ISO Witold Engel Doc. dr L. J a n k o W i a k (WSE) mówił o MTP jako najważniejszej ekspozycji w Europie Wschodniej, o efektywności, o cenach artykułów eksportowych, o wielkiej roli reklamy, o tzw. konsorcjach eksportowych i o konieczności podwyższenia jakości naszych towarów. Dyrektor MTP, St. A s K a n a s, wyraził żal z powodu nieobecności przedstawicieli Ministerstwa HZ i wielu Central HZ ("Paged", "Rolimpex", "Minex", "Skorimpex", "Varimex"), a następnie polemizował z delegatami Central, omawiał kierunki eksportu maszyn i udowadniał, iż MTP są imprezą pod każdym względem dochodową. Nacz. J. Ż e l i s ł a w s k i nawiązując do słusznych jego zdaniem spostrzeżeń dyr. Askanasa, radzi wyciągać konkretne wnioski odnośnie MTP. Historycznie instytucje targów uległy transformacji. Obecnie na tych ekspozycjach przeciętnie 700 /o-8(tA> transakcji zawierają wystawcy krajowi między sobą (wyjątek stanowi MTP). Perspektywa rozwojowa targów polega na ich specjalizacji (zwłaszcza w dziedzinie dóbr inwestycyjnych). Największą trudnością polskiego handlu zagranicznego jest ciągle nie nadążająca za popytem podaż towarów. Wyjście z trudności leży jedynie w rozszerzeniu wymiany opartej na międzynarodowym podziale pracy, która stanowi najlepszą funkcję wzbogacenia społeczeństwa (zakłady nastawione głównie na eksport; specjalizowanie się w produkcji eksportowej). Istnieje w przyszłości dla MTP duże niebezpieczeństwo konkurencyjne w postaci targów w Moskwie, które dla wystawców zagranicznych mogą być bardzo atrakcyjnym rynkiem zbytu ich towarów oraz zakupów. Jak ratować pozycję MTP? Po pierwsze - uatrakcyjnić rynek importowy MTP przez stworzenie nowych zasobów dewizowych, znajdujących źródło w rozszerzeniu eksportu przy poważnej specjalizacji opartej o międzynarodowy podział pracy. Po drugie - skoncentrować wysiłki na przyciągnięcie i powiązanie z MTP krajów gospodarczo nie rozwiniętych i krajów lewantyńskich, arabskich (eksport naszych maszyn, a import surowców i półfabrykatów). Konsultant ekonomiczny MTP, dr Janusz Z i ó ł k o w s k i zastanawiał się nad powodami dynamicznego rozwoju ilościowego i rozprzestrzeniania się instytucji targowych na całym świecie. Dzieje się tak głównie dzięki intensywnemu postępowi technicznemu. Targi są ogromnym ułatwieniem dla świata gospodarczego. Wskazują bowiem, co się dzieje w dziedzinie produkcji. Jednocześnie stanowią żywy dowód niepodzielności świata, zacieśniania się kontaktów handlowych i zmniejszania różnic w systemach politycznych. Nie tylko państwa socjalistyczne, ale i kapitalistyczne starają się wywierać coraz większy wpływ na targi, które jednak w rezultacie tego kierowanego procesu gospodarczego nabierają większego znaczenia. Np. ekspansja handlowa NRF objawia się nie tylko poprzez eksportowe targi krajowe, lecz także przez skoncentrowanie się na targach zagranicznych, stanowiących klucz do pozyskania większego rynku. MTP są takim kluczem i dlatego NRF stara się tu zapewnić sobie stałą pozycję. Jeśli NRF przekona się, że na MTP dobrze nawiązuje się kontakty handlowe, to można będzie liczyć na stały ich udział i nie obawiać, że przeniosą się na inne targi. Odnosi się to i do wielu innych krajów oprócz NRF. Przed MTP stoi doniosła rola pośrednika handlowego między Wschodem i Zachodem. Trzeba tę szansę lepiej niż dotychczas wyzyskać. Następniedr Ziółkowski w ciekawy sposób naświetlił sprawę zaplecza targowego, oraz rolę targów w naszym życiu handlowym. Ponadto w dyskusji zabierali głos, wnosząc dużo ciekawych myśli, mgr T. Wiesiołowski (dyr. Izby Rzemieślniczej), Z. Geppert (przedstawiciel PIHZ), mgr T. Wiśniewski, prof. dr St. Waschko, dyr. J. Dębicki, mgr B. Rajewski (Instytut Morski) i E. Krzymieńv. WNIOSKI Po zakończeniu dyskusji wyłoniono komisję do usystematyzowania wnIOsków, które następnie uchwalono dnia 17 maja 1958 r. na sesji naukowej poświęconej zagadnieniom MTP. Przytaczamy je w dosłownym brzmieniu: I. Instytucja Targów Międzynarodowych jest pożyteczną formą uaktywnienia wymiany międzynarodowej zarówno dla krajów kapitalistycznych jak i socjalistycznych. 2. Kraje socjalistyczne powinny ze sobą równIez na targach utrzymywać kontakt w celu wzajemnej bieżącej informacji i bieżącego uzgadniania niektórych zagadnień. 3. W chwili obecnej MTP stają się jednym z najważniejszych miejsc handlu między wschodem a zachodem, co powinno znaleźć wyraz w popieraniu rozwoju tej instytucj i. 4. Należy dążyć do jak najpełniejszego udziału w MTP krajów gospodarczo niedorozwiniętych, które są potencjalnym nabywcą naszych artykułów przemysłowych. 5. Wykorzystać w jak naj szerszym zakresie pobudzającą rolę MTP wobec krajowego przemysłu pod kątem widzenia rozwoju naszego eksportu, a to przez zwiększone zainteresowanie przedsiębiorstw i ich załóg w produkcji eksportowej i wystawianiu na targach oraz przez specjalizację określonych przedsiębiorstw w zakresie produkcji eksportowej. 6. Wobec nie dostatecznego dotychczas wiązania transakcji eksportowych z importowymi należy temu zagadnieniu poświęcić więcej uwagi, wykorzystując w tym celu MTP. 7. Stosować wszystkie celowe środki reklamy na targach i w związku z nimi. Ponieważ jednak zagadnienia reklamy nie są przedmiotem naukowych badań i nauczania, należy temu brakowi bezzwłocznie zapobiec. 8. Mając na uwadze znaczenie reklamy dla efektywności polityki targowej należy rozwinąć wszystkie nowoczesne formy reklamy targowej i stworzyć sieć przedstawicielstw MTP zagranicą, wykorzystując przedstawicieli central handlu zagranicznego i Polonię zagraniczną. 9. Uwzględnić w programie ekspozycyjnym na MTP oddzielny dział opakowań. 10. Dążyć do usunięcia a conajmniej złagodzenia niepożądanych konsekwencji nie realnego parytetu złotowego. II. Prowadzić systematyczną analizę i sprawozdawczość wyników działalności MTP. Dane te powinny być udostępnione dla oceny naukowej i wyciągnięcia wniosków na przyszłośća * Witold Engel 12. Ze względów naukowo-dydaktycznych jest rzeczą pożądaną, aby zainteresowani członkowie PTE brać mogli udział jako obserwatorzy przy zawieraniu transakcji na MTP. 13. Uznajemy za celowe jak naj rychlej zrealizować postulat rozbudowy urządzeń zaplecza miejskiego MTP, przy czym władze miejskie muszą zostać wyposażone w odpowiednie źródła finansowania tej rozbudowy. 14. Ponownie rozważyć możliwość reorganizacji formy prawnej MTP pod kątem widzenia udziału w Zarządzie i zyskach przedsiębiorstwa władz miasta Poznania, a to celem ściślejszego powiązania MTP z jego naturalnym środowiskiem miejskim. 15. Przynajmniej częściowe rozwiązanie trudności związanych z zacofaniem zaplecza targowego w Poznaniu przynieść może właściwa polityka władz miejskich wobec niektórych gałęzi rzemiosła prywatnego (np. warsztaty naprawy samochodów). 16. N a MTP powinna znaleźć szersze uwzględnienie ekspozycji drobna wytwórczość naszego kraju. VI. OCENA Sesję należy ocenić jak najbardziej pozytywnie: po pierwsze ze względu na cenną inicjatywę i wielki wkład pracy ze strony jej organizatorów, a po drugie, z uwagi na ciekawe materiały przygotowane na zjazd, szereg cennych wypowiedzi, oraz sformułowanie konkretnych wniosków, które przesłano wszystkim zainteresowanym władzom. N ade wszystko jednak Sesja MTP wykazała konieczność bardziej harmonijnej współpracy Izby Handlu Zagranicznego, MTP, Central Handlu Zagranicznego oraz zainteresowanych gałęzi wytwórczości narodowej. Z dziedziny naukowej zasługuje na uwagę fakt, iż po raz pIerwszy szczegółowo zastanowiono się nad metodą badania efektów MTP.