STEFAN ASKANAS dyrektor MTP ZNACZENIE MIĘDZYNARODOWYCH TARGÓW POZNAŃSKICH DLA ROZWOJU HANDLU ZAGRANICZNEGO VJLOWNYM zadaniem naszego handlu zagranicznego jest zapewnienie gospodarce narodowej odpowiednich rozmiarów importu surowców, materiałów do produkcji, urządzeń produkcyjnych oraz artykułów konsumpcyjnych przy równoczesnym utrzymaniu równowagi bilansu płatniczego. W obecnym stadium rozwoju odczuwamy silniej niż dawniej ograniczoność krajowej bazy surowcowej. N adto wyłania się konieczność regulowania zobowiązań zaciągniętych za gra A nicą. W tych warunkach rozwój gospodarczy musi się łączyć z przyspieszeniem tempa wzrostu obrotów handlowych z zagranicą, przede wszystkim zaś z przyspieszeniem tempa eksportu. W ramach takiego układu dynamika obrotów handlu zagranicznego, w szczególności eksportu, ulega zasadniczej zmianie. Po długim okresie słabego rozwoju eksportu lata 1959-1960 wykazują wyraźne przyspieszenie tempa wzrostu eksportu w stosunku do wzrostu produkcji (w roku 1960 wzrost produkcji w stosunku do roku 1959 wynosił lon/o, a wzrost eksportu 15,8"/"). Przyspieszenie to byłoby jeszcze większe, gdyby wzrost eksportu liczyć w cenach porównywalnych, a nie w cenach bieżących, które na rynku światowym w tym właśnie czasie uległy obniżce. W następnym planie pięcioletnim (1961-1965) eksport ma wzrosnąć o 5g'/<>, a produkcja przemysłowa o 50"/0. Tak więc w nadchodzących latach wzrost naszego wywozu będzie przewyższał wzrost naszej wytwórczości. Problem ów zarysowuje się jako tym poważniejsze zadanie, że obecnie podstawa wyjściowa jest znacznie wyższa niż analogiczna podstawa z roku 1959. W tej sytuacji specjalnego znaczenia nabierają zagadnienia rozszerzenia rynku zbytu, poprawy asortymentu i jakości produkcji eksportowej oraz poprawy struktury towarowej samego eksportu. W realizacji tych wszystkich zadań łącznie z powiększeniem obrotów, a przede wszystkim eksportu, instytucja Międzynarodowych Targów Poznańskich stanowi ważny instrument. Znaczenie to jednak nie polega wyłącznie na wielkości zawieranych transakcji. Składa się nań wiele innych istotnych momentów. Jako pierwszy z nich trzeba wymienić strukturę towarową dokonywanych na targach obrotów, przy czym Siefan Askandsdecydujące w tym wypadku znaczenie posiada struktura towarowa eksportu targowego. Przemiany struktury ilustruje tabela 1. Dane tabeli 1 w ujęciu statystycznym wskazują przede wszystkim na lepszą w zasadzie strukturę eksportu targowego w porównaniu ze strukturą eksportu Tabela 1 PORÓWNANIE 8TBUKTUBY TOWAROWEJ EKSPORTU TARGOWEGO ZE STRUKTURĄ TOWAROWA EKSPORTU OGÓLNOPOLSKIEGO W LATACH 1955-1960 Grapy towarów Rodzaj 1955 1956 1957 1958 1959 1960 eksportu Maszyny, urządzenia naMTP 17,4% 17,2% 46,2% 47,4% 36,2% 60,5% i sprzęt transportowy ogólnopolski 12, l % 15,6% 20,0% 26,8% 26,3% 28,0% Paliwa, materiały naMTP 38,7 % 60,5% . frl 24,0% 24,8% 14,2% i surowce ogólno - polski 67,2% 63,8% 61,0% 50,8% 49,0% 43,8% Towary ro1no- naMTP 28,8% j 12,7% 21,8% 23,2% 26,8% 11, 1% spożywcze ogólnopolski 14,4% H,7% 12,6% 16,9% 18,2% 18,0% Towary konsumpcyjne na MTP 15, l % 9,6% j 7,4% 5,4% 12,2% I 14,2% pochodzenia ogó1no- 1 przemysłowego polski 6,3% 8,9% 6,4% 5,5% 6> 6/0 10,2%ogólnopolskiego. We wszystkich latach eksport maszyn i urządzeń, który stanowi legitymację naszego rozwoju przemysłowego, partycypuje w znacznie wyższym stopniu w eksporcie targowym niż ogólnopolskim. Podobnie, chociaż mniej wyraźnie, przedstawia się sprawa z eksportem rolno spożywczym i przemysłowokonsumpcyjnym. Natomiast udział eksportu surowcowego kształtuje się znacznie niżej od ogólnopolskiego. W wywozie surowców coraz większego ciężaru gatunkowego nabiera eksport chemikaliów (w r. 1955 - 3,3°/» całości eksportu targowego, a w r. 1959 - 17,2%). Na podstawie powyższych uwag można określić strukturę eksportu targowego jako wyraźnie korzystną, co w pewnym stopniu odbija się również dodatnio na strukturze eksportu krajowego poprzez fakt włączania transakcji eksportowych zawartych na Międzynarodowych Targach Poznańskich do transakcji ogólnokrajowych. O wiele jednak bardziej istotne jest działanie dynamicznych tendencji struktury towarowej eksportu realizowanego na targach. Tendencje takie można ogólnie określić jako proces polepszania struktury towarowej eksportu targowego, który przebiega szybciej niż poprawa struktury towarowej eksportu ogólnopolskiego. Mocnym akcentem procesu poprawy struktury jest fakt, iż na XXIX MTP wywóz maszyn, urządzeń i sprzętu transportowego stanowił aż f/J,5°/» ogółu transakcji eksportowych wobec 28,(Jr eksportu ogólnokrajowego tego działu, gdy w roku 1955 odpowiednie dane wynosiły 17,4°r i 21,1°/». Pomyślne kształtowanie się struktury towarowej eksportu targowego świadczy równocześnie o wzroście efektywności ekspozycji towarowej, ale przede Międzynarodowych Targów Poznańskich Cienista aleja targowawszystkim obrazuje wielką przydatność i duże możliwości tkwiące w instytucji Międzynarodowych Targów Poznańskich w zakresie dynamizowania eksportu ogólnopolskiego. Transakcje eksportowe, zawarte na MTP i korzystne ich ukształtowanie towarowe to jeden istotny element zagadnienia przydatności Międzynarodowych Targów Poznańskich, czyli roli, jaką one mogą odegrać i w znacznym stopniu odgrywają w zwiększaniu wolumenu naszego eksportu. Ważny jest jednak nie tylko fakt, ile i jakie towary sprzedajemy, lecz także komu je sprzedajemy. W odpowiedzi na to ostatnie pytanie należy wskazać przede wszystkim na stale pogłębiającą się współpracę z krajami socjalistycznymi. Międzynarodowe Targi Poznańskie przyczyniają się istotnie do doskonalenia międzynarodowego socjalistycznego podziału pracy. Równocześnie fakt, iż udział kraj ów socjalistycznych w transakcjach zawieranych na MTP jest niższy od analogicznego udziału w eksporcie ogólnopolskim mówi o dużej roli, jaką Międzynarodowe Targi Poznańskie odgrywają w otwieraniu dla polskiego handlu zagranicznego nowych rynków i pozyskiwaniu nowych odbiorców w państwach kapitalistycznych. Istotnym i bardzo obiecującym przejawem tej roli jest wzrost wolumenu transakcji eksportowych, zawartych z krajami kapitalistycznymi na MTP w roku 1950 o około 15 milionów złotych dewizowych w stosunku do roku 1959. Rola pośrednika, jaką pełnią Międzynarodowe Targi Poznańskie, a które] istota leży w ożywianiu kontaktów handlowych, polega jednak nie tylko na sprzedawaniu, ale także na kupowaniu. Rolę importu na targach uwypukla porównanie struktur towarowych importu dokonywanego poprzez MTP i przywozu, ogólnopolskiego (tabela 2). Dane tabeli 2 wskazują, że Międzynarodowe Targi Poznańskie są wysoce elastycznym i użytecznym instrumentem zaspokajania podstawowych potrzeb Stefan Askanas PORÓWNANIE STRUKTUR TOWABOWYCH T a b e l a 2 IMPORTU KRAJOWEGO I IMPORTU TARGOWEGO W LATACH 1955-1980 (dane procentowe) Grupy towarów Rodzaj 1955 1956 1967 1958 1959 1960 importu na MTP 38,3 39,7 35,4 53,4 64,0 64,2 Maszyny, urządzenia ogólnosprzęt transportowy polski 39,2 33,2 23,8 26,7 27,5 27,1 na MTP 38.6 46,3 23.5 23.5 26,0 20,4 Paliwa, materiały ogólno1 surowce polski 46,0 48,6 53,1 53,9 48,6 51,5 na MTP 13,5 3,8 3,8 7,1 3,3 0,8 Towary rolno- ogólnospożywcze polski 11,0 12,1 17,4 11,0 16,9 16,0 Towary konsumpcyjne na MTP 9,6 10,2 37,3 16,0 6,7 14,6 pochodzenia prze- ogólnomysłowego polski 3,8 6, l 5,7 8,4 7,0 5,4gospodarki polskiej i rozwoju naszego kraju. Świadczą o tym nie tylko szybkie i wyraźne zmiany udziału konsumpcyjnych towarów przemysłowych, które odzwierciedlają możliwości przemysłu krajowego w zaspokajaniu potrzeb konsumpcyjnych ludności, lecz także przede wszystkim stały wzrost importu inwestycyjnego. Przywóz ten posiada decydującą przewagę w strukturze towarowej MTP i udział jego kształtuje się na znacznie wyższym poziomie od udziału analogicznego importu w imporcie ogólnokrajowym. Jest to tym bardziej znamienne, że od roku 1957 przestały obowiązywać tzw. kontyngenty targowe. Co jednak jeszcze ważniejsze: na MTP występuje wyraźna tendencja rozwijania importu inwestycyjnego, podczas gdy w wolumenie importu ogólnopolskiego zarysowuje się tendencja przeciwna, wynikająca z naszych własnych możliwości gospodarczych. Tę właśnie przeciwstawność tendencji uznać należy za cenny wyraz tej funkcji MTP, dzięki której nasz przemysł może w znacznie większym stopniu korzystać z najnowszych osiągnięć zagranicznego postępu technicznego. W tym wypadku chodzi nie tylko o osiągnięcia krajów socjalistycznych. Również kraje kapitalistyczne uczestniczą w poważnym stopniu w naszym imporcie. W roku 1955 transakcje importowe dokonane na targach rozłożone były w 24,4" *> na kraje kapitalistyczne i w 75,6°/» na kraje socjalistyczne, a w roku 1960 w 35,r/o na kraje kapitalistyczne i w 64,9',/0 na kraje socjalistyczne; odbywało się to przy bardzo pokaźnym wzroście wolumenu transakcji. W imporcie targowym z krajów kapitalistycznych przywóz maszyn i urządzeń stanowi główną pozycję. Poza tym znaczenie Międzynarodowych Targów Poznańskich dla zaspokajania potrzeb naszej gospodarki za pomocą importu polega także i na tym, że umożliwia uzyskanie maszyn i urządzeń produkcyjnych w krótszych terminach. Wreszcie MTP stwarzają dodatkowe możliwości w dziedzinie poprawy zaspokojenia potrzeb ludności przez zakup nowych, dotychczas nie znanych dóbr. Dotychczas była mowa o znaczeniu MTP jako ośrodka bezpośrednich transakcji eksportowych i importowych. Jest to niewątpliwie bardzo istotna rola :Q targów, lecz nie wyłączna. Nie można zwłaszcza pomijać doniosłej funkcji pośrednika między Wschodem a Zachodem, jaką sprawują Międzynarodowe Targi Poznańskie, oraz zagadnienia długofalowości rozwoju gospodarki polskiej. D]a długofalowego rozwoju najistotniejszą kwestię stanowi pozyskiwanie nowych kontrahentów, poznawanie możliwości produkcyjnych zagranicy i przedstawianie własnych możliwości. W sumie wszystko to określić się daje jako poszerzanie i pogłębianie kontaktów handlowych, tak bardzo pożądane w stosunkach handlowych Polski z innymi kraj ami i tak bardzo pożyteczne w stosunkach pomiędzy Wschodem i Zachodem. Zawierane na bieżąco transakcje w niepełnym stopniu obrazują zagadnienie ożywiania kontaktów handlowych. Nie istnieją też w pełni zadowalające kryteria oceny tego rodzaju działalności. Niemniej można przedstawić znaczenie Międzynarodowych Targów Poznańskich jako instytucji wszechstronnie rozwijającej stosunki handlowe za pomocą następujących elementów: ilości krajów wystawiających na MTP, ilości wystawców, procentu powierzchni zajętej przez wystawców zagranicznych, ilości gości zagranicznych. J ak widać z tabeli 3 liczba krajów wystawiających na MTP stale i szybko wzrasta. Tendencja taka świadczy o coraz większym poszerzaniu międzynarodowych kontaktów handlowych na targach, a tym samym o wzroście znaczenia MTP w skali światowej. Dzięki temu zwiększa się również rola Międzynarodowych Targów Poznańskich dla polskiego handlu zagranicznego. Zainteresowanie zagranicy Międzynarodowymi Targami Poznańskimi wciąż wzrasta, o czym świadczy coraz większa liczba gości zagranicznych przybywających na MTP, a to stwarza bardzo pomyślne perspektywy rozwoju targów. Wydawać się co prawda może, że zmniejszająca się ostatnio liczba wystawców Ukryte pod rozłożystymi drzewami pawilony targowe Stefan Askanasi interesantów zagranicznych przyćmiewa nieco ten jasny obraz. Są to jednak tylko pozory. Świadczy o tym wyraźnie znacznie powiększony od roku 1955 procent powierzchni wystawowej zajmowanej przez wystawców zagranicznych. Tabela 3 ZESTAWIENIE ELEMENTÓW ODZWIERCIEDLAJĄCYCH DYNAMIZUJĄCA HOLE MIĘDZYNAKODOWYCH TARGÓW POZNAŃSKICH W STOS I N K ACH HANDLOWYCH Cudzoziemcy na MTP I Procent Ilość kra- ogółu pojów zagra- wierzchni Kok nicznych Ogółem zaj ętej wysta- Interesanci Pozostali ]>rzez wywiaj ących stawców na MTP z igra - nicznych 1955 24 1184 37,5 1956 35 1454 1314 2768 45,0 1957 30 1248 3524 4772 58,0 1958 37 1296 3653 4949 62,8 1959 4« 1608 3404 5012 58,5 1960 55 1358 4393 5751 57,3 1961 57 55,5 Choć w ostatnich latach procent ten również nieco zmalał, to jednak pozostało to bez wpływu na rozmiar powierzchni w liczbach bezwzględnych. W roku 1958 ekspozycja zagraniczna na MTP zajmowała 55 876 nr powierzchni wystawowej, a w roku i960-55 950 m 2 , czyli powierzchnia wystawowa ekspozycji zagranicznej nawet nieco wzrosła. W tej sytuacji zmniejszenie się liczby wystawców i interesantów zagranicznych oznacza korzystną przemianę ilościową w jakościową. Zamiast bowiem wielkiej ilości drobnych i mało znaczących przedsiębiorstw zagranicznych biorą teraz udział w MTP duże firmy o wielkim ciężarze gatunkowym. W rezultacie więc zmniejszenie się liczby wystawców nie osłabia pozycji Międzynarodowych Targów Poznańskich, lecz wręcz przeciwnie - świadczy również o umacnianiu się znaczenia MTP na arenie międzynarodowej. Innym przekonywającym wyrazem rozwoju i znaczenia MTP jest stały wzrost całkowitej powierzchni wystawowej, która w roku 1955 wynosiła 75 975 m\ a w roku 1960 osiągnęła już 97 671 m 2 . Przyrost tej powierzchni W ostatnich latach, poczynając od roku 1958, służył rozszerzeniu ekspozycji krajowej. Równocześnie, poczynając od tego samego roku, wolumen transakcji eksportowych zawieranych na targach przez polskie centrale handlu zagranicznego gwałtownie wzrasta. Tak więc przyznanie dodatkowej powierzchni wystawowej polskim przedsiębiorstwom jest właściwym wyrazem rozwoju naszej gospodarki i logicznym jego następstwem, pozwalającym na pełniejszą reprezentację możliwości produkcyjnych przemysłu krajowego, a tą drogą jednocześnie prowadzącym do dalszego pogłębienia i ożywienia kontaktów handlowych ze światem. Międzynarodowe Targi Poznańskie umacniały w okresie lat 1955-1960 swoją funkcję handlową. Wskazywały na to przesłanki dotyczące kształtowania się transakcji importowych i eksportowych. Nie można jednak zapominać o tym,że targi stanowią nie tylko rynek handlowy, lecz także "salon wystawow} "' szerokiego asortymentu produkcji. Umożliwia to dokładniejsze zapoznanie się wystawców zagranicznych z konfiguracją naszego rynku zarówno w zakresia eksportu jak importu. A to w konsekwencji wywiera ważny i dodatni wpływ na pozyskiwanie nowych odbiorców. Przy okazji należy podkreślić, że znaczenie Międzynarodowych Targów Poznańskich jako instrumentu ożywiającego kontakty handlowe jest większe od roli polskich stoisk wystwowych organizowanych za granicą. Na MTP bowiem można demonstrować bez porówniania szerszy asortyment artykułów niż na naszych stoiskach wystawowych urządzanych W innych krajach. Reasumując całość rozważań, trzeba postawić na zakończenie tezę o wielkiej użyteczności Międzynarodowych Targów Poznańskich jako instrumentu polityki handlu zagranicznego, służącego rozwojowi wymiany międzynarodowej Polski z innymi krajami. Międzynarodowe Targi Poznańskie są instrumentem nad wyraz czułym. Oddz;aływują one na rozwój obrotów handlu zagranicznego nie tylko bezpośrednio poprzez wzrost transakcji zawartych na targach i korzystne ukształtowanie strukturalne tych transakcji. Ważniejszą jeszcze rolę odgrywa ich działanie pośrednie poprzez pozyskiwanie nowych odbiorców zagranicznych dla polskiego handlu zagranicznego, wzajemne pogłębianie znajomości stosunków rynkowych i możliwości produkcyjnych, przyspieszanie działania postępu technicznego oraz przygotowania przyszłych transakcji. To pośrednie działanie MTP odgrywa tym większą rolę w tak bardzo pożądanych, coraz żywszych kontaktach handlowych pomiędzy Wschodem i Zachodem. Położenie geograficzne i ogólne usytuowanie Poznania predestynuje to miasto do pełnienia funkcji miejsca spotkań handlowych dla Europy, a w pewnym stopniu także dla innych kontynentów. Dzięki temu Międzynarodowe Targi Poznańskie stanowią szczególnie dogodne miejsce dla nawiązywania nowych i rozszerzania istniejących już kontaktów handlowych W skali międzynarodowej. DODATEK LICZBA PAŃSTW WYSTAWIAJĄCYCH I WYSTAWCÓW ZAGRANICZNYCH Liczba państw Liczba Bok Australia wystawców Ogółem Afryka Ameryki Azja Europa i Oceania zagranicznych 1925 18 - 1 3 12 - 209 1935 18 3 o 13 406 - - 1947 11 - 1 - 10 - 108 1948 16 - 2 - 14 - 235 1949 18 1 - - 17 - 323 1950 18 - - - 18 - 261 1955 24 - S 3 19 - 351 1956 35 1 5 4 23 - 689 1957 30 1 3 4 22 - 1571 1958 37 2 5 7 23 - 1323 1959 46 6 9 6 23 II 1195 i960 55 10 11 6 26 2 1216 1961 57 9 10 10 26 2 Stefan Askanas PODZIAŁ BRANŻOWY EKSPOZYCJI KRA.10WEJ I ZAGRANICZNEJ WEDŁUG UFI Nr . Nazwa branży wy- wy- wy- wy- wybranż> staw- . B m' m* staw- nI staw- m* staw- m» stawcy cy cy cy cy ł Lotnictwo 710 3 2918 26 435 5 958 13 139 4 2 Rolnictwo (maszyny i narzędzia) «729 23 5636 102 612« 85 j 5563 102 4597 91 3 Rolnictwo (prod. roto. lub na użytek roln.) 1088 30 197 14 842 47 1688 155 103« 117 4 Pożywienie płynne «27 33 1051 151 989 110 «41 91 1622 78 5 Pożywienie stałe -konserwy iesi 48 1367 127 1939 189 2800 234 1940 180 B Pożywienie (masz. i art. pomocnicze) 929 19 450 12 2228 55 1996 54 3460 51 7 Meble ««O 11 1884 198 [ 1836 82 1041 76 1398 116 8 Urządzenia sanitarne - wodolecznictwo 710 5 566 30 1172 117 957 93 1509 113 9 Artykuły gospodarstwa domowego 580 20 963 78 100 10 765 34 4«9 33 10 Rzemiosło - Podarki - Pamiątki 200 6 735 <<1 876 489 298 113 471 171 11 Trumny -Grobowce itd. - - - - - - - - - 12 Budownictwo (wyroby i materiały) 1160 18 1479 92 1513 79 730 76 553 65 13 Budownictwo - konstrukcje robót publicznych 2277 15 5481 45 4112 40 5883 62 3223 48 14 Biżuteria - Zegarmistrzostwo - Jubilerstwo - Złotnictwo 592 14 683 108 669 73 319 29 407 21 15 Pralnie - Farbiarnie 145 3 104 16 85 3 405 17 55 5 16 Drzewo - Korek 1248 3« 235 34 286 34 «99 25 1121 27 17 Biuro (wyposażenie) 553 10 710 35 612 55 611 45 650 23 18 Camping - Sport - Turystyka 1834 10 1512 117 809 55 291 31 810 33 19 Górnictwo 3125 11 2120 38 2238 54 2940 48 2635 50 20 Ogrzewanie 439 9 115 8 81 7 106 9 800 30 21 Chemia przemysłowa, chemia 17M3 51 1331 170 1147 142 2217 184 2286 186 farmaceutyczna 22 Budownictwo portowe - stocznie 1733 8 754 29 876 34 1241 39 3831 79 23 Kryształy - Szkło 1462 17 1178 92 1539 83 1374 79 1497 90 24 Skóry i dodatki 1222 60 1071 128 1135 107 1147 126 1726 127 25 Różne oświetlenie 227 5 80 10 122 11 112 16 216 20 20 U rządzenia elektryczne gospodarstwa domowego 740 19 1406 107 654 110 403 135 1050 164 27 Elektrotechnika przemysłowa 7401 60 5669 240 6941 303 6675 342 5737 289 28 Opakowani * wewnętrzne i zewnętrzne 35 1 238 18 391 3] 852 25 477 20 29 Środki i sprzęt do utrzymania czystości pomieszczeń 120 2 166 28 124 20 153 23 339 42 30 U rządzenia chłodnicze 347 5 430 26 434 9 601 13 69« 19 31 Ubiory 1086 69 2768 166 2010 239 1685 179 1618 177 32 Hotele - Kawiarnie - Restauracje - Sklepy 535 2 197 4 232 8 217 9 196 10 33 Oleje mineralne (gaz naturalny) 2170 7 29 13 174 6 166 14 327 1 « 34 Gry - Zabawki - Pojazdy dziecięce 500 4 660 53 530 159 1040 186 615 197 35 Materiały piast, i synt. - kauczuk i jego zastępcze 442 11 622 51 376 19 1059 67 1801 79 36 Mechanika - maszyny przemysłowe 6616 79 10066 383 11205 582 11330 577 14566 503 37 Medycyna - Chirurgia - Stomatologia 1411 34 2087 88 1674 64 1566 81 1982 98 38 Metale - Odlewnictwo - Wyro by hutnicze 1923 27 1452 53 3826 168 3423 84 3102 87 MiędzYnarodowych Targów Poznańskich ! 19 >7 19 ')8 1959 1956 1960 Nr l W*yNazwa branży wy- wy- wy- wybranży .3 m] staw- n[' staw- staw- [staw- I nI staw- i « I m« cy cy cy cy i cy 39 Muzyka 707 11 1022 54 911 72 1183 43 791 21 40 Papiernictwo - Księgarstwo - Grafika 2935 29 2384 95 1380 162 1101 50 I 1116 46 41 Perfumeria 629 14 141 28 551 59 567 57 621 64 42 Filatelistyka 80 1 5 1 41 2 18 ;;> - - 43 Fotografia - Kino - Optyka 2066 30 996 74 1335 61 1037 71 1319 65 44 U adio - Telewizja 1202 19 2050 54 3254 62 3775 116 2300 103 45 Tytoń 126 10 78 14 128 28 104 17 212 18 46 Tekstylia (produkty) 4925 73 3219 208 2841 193 3021 234 2384 218 « Tekstylia (maszyny i materiały) 1669 16 2325 82 4017 55 1698 58 2575 57 48 Transport (osobowy) 2040 21 3829 57 4156 84 3939 73 5152 142 49 Pojazdy dla przemysł« i transportu 10112 21 8374 122 6970 65 5874 82 5481 78 50 Zootechnika 600 4 244 3 15 1 532 13 1391 11 51 Usługi - Informacje - - 2908 13 2715 25 3090 49 5404 106 Razem 82061 1034 85985 3756 88922 4553 90491 4351 97671 4388 POWIERZCHNIA WYSTAWÓWA Kok Powierzchnia w m" 1925 I 1935 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1901 1. Powierzchnia wystawowa 15500 38638 75975 82061 85985 88922 90491 97671 102363 a, kryta brutto 4500 37638 42201 47605 51359 58893 60033 61543 65109 b. otwarta 11000 1000 33 294 34090 33961 29457 29186 35170 36227 e. podcienia 480 366 665 572 1272 958 1027 w tym 1) ekspozycja kraj owa 47 579 45149 36176 33046 37555 41721 45447 a. kryta brutto 21865 23394 22541 21 645 23977 26238 27229 b. otwarta 25714 21 755 13635 11401 13 578 15483 18218 c. podcienia 2) ekspozycja zagraniczna 28396 36912 49809 55876 52936 55950 56916 a. kryta brutto 20336 24211 28818 37 248 36056 35305 37880 b. otwarta 7580 12335 20326 18056 15608 19687 18009 c. podcienia 480 366 665 572 1272 958 1027 II. Powi erzcbnia usługowa * 23423 22852 24079 27193 27699 27600 28221 a, kryta brutto 14303 13732 14959 18193 18699 18600 19221 b. otwarta 9120 9120 9120 9000 9000 9000 9000 I I I. Powierzchnia ogółem wystawowa i usługowa 99398 104913 10064 116115 118190 125271 130584 a, kryta brutto 56504 61337 66318 77086 78732 80143 84330 b. otwarta 42414 43210 43081 38457 38186 44170 45227 c. podcienia 480 366 665 572 1272 958 1027 . * Powierzchnia usługowa obejmuje C. Hartwig, pocztę, radio, Urząd Celny, Zarząd JITP, ambulatorium, dziedziniec, MO, przechowalnię bagażu "Orbis", magazyny, W. C i umywalnie, kioski kiermaszowe, restaurację "Parkowa", kawiarnie, PKS, Telex, CHPD, komórkę handlową, kino, bary w halach. Stejan Askanas WAGA EKSPONATÓW W LATACH 1955-1960 Waga eksponatów w tonach Rok Hazcm ekspozycja ekspozycja krajowa zagraniczna i 1955 «079,0 2705,« 8784,6 195« 3500,7 2898,4 6405,1 1957 1816,8 4171.8 5988,6 1958 1320,9 4586,3 5907,2 1959 1930.9 4340,9 «271,8 i960 11 «1. 7 5208,8 «425,0 FREKWEN CJ A NA MIĘDZYNARODOWYCH TARGACH POZNAŃSKICH ' Rok Liczba zwiedzających Liczba cudzoziemców 1935 1955 1956 1957 1958 1959 i960 113000 1234831 476000 904130 395225 408215 450258brak danych 4000 1184 2768 4772 4949 5012 5751 OBROTY NA MIĘDZYNARODOWYCH TARGACH POZNAŃSKICH W MILIONACH US t 1955 55,50 66,750 122,25 1956 77,25 38,25 115,50 1957 54,75 57.50 112,25 1958 35.25 73,75 109,1959 50.50 79.75 120,25 1960 83.00 135.75 218.75 WPŁYWY Z DZIERŻAWY I USŁUG NA MIĘDZYNARODOWYCH TARGACH POZNAŃSKICH w tys. $ US Dzier- r sługi l' sługi Rok Zarządu Razem żawa MPT obce i 1956 229,4 94,6 1957 357,6 134,1 493,5 1045,2 1958 512.3 373,4 380,9 1 266,6 l 1959 485.3 361,9 575,4 1422,6 1960 474.6 327,1 882,8 1684,5 l ZAPLECZE MIĘDZYNARODOWYCH TARGÓW POZNAŃSKICH Handel Żywienie H o te1e Rok detaliczny zbiorowe (liczba (liczba Liczba Liczba sklepów) lokali) hoteli łóżek 1955 2225 102 7 1034 1956 2335 101 7 1021 1957 2712 108 7 894 1958 2579 124 7 837 1959 2627 124 7 832 Źródło: "Rocznik Statystyczny". Poznań 1960