II.

VISIO UNACUM TAXA INSTITARUM HALKCARIARUM IN CIRCULO FORI EXISENTIUM. (21 LIPCA 1788).

Pierwsza buda pod nrem 11 narożna od sławetnych Lemibiczów małżonków przez sławetnego Józefa Szymanowskiego i Mariannę z Herkowskich małż on - ków za sumę 5.030 złpol. ukupiona z kamieniczką dwupiętrową, w której izbów dwie, każde o jedtaym oknie, Isklep murowany, dach cały z dachówki, taxowana na 5.030,- zł.
Druga buda pod nrem 12 niegdy sławetnych Józefa i Barbary Raszkowskich małżonków dziedziczna, a prawem zlewku na sławetną Agnieszkę z. Raszkowskich Rutkowską sławetnego Gaspara Rutkowskiego małżonkę spadła i posiadana z kaimieniczką dwupiętrową, w której także izby dwie o jednym oknie każda, sklep murowany, dach z dachówki, taxowana 2.500,- zł. Trzecia buda pod nrem 13 przez szlachetnego Jędrzeja Rutkowskiego iure quaesito nabyta, z kamieniczką dwupiętrową, izby dwie o jednym oknie !<ażda, sklep murowany, pod dachówką cała, taxowana zł. 2.050,-.

Czwarta buda pod nrem 14 od sławetnych Obickich przez sławetnego Łukasza Stacherskiego i Reginę z Czechowiczów małżonków za summę 2.000 złpol.
ukupiona z kamieniczką, z izbami dwiema, w każdej okno jedno, sklep murowany, pod dachówką, taxowana uważywszy jej reperację zł. 2.200,-. Piąta buda pod nrem 15 ' przedtym Zaneberkowska, potym przez sławetnych Malinowskich małżonków za summę 2.500 zł. ukupiona z kamieniczką dwupiętrową, w której izby dwie, każda o oknie jednym, sklep tak jako i w innych budach murowany, dach cały z dachówką, taxowana zł. 2.500,-.
Szósta buda pod nrem 16 szlachetnej Katarzyny przez "'sławetnych Denerowiczów małżonków arendą także dwupiętrową, w niej izby dwie, każda o oknie dach cały z dachówki, taxowana złpol. 1.950,-. Siódma buda pod nrem 17 Bractwa całego Budniczego przez sławetną Suwalską wdowę arendą trzymana z kamieniczką o dwóch piętrach, w niej izby dwie o jednym oknie każda, sklep murowany, pod dachówką, taxowana złpol. 2.100,-.
Suehorskiej sukcesjonalna trzymana, z kamieniczką jednym, sklep murowany,
Ósma buda pod nrem 18 przez sławetnych niegdy Józefa Sobolewskiego i Katarzynę małżonków teraz pozostałą wdowę od sławetnych Balickich za summę złpol. 2.000 ukupiona z kamieniczką trzypiętrową o izbach trzech, w każdej okno jpdno, z sklepem murowanym, pod dachówką, taxowana spectata reparacione eiusdem złpol. 2.700,-. Dziewiąta buda pod nrem 19 do sukcesorów Gronertowskich należąca, teraz zostająca bez posesora, nad któremi sukcesorami oddania jest opieka zacnie sław. Krysztofowiczowi i sław. Maciejowi Bugajewiczowi, z kamieniczką dwupiętrową, izby dwie o jednym oknie, lecz mocno nadrujnowane, a stąd niemieszkalna* taxowana zł. 1.900,-.  nastu męża Poznańskiego, bibliopoli od sławetnych Mertoerów małżonków za summę 3.200 zł. ukupiona z trzypiętrową, na każdym piętrze okien po dwa maiaca kamieniczką, z sklepem murowanym, z kawałkiem podwórka i osobnym na tenże podwórek wejściefn, dach cały z dachówki, speotata reparacione taxowana zł. 5.180,-.
Jedynasta buda pod nrem 21 sławetnych Czechowiczów małżonków od zacnie sławet. Bukowicza 12męża za summę złpol. 2.600 ukupiona z trzypiętrową kamieniczką, w niej izby trzy, każdą z nich okno jedno mająca, sklep murowany, dachówką pokryta całą w dobrej porze zostającą, taxowana złpol. 2.600,-.
Trzynasta buda pod nrem 23 sławetnej Zeywertowskiej wdowy od sławetnych niegdy Auów małżonków ukupiona z kamieniczką trzypiętrową o izbach trzech, w każdej z tych izbów okno jedno, pod dachówką, z sklepem murowanym, taxowana złpol. 2.100,-.
Czternasta buda i piętna, obydwie w jedno złączone pod nrem 24 z kamieniczkami także zjednoczonemi dwiema trzypiętrowemu zacnie sławet. ImciP. Kiellera ławnika Poznańskiego i Marianny z Wirowskich małżonków dziedziczne, ,z których jedna sukcesionalnie po rodzicach na tegoż sławet. Kiellera spadła, druga od sławet. Rogozieckiego przykupiona za summę 2.500 zł. W tych kamieniczkach dwóch ogólnie rachując izbów jest siedm, każda z nich o jednym oknie, sklepy murowane, pod dachówką, zważając stan ich w dobrej porze przez wyreperowanie zostający, taxowane złpol. 6.870,-.
Piętnasta buda pod nrem 25 sławetnego Łukasza Stoińskiego przez sławetnniegdy Stoińskich małżonków od sławetnych niegdyś Pawłowskich ukupiona, teraz zaś sukcesjonalnie do niego należąca z kamieniczką trzypiętrową, w której izby trzy, każda o oknie jednym, taxowana złpol. 2.500,-. Szesnasta buda pod nrem 26 narożna z kamieniczką dwupiętrową, przedtym Czochronowską przez sławetno Bugajewiczów małżonków ukupiona za summę złpol. 4.300, w niej izby dwie, każde o oknach dwóch, pod dachówką, z sklepem murowanym, tudzież z przybudynkiem narożni e stojącym, zważywszy stan jej dobry z wszystkiem i wyreperowanie, taxowana złpol. 5.800,-.
(Archiwum Miejskie - A. A nr 307, str. 83-88).

OPIS DOMKU BUDNICZEGO W RYNKU
"Visio institae Halecariae": Facjata z Rynku o trzech oknach do trzech kondygnacji, nad jednym oknem, co pierwszej kondygnacji należącym trochę porysowana, dołem przy tej facjacie jest zwyczajna jako i w innych budach śledziowych wystawa z desek i słupków drewnianych, nad Morą jest daszek szkudelny z rynienką dobry, z drugiej  stych stare na dwóch zawiasach i hakach żelaznych z zamkiem i kluczem starym dobrym z wrzeciądzami i-skoblami dwiema, z śloshakiem do zamku i dwiema skoblami wielkimi, do zapory. Posowa tej wystawy pod daszkiem szkudelnym na trzech baleczkach z desek starych dobra, okiennica nad dolnym stołem na zawiasach i hakach żelaznych z wrzeciądzem i skoblami, także dworna haczykami i jednym tylko skobelkiem.
W dalszym ingresie pod tąż facjatą d w a f i l a r y z ciosowego kamienia ex opposito siebie foędące, na których się cała utrzymuje. Jeden z nich cd sąsiedztwa budy Hertlowskiej trochę napsowany, jednakże nieszkodliwie. Podłoga z przyjścia do mniejszej połowy z desek starych naprawy potrzebuje, przy tejże podłodze drzwi z ramami dębowymi starymi z desek starych na dwóch zawiasach i hakach starych żelaznych, którymi drzwiami do fundamentów i sklepów piwnicznych wnijść niepodobna dla piwnicy wcdą przez powódź napełnionej, schody do tejże piwnicy złe, ex relatione inquilinorum mają być w tej budzie dobre fundamenty. Za tą podłogą z desek jest dalej podłoga z cegieł, które są poprzetłukane. Blisko facjaty tejże dolnej sieni na cztery circiter łokci jest s k l e p i e n i e górą, za którym sklepieniem nad tą sienią dolną są balki z posowa z desek starych dobre, ściany obiidwu stron po większej części z trynku dla wilgoci, opadły.
Schód z tej sieni na p i e r w s z e p i ę t r o łomany, stopnie do tegoż schodu drewniane stare przez powódź z miejsca swego poniszczone i nadrujnowane; przy schodzie i pod schodem jest komórka, do której są. drzwi drewniane o 2 zawiasach starych łomanych o jednym wrzeciądzu i dwóch skoblach.
N a pierwszym piętrze w sionce posowa stara z desek nagniłych. W tej sionce jest ognisko z cegieł w glin? murowane naprawy potrzebujące, nad którym jest komin kapturowy na żelaznym pręcie wspierający się i 2 baleczkach drewnianych, około każdego listwa drewniana na okół, ściany dwie i trzecia poprzeczna z trynku opadła. W tej zaś ścianie od budy quondam Karpińskich tak przy drzwiach do izby idących rysa jako też druga w ścianie poprzecznej tylnej facjaty, na tejże ścianie sąsiedztwa budy Karpińskich jest listwa stara drewniana, nie zła, okno w tylnej facjacie o 2 kwaterach małych z szybami prostymi całymi, z futrowaniem dobrym i ramami dobrymi. - Wchodząc do izby drzwi rtare, spruchniałe nad zamkiem, wrzeciądz łomany stary nadpsuty. W tej izbie starym złym na wrzeciądz zamykające się, futrowanie około tych drewniane stare drewniane złe o 2 zawiasach i hakach żelaznych z zamkiem i szloshakiem posadzka z astrychu stara, poprzetrącana, miejscami poprawy potrzebująca, ściany z-obydwóch z trynku opadłe i obszarpane, od sąsiedztwa budy Karpińskich w ścianie od posowy aż ku posadzce ryra ciągnąca, na tych ścianach listwy drewniane stare napruchniałe, pod którym jako to przy drzwiach jest ś"'afeczka mała o 2 zawiasach małych łamanych na wrzeciądz o 2 skoblach zamykające się. Piec w tej izbie na 4 toczonych balasikach, spruchniałych, nadpsutych, stojący, stary: za którym piecem ściana zmurszała, z trynku opadła, okno na Rynek idące o 4 kwaterach z ramami dębowymi, futrowanie stare : krzyżem starym nie złym, - te zaś kwatery każda o 2 prętach żelaznych,  u jednej kwatery haczyka do zawiaski niemasz, szyby w tych kwaterach miejscami poprzetłukane, naprawy potrzebują. TJ tych okien tylko jeden kołowrotek górą spodem drewniany, przytym oknie szafka stara spruehniała na 2 zawiasach kręconych bez zameczku. Posowa z balkami stara dobra. Idąc na d r u g i e p i ę t roschód drewniany z stopniami drewnianymi nie zły, jeden stopień spodem wywalany, pod którym słupik z poręczeni starym. W sionce na drugim piętrze podłogi niemasz, posowa z desek w tej sionce na drugim piętrze, rysa w ścianach tak sąsiedztwa budy Karpińskich jako i HertlowRkich rysy dwie duże od wierzchu aż ku dołowi ciągnące się. Okno w facjacie tylnej dla widoku do tej sionki, przez którego połowę szyna kowalską robotą zacinana. Wchodz'ac do izby drzwi stare nie złe, z zamkiem złym z ręko.eścią starą żelazną, z wrzeciądzem jednym i haczykiem i skoblami do nich należącymi na zawiasach dwuch żelaznych łomanych. Koło tych drzwi futrowanie drewniane stare nie złe, w którym futrowaniu sloshak do zamku, podłoga z astrychu, miejscami jej brakuje, naprawy potrzebuje. Posowa z deskami starymi i balkami, jako też i w sionce - dobra. Piec stary na postumencie i balasikach drewnianych rzniętych - zły. W tym piecu mało co dobrych kafli, ściany z trynku obszarpane, osobliwie od sąsiedztwa budy Karpińskich rysa duża od góry aż do dołu ciągnąca się, przy której ścianie jest listwa stara drewniana napruchniała. Okno na Rynek idące o 2 kwaterach z ramami i krzyżem nowym, szyby w tych kwaterach proste dobre, przy każdej kwaterze jedno koło, futrowanie drewniane złe; u każdej kwatery dwa pręty, i dwie zawiaski krótkie, proste na haczykach żelazne i z kołowrotem jednym żelaznym; przy tym oknie szafka w murze z drzwiczkami drewnianymi na zawiasach dwóch łomanych z zamkiem bez klucza.
Idąc na t r z e c i e p i ę t r o jest schód z stopni drewnianych starych nadpruchniałych z poręczeni dobrym, podłogi niemasz w tej sionce na trzecim piętrze, tylko posowa z desek, okno w tylnej facjacie dla widoku, w ścianie od sąsiedztwa budy Karpińskich jest rysa, od wierzchu do dołu ciągnąca się wielka i w rogu przy facjacie w tejże ścianie druga także na wierzchu znacznie ciągnąca się, balki w tej sionce tylko dwie proste stare drewniane na 2 zawiasach starych żelaznych łomanych z wrzeciądzem na rzemieniu przy skoblu będącym. Ramy koło tych drzwi stare proste ciesielską robotą, posadzki niemasz w tej izbie, tylko śmieciami i barłogiem zarzucona, balki stare rznięte, tylko bardzo niedobre. W ścianie od sąsiedztwa budy Hertlowskiej są znaczne dwie rysy od wierzchu do dołu ciągnące się, przy których stara listewka zła, okno 5ia Rynek bez kwater, tylko futrowanie koło niego nie dotore, trynk ze wszystkich stron osobliwie dołem opadły, w ścianie od sąsiedztwa budy Karpińskich rysa nie zbyt wielka. _: Idąc pod dach, schodek ze stopniami starymi drewnianymi i poręczeni starym. Wszedłszy pod dach dymniczka w dachu na Rynek idąca. Kozły z wiązaniem, łatami, stare, nie złe. Dach z dachówki poprawy niewielkiej potrzebuje. W brantmurze od sąsiedztwa budy Karpińskich od samego wierzchu aż do dołu ciągnąca się rysa. Komin od samego dołu aż ku wierzchom dobry, miejscami z trynku opadły".
(Archiwum Miejskie - A. A, nr 293,' sil. 1m n. 4 8. 1736).
 i-i to N!!be  ,12 SI o bo o