ZBIGNIEW NOWOSAD 1 ZBIGNIEW OSIŃSKI
TEATR POPULARNY IM. WOJCIECHA BOGUSŁAWSKIEGO W POZNANIU
JEDNYM z interesujących, ale mało znanych epizodów w dziejach, teatrów poznańskich międzywojennego dwudziestolecia była zaledwie trzymiesięczna działalność Teatru Popularnego im. Wojciecha Bogusławskiego. Pisanie o tym teatrze jest o tyle kłopotliwe, że ówczesna prasa poznańska kwitowała jego istnienie jedynie komunikatami lub krótkimi notatkami. Od czasu do czasu zamieszczano recenzje z kolejnych przedstawień, podpisywane nazwiskiem najbardziej znanych krytyków teatralnych Poznania: Jerzego' KoDera, Tadeusza Kraszewskiego i Stefana Papee. By uratować przed zupełnym zapomnieniem ślady działalności tej z wielu względów ciekawej placówki kultury polskiej w naszym mieście, pozostało nam zatem sięgnięcie do mocno zdziesiątkowanych zbiorów prywatnych. Teatr Popularny im. Wojciecha Bogusławskiego dysponował sceną w Domu Rzemieślniczym przy ul. Ratajczaka. Jerzy Koller, informując o powstaniu czwartej wówczas w Poznaniu placówki teatralnej, notuje: "Olbrzymia sala (około 1200 miejsc) oraz scena zostały gruntownie przebudowane, tak że odpowiadać będą najnowszym wymogom, stawianym dziś teatrom za granicą" '. Fakt kierowania teatrem przez jedną z najwybitniejszych osobistości sceny polskiej, Wandę Siemaszkową, nadawał imprezie wagi specjalnej. Konkluzja sprawozdania jednego z czołowych dzienników poznańskich, mówiąca, że: "Pozyskanie artystki tej miary dla naszej placówki zapewnia Teatrowi Popularnemu fachowe i na wieloletnim doświadczeniu oparte kierownictwo"2, dobrze oddaje klimat optymizmu, który panował w chwili zakładania teatru. W szesnastooisobowym zespole znajdowali się młodzi, wówczas początkujący, a dziś znani aktorzy scen polskich, jak Irena Ładosiówna, Elżbieta Wieczorkowska, Tadeusz Kondradt, Józef Tylczyński. Bodaj z "proroczym" wyczuciem pisał recenzent "Ilustracji Polskiej": "Zespół złożony jest przede wszystkim z młodych, pełnych zamiłowania do pracy na polu popularyzowania sztuki artystów. Nie ma w nim gwiazd już rozbłysłych, ale zapowiada się szeregiem prawdziwych talentów"3. Plany artystyczne teatru, służącego "szerokim warstwom społeczeństwa", uwzględniały dzieła klasyczne (polskich i obcych autorów), tzw. "repertuar muzyczno-śpiewny" (wodewile, operetki) oraz gościnne występy najwybitniejszych aktorów scen warszawskich 4 . Dyrekcja weszła przy tym w stały kontakt z organizacjami
1 J. K. [oller] Nowa placówka kulturalno-oświatowa w Poznaniu. Teatr Popularny pod dyrekcją Wandy Siemaszkowej. "Nowy Kurjer" (dawn. "Postęp") 101) nr 220, s. 7. J Teatr Popularny. "Nowy Kurier". 191) nr 253, s. 11. Natomiast sprawozdawca "Ilustracji Polskiej" notuje: "Wysoki poziom artystyczny gwarantuje osoba kierowniczki teatru. Jest nią dobrze znana w Polsce ze swej artystycznej działalności, znakomita tragiczka, Wanda Siemaszkową". Otwarcie Teatru Popularnego w Poznaniu. Nowy sezon Teatru Miejskiego w Bydgoszczy. "Ilustracja Polska". 1930 nr 7, s. 23. 3 Ibidem.
4 Mówiło się o występach Malickiej, Sawana, Junoszy-Stępowskiego, Węgierki, Jerzego Leszczyńskiego, a w operetce "sławnej primadonny" Meli Grabowskiej. Planów w tym 
Zbigniew Nowosad, Zbigniew Osińskii stowarzyszeniami społecznymi, które zakupywały dla swych członków całe spektakle. Doceniając rangą wydarzenia "Nowy Kurier" stwierdzał nazajutrz po oficjalnym uruchomieniu sceny: "Otwarcie w naszym mieście Teatru Popularnego jest wydarzeniem społecznym wielkiego znaczenia, jest to nowy, wielki krok na drodze ku podniesieniu mas szerokich na wyższe, duchowe poziomy"s. Uroczyste otwarcie Teatru Popularnego odbyło się w piątek 31 października 1930 roku. Bo 26 grudnia zespół dał 58 przedstawień, w tym sześć premier. Na inauguracyjne przedstawienie" wybrano dramat Stefana Żer o m s k i e g o Ponad śnieg e . Wybór sztuki 'był manifestacją stanowiska ideowego zespołu, a także deklaracją Wandy Siemaszkowej, która nawiązywała w ten sposób do doświadczeń "Reduty"7.
Po pierwszym akcie zgotowano dyrektorce teatru serdeczną owację. W imieniu zespołu przemawiał Józef Tylczyński. Po krótkim podziękowaniu Siemaszkowej odczytano szereg telegramów gratulacyjnych, m. in. od Tadeusza Czapeiskiego, Stefana J aracza i Juliusza Osterwy. Dzięki przejrzystej kompozycji przedstawienia i precyzyjnej pracy reżyserskiej Siemaszkowej problematyka dramatu Żeromskiego ukazała się "w całym realizmie i w całej prawdzie" . Wyeksponowano przede wszystkim patriotyczny sens utworu. "Odżyła wspaniała postać nieszczęśliwej ma'ki, hardej i nieugiętej Polki - w mistrzowskim odtworzeniu pani Wandy Siemaszkowej" 8. Witold N oskowski pisał z entuzjazmem o roli Rudomskiej , próbując dokonać jej analizy: .Kto nie widział Siemaszkowej w Zaczarowanem kole jako Młynarki, jest uboższy o jedno wielkie wspomnienie, ale jeszcze może to sobie wynagrodzić. Pani Rudomska jest dzisiejszą Młynarką Siemaszkowej. [. . .] trzeba obejrzeć i zapamiętać tę postać, zbudowaną z granitu, z łez i z uśmiechu - jak chciałoby się patetycznie powiedzieć, chociaż to właśnie Siemaszkowej największą jest może cudownością, że patosu w niej nic nie ma, sama naturalność i prostota. Idziemy za nią Bóg wie jak wysoko, a ani się spostrzegamy. Jest to wielkie użycie i wielkie przeżycie [..'.] - otoczenie umie sobie Siemaszkowa uformować i do siebie podciągnąć, zaczynając od dekoracyj: dworek pełen nastroju i smutku, meble chyba z prawdziwego dworku" 9. W roli Wincentego debiutował, ukrywając się pod trzema gwiazdkami, znany aktor scen warszawskich Tadeusz Kondradeo. Kolejna premiera wodewilu D a n i e l e w s k i e g o Polacy w Ameryce, została połączona z aktualnym wówczas politycznie epilogiem pt. Nie damy Pomorza. Stefan Papee ostro komentował posunięcie repertuarowe dyrekcji teatru: "Szkoda, że patron teatru Bogusławski nie ostrzegł dyrekcji przed klęską obniżania lotuzakresie jednak nie zrealizowano, głównie ze względu na szczupłe konto finansowe i krótki żywot sceny. .1. K.(oller), op. cit. s 1. K. [olIer] Teatr Popularny Wandy Siemaszkowej. "Nowy Kurier". 191) nr 254, s. 10. 8 Początkowo przygotowywano na otwarcie teatru dramat M a ł e c k i e g o List żelazny w reżyserii W. Siemaszkowej, z dekoracjami Kobrynia, scenografa Teatru Nowego w Poznaniu. Do wystawienia Listu. . . jednak nie doszło, por. J. K.[oller], op. cit. l. , Ponad śnieg, sztuka w trzech aktach Stefana Zeromskiego, wystawiona po raz pierwszy w "Reducie" w 1919 r. Grana ogółem 300 razy. Na prapremierowym przedstawieniu rolę Rudomskiej grała Wanda Siemaszkowa, a Wika - Juliusz Osterwa. Por. Michał O r l i c z, Polski Teatr Współczesny. Próba syntezy. Warszawa 1932, s. 126-127 (2 fotografie z przedstawienia w "Reducie"), oraz Hanna M a ł k o w s k a , Wspomnienia Z "Reduty". Warszawa 19ffi. 6 1. B a r w i c z, Otwarcie Teatru Popularnego w Domu Rzemieślniczym. "Nowy Kurier".
1930 nr 255, s. 9.
s W. N.[oskowski]. W teatrze imienia Bogusławskiego. "Kurier Poznański". 191) nr 510, s. 4. 10 Tadeusz Kondradt grał we wszystkich sztukach wystawianych przez Teatr Popularny.
Trzy gwiazdki oznaczały brak pełnych uprawnień aktorskich.

Popularnyim.
Wojciecha
Bogusławskiego
Nim«j»z«ro »»at»T zaszczyt zaprosić
J. W. P.

N* otwarcie Teatru Popularnego im. W* Bogusławskiego prry ulicy Fr. Ratajczaka S 1- g (Dom Rzetttkiltuezy) DMIA"'/PAŹDZIERNJKA 1950og«iz. 6 5 « vu<*orcai Grana będzie sztuka w trzech aktacb Stefana Żeroaisttiego , »PONAD SNIEG«z udziałem
WANDY
5IEMA5ZKOWEJ
Za }to«u**t organizacyjny
Fotokopia zaproszenia na otwarcie Teatru Popularnego im. W. Bogusławskiego w Pozna z podpisem w. Siemaszkowej.
Scena w lesie z bajki M. Szukiewicza Noc Św. Mikołaja. N a pierwszym planie Irena Ładosiowna, Klara Sarnecka, Tadeusz Kondradt, Roman Juraszek 
Zbigniew No wosa d, Zbigniew Osiński
[. . .] Kiepski wodewil, słabo grany i nędznie śpiewany, może tylko przynieść szkodę placówce, której życzymy rozwoju" li. Dużym uznaniem cieszyło się wystawienie baśni S z u k i e w i c z a. W inscenizacji Baśni św. Mikołaja, przygotowywanej głównie dla dzieci, chodzite» o olśnienie widza całą feerią efektów scenicznych. Komunikaty teatralne, nie bez pewnej egzaltacji, informowały młodego widza, że: "Zobaczy [...] zaczarowany las z tańczącymi grzybami, dobrym, złotym pajączkiem i strasznymi rozbójnikami. [...] A wszystko spowije pieśń i muzyka, napełni humorem dowcip i chichot małej zabawki dialbełka- Filipka, wyzłoci i wykolorowi blask bajecznych świateł i reflektorów"lii.
Komedia F ij a ł k o w s k i e g o pt. Wierna kochanka, wymagająca dużeji obsady, nie bardzo nadawała się do warunków Teatru Popularnego. Z tego względu atakowali dyrekcję recenzenci, chwaląc jednocześnie aktorską interpretację utworu i ciągły, a systematyczny rozwój zespołu w tym zakresie. Jednak najbardziej bolesna i tragiczna w skutkach dla dalszych dziejów teatru była absencja publiczności na przedstawieniach. Skutek był ten, że 14 grudnia 1930 roku Wanda Siemaszkowa była zmuszona ogłosić finansowe bankructwo dyrekcji. W czasie od 14 do 20 grudnia Teatr Popularny zawiesił działalność. Organizuje się "Zrzeszenie aktorów", które za wszelką cenę pragnie utrzymać placówkę w Poznaniu. Sytuacja aktorów była coraz mniej wesoła. Nie było po prostu z czego'" żyć, ponieważ dyrekcja zalegała z gażami, których nie miała z czego wypłacić. Kasę teatru ratuje się gościnnymi występami znanego wówczas na terenie Polski "Teatru Regionalnego" pod dyrekcją Tadeusza Skarżyńskiego oraz wystawieniem misterium C a l d e r o ' n a Tajemnice Mszy Świętej.
W jedynej recenzji z przedstawienia misterium, pióra Tadeusza Kraszewskiego, czytamy: "Teatr Popularny wystawił misterium Calderona z całym pietyzmem i starannością, na jakie pozwoliły mu dość skromne zasoby techniczne. W przedstawieniu bierze udział cały zespół. Śpiewy religijne towarzyszące mszy kościelnej bardzo pięknie wykonał chór kościelny parafii świętomarcińskiej, pod batutą p. Gwizdały" ]*. Przepych inscenizacji nie przyniósł jednak oczekiwanego sukcesu prestiżowo-finansowego. Zawiodło pod tym względem także wystawienie znanej bajki G r i mm a Śpiąca królewna. Resztką zasobów finansowych dyrekcja Teatru Popularnego wyznaczyła na dzień 27 grudnia, premierę Ogniem i mieczem według powieści Henryka S i e n k i e w i c z a, w reżyserii Pietruszyńiskiego. Pomimo zaawansowanych prób do premiery nie doszło. Krawiec teatralny, który był właścicielem części kostiumów, wyniósł je - po awanturze osobistej z reżyserem - w nocy z 26 na 27 grudnia poza gmach teatru. Ten incydent wystarczył do "wykończenia" ciekawie zapowiadającej się sceny. Oficjalnie, w dniu 28 grudnia 1930 roku Teatr Popularny im. Wojciecha Bogusławskiego w Poznaniu przestał istnieć. Wanda Siemaszkowa spłacała przez wiele lat ze swej gaży pobieranej w innych teatrach zobowiązania zaciągnięte przez nią na rzecz Teatru Popularnego. Aktorzy zrzekli się solidarnie swych należności ciążących na tej wielkiej aktorce, ale nie bardzo fortunnej dyrektorce.
ANEKS
MATERIAŁY DO DZIEJÓW TEATRU POPULARNEGO W POZNANIU
I. Zespół artystyczny.
Dyrekcja: Wanda Siemaszkowa; sekretarz: Władysław Pietruszyński; aktorzy: Wanda J erzmowska, Irena Ładosiówna, Klara Sarnecka, Melania Szymańska, Zdeńka Topolska,
11 Stef. [an Papee] Z Teatru Popularnego w Poznaniu. "Gazeta Polski Zachodniej". 1930.
nr 100, s. 9. M Z teatrów. "Kurier Poznański". 1930 nr 534, s. 4.
13 T. K. [raszewski] Z teatru. "Kurier Poznański". 1930 nr 588, s. 5.
im.
Wojciecha
Bogusławskiego
Elżbieta Wieczorkowska, Tomasz Dziadosz, Roman Juraszek, Władysław Kieszczynski, Tadeusz Kondradt, Zbigniew Nowosad, Józef Tylczyński, Zygmunt Winter; dekorator: Józef Kozłowski; sufler: Jan Malinowski.
II. P r e m i e r y .
1) Ponad śnieg, sztuka w trzech aktach Stefana Żer o m s k i e g o. Premiera 31 X 1930 (otwarcie teatru). Grano 11 razy: listopad - 1,2,3,4,5,6,8 (po poł.), 9 (po poł.), grudzień - 8, 9, 12 (w Kaliszu). Reż. W. Siemaszkowa, dek. J. Kozłowski. Obsada: Rudomska - W. Siemaszkowa, Wincenty (jej syn) - · * · *, Helena - K. Sarnecka, Irena - 1. Ładosiówna, Swiatobor - W. Kieszczynski, Joachim - T. Dziadosz, oficer - Z. N owosad, starszy żołnierz - Z. Winter.
2) Polacy w Ameryce, wodewil w 5 aktach ze śpiewami tańcami C. D a n i e l e w - s k i e g o. Epilog Nie damy Pomorza J. C o m o b i s a. Premiera 6 XI 1930. Grano 15 razy. Listopad: 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 24; grudzień - 6. Reż. W. Pietruszyński.
Dek. J. Kozłowski. Muzyka E. Kubik. Tańce układu Z. Kamińskiej. Orkiestra symfoniczna pod batutą B. Kubika. Obsada: Jackson - W. Kieszczynski, Jan - * * », Emilja - E. Wieczorkowska, Hilary - Z. Nowosad, Wojciech Jeszka - J. Tylczyński, Baśka 1. ŁadoSlowna, Kaśka - W. J erzmanowska, Marjana Ogórek Z. Topolska, Kostek Klepka W. Pietruszyński, Tuńka - K. Sarnecka, Baron - J. Juraszek, Baron - A. Szymańska, Naścia - * *», Petrunia - * * *, Niusia - * * *, Marusia - .*.., Natasza - * * *, Katiusza - * · J, Marcin Grzybek - T. Dziadosz, Pawełek - * * *, Wałek - * * *, Józef - * * », Franek - * * *, Florek - * * *, Kaźmierek - * * * , Wojtek - * * «, Ignacy -.. .», Kapitan okrętu "Kościuszko" - Z. Winter, Lotnik -. J. Tylczyński, Marynarz - W. Kieszczynski, Robotnik - Z. Nowosad.

3) Noc św. Mikolaja, bajka sceniczna wierszem w 5 odsłonach przez M. S z u k i e w i - c z a. Premiera 20 XI 1930. Grano 10 razy. Listopad 21, 22, 23, 29; grudzień - 5, 6, 7, 8, 14. Reż. 1. Ładosiówna, dek. J. Kozłowski, ilustracje muz. B. Kubik. Efekty świetlne - Lipertowlcz. Obsada: Staś - K. Sarnecka, Jaś - 1. Ładosiówna, Filipek - M. Szymańska, św. Mikołaj - Z. Nowosad, rodzice - Z. Topolska i J. Tylczyński, góral - T. Działosz, królewna - E. Wieczorkowska, Madej - K. Juraszek, ?? - T. Kondradt.
4) Wierna kochanka, kom. w 3 a. M. F i j a ł k o w s k i e g o. Premiera 23 XI 1930. Grano 20 razy, listopad - 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31; grudzień - 1, 2, 3, 4, 5, 7, 13, 14, 16, 17, 18, 19.
Reż. W. Pietruszyński. Dek. J. Kozłowski. Obsada: Jan Ossowiecki -. T. Dziadosz, Idalia - W. Jerzmanowska, Mary - E. Wieczorkowska, Józef Skalski - R. Juraszek, mjr BodzantaW. Pietruszyński, J. Lipski - J. Tylczyński, Byś - Z. Winter, kucharz - Z. Nowosad, lokaj - * * *, stary żołnierz - * * *, ordynans * * *, 5) Sandomierskie wesele. Występ gosclnny Teatru Regionalnego pod dyrekcją T. Skarżyńskiego. Grano 2 razy: 11, 12 Xf1 1930. 6) Tajemnice MszY Świętej, misterium Pedro C a l d e r o n a de la B a r e a. Premiera 20 XII 1930. Grano 5 razy; grudzień - 2] (2 przedstawienia), 22, 23. Reż. J. Rygier. Układ ks. Nowakowskiego. II. muz. ks. Kleina. Chór kościelny parafii św. Marcina pod batutą (?) Gwizdały. Obsada: cały zespół.
7) Śpiqca królewna Hermana G r i m m a. Premiera 25 rzono 26 XII). Reż. W. Jerzmanowska, dek. J. Kozłowski, królewna - K. Sarnecka, król - J. Tylczyński, królowa wosad.
XII 1930. Grano 2 razy (powtóilustracje muz. B. Kubik. Obsada: - Z. Topolska, rycerz - Z. N 0 muzyczne: Władysław SłowińsKi, reżyseria: Wiktor Bregy, choreografia: Eugeniusz Paliński.  ZYCIE
KULTURALNE
BOGDAN CISZEWSKI
OPERA POZNAŃSKA W SEZONIE 1962/1963
WYSTĘPY W Jugosławii stanowiły w y d a r z e n i e sezonu artystycznego 1962/1963 poznańskiej Opery im. Stanisława Moniuszki. Była to już druga w dziejach tej zasłużonej sceny operowej podróż całego zespołu poza granice kraju (pierwsza - to pamiętne sukcesy w Moskwie w roku 1952). Nawiązanie do swoich najlepszych tradycji, reprezentowanie polskiej twórczości i wykonawstwa operowego- oto trudne i odpowiedzialne zadanie, zważywszy - jak wysokim poziomem poszczycić się może sztuka operowa Jugosławii. Nic też dziwnego, że zapowiedź wyjazdu Opery Poznańskiej do Jugosławii wzbudziła pewien niepokój. Opera przygotowała na wyjazd cztery pozycje swojego repertuaru: Straszny dwór Stanisława Moniuszki, Syreną Witolda Maliszewskiego, Manru Ignacego Paderewskiego oraz jeden utwór z "żelaznego" repertuaru światowego - Fausta Gounoda. Zespół poznański wzmocniono artystami z innych ośrodków. Obok solistów poznańskich wystąpili więc: Krystyna Jamroz, Zofia Rudnicka, Bernard Ładysz, Zdzisław Nikodem, Bogdan Paprocki, Edward Pawlak i Andrzej Saciuk. Po okresie intensywnych przygotowań występy Opery Poznańskiej w Belgradzie zainaugurował l października 1962 r. Straszny dwór, po czym kolejno wystawiono Syreną, Fausta i Manru. Wszystkie te utwory zaprezentowano następnie w Zagrzebiu. Ogółem w czasie tournee jugosłowiańskiego zespół Opery im. Stanisława Moniuszki dał oisiem przedstawień. Przyniosły one poważny sukces polskiej sztuce operowej. Wyrazem tego były nie tylko żywiołowe owacje publiczności, ale i glosy krytyków.
M. Radenkovic pisał na łamach "Borby" w Zagrzebiu o "wybitnej czystości stylu, wyrazie, głębi i technicznej doskonałości zbiorowego działania". A. Tcmasek podkreśla z uznaniem "sumiennie wypracowaną partyturę" oraz "współcześnie i interesująco rozwiązaną dekorację" Fausta. Niewątpliwy sukces zespołu Opery Poznańskiej był rezultatem starannych przygotowań, a także wspomnianego już wzmocnienia zespołu przez artystów innych oper. Trzeba jednak stwierdzić, że poziom przedstawień, które zademonstrowano w Jugosławii, odbiegał znacznie od tego, co obserwowaliśmy w pracy codziennej naszej Opery. Nie można ukrywać, że w poznańskim teatrze operowym cd dłuższego czasu narastał kryzys. Przejście wielu wybitnych solistów do innych oper, zdekompletowanie orkiestry, niewielka ilość premier (co w oczywisty sposób zmniejszyło aktywność artystyczną zespołu), w dodatku bardzo jednostronna polityka repertuarowa - wszystko to przyczyniało się do znacznego obniżenia rangi artystycznej teatru operowego, noszącego dumne i zobowiązujące miano Stanisława Moniuszki.
W omawianym sezonie Opera Poznańska wystąpiła z premierami Syreny, Otella oraz baletu Romeo i Julia, ponadto przedstawiła nowe opracowania Strasznego dworu, Aidy i Cyrulika Sewilskiego. Opera- balet Syrena Witolda Maliszewskiego jest typowym przejawem twórczości epigońskiej. Syrena powstała w okresie, którego znamienną cechą były intensywne poszukiwania nowych rozwiązań dźwiękowych i szybko postępująca ewolucja techniki kompozytorskiej. Partytura Syreny, której patronowały wzory mistrza techniki 
Bogdan Ciszewskiinstruimentacyjnej Mikołaja Rimskiego- Korsakowa (Maliszewski, był w okresie studiów w Petersburgu uczniem tego wielkiego kompozytora rosyjskiego), nie mogła wtedy zdobyć sobie wielkiego uznania. Opera Poznańska już po raz drugi wprowadziła na scenę najcenniejsze bodaj dzieło Witolda Maliszewskiego - kompozytora prawie całkowicie dziś zapomnianego. Wystawiona w ostatnim sezonie przed wybuchem II wojny światowej, doczekała się Syrena ponownej realizacji w sierpniu 1962 r. Poznańskie przedstawienie Syreny, aczkolwiek dość starannie przygotowane (w związku z wyjazdem do Jugosławii), było spektaklem akademicko poprawnym. Więcej w nim znalazło się rutyny aniżeli śmiałej, twórczej wyobraźni. Twórcami poznańskiej realizacji Syreny byli: Wiktor Brśgy - reżyseria, Eugeniusz Papliński - choreografia, Władysław Słowiński - kierownictwo muzyczne oraz Stanisław J arocki - scenografia. Wśród wykonawców wyróżnili się Irena Cieślikówna i Stanisław Romański. N astępna premiera - w grudniu 1962 r. to Otello Verdiego, opracowany reżysersko przez Józefa Grabowskiego pod kierownictwem muzycznym Edwina Kowalskiego. Ze względu na Ogromne wymagania stawiane wykonawcom należy Otello do rzadko wystawianych oper Verdiego. W poznańskim 'przedstawieniu trafnie obsadzono trzy główne role (Otello - Wacław Domieniecki, Desdemona - Antonina Kawecka, Jagon - Albin Fechner), dużo do życzenia (pozostawiała natomiast partia orkiestralna.
Zawodziła nieraz intonacja i precyzja rytmiczna. Grze orkiestry brakowało symfonicznego rozmachu i blasku, w jaki wyposażył Verdi swoje dzieło. Reżyser Józef Grubowski dążył do nadania spektaklowi cech monumentalnego dramatu muzycznego, niepozbawionego szlachetneigo patosu, szczęśliwie unikaj,ąc wulgarnego naturalizmu. Koncepcję reżyserską wsparli swoją pracą Zbigniew Kaja (dekoracje) i Stanisław Jarocki (kostiumy). Otello stanowi' w twórczości Verdiego pozycję wyjątkową jako próba pogodzenia dwóch przeciwstawnych nurtów muzyki operowej: bel canta tradycyjnej cip ery włoskiej i wagnerowskiej koncepcji dramatu muzycznego z jego symfonicznie traktowaną partią orkiestralną i recytatywem, zastępującym śpiewność frazy dawnej opery. Synteza tych tak bardzo odmiennych założeń sztuki operowej dała w rezultacie dzieło mistrzowskie i jedyne w swoim rodzaju. Trzecią premierą «sezonu był balet Romeo i Julia Sergiusza Prokofiewa. Muzyka tego baletu należy do naj znakomitszych osiągnięć w twórczości Prokofiewa. Wielki kompozytor, nie tracąc charakterystycznych właściwości stylistycznych swoich wczesnych dzieł, wyposażył tę muzykę w niebywale sugestywny emocjomalizm. II suita z Romeo i Julii weszła do żelaznego repertuaru orkiestr symfonicznych całego świata. Tymczasem spektakl baletowy, zrealizowany na scenie Opery Poznańskiej, mógł zadowolić tylko częściowo. Wydaje się, że zadanie było ponad możliwości poznańskiego zespołu. Wciąż jeszcze poważne zastrzeżenia wzbudzała gra orkiestry, natomiast wi
Żarko Cvejic, solista państwowej Opery w Belgradzie, wyst pił w piątek 29 marca 1%3 r. goscinnie w partii Mefista w operze Gounoda Faust
Elena Cernei solistka Państwowej Opery w Bukareszcie śpiewała gościnnie partię tytułowa w coerze Carmen Bizeta 25 XI 1%2 r.
dowisko baletowe Łikładało się z szeregu epizodów luźno ze sobą związanych. Zespół nie mógł dać z siebie tyle, aby w każdej chwili - w każdym ruchu skupić na sobie uwagę widzów,. W rezultacie widzowie, zwłaszcza ci, którzy znają arcydzieło Prokofiewa z estrad koncertowych, opuszczali teatr z uczuciem pewnego niedosytu. Trudno o to mieć pretensję do choreografa poznańskiego! przedstawienia Witolda Borkowskiego. Po prostu balet Prokofiewa wymaga znakomitej obsady każdej - nawet epizodycznej - roli. W rolach bohaterów tytułowych wystąpili: Irena Cieślikówna i Władysław Milon. Dyrygował Władysław Słowiński, dekoracje i kostiumy przygotowała Irena Lorentowicz.
Poza premierami Opera Poznańska wystawiła kilka pozycji dotychczasowego repertuaru w nowych opracowaniach. Przygotowany na wyjazd do Jugosławii Straszny dwór był -. w porównaniu z wersją poprzednią - bardziej umowny, stylizowany, z trafnie zachowaną równowagą elementów liryczno-sentymentalnych i komicznych. Doskonałe kreacje wokalne i aktorskie przedstawili: Krystyna Pakulska, Irena Winiarska, Marian Kouba i Władysław Malczewski. Nowa wersja A idy została opracowana reżysersko przez Józefa Grabowskiego, a scenograficznie przez Zbigniewa Kaję - - jako próba nowoczesnego rozwiązania problem u "wielkiej opery'-. Obok udanych pomysłów znalazły się i mniej fortunne, jak np. finał z senną wizją Aidy w grobowcu' Radamesa. W sumie tę inscenizacje, należy ocenić jako krok na drodze poszukiwania nowego stylu widowiska operowego. I wreszcie - Cyrulik SewilskU Wielka i przyjemna niespodzianka, zgotowana publiczności u schyłku sezonu, niemal w przeddzień jego zakończenia. Była to zarazem pierwsza sceniczna realizacja przygotowana już w okresie działalności nowej dyrekcji Opery Poznańskiej (w ostatnich miesiącach sezonu po ustąpieniu Zdzisława Górzyńskiego, zajmującego stanowisko dyrektora nieprzerwanie od roku 1954, dyrektorem i kierownikiem artystycznym został Robert Satanowski, który do końca sezonu 1962/63 zachował jednocześnie stanowisko dyrektora Filharmonii Poznańskiej). Reżyser Jan Maciejowski (znany ze swojej działalności w teatrach dramatycznych) i scenograf Stanisław Bąkowski przygotowali widowisko zabawne, lekkie i błyskotliwe, stanowiące sceniczny odpowiednik muzyki Rossiniego. Soliści · - z wykonawcą roli Figara Jerzym Sergiuszem Adamczewskim na czele - uchwycili trafnie atmosferę niefrasobliwej wesołości Cyrulika. Ta inscenizacja stanowi dobrą zapowiedź na przyszłość. Repertuar opery obejmował w isezonie 1962/63 - poza premieramI 1 nowo opracowanymi utworami - jeszcze kilka innych pozycji. Z polskiej twórczości wystawiono m. in. Bursztynową Pannę Swierczyńskiego i Manru Paderewskiego. Z żelaznego repertuaru iscen operowych oglądaliśmy na scenie Opery Poznańskiej szereg znanych dzieł - wśród nich: Bal maskowy Eugeniusza Oniegina, Toscę, Cyganerią,
Medea Amiranaszwili, zasłużona artystki Gruzińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej  solistKa Państwowego Akademickiego l eatru Opery i Baletu w Tbilisi śpiewała 21 kwietnIa 1%3 r. w Operze Poznańskiej partię Tatiany w Operze Czajkowskiego EugenIusz Oniegin. 
Bogdan
Ciszewski
Rigoletto, Carmen i Fausta. Do rzadko wystawianych oper należą Jaś Małgoua Humperdincka, Kniaź Igor Borodina i Konsul Menottiego.
W trakcie sezonu odbyto się kilka występów gościnnych. Wytrawny dyrygent Opery Bukareszteńskiej Mihai Brediceanu prowadził przedstawienie Tosci. Rumuńska mezzosopranistka Elena Cernei kreowała rolę tytułową w Carmen. W tej samej operze wystąpił w roli Don J osego bułgarski tenor Todor KosteV. Wymienić też trzeba Żarko Cvejica (Jugosławia) - odtwórcę roli Mefista i Medeę Amiranaszwili (Związek Radziecki), która wystąpiła w Onieginie.

PREMIERY OPER, OPERETEK I BALETÓW W OPERZE IM. ST. MONIUSZKI W POZNANIUod 2 VI 1945 r. do końca sezonu 1959/1960
Część II
OPERETKI Rok 1945'1946 WESOŁA WDÓWKA Franciszka Lehara - dn. 8 września 1945.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Zygmunt Wojciechowski, reżyseria - Bolesław Horski, scenografia - Zygmunt Szpingier, choreografia - Stanisław Miszczyk.
Wykonawcy: *) Baron Mirko - Bolesław Horski, Walentyna - Jadwiga Musielewska, Hrabia Danilo -. Stanisław Winiecki, Hanna Glawari - Maria Laskowska, Kamil de Rossilion - Mieczysław Wojnicki, Wicehrabia Casada - Ignacy Winiewski, Raul - Zbigniew Graczyk, Bogdanowicz - Jan Kwaśniewski, Sylwijana - Irena Klichowska, Kromow Łukasz Sokołowski, Olga Zofia Wróblewska, Priczicz - Antoni Farulewski, Praskowia - Anna Szulcówna, Niegus - Władysław Bratkiewicz.

KRAINA UŚMIECHU Franciszka Lehara - dn. 6 grudnia 1945.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Zygmunt Wojciechowski, reżyseria - Bolesław Horski, scenografia - Zygmunt Szpingier, choreografia - Stanisław Miszczyk.
Wykonawcy: Hrabia Ferdynand - Zygmunt Mariański, biza - Zofia Fedyczkowska, Hrabia Gustaw - Stanisław Winiecki, Książę Sou-Chong - Witold Łuczyński, Mi - Hanka Dobrzanka, Tschang - Bolesław Horski, Starszy Eunuch - Władysław Bratkiewicz, Niki - Edmund Zalewski.

1946/1947
ZEMSTA NIETOPERZA Jana Straussa - dn. 13 lipca 1946.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Zygmunt Wojciechowski, reżyseria Bolesław Horski, scenografia - Stefan Janasik, choreografia - Jerzy Kapliński.
Wykonawcy: Eisenstein - Mieczysław Wojnicki, Rozalinda Irena Dziurzyńska, Frank - Bolesław Horski, Książę Orłowski - Krystyna Kostal, Alfred - Józef Prząda, Dr Falke - Zygmunt Mariański, Adela - Janina Warda, Ida - Mirosława Wróblewska, Blind - Witold Szpingier, Frosz - Władysław Bratkiewicz, Ramuzin - Zbigniew Graczyk, Murray - Jan Kwaśniewski, Luka - Edmund Zalewski.

WINOBRANIE Oskara Nedbala - dn. 24 maja 1947.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Edwin Kowalski, reżyseria - Tadeusz Chmielewski, scenografia - Stefan Janasik, choreografia - Jerzy Kapliński.
*) W całym zestawieniu uwzględniono jedynie wykonawców premierowego spektaklu.

Wykonawcy: Milan Mikulicz -. Mieczysław Wojnicki, Baron - Bogdan Lukowacz - Radzisław Peter, Frania Swe czak - Witold Szpingier, Julia - Mary Didur-Załuska, Maria - Maria Janowska, Krystyczna - Krystyna Kostal, J ermeński - Hugo Zathej, Nusia - Janina Tadrowska, Hrabia Michał - Zbigniew Woliński, Hrabina Zofia - Leokadia Klichowska, Kwiryn - Łukasz Sokołowski, Truda - Janina Warda, Tytus - Antoni Farulewski.

BALETY
1946'1947
HARNASIE Karola Szymanowskiego oraz CAGLIOSTRO W WARSZAWIE Jana Maklakiewicza - dn. 18 stycznia 1947.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - dr Zygmunt Latoszewski, inscenizacja i choreografia -' Jerzy Kapliński, scenografia - Stefan Janasik. Wykonawcy: Wódz Harnasiów - Jerzy Kapliński, Narzeczona Góralka - Barbara Bittnerówna, Narzeczony Góral - Marian Zmuda, Ojciec - Bronisław Mikołajczak, Matka - Helena Kwiatkowska, Głos solo tenorowe - Ludwik Sulikowski, Cagliostro - Jerzy Kapliński, Zosia -. Barbara Bittnerówna, Kukiełki - Władysław Werner i Marian Żmunda, Hrabia - Bronisław Mikołajczak, Hrabina - Henryka Eitnerówna.

1947/1948 SZECHEREZADA Nikołaja Rimskiego-Korsakowa, NOC NA ŁYSEJ GÓRZE Modesta Musorgskiego, SERENADA Wolganga Amadeusza Mozarta - dn. 13 grudnia 1947.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - dr Zygmunt Latoszewski, choreografia i scenografia - Jerzy Kapliński. SZECHEREZADA - Barbara Bittnerówna, Sułtan Bronisław Mikołajczak, Rybak - Jerzy Kapliński, Wybranki Sułtana - Juta Majewska, Lucyna Kamińska, Leokadia Zienko. Sługi sułtana - Witold Rudzki, Kazimierz Nowicki, Dziewczyny haremu - Barbara Puchaiska, Helena Lupówna, Eugeniusz Skotarczak, Zbójnicy - Bogusław Stanc ak, Władysław Werner oraz zespół baletowy. NOC NA ŁYSEJ GÓRZE - Bożena Puchaiska, Witold Rudzki, Władysław Werner, Zofia Mikulina, Marian t-muda, Konrad Drzewiecki, Henryka Eitnerówna, Alina Grzegorzewska, Bronisław Mikołajczyk, Lucyna Kamieńska, Eugenia Skotarczak, Leokadia Zienko oraz zespół baletowy. SERENADA - Eugenia Skotarczak, Helena Lupówna, Marian Zmuda, Juta Majewska, Kazimierz Nowicki, Konrad Drzewiecki, Barbara Bittnerówna, Bogdan Stanc ak.

SWANTEWIT Piotra Perkowskiego - dn. 19 czerwca 1948.

Realizatorzy: kierownictwa muzyczne - dr Zygmunt Latoszewski, inscenizacja i choreografia - Jerzy Kapliński, scenografia - Andrzej Stopka. Wykonawcy: Barbara Bittnerówna, Juta Majewska, Helena Lupówna, Eugenia Skotarczak, Bożena Puchaiska, Bronisław Mikołajczak, Bodgan Stancak, Marian Żmuda, Władysław Werner, Konrad Drzewiecki, Witold Rudzki oraz zespół baletowy.
Wstęp do 3 aktu "NOCTURNE" - sopran Zofia Chwoyko-Charłampowicz.

1948/1949
OD BAJKI DO BAJKI Oscara Nedbala - dn. 15 stycznia 1949.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Marian Szczęsnowski, inscenizacja, choreografia i scenografia - Jerzy Kapliński. Wykonawcy: Barbara Bittnerówna, Stella Pokrzywińska, Bogdan Stanc ak, Lucyna Kamińska, Helena Lupówna, Juta Majewska, Bożena Puchaiska, Eugenia Skotarczak, Leokadia Zienko, Paweł Dobiecki, Bronisław Mikołajczak, Witold Rudzki, Władysław Werner, MariaT Żmuda, Kazimierz Winter , Bolesław Bolewicz, Zofia Mikulina, Maria Lukasowa.

Roman Hanclik
PIEŚŃ O ZIEMI Romana Palestradn. 21 maja 1949.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne dyr. Zdzisław Górzyński, choreografia - Maksymilian Statkiewicz, scenografia - Wacław Borowski. Wykonawcy: Panna młoda - Stella Pokrzywińska. Pan młody - Bogusław Stancak, Matka Młodej - Janina Dutkiewicz, Wójt - Bronisław Mikołajczak, starosta weselny - Władysław Werner, zalotnik - Paweł Dobiecki.

TAŃCE POŁOWIECKlE Aleksandra Borodinadn. 21 maja 1949.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - dyr. Zdzisław Górzyński, reżyseria, choreografia i scenografia - Jerzy Kaplinski. Wykonawcy: Jerzy Kaplinski, Bogusław Stancak, Lucyna Kamińska, Helena Lupówna, Juta Majewska, Eugenia Skotarczak.

1949/1950
PAW I DZIEWCZYNA Tadeusza Szeligowskiego - dn. 4 marca 1950.
Realizatorzy: Kierownictwo muzyczne - Bolesław Lewandowski, inscenizacja i choreografia - Eugeniusz Papliński, scenografia - Stefan Janasik. Wykonawcy: Paw - Eugeniusz Papliński, Dziewczyna - Stella Pokrzy wińska. Dżananda - Bogusław Stancak, Pantery - Juta Majewska i Bożena Puchaiska.
KARNAWAŁ Roberta Schumanna - dn. 4 marca 1950.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Marian Szczęsnowski, inscenizacja i choreografia - Eugeniusz Popliński, scenografia -. Stefan Janasik. Wykonawcy: Kolombina - Barbara Karczmarewicz, Chiarina - Miła Kopiłkówna, MotylStella Pokrzywińska, Poeta - Eugeniusz Papliński, Pierot - Bogusław Stancak, Arlekin - Witold Gruca, Kokietki - Juta Majewska i Bożena Puchaiska, Pantalon - Paweł Dobiecki, Florestan -. Władysław Werner, Apoloniusz - Bronisław Mikołajczak, Euzeubiusz - Edmund Kowalczyk, Wodzirej - Ryszard Radek, Kwiaciarka Nina Grzegorzewska.

NOC WALPURGII Charles Gounoda - dn. 4 marca 1950.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Marian Szczęsnowski, inscenizacja i choreografia - Eugeniusz Papliński, scenografia - Stefan Janasik. Wykonawcy: Piękna Helena - Miła Kopiłkówna, Młodzieniec - Eugeniusz Papliński, Szatanica - Barbara Karczmarewicz, Szatani - Bogusław Stancak i Witold Gruca, Bachantka - Stella Pokrzywińska, piękność - Bożena Puchaiska, Nimfa - Juta Majewska.
1950/1951
PORY ROKU Piotra Czajkowskiego - dn. 26 listopada 1950.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Walerian Bierdiajew, choreografia - Leon Wójcikowski, scenografia - Marian Bogusz, Tadeusz Błażejowski. Wykonawcy: Staruszek - Bronisław Mikojaczak, Dziewczyna - Maria Krzyszkowska, Młodzieniec - Bogusław Stancak, Wodzirej - Konrad Drzewiecki, Kawalerowie - Witold Gruca, Stanisław Szymański, Amazonka - Stella Pokrzywińska, Gł. Snieżyczka - Barbara Karczmarewicz.

SUITA HISZPAŃSKA Henryka Granadosa - dn. 26 listopada 1950.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Walerian Bierdiajew, choreografia - Leon Wójcikowski, scenografia - Marian Bogusz, Tadeusz Błażejowski. Wykonawcy: Partyzant - Leon Wójcikowski, Partyzantka - Maria Krzyszkowska, dziewczyna - Stella Pokrzywińska, Toreador - Bogusław Stancak, Matka - Helena Kwaśniewska.
DYL SOWIZDRZAŁ Ryszarda Straussa - dn. 26 listopada 1950.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Walerian Bierdiajew, choreografia - Leon Wójcikowski, scenografia Marian Bogusz - Tadeusz Błażejowski. 
Wykonawcy: Leon Wójcikowski, Barbara Karczmarewicz, Konrad Drzewiecki, Witold Gruca, Ryszard Radek, Władysław Werner, Stanisław Szymański, Bronisław Mikołajczak.
Helena Lupowna, Juta Majewska, Bożena Puchaiska, Lucyna Kamińska, Helena Kwaśniewska, Henryka Komorowska, Paweł Dobiecki.

SWANTEWIT Piotra Perkowskiego - dn. 25 kwietnia 1951.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Walerian Bierdiajew, inscenizacja Tadeusz Marek, choreografia - Leon Wójcikowski, scenografia - Stefan Janasik.
Wykonawcy: Barbara Karczmarewicz, Stella Pokrzywińska, Maria Krzyszkowska, Bogdan Stancak, Lucyna Kamińska, Henryka Komorowska, Helena Lupowna, Juta Majewska, Bożena Puchaiska, Paweł Dobiecki, Konrad Drzewiecki, Witold Gruca, Bronisław Mikołajczak, Ryszard Radek.
1951/1952
NOC NA ŁYSEJ GORZE Mode sta Musorgskiego - dn. 3 lipca 1952.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne Walerian Bierdiajew, inscenizacja Tadeusz Marek, reżyseria i choreografia - Leon Wójcikowski, scenografia - Stefan Janasik.
Wykonawcy: Chłop - Bronisław Mikołajczak, Baba - Teresa Kujawa. Główny Diabeł Bogusław Stancak, Główna Diablica - Barbara Karczmarewicz, Pop - Paweł Dobiecki.

UCZEŃ CZARNOKSIĘŻNIKA Paula Dukasa - dn. 3 lipca 1952.
Wykonawcy: Czarnoksiężnik - Eugeniusz Raducki. Uczeń Czarnoksiężnika - Konrad Drzewiecki, Kucharka - Henryka Eitner, Miotła - Edmund Koprucki, Mnich - Zbigniew Pieńkowski.

COPELIA Leona Delibesa - dn. 3 lipca 1952.
Wykonawcy: Copelius - Leon Wójcikowski, Aptekarz Bronisław Mikołajczak. Swanilda - Maria Krzyszkowska, Franciszek - Władysław Milon.
1952/1853
JEZIORO ŁABĘDZIE Piotra Czajkowskiego - dn. 5 lipca 1953.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Henryk Czyż, inscenizacja i reżyseria Stanisław Miszczyk, scenografia - Stanisław J arocki. Wykonawcy: Odetta - Barbara Karczmarewicz, O dyli a Juta Majewska, Książę Zygfryd - Bogdan Stancak, Rudowłosy - Ryszard Radek, Błazen - Paweł Dobiecki.
1953/1954
ZABAWA W LIPINACH Zygmunta Mycieiskiego - dn. 25 lipca 1954.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Walerian Bierdiajew, inscenizacja i reżyseria Stanisław Miszczyk, scenografia - Stanisław J arocki, dyrygent - Stanisław Renz.
Wykonawcy: Joasia - Helena Lupowna, Matka - Halina Rudakowa, Ojciec - Bronisław Mikołajczak, Antek - Bogusław Stancak.

Z CHŁOPA KRÓL Grażyny Bacewiczówny -- dn. 25 lipca 1954.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Walerian Bierdiajew, inscenizacja i reżyseria Stanisław Miszczyk, scenografia - Stanisław J arocki, dyrygent - Stanisław Renz.
Wykonawcy: Dama romansowa - Bożena Puchaiska, Kawaler starszy - Eugeniusz Kowalczyk, Kawaler młodszy - Zenon Dziurla, Zofia - Teresa Kujawa, Kazik - Ryszard Radek, Błażek - Zdzisław Walczak, Karczmarz - Bronisław Mikołajczak, Lekarz - Paweł Dobiecki.

1955/1956
PAN TWARDOWSKI Ludomira Różyckiego - dn. 27 października 1955.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - dyr. Zdzisław Górzyński, inscenizacja, choreografia - Feliks Parnell, scenografia - Stanisław J arocki. 
Roman Hanclik
Wykonawcy: Twardowski stary - Feliks Parnell, Twardowski młody - Władysław Milon, Diabeł - Konrad Drzewiecki, Pani Twardowska - Eugeniusz Kowalczyk, oraz Barbara Goślińska, Teresa Kujawa, Helena Lupówna, Maria Łapińska, Juta Majewska, Eugenia Skotarczak, Paweł Dcbiecki, Bronisław Mikołajczak, Ryszard Radek.
1956/1957 ŚPIĄCA KRÓLEWNA Piotra Czajkowskiego - dn. 29 grudnia 1956.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - dyr. Zdzisław Górzyński, inscenizacja i choreografia - Jerzy Gogół, scenografia - Stanisław J arocki. Wykonawcy: Aurora - Barbara Karczmarewicz, Desire - Władysław Milon, Kroi - Bronisław Mikołajczak, Królowa - Bożena Puchaiska, Błazen - Zdzisław Walczak, Wychowawca - Paweł Dobieeki, Wróżka Bzu - Barbara Karczmarewicz, Wróżka Carabosse - Stella Pokrzywińska, Biała Kotka - Łucja Wojciechowska, Kot w Butach - Edward Pokrywka, Księżniczka Floryna - Juta Majewska, Błękitny Ptak - Ryszard Radek, Kopciuszek - Barbara Garstkiewicz.
1957/1958
PIESN O ZIEMI Romana Palestra - dn. 12 kwietnia 1958.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - dyr. Zdzisław Górzyński, inscenizacja i choreografia - Jerzy Gogół, scenografia - Stanislaw J arocki. Wykonawcy: Panna młoda - Barbara Karczmarewicz, Pan młody - Bogdan Stancak, Matka - Halina Rudakowa, Ojciec - Bronisław Mikołajczak oraz Helena Lupówna, Juta Majewska, Eugenia Skotarczak, Ryszard Radek, Zdzisław Walczak.

CZARODZIEJSKA MIŁOŚĆ Manuela de Falla - dn. 12 kwietnia 1958.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - dyr. Zdzisław Górzyński, inscenizacja i choreografia - Stella Pokrzywińska, scenografia - Zbigniew Kaja. Wykonawcy: Cendeles Stella Pokrzywińska, Łucja - Barbara Goślińska, Carmelo Władysław Milon, Widmo - Edmund Koprucki, pieśni - Alicja Chocieszyńska.

1958/1959
FONTANNA EACHCZYSARAJU Eorysa Asafiewa - dn. 31 grudnia 1958.
Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - Władysław Słowiński, choreografia - Zygmunt Patkowski, scenografia - Stanisław J arocki.
Wykonawcy: Stolnik - Bronisław Mikołajczak, Stolnikowa - Halina Rudakowa, Maria - Barbara Karczmarewicz, Wacław Bogusław Stancak, Zarema - Stella Pokrzywińska, Girej - władysław Milon, Nurali - Ryszard Radek, Piastunka - Henryka Eitner.

NOWA ODYSEA Wiktora Brunsa - dn. 6 czerwca 1959.

Realizatorzy: kierownictwo muzyczne - dyr. Zdzisław Górzyński, choreografia - Lilo Gruber (NRD), opracowanie choreograficzne - Margarit Steger (NRD), scenografia - Zbigniew Kaja.
Wykonawcy: Żołnierz - Władysław Milon, Cieśla - Bronisław Mikołajczak, Córka Cieśli - Helena Lupówna, Staia kobieta - Eugenia Skotarczak, Rudowłosa barmanka - Juta Majewska, Koibieta z harfą - Stella Pokrzywińska, Para taneczna Zena Dudzicz, Ryszard Radek, Niegrzeczne dziecko - Krystyna Hładziuk, Kataryniarz - Edmund Koprucki, Właściciel lokalu - Kazimierz Milczyński, Zona żołnierza - Barbara Karczmarewicz.
Zebrał: Roman Hanclik