Rektorzy poznańskich uczelni DOC. EDMUND MAĆKOWIAK HEKTOR PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY MUZYCZNEJ Edmund Maćkowiak urodził się 15 października 1903 r. w Gułtowach pow Środa. Egzamin dojrzałości składa w r. 1923 w Seminarium Nauczycielskim w Rogoźnie Wlkp. Od wczesnego dzieciństwa rozbudzone zamiłowanie do muzyki kieruje młodego nauczyciela do jedynego wówczas ośrodka muzycznego w Wielkopolsce, Państwowego Konserwatorium Muzycznego w Poznaniu. Tu, pracując jako nauczyciel muzyki w VII szkole miejskiej (1923-1926), kształci się jednocześnie pod kierunkiem profesorów: Opieńskiego, Nowowiejskiego, Wiechowicza i Raczkowskiego i kończy studia muzyczne w r. 1926. W tym samym okresie uczęszcza na wykłady muzykologu. W latach 1927-1932 Edmund Maćkowiak wykłada w Seminarium Nauczycielskim w Czarnkowie, a w roku 1932 podejmuje się trudnej pracy w pierwszym polskim gimnazjum w Niemczech w Bytomiu. Szczęśliwie udaje mu się ujść grożącemu za to aresztowaniu przez gestapo. Okres okupacji spędza w Poznaniu, mocno zaangażowany w tajnym nauczaniu muzyki. Po wyzwoleniu Edmund Maćkowiak przystępuje w r. 1946 do pracy w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, prowadząc tam przedmioty teoretyczne. Od tego czasu rozpoczyna się intensywna działalność pedagogiczna, twórcza i społeczna. Wszechstronna działalność artystyczna rektora doc. Edmunda Maćkowiaka trwa ponad 35 lat, wypełnionych ambitnymi planami i ich realizacją. Rozwija się ona równolegle z pracą pedagogiczną i dydaktyczną, wzbogaconą o cenne doświadczenia artystyczne. Działalność artystyczna rektora doc. E. Maćkowiaka polegała i polega na dyrygowaniu koncertami chóralno-symfonicznyimi z udziałem m. in orkiestry Filharmonii Poznańskiej i państwowej opery w Poznaniu. Za bardzo cenny moment należy uznać fakt, że wiele utworów wykonywanych pod jego dyrekcją było prawykonaniami w kraju lub w Poznaniu. I tak np. pod dyrekcją doc. E. Maćkowiaka odbyło się prawykonanie kantaty Poradowskiego Laur wawrzynowy. Pierwszymi wykonaniami w Polsce były świetne Pieśni Dureya oraz oratorium Raj i Peri Schumanna. Pierwszymi wykonaniami w Poznaniu były ill. in. B. Woytowicza Kantata na pochwalę pracy i Poradowskiego Pieśń o wiośnie. Na specjalne podkreślenie zasługuje wykonanie przez chór, solistów i orkiestrę Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej po 200 latach zapomnienia cennej pozycji dawnej muzyki polskiej Requiem Mateusza Z Wierzchowskiego wopr FI. Dąbrowskiego. Od najwcześniejszych łat swego życia Edmund Maćkowiak związany jest czynnie z ruchem śpiewaczym w Polsce. Bogate doświadczenie i swą dużą wiedzę poświęca on zapewnieniu właściwego poziomu artystycznego w amatorskim ruchu muzycznym. Będąc przez dziewięć lat dyrektorem artystycznym Wielkopolskiego Związku Śpiewaczego, a od trzech lat dyrektorem artystycznym Zjednoczenia RektorzY poznańskichuczelni Polskich Zespołów Wokalnych i Instrumentalnych, osobiście nadzoruje styl pracy dyrygentów zespołów amatorskich w kraju. Doc. Edmund Maćkowiak od 12 lat prowadzi kursy dla dyrygentów, organizowane przez Wielkopolski Związek Śpiewaczy wspólnie z Wydziałem Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. Specyficznym przejawem poszukiwań nowych form pracy jest zorganizowanie przez niego centrali nagrań - jedynej tego typu placówki w Polsce, w której dokonuje się nagrań magnetofonowych, dotąd nie wykonywanych utworów chóralnych współczesnych kompozytorów polskich. Nagrania te, rozsyłane do wojewódzkich placówek Zjednoczenia Zespołów Wokalnych i Instrumentalnych w całym kraju, stanowią doskonały materiał szkoleniowy i informujący o współczesnym dorobku polskiej twórczości chóralnej. Dowodem pełnego zaufania ze strony Ministerstwa Kultury i Sztuki jest powierzenie mu kierownictwa Centralnego Studium Muzycznego Centralnej Poradni Amatorskiego Ruchu Artystycznego przy Ministerstwie Kultury i Sztuki z siedzibą w Poznaniu. Kursy te dopomogły nauczycielom i instruktorom z całej Polski w zdobyciu dyplomów Średniej Szkoły Muzycznej w Poznaniu i przyczyniły się do podwyższenia ich kwalifikacji zawodowych. Ministerstwo Kultury i Sztuki delegowało doc. E. Maćkowiaka w charakterze obserwatora na posiedzenie Międzynarodowej Federacji Upowszechnienia Muzyki w Paryżu w r. 1958. Pobyt we Francji pozwolił jednocześnie na nawiązanie kontaktów i zapoznanie się z pracą polskich chórów i ośrodków śpiewaczych. Rezultatem tych kontaktów był przyjazd do Polski w r. i960 Chóru Górników Polskich z Douai (okręg LilIe). W r. 1959 doc. Maćkowiak wyjeżdża do NRD jako konsultant Ministerstwa Kultury i Sztuki w sprawach muzycznego ruchu amatorskiego i wydawnictw muzycznych dla zespołów amatorskich. Jednocześnie bada tam strukturę szkolnictwa muzycznego, szczególnie wyższego w Berlinie, Lipsku, Weimarze i Erfurcie. W r. 1961 z ramienia Ministerstwa Kultury i Sztuki wyjeżdża do Jugosławii w charakterze obserwatora na 4-dniowy festiwal chórów młodzieżowych szkół ogólnokształcących i muzycznych. Bierze również udział w konferencji pedagogów-muzyków i zapoznaje się z działalnością instytucji muzycznych w Zagrzebiu, Lublianie i Celje. W sierpniu 1961 r. wyjeżdża na Węgry jako członek jury Międzynarodowego Konkursu Chóralnego im. Beli Bartoka w Debreczynie. Doc. Edmund Maćkowiak jako członek prezydium brał czynny udział w pracach organizacyjnych Wielkopolskiego Festiwalu Kulturalnego (1961 r.). Bardzo istotnym działem pracy doc. E. Maćkowiaka jest Jego praca pedagogiczna w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu, w której przez 11 lat pełnił funkcję dziekana Wydziału Pedagogicznego. Od 1. IX. 1960 r. do 1. X. 1961 r. pełnił funkcję prorektora. We wrześniu 1961 r. wybrany zostaje rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu, obejmując tę funkcję dnia 1. X. 61 r. Od chwili podjęcia pracy w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu, tzn. od 1947 r. prowadzi klasę dyrygentury chóralnej,uczelniprzygotowując swych absolwentów do pracy zawodowej w szkolnictwie muzycznym oraz do pracy w amatorskim ruchu śpiewaczym. Działalność kompozytorska doc. E. Maćkowiaka obejmuje ponad 60 opracowań polskich pieśni ludowych i oryginalnych kompozycji na zespoły chóralne. Większość tych pozycji została wydana i stanowi ważną część repertuaru zespołów śpiewaczych w całej Polsce. Za działalność na polu kultury muzycznej doc. Edmund Maćkowiak wyróżniony został następującymi odznaczeniami: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem X-lecia Polski Ludowej, Honorową Odznaką Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu, Złotą Odznaką Zjednoczenia Polskich Zespołów Wokalnych i Instrumentalnych. Zebrał: Tadeusz Świtała JAN ANIELSKI U rodził się 27 grudnia 1899 r. we Lwowie w rodzinie robotniczej. Do szkoły powszechnej i gimnazjum realnego także uczęszczał w rodzinnym mieście. Po odbyciu służby wojskowej w r. 1921 składa w r. 1922 egzamin maturalny. Od r. 1922 do r. 1927 Jan Anielski pracuj e jako nauczyciel 1 kierownik szkoły w powiatach baranowickim i stołpeckim, pełniąc równocześnie różne funkcje w ogniskach i oddziałach Związku Nauczycielstwa Polskiego. W r.. 1927 rozpoczyna studia psychologiczne na Uniwersytecie im. Stefana Batorego w Wilnie. Nie mając środków na dalsze studia w Warszawie, przerywa je i obejmuje z powrotem posadę wiejskiego nauczyciela pod Wilnem, a później aż do r. 1939 jest kierownikiem szkół w Wilnie i Nowej Wilejce. Nadal jest aktywnym działaczem ZNP, a nadto pracuje jeszcze w dziale kółek rolniczych i organizacji Kas Stefczyka w b. pow. wileńskim. W latach 1936-1938 poza pracą zawodową i społeczną studiuje prawo i spółdzielczość na Wyższej Szkole Nauk Politycznych w Wilnie. W czasie okupacji hitlerowskiej Jan Anielski ukrywa się, pracując jako robotnik w fabryce futrzarskiej w Wilnie. W Wilnie też wraz z innymi działaczami związkowymi organizuje tajne nauczanie. W lipcu 1945 r. Jan Anielski wraz z innymi działaczami nauczycielskimi przybywa do Gorzowa na Ziemiach Odzyskanych, gdzie przystępuje do organizowania szkolnictwa. Wraz z ówczesnym prezesem okręgu poznańskiego ZNP Michałem Kopeciem Jan Anielski organizuje oddziały związkowe, w szczególności w rejonie Gorzowa, i dwukrotnie z wyboru pełni funkcje prezesa Oddziału ZNP w Gorzowie (1945-1950). Przez cały ten okres pełnił stale funkcje dyrektora Średniej Szkoły Zawodowej w Gorzowie. W r. 1951 ze względu na zły stan zdrowia Jan Anielski przeniósł się do Gniezna i pracował tam jako nauczyciel w szkole zawodowej. Przez cztery lata (1951-1955) pracował w gnieźnieńskim Zarządzie Oddziału ZNP w charakterze instruktora, następnie został powołany do pełnienia tej funkcji w Zarządzie Okręgu ZNP w Poznaniu. W r. 1957 J. Anielski został wybrany na członka Zarządu Okręgu i Prezydium Zarządu ZNP w Poznaniu, w którympełni funkcję kierownika wydziału pracy społeczno-oświatowej i pracuje na tym stanowisku po dzień dzisiejszy. Za zasługi w pracy społecznej Jan Anielski został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką ZNP, a w 40-lecie ZNP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. EDWARD EISBRENNER Edward Eisbrenner jest synem poznańskiego kolejarza i urodził się w Poznaniu 16 lutego 1903 r. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego i wyższego kursu nauczycielskiego studiował pedagogikę i psychologię na Uniwersytecie Poznańskim oraz nauki ekonomicznohandlowe w Akademii Handlowej w Poznaniu. Od l stycznia 1922 r. młody nauczyciel rozpoczyna pracę w wiejskich szkołach w Długim Starym, a potem w Przybyszewie pow. Leszno. Ale już pod koniec 1924 r. wraca do Poznania i pracuje kolejno w szkole powszechnej na Sródce, w szkole wydziałowej przy ul. Berwińskiego, w szkole handlowej dokształcającej, a przed wybuchem II wojny światowej jest kierownikiem szkoły powszechnej przy ul. Wszystkich Świętych. W pierwszych dniach grudnia 1939 r. rodzina Eisbrennerów, jak tysiące innych, została wysiedlona z Poznania. Przez cały okres okupacji Edward Eisbrenner pracuje jako nauczyciel szkoły podstawowej w Krakowie i angażuje się mocno w tajnym, zorganizowanym nauczaniu w zakresie liceum ogólnokształcącego. W lutym 1945 r. wraca do Poznania. Władza ludowa powierza mu stanowisko dyrektora Miejskiego Gimnazjum i Liceum Handlowego, przekształconego następnie w Technikum Handlowe. Na tym stanowisku Edward Eisbrenner pracuje po dzień dzisiejszy. Szkoła, którą od r. 1945 kieruje Edward Eisbrenner, przygotowuje kadry dla życia gospodarczego i administracji państwowej. W ciągu piętnastu lat po wyzwoleniu w x. 1945 szkołę opuściło 3500 absolwentów Liceum Handlowego oraz ponad 4000 maturzystów po ukończeniu Liceum Administracyjno - Handlowego i Technikum Handlowego. 7 Kronika Miasta Poznania l Już w r. 1926 E. Eisbrenner wstępuje do Związku Nauczycielstwa Polskiego, czynnie pracuje we władzach związkowych, jest członkiem Prezydium Zarządu Okręgu ZNP w Poznaniu od r. 1932. W czasie okupacji hitlerowskiej Edward Eisbrenner reprezentował okręg poznański w Tajnej Organizacji N auczycielskiej, biorąc udział w pracach Zarządu Głównego w Warszawie i Krakowie. W latach 1945-1950 był prezesem Okręgu Poznańskiego ZNP oraz członkiem Zarządu Głównego ZNP. Jest nadal członkiem Prezydium Zarządu Okręgu ZNP i przewodniczącym okręgowej sekcji szkolnictwa zawodowego. Na Krajowym Zjeździe Delegatów w grudniu 1960 r. został ponownie wybrany członkiem Zarządu Głównego ZNP. Edward Eisbrenner poświęca wie Odznaczenile czasu na pracę społeczną. Czynnie i bardzo wydatnie pracował w radach narodowych, przewodnicząc w różnych komisjach. Jest aktywnym działaczem Stronnictwa Demokratycznego, członkiem WK SD w Poznaniu, przewodniczącym grupy doradczej do spraw oświaty i wychowania oraz członkiem centralnej grupy doradczej dla spraw oświaty i wychowania przy CK SD. Za zasługi w pracy zawodowej i społecznej Edward Eisbrenner odznaczony został Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem X-lecia, Honorowymi Odznakami Miasta Poznania i ZNP. W 40-lecie działalności Związku N auczycielstwa Polskiego w Wielkopolsce Edward Eisbrenner odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. ZOFIA JASIEWICZ Zofia J asiewicz, córka Jana i Agnieszki, urodziła się 15 września 1893 r. w Rzeszowie i tamże ukończyła seminarium nauczycielskie. Pracę pedagogiczną rozpoczęła w listopadzie 1912 r. w wiejskiej szkole w Zwięczycy w powiecie rzeszowskim. Od pierwszej chwili działalności zawodowej stała się aktywnym członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego, pełniąc różne funkcje oświatowe i społeczne. M. in. była przez cztery lata członkiem Zarządu ZNP w Rzeszowie. W r. 1920 Zofia J asiewicz przenosi się na ziemie Wielkopolski i pracuje w szkole wiejskiej w Ochoczy pod Wągrowcem. Tu zaczęła także pionierską robotę społeczną, współpracując w organizacji ZNP w Wągrowcu, a kiedy objęła posadę nauczycielki w Wieleniu pow. Czarnków, była współzałożycielką ogniwa związkowego w Czarnkowie. W r. 1924 Z. J asiewicz ukończyła Państwowy Wyższy Kurs Nauczycielski w Poznaniu i od l maja 1925 r. pracuje nieprzerwanie w Poznaniu, najpierw w IV Szkole Wydziałowej przy ul. Berwińskiego (do r. 1932), a potem jako kierowniczka Szkoły nr l im. Wł. Jagiełły, skąd na własną prośbę odeszła w czerwcu 1958 r. Od r. 1925 była przez 8 lat sekretarką Oddziału Grodzkiego ZNP, a w latach 1928-1933 skarbniczką w Okręgu ZNP. Okres okupacji spędziła w Poznaniu, gdzie zajmowała się tajnym nauczaniem. Kiedy 25 lutego 1945 r. w oblężonym jeszcze Poznaniu zwołano zebranie nauczycielskie celem reaktywowania Związku Nauczycielstwa Polskiego, Zofia J asiewicz była jedną z pierwszych, którzy podjęli prace w ZNP. Przez pierwszą kadencję kierowała wydziałem pedagogicznym Zarządu Okręgu ZNP. Brała udział w dwu pierwszych zjazdach ogólnopolskich ZNP w latach 1945 i 1946. W tym czasie była również radną Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu. W "Dniu Nauczyciela" 1957 r. Zofia J asiewicz udekorowana została Złotą Odznaką Związkową. W czasie uroczystości 40-lecia ZNP w Wielkopolsce została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Mimo podeszłego wieku Zofia Jasiewicz naucza jeszcze przez dwanaście godzin tygodniowo w Szkole nr 67. EDWARD KURZYŃSKI Edward Kurzyński urodził się w Czempiniu 10 stycznia 1902 r. jako syn rzemieślnika. Po złożeniu egzaminu dojrzałości Edward Kurzyński, prymus Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Rogoźnie, obejmuje w r. 1921 posadę nauczyciela rysunku i prac ręcznych w gimnazjum w Czarnkowie, później w Inowrocławiu, wreszcie w Gdyni. Uzupełnia swe kwalifikacje zawodowe, kończy dwa wyższe kursy nauczycielskie, Instytut Robót Ręcznych w Warszawie oraz około dwadzieścia kursów specjalistycznych w Polsce i za granicą z zakresu metodyki nauczania rysunku i kształcenia artystycznego oraz historii sztuki i składa egzamin dyplomowy na nauczyciela szkół średnich przed komisją państwową przy Uniwersytecie w Poznaniu. W r. 1939 Edward Kurzyński bierze czynny udział jako dowódca kompanii w obronie Wybrzeża, a następnie cały okres wojny 1939-1945 spędza w oficerskich obozach polskich jeńców wojennych w Prenzlau, N eubrandenburg i Gross Born. Jest aktywnym członkiem kierownictwa Studium Pedagogiczno-Społecznego i współuczestniczy w kształceniu nauczycieli. Po powrocie do Poznania Edward Kurzyński naucza rysunku i prac ręcznych w Państwowym Liceum Pedagogicznym oraz pracuje jako instruktor w Wojewódzkim Ośrodku Doskonalenia Kadr Oświatowych (WÓDKO). Równocześnie jest wykładowcą rysunku technicznego, nauki perspektywy, historii sztuki i imetodyki nauczania rysunku w Państwowym Istytucie Sztuk Plastycznych, w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych i w Liceum Sztuk Plastycznych oraz pełni przez kilka lat obowiązki dyrektora Państwowego Ogniska Kultury Plastycznej. Z dniem l września 1961 r. Ministerstwo Kultury i Sztuki poruczyło E. Kurzyńskiemu obowiązki dyrektora Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych,i *które sprawuje po dziś dzień, prowadząc równocześnie szeroką akcję upowszechniania sztuki. Dyrektor E. Kurzyński jest członkiem komisji programowych, autorem blisko 200 artykułów w miesięcznikach "Życie Szkoły", "Rysunek i Praca Ręczna" , "Szkoła Artystyczna" i innych oraz sześciu podręczników z zakresu nauki rysunków. Za zasługi położone na polu pedagogicznym, zwłaszcza w dziedzinie kształcenia nauczycieli, wychowania młodzieży oraz upowszechniania sztuki wśród szerokich mas, Edward Kurzyński odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem X-lecia Polski Ludowej, Honorową Odznaką m. Poznania. Z okazji 40-lecia pracy pedagogicznej oraz lO-lecia pełnienia obowiązków dyrektora Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Poznaniu Edward Kurzyński udekorowany został w listopadzie 1961 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotą Odznaką Związku N auczycielstwa Polskiego. Zebrał Tadeusz Orlik WSPOMNIENIE POŚMIERTNE O PROF. SZCZĘSNYM DETTLOFFIE W dni u 4 listopada 1961 r. zmarł w Poznaniu, przeżywszy lat 83, kB. prof. dr Szczęsny D ettlo ff. Sylwetka tego uczonego jest chlubą polskiej kultury umysłowej. Urodzony 5. XI. 1878 r. w Nakle nad Notecią, był od wczesnej młodości związany z Poznaniem. Po odbyciu nauki gimnazjalnej w rodzinnym Nakle, gdzie w gronie p a tri 0tycznej młodzieży pełnił funkcje prezesa tajnego towarzystwa im. Tomasza Zana, poświęcił się studiom teologicznym w Poznaniu, Gnieźnie i Monasterze, które ukończył w r. 1901. Rozszerza jąc zakres swych zainteresowań, rozpoczął w r. 1910 studia na uniwersytecie w Monachium. Obejmowały one poza muzyką i muzykologią przede wszystkim archeologię klasyczną i historię sztuki, która ostatecznie stała się istotnym powołaniem życiowym przyszłego uczonego. W monachijskim okresie, jak poprzednio w czasie gimnazjalnej nauki w Nakle i znacznie później w czasie studiów we Wiedniu, poświęcił się z pasją pracy społecznej wśród studenckiej Polonii. Studia monachijskie uzupełniał - zgodnie z przejętym wówczas zwyczajem - paroletnim pobytem na uniwersytecie wiedeńskim, przyciągnięty tam sławą najwybitniejszych w owym czasie wykładowców europejskich takich, jak M. Dvorak, J. Schlosser, M. Lossnitzer i J. Strzygowski. Wiedeńska szkoła historii sztuki, którą reprezentowali ci wybitni naukowcy ukształtowała decydująco jego osobowość badawczą. Zdobyte tam podstawy metodologiczne, oparte na fundamencie wiedzy historycznej, zadecydowały potem o charakterze jego prac naukowych i chlubnej wieloletniej działalności dydaktycznej. W r. 1913 kończy studia we Wiedniu i otrzymuje tytuł doktora filozofii na podstawie dysertacji pt. Der Entwurj von 1488 zum Sebaldusgrab, wydanej drukiem w Poznaniu w r. 1915. Już ta pierwsza, większa rozmiarami publikacja świadczy o wytkniętym kierunku przyszłych badań. Będą się one koncentrować wokół problemów sztuki późnego średniowiecza, ze specjalnym uwzględnieniem rzeźby i malarstwa tej epoki, w zasięgu terytorialnym Polski i Niemiec. Podstawową jednak dziedziną jego przeszło pół wieku trwającej pracy badawczej była jedna z naczelnych indywidualności artystycznych wspomnianej epoki: Wit Stosz. Po ukończeniu studiów uniwersyteckich rozpoczyna się w jego życiu nieprzerwany ciąg działalności praktycznej, jakiej wymagała sytuacja w państwie polskim. Działalność ta obejmowała wiele dziedzin kulturalnych, jej ośrodkiem zaś był całkowicie Poznań. Jedną z pierwszych prac ks. dra Dettloffa była organizacja i kierownictwo Galerii im. Mielżyńskich, podjęte z ramienia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Z tą tak zasłużoną w dziejach kultury Poznania instytucją związany był szczególnie blisko, jego rola jest tu nader doniosła. Był on organizatorem i długoletnim przewodniczącym komisji historii sztuki. Należy do grupy organizatorów tworzącego się Uniwersytetu Poznańskiego. Równocześnie wraz z zaprzyjaźnionym prof. drem J. Kostrzewskim przejmuje w r. 1918 kierownictwo Muzeum Wielkopolskiego, a w kwietniu 1919 r. powołano go na wykładowcę, a następnie profesora nadzwyczajnego i kierownika Katedry Historii Sztuki UP. W r. 1924 zostaje mianowany profesorem zwyczajnym. Równolegle z pracą dydaktyczną i naukową poświęca się organizacji życia artystycznego Poznania. Z wrodzonym sobie talentem organizatorskim tworzy Szkołę Zdobniczą, zalążek dzisiejszej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych, bierze czynny udział - sam wykształcony muzyk-wiolonczelista i muzykolog - w powoływaniu do życia Konserwatorium Muzycznego, obecnej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej. Działalność profesora w okresie międzywojennym koncentruje się wokół katedry uniwersyteckiej i samodzielnych prac badawczych. Wykształca on pierwszą w Wielkopolsce, a cenioną w kraju kadrę historyków sztuki. Pracują oni dziś na wielu czołowych stanowiskach: w szkolnictwie wyższym, w muzealnictwie, konserwatorstwie, służbie oświatowej. Sylwetka profesora nie byłaby pełna, gdybym nie wspom niał o jego licznych podróżach zagranicznych. Wymienić tu wypada przede wszystkim Włochy, które znał j ak mało kto i gorąco uwielbiał. Słynne były jego ćwiczenia topograficzne, odbywane nawet w okresie choroby w domu, gdzie zgromadzonych słuchaczy oprowadzał z pamięci po ulicach Florencji czy Sieny. Miał pamięć fenomenalną i niezwykły dar plastycznego przedstawiania. Kiedy po latach studiów pod kierownictwem ks. prof. Dettloffa sam zwiedzałem Florencj ę, stanęły mi jak żywe przed oczyma jego instrukcje i uwagi, uwidoczniły mi się tak jasno, że zbyteczne było posługiwanie się drukowanym przewodnikiem. Wycieczki pod jego kierownictwem, które niezmordowany profesor włączał do programu studiów, nie miały w sobie niczego z turystycznych wędrówek: były wspaniałą poglądową szkołą poznania dzieł sztuki in situ, na co mistrz kładł duży nacisk. Praktyczne poznawanie dzieła sztuki poza obrębem sal wykładowych i seminaryjnych miało przygotować kadry przyszłych badaczy zabytków oraz pracowników muzealnictwa i konserwatorstwa. Daleki był profesor od wszelkiej krańcowości, nie był typem uczonego odseparowanego od świata, obca była mu zupełnie zasada:fi