ZAGADNIENIE POCZĄTKÓW POZNANIA nie równym i .dla tego dla wyrównania poziomu dolny okrąglę,k nie biegnie na całę, długość Rciany. Obok tego domu, zbudowanego na warstwie mierzwy, znajdowało się wielkie jej skupienie. Powierzchnia zaś ziemi była wyłożona słabo zachowanę, plecionkę, zrobionę, z gałę,zek brzozowych i innych drzew. Pobudowanie tak blisko wału obronnego budynków mieszkalnych nasuwa przypuszczenie, że mamy do czynienia z podgrodziem również ufortyfikowanym. Niestety ślę,dów tej fortyfikacji nie odkryliśmy dotę,d tak, że zadowolić się możemy tylko domysłem. Wnioskuję,c z konfiguracji terenu, najlepiej w swej pierwotnej postaci widocznej na planie z roku 1785, można przypuszczać, że wał podgrodzia dochodził do Cybiny od strony wschodniej, od strony zaś południowej biegł po linii dzisiejszego Zagórza, a od strony północnej mniej więcej po linii dzisiejszej ul. Lubrańskiego, po za którę, znajduję, się jeszcze do dziś doły. Naturalnie kwestia ta tak długo będzie otwartę, dopóki nie sprawdzi się jej drogę, wykopalisk. Ten pierwotny podział Ostrowia na dwa kompleksy obronne uległ później zatarciu, gdy na ruinach starego grodu wznoszono nowy gród. Przez takie oświetlenie roli tych kompleksów pozostaje znowu do wyjaśnienia funkcja wału obronnego 13) odkrytego przez nas w badaniach próbnych w odległości 20 m na wschód od wału kamiennego. Tak długo dopóki wału tego nie prześledzimy na większym aniżeli poprzednio odcinku, nie będziemy w stanie nic o jego roli powiedziać. Dopóki nie odkryto pomiędzy tymi wałami domów mieszkalnych można było przypuszczać, że otaczał on podgrodzie, lub też że mógł stanowić pierwszy pierścień obronny grodu poznailskiego. Po odkryciu jednak domów te możliwości oopadaję" a funkcja jego w dalszym cię,gu jest dla nas zagadkę,. Również trudno jest powiedzieć coś o przeznaczeniu całego szeregu wbitych w piasek słupów, odkrytych na poziomie domu mieszkalnego. Słupy te, jak wynika z poczynionych obserwacyj, nie mogę, być starsze od podgrodzia, gdyż tkwiły one w niektórych wypadkach na plecionce odkrytej pod mierzwę" z drugiej strony wydaje się rzeczę, wę,tpli 13) W. Hensel, Poznań wczesnodziejowy, Kronika m. Poznania r. XVI, str. 225, ryc. 2.