HOZWÓJ KPLTU JANA KASPROWICZA W WIELKOPOLSCE.
(Z Towarzystwa Literackiego im. Jana Kasprowicza w Poznaniu)
Jeżeli przypatrzymy się rozwojowi kultu Jana Kasprowicza na rodzinnej ziemi poety, we Wielkopolsce, to wrażenie ogólne, jakiego doznamy, będzie jak najbardziej dodatnie. Pewnie, - że jak wszędzie tak i tu, - można się dać ponieść maksymalistycznym, żeby nie powiedzieć demagogicznym frazesom i zacząć Htawiać w belferskim zapale noty: z tego - dobrze, z tego - niedostatpcznie itd. Ale przecież nie o to chodzi. Nie chodzi o to, aby rozwój kultu Jana I<asprowicza szedł drogą jednorazowych, efektownych na zewnątrz, improwizowanych co pewien czas, błyskotliwych osiągnięć, po których następują tym większe ciemności. Można się oczywiście oburzać na to, że problematyka twórczości Kasprowicza jest mało rozumiana, że masy nią nie żyją, ale zjawiska tego nie można ograniczać tylko do twórczości Kasprowicza. Któryż to bowiem wielki polski twórca może się poszczycić takim szerokim oddźwiękiem w masach, któryż to twórca i myśliciel jest przez szeroki ogół zrozumiany tak, że wpływa na kształtowanie się naszego życia, naszej kulturalnej rzeczywistości? Zjawisko takie, że wielcy twórcy i myśliciele sobie, a szeroki ogół Hobie, jest u nas zjawiskiem raczej powszechnym i urasta do miary narodowej tragedii. Na tym tle dotychczasowy rozwój kultu Jana Kasprowicza, zwłaszcza w V,Tielkopolsce, przedstawia się raczej dodatnio. To zaś, co ten kult dodatnio kształtuje, to cią,głość i organiczność jego rozwoju. To czyni go żywym. Pozwala to nawet na wyróżnienie już dziś pewnych jego faz rozwojowych w przeszłości, a zarazem na wyznaczanie przypuszczalnego kierunku rozwoju w przyszłości.