ZAGADNIENIE POCZĄTKÓW POZNANIAale te nie ścisłe i odległe odpowiedniki nie mają znaczenia dla poruszanych przezemnie niżej zagadnień. Zanim jednak do omówienia ich się zbliżę, poświęcę jeszcze słów kilka kwestii zasięgu grodu 12), opasanego przez ten wał, sposobem jego datowania oraz opisowi pozostałości grodów późniejszych. Drugi odkryty przez nas gród miał kształt l1ierównego koła - jak można wnosić z części wału' przez nas odsłoniętej zaginającej się po pbu lwńcach. Był za tym grodem niewielkim o średnicy wynoszącej w przybliżeniu 100 m., z ośrodkiem znajdującym się w pobliżu dzisiejszego kościółka Najśw. Marii Panny, gdzie też doszukiwać się musimy pozostałości po zamku samym, oprócz którego wzno
:r\"'. : ''!II''', " >L, . - ' : /: ':";'I C ; ':'., .. I ".'" .' ",,4 .. {. .'  .. '_  '"H .,...--;" .'" _ _ ::.;I;..' - - -,,;... :-..., . '\.,t."'1i:' r' ' '  ", . .-...: f_,;:>I"-'t-W.:" 7/ ''":1'4ó! ::; '-'f . - .. ,<."" A; . .; <>" ..;.. :.:--..,...-.., -".f  ..""'..<.., ',:.t "' '. -.1&-' ,.,.. ;.", .-  '" ....":r.ł" ".:.....-;.. .' ;;,' :.. .:-t"ti" ,:,',t. '" t ¥ - """ ,  v""--'ft"..::t"ti - - , . -.li l.... A "'--:(,.."X... "ł .r-"""'"" . ,.. - 'N. ,.."  _... .... ,   ...ł ":*  .. '* fi.. 11 .......... ;a ...., k -' . ... -. ,., .;. -- .., ......,.. ,. ., ,- .'-ł- ',,' , . .:,.;;.  .  - I \\", . ........1:Z  ,:/,/ , .. \.., . __'vY".h..<ł .;....._ ;'('  .. '." ',L.\':11 .., '\ ..<>i ., 'i!:. ,.o. - . ' . "'.
't.,...... (.. #", ,., . -''t:i . . '.
¥.I" , ' .I.J ..."" ,,"""..... . v -..... ..... ;j... "iV ,.. 
..........:.

Ryc. 6. Poznań, Plac katedralny.
Widok zwalisk na zewnątrz wału obronnego.

1) Por. J. KostI'zewskiego, Zachowajmy na wieki gród Mieszka i Bolesława. Kurier Poznański, nr 402, z dnia 4. IX. 1938 r. oraz W. Hensla, Zachowajmy na zawsze pozostałości po kolebce miasta Poznania, Dziennik Poznański nr 204, z dnia 7. IX. 1938 r.. str. 7.