicę nazwaną przez dzieci Chatą Pirata. Skupiała się tam 40-osobowa grupa dzieci w wieku od 6 do 14 lat. Obok różnorodnych imprez kameralnych organizowane były przez opie II Artykuł 134 Uchwały z 17 II 1961 r. O spółdzielniach i ich związkach. "Dziennik U staw" nr 12 poz. 61. l Czesław Burdzińskikuna wycieczki krajoznawcze, do zakładów pracy oraz na ciekawsze imprezy ogólnomiej skie. Aktyvma działalność przejawiała Rada Spółdzielni, która "nadzoruje i kontroluje działalność Zarządu oraz czuwa nad właściwym wykonaniem przez Spółdzielnię jej zadań statutowych" 16. W tym celu Rada Spółdzielni wyłoniła ze swego grona cztery komisje problemowe tj.: inwestycyjną, rewizyjną, gospodarki zasobami mieszkaniowymi i samorządowo-społeczną. Członkowie Rad y 17 przejawiają ogromny wysiłek w pracy społecznej i wykazują dużo poświęcenia dla dobra spółdzielni, przez co zabezpieczają prawidłową działalność i dalszy jej rozwój. »Tamże, art. 40 l i art. 41. " Wg stanu na dzień 30 IX 1967 Radą Spółdzielni kierowali: przewodniczący - Stefan Niwiński, zastępca - Tadeusz Modrzewski, sekretarz - Zenon Meissner. Przewodniczący Komisji: Bronisław Rzepecki, Wacław Cybulski, Marian Wróbel, Edmund Szymankiewicz.