DYREKCJE SZCZURKIEWICZA, TRZCIŃSKIEGO I BOELKEGO W roku 1930 po uroczystym Jubileuszu 35-1ecia pracy artystycznej] Stanisława Wysocka opuściła Poznań. Z jef odjazdem zakończył się krótkotrwały renesans Teatru Polskiego, którego świadectwem są dwa roczniki czasopisma pl. "Świat kulis", które redagował Emil Zegadłowicz. Sezon 1930/31, przypadający na okres coraz bardziej narastającego kryzysu, rozpoczął dyr. Szczurkiewicz "Panem Jowialsklm" Fredry, i w ciągu sezonu wystawił tylko 3 wartościowe pozycje: "Otello" Szekspira (reżyseria Sosnowskiego), , Rewizora" Gogola (reżyseria N owaciiiego), "Przeprowadzkę" Rostworowskiego. Resztę pozycyj repertuarowych stanowiły farsy i sztuki bulwarowe, wśród których rekordy powodzenia biły "Pani Ministrowa" Grzymały-Siedleckiego i "Roxy" Connersa z J. Zaklicką w roli tytułowej. Sezon następny (1931/32) przedstawiał się niewiele lepiej. Z pozycyj wartościowych wymienić można "Wielkiego człowieka do małych interesów" Fredry, "świerszcza za kominem" Dickensa, "śluby panieńskie" Fredry, "Kapitana z Koepenicku" Zuckmayera, "Romeo i Julię" Szeskpira i "Triumf medycyny" (Dr Knock) J. Domans'a. Poza tym z okazji gościnnych występów Ireny Solskiej wystawiono pod koniec sezonu "N ową umowę małżeńską" Shawa i "Lady Frederick" W. Sommerset- Maughama. Atrakcjami sezonu były: "Młody las" Hertz'a "Ich synowa" Grzymały Siedleckiego, "Tak się zdobywa kobiety" Verneuil'a, "Sprawa honorowa" Dunin-Markiewicza i Fijałkowskiego, "Hulla di Bulla" Arnolda i Bacha itp. W latach tych nastąpiła zmiana na stanowisku głównego scenografa teatru - miejsce po St. J arockim objął na rok St. Węgrzyn, a następnie Zygmunt Szpingier, któremu w latach następnych Teatr Polski zawdzięcza szereg pomysłowych inscenizacyj plastycznych. Z nowych sił aktorskich wymienić należy St. Kwaskowskiego, A. Kwiatkowskiego, J. Kreczmara i J. Pichelskiego, którzy na scenie poznańskiej stawiali pierwsze kroki. W sezonie 1932/33 po śmierci B. Szczurkiewicza, dyrekcję Teatru Polskiego' objął znany reżyser Teofil Trzciński'. Rozpoczął sezon bardzo ambitnie, wystawiając po kolei: "Dziką pszczołę" Morstina, "Wiele hałasu o nic" Szekspira, "Fortepian" Szaniawskiego, "Kto bądź" Hoffmannsthala i "Akropoliis" Wyspiańskiego. Druga połowa sezonu była za to zupełnie kompromitująca pod względem repertuarowym. N a jedną "Świętą Joannę" Shawa przypadła olbrzymia liczba fars i komedii muzycznych, którymi usiłowano ratować kasę. Największym powodzeniem cieszyły się: "Mysz kościelna" Fodora, "Maniusia" Franka, "Moja siostra 1 ja" Benatzky'ego, "Musisz się ożenić ze mną" Verneuil'a itp. Duże sukcesy aktorskie odnosiła Jadwiga Zaklicką, pamiętna zwłaszcza jako odtwórczyni roli tytułowej w "świętej Joannie". W sezonie odbyło się kilka gościnnych występów m. in. R. Niewiarowicza, M. Maszyńskiego, M. Modzelewskiej, M. Gorczyńskiej i W. Brydzińskiego - przeważnie w sztukach o małej wartości artystycznej. Po Trzcińskim dyrekcję Teatru Polskiego objął znany aktor poznański, Robert Boe1ke i kierował sceną poznańską przez 5 sezonów. Współkierownikiem teatru był Maksymilian Piotrowski. Bos1kemu udało się początkowo przełamać kryzys artystyczny, który swoje największe nasilenie znalazł pod koniec dyrekcji Trzcińskiego. Sezon 1933/34 rozpoczął nowy dyrektor wystawieniem "Wesela" Wyspiańskiego z Solskim w roli Gospodarza. Następnie wystawiono: "Pana Geldhaba" i "Zemstę" Fredry, "Hamleta" Szekspira, "Dom otwarty" Bałuckiego, "Panią ze słonecznikiem" Vojnovica, "Liliom" Molnara. W sezonie 1934/35 - "Sułkowskiego" Żeromskiego, "Klub kawalerów" Bałuckiego, "Marię Stuart" Schillera (z M. Malicką), "Kwiecistą drogę" Katajewa, "Marchołta" Kasprowicza, "Lekarza mimo woli" Moliera, "Dożywocie" Fredry, "Cyda" Corneille'a. Rzecz jasna, że ambicje repertuarowe Boe1kego realizowane były tylko połowicznie i że każdą premierę sztuki wartościowej okupywać musiał szeregiem fars i komedii, których domagała się drobnomieszczańska "publika" poznańska, decydująca swoimi gustami o egzystencji teatru. 1 tak w sezonach 1934/35 największym powodzeniem cieszyły się następujące "sztuki": "On i jego sobotwór" Hennequin'a, "Arletta i zielone pudła" A. Acrement, "Towariszcz" Devala, "Domek z kart" Granichstaedtena, "Ciotka Karola" Brauden'a, "Rozkoszna dziewczyna" Benatzky'ego, "Muzyka na ulicy" Schureck'a itp. Stałymi reżyserami byli w tym okresie: Helena Arkawin, Kazimierz Korecki, Kazimierz Szubert i Roman Zawistowski. W zespole aktorskim byli m. In.: H. Arkawin, I. Brenoczy, H. Chaniecka, Czarnecka, Zofia Kislinżanka, ladwiga Korecka, Zofia Korejówna, Koronkiewicz, A. Królikowska, B. Dudwi"'anka, Niedzlałkowska, J. Sachnowska, Wasilewska, Ada Zasadzianka, Zofia Małynicz, Zielińska, Baryka, M. Bogusławski, R. Boelke, R. Górowski, Władysław Hańcza, Tadeusz Kostrzeńki, Kazimierz Korecki, Ryszard Kierczyński. Władysław Konarski, Zygmunt Noskowski, Nowakowski, M. Piotrowski, Marian Feliński, Michał Pluciński, Kazimierz Przystański, W. Rolicz, Stanisław Smoczyński, Kazimierz Szubert, J. Tylczyński, Roman Zawistowski i Janusz Zlejewski. W okresie tym gościł w Teatrze Polskim dwukrotnie ze swoim zespołem Stefan Jaracz, wystawiając w r. 1934 "Firmę" Hemara i w r. 1935 "Pana Brotonneau" i "Chorego z urojenia" - indywidualnie wystąpił Jaracz w "Krzyku" Ceria i Stefaniego. Poza tym w 1936 r. wystąpił z zespołem warszawskiej "Reduty" - J. Osterwa w sztuce Cwojdzińskiego "Teoria Einsteina". W sezonie 1935/36 - z wartościowych sztuk wystawiono "Judasza ;: Kariothu" Rostworowskiego z L. Solskim, "Intrygę i miłość" Schillers z L. Solskim, "Nowego Don Kichota" Fredry, "Grube ryby" Bałuckiego, "Bolesława Śmiałego" Wyspiańskiego, "P ana Darnazego" Blizińskiego i "Wielkiego Frydery ka" Nowaczyńskiego z Solskim. Największym powodzeniem cieszyła się "Szesnastolatka" Stuartów, "Stare wino" Ricksa i "Dzień bez kłamstwa" l występowali Janusz Warneeki i Mariusz, Maszyński. Zespół aktorski nie uległ większym zmianom. Z nowopozyskanych sił wymienić należy Elżbietę Łabuńską, Stanisława Jaworskiego, Edwarda Szupelak-Glińskiego, Konstantego Pągowskiego, Jerzego Tatarkiewicza. W sezonie 1936/37 wystawiono m. in.:, "Wyzwolenie" Wyspiańskiego, "Tessę" Giraudoux, "Był sobie więzień" Anouilha, "Pan Topaz" Pagnolla, "Wieczór Trzech Króli" Szekspira, "Cyda" Corneille'a, "Mirandolinę" Goldoniego, "Protest" W. Bąka, "Księcia Niezłomnego" Calderona. Największym powodzeniem cieszył się... Szekspir, który w ciekawej inscenizacji Bronisława Dąbrowskiego miał przeszło 50 przedstawień. Poza tym jak zwykle farsy i lekkie komedie: "Kwadrans przed dwunastą" Adlera, "Zamieszaj" Herza, "Bęsie" Rolanda, "Pierwsza pani Selby" Ervine'a. Z zespołu w tym sezonie ubyło szereg artystów, m. in.: reżyserzy: H. Arkawin i K. Korecki - ich miejsce zajął Bronisław Dąbrowski. Do zespołu aktorskiego przybył Bolesław Rosłara, Artur Młodnicki, W. Domański. Wiosną 1937 r. gościł w Teatrze Polskim ze swoim zespołem Stefan Jaracz, wystawiając "Szkołę żon" Moliera i "Woźnego i ministra" Birabeau. W ostatnim sezonie swojej dyrekcji wystawił Boelke: "Dowód osobisty" Pawlikowskiej, "Damy i huzary" Fredry, "Ożenek" Gogola, "Człowiek, który był czwartkiem" Chestertona, "Niespodziankę" i "Przeprowadzkę" Rostworowskiego, "Grube ryby" Bałuckiego, "Rozkosze uczciwości" Pirandella, "Nagrodę literacką" Pawlikowskiej. Największym powodzeniem cieszyła się "N asza żonusia" Hopwooda i "Pani prezesowa" Hennequin'a. Reżyserami byli Wł. Czengery i Czesław Strzelecki - dekoratorem Jan Kosiński. OSTATNI SEZON W sezonie 1938/39 dyrekcję objął znany aktor i dotychczasowy dyrektor teatru w Bydgoszczy - Władysław Stoma. i Głównymi reżyserami byli: K. Korecki i J. Szyndler, dekoratoremz. Szpingłer. W zespole m. in. byli: J. Baronówna, Z. Barwińska, SzyszkoTJohusz, Chodakowska, Czechowska, H. Czarnecka, Paszkowska, A. Podgórska, Wieczorkowska, K. Żbikowska, L. Dytrych, A. Dzwonkowski, Jaglarz, M. Jasiecki, R. Kierczyński, K. Konarski, Kalinowski, Z. N oskowski, W. N eubelt, K. Przystański, Rewkowski, M. Serwiński, J. świderski, A. Szalewski, Z. Zintel. Sezon otworzył nowy dyrektor sztuką Bogusławskiego "Spazmy modne" wystawiając następnie szereg bzdurnych fars i komedii - wśród których . Balladyna" Słowackiego, "Lato w N ohant" Iwaszkiewicza i "Dziewczyna z lasu" Szaniawskiego są pozycjami wyraźnie tylko "dla honoru domu" wstawionymi. Ostatni sezon dwudziestolecia, zakończony "sztuką" Adlera pt. "Skandal w rodzinie mrs Kinga" jest jaskrawym przykładem upadku kultury w ustroju kapitalistycznym.