ENGE::;TROM - CZŁOWIEK I POETA NIEZNANY
VI obraz: Archanioł w zbroi Jana III, anioł mściciel w pojęciu chrześcijańskim z krzyżem na piersiach wiedzie za sobą przyszłych bojowników - są tam już nowe karabiny, są jeszcze i kosy - piszczy pod nogami białego konia czarny orzeł dwugłowy. tiara carów spadła mu z głowy - ponad zbrojnymi hufcami wieje sztandar z Panną Najświętszą z Częstochowy - daj nam Boże doczekać tej chwili. Amen. Nigdzie jeszcze nie było objaśnienia tych obrazów. Ujejski Kornel jak był u mnie przed dwoma jeszcze laty zachwycał się tern przedstawieniem. ale zdawało mu się, że komentarz zbyteczny, tymczasem pomylił się. bo nie wszyscy umią czytać w obrazach - nie widzieli ani krzyża z głowy Abla idącego, ani dłoni. ani zbroi Sobieskiego. Sądzę. że Czcigodny Hrabia kiedy ten cykl odczuje, to słowem z serca idącem ożywi myśl artysty i tak zrozumianym będzie dopiero ten nastrój, który jest w obrazach - nie są one zupełnie barwne. ale półtonami malowane. Ściskając serdecznie zacną dłoń Hrabi kreślę się jego wielbicielem i zawsze oddanym sługą
(--) Jan Styka
Jeśli chodzi o działalność Engestroma w Towarzystwie Przyjaciół Nauk, którego był zgórą 20 lat sekretarzem, jest to też karta pil,)kna, którą zdobył człowiek ten utrudzoną pracą. Nagrodą za tę pracę przeznaczoną a nie urzeczywistnioną była uchwała Tow. opracowania i wydania drukiem monografii "najpopularniejszego Poznaniaka". Ale cóż - co z oczu to z serca. Dziś, kiedy już ten, co za swe życie utrudzone o koł o r z e c z y p u b l i c z n y c li u z y s kał n a g r o d ę, o k t ó r ą p r o s i ł, k i e d y o g l ą d a już w o l n ą P o l s k ę "gwiazdeczką na wysokim niebie", ten ubożuchny ja ł m u ż n i k, P o kor n y s ł u g a b o ż y i n a r o d u b u d z i c i e l, a d z i ś w l e p s z y m ś w i e c i e j e g o o r ę d o w n i k, w i nna być spełniona i ta ziemska nagroda i fundusze na wydanie o Engestromie monografii znaleźć s i ę p o w i n n y, p o w i n n y t e ż b y ć w y d a n e j e g o w s z ys t k i e n i e o g ł o s z o n e d r u k i e m p r a c e. Zamieścimy tu jeszcze 3 listy, tyczące się działalności hr.
Benzelstjerny jako członka Tow. Przyjaciół Nauk w Poznaniu.
Sam za siebie mówi list patrona kółek rolniczych M a k s y m i 1j a n a J a c k o w s k i e g o.
J05