ZAPISKIszkoły, (j godzin nl\ dzień zostajl dzieci w szkole, któ"ych do 48 było, O zdlltności X, Weissa nil' nie nHiwię, gdyż przy ul'ządzeniu nowym szkółek poznańskich inny Ill\ul'zydel hy(; koniecznie musi. Com o języku łacińskim przy pierwszej szkole powiedział, I'ozumieł-' się może o szkole na przedm, Ś, Wojciecha, Płal'a szkolna jest tu po 1,2.3 dgr, na tydzień, od lJ('zniów zaś, uczącydl się języka łal'ińskiego, po 4 dgr,: nl\ drzewo, jal, w przeszłyeh szkołal'h, 4, S z koł 1\ e w a n g e I i c k a n 1\ G l' o b I i, składa się z dwóch klas niższej i wyższej: ta ml\ był-' szkołą wyższą, zastępującą gimnazję dlll młodzieży ewangelickiego wyznllnil\, Nauczyl'ielem jej jedynym jest l'ektOl' eWl\ngelil'ki. Tam ta szkoła jest szkołą pOl'zątkowll. któl'ej jest nauczydelem rektOl' Pauli, już od 5 l'iu lat od pl\na seniorl\ Stechebarta eg7.aminowany i od konsyl,jal'za ewangeli('kiego aprobowany. W obszernej, ,jasnej i dogodne,j izbie znl\lazłem tylko im uczniów. któ,'zy się pl'zez (; godzin na dzień UI'7.ą pisania, I'zytanil\ i rnchunliów, tylko w niemiel'kim .ięzyku, religii i dwip godziny na tydzień geog"l\fii i nauki prz)'ł'Odzenia, którą daje rektor wyższe,! klasy. I tu popisy ul'zniów w rl\dmnkl\ch, \\' pisaniu wzo"OW'lIl nie były wielkie, kantor' bowiem Pl\uli SI\IIl nie bardzo WZOl'OWO pisze, Zna,jdu,ją się tu także, jak w szkółep wzorowe,j Pl'zy selllinarii, głoski pojedyńl'ze, na ulbliczkd\ drewnianyl'll obmalowane, do ul'zenia I'zytl\nil\ i pisowni. Gdyby szkoła ta miała zdHłniejszego, łllgodniejszego i h'zeźwiejszego naucz'ciela, wydźwigłl\by się wnet nl\ znakomity stopień wzo,'owośl'i i dogodnośl'i, Z przyczyny, że Pauli ,jest już egzalllinowHn' i I\probowany, nie wzywałem go do egzl\minu, Nl\leży mi jednali ŻYCZYł; szkole tej ze wszech względów zdatnego nl\uczyt'iela. Opról'7. 32 "2 tHI., któl'e bierze kl\ntor z kasy kośl'ielnej dosta,je od dzie('i nl\ tyd7.ień po t, 2, 3 dgr, Drugiej klasy, nie chcąl'e,j się li c 7.y(; do szkółek el1'mentl\rnYl'h, nie zwiedziłem, nie mogę więc I\ni o szkole, ani o nl\ul'7.ycielu mówił-', fi, S z I, (I ł H W Y 7. n a n i 1\ e w a n g e I i l' k i e g o l' e f o l' m o w an e g (I, W hiednym stl\nie tak szkółkę jl\k i nauczydell\ zna IHzłem, tu 1\)-1'0 dzieci różnego wyznl\nil\ mieściło się w szkółce, zupełna zaś ich liczha jest 43, z khirych 24 religii l{IItolickie,j, 3 refornlOwanej a (; żydows\;jej, Dzieci wszystkieh wyznaniH I'eformowl\nego ma bydź \\ Poznaniu i5, Nl\uczyl'iel te.j szlHiłki, .Ian Andrzej Eitner, 64 Il\tl\ mający" przez kOllsylil\l'za lligijrH',i i moralne,j w sposohie kale('hetyeznym sol\l'aŁyeznym, ;o:nnjomoś,' najgłó\yniejszyeh /.nsad edukaeji fizyewej, umysłowe.i i mOl'nlnp,i, ul'z,!dzenie z'<:ółki slosowne SIl to rzeezy o któr'ch prawie wszys" nnn"z'("if'''' p,'zy r7.f'f'zonydl szkółl,llI'h hynnjmniejszego nie mają wyohrnżenin, W i.ndllPj szl,Mee nie znalazłpm mzkładu nauk, spisu uczniów, ('O do nieh, ieh pilnośei, talentów, mornlnośei, odwiedzanin szkółld l'egulHl'nego i ('O (lo innyeh IIwng; żndnego podziału IHUlI, na półl'lll'za, jeduostajnyeh książel" Ilo(hiału dzipej na klasy, l'I'ltrollni('.iszego olll'lwdzenin się z m/odzieżl\. popis,j\\" półroeznyeh i t, d. l'IH'ąe ,już tutejszą, w lal, hiednym sŁanie zoshl.iąeą edulwe.il;: poprawie, trzeba rndykalnej szktiłel, poznał-lsld('h odmiany, Irzebn nau('zyeieli datnyeh, izhów wygodnie,iszy('h, wystal'l'zająeej dla nalH'zyciela pens.ii, a zatem słusznego podatków szkoln'eh I'Oz!<łarlu, trzeha nHl'es;o:eie znają('ego si: na rzeczaeh '-;zkolnyeh dozoru, )lim to \\'",zytlw przyprllwadzonp hędzie (lo skutku, nasŁępu,iąl'e poda.il;: p,'ojl'lda: 1. Nn szkółk,: przedmie':zerniejsze i dogodniejsze izby 1)I'zez magisŁrat obmyślone, nlllH'zy<'ielowi zas Eitnerowi jesz,'ze izdebka ,iedna do pomieszkania swego, a zatem oddzielenie gospodarstwa swego od izhy szlwlnej pl'zydal1a, 2, Dnwnnie ,językn łaeińsl