PLAI\TY POZNANIA Z PHZED ROKU J/'93
Druga kopia szwedzka obrazuje stall ohwarowań z początku następnej fazy zajęć, a zarazem daje przegląd prac projektowallych wówczas do wykollania. Jak widać z niej i obydwóch planów fortyfikacyj (pl. }JOZ. 10, 11. 12. ryc. 5. 9. LO), uzupełnienia ogranicz,ały się do wypełnienia luk \\ dotyclHzaowych obwarowaniach i do dalszego zalJezpieczania miejsc szczególnie zagrożollTh. 'Vzllie!<iono wał lIa udcinkach: od i'ewnętrzlIf'j bramy ''''ielkiej do młyna wielkorządowego, - od J1\lliejzego bastionu zachodniego do stawu na Bogdance i od placu broni - położonego naprzeciwko pierwszej baszty \\- mUl'ze zewntrznym, licząc od bramy Wronieckiej na \\'chód -- aż do Walrty. owy most, łączący Groblę z Chwaliszewem, otrzymał wtedy (Jsłonę w postaci małego szańca, UWYlla.tnia dosk01lale miejsca zagrożone i sposóh ich zahezpieczenia ryc. 9 i 10. B'ly nimi: okolica zamku, hramy Wrollieckiej. reduty u ujścia Bogdanki. szańca za furtkę, Ciemną i garbm'skiego. wre<:zcjp południowozRchodlli narożnik murów. .Jeżeli mimo tak wielkiego wysiłku ze stro!l- samego króla i przymusowej ofiarności okolicznej .szlachty oraz mie;::zcz.alistwa, dających pieniądze, robociznę i mat eri,a ł. konfeduad tarnogrodzcy stosunkowo łatwo zdobyli Poznań w r. 1716, to fakt tell IH'zy,pisać należy lnie tyle brakom samych obwarowań. iJt> I'HJczej llieudolllemu prowadzeHiu walki przez Seydlitza i demomlizacji saskiego żołnie,rza. Przyjmuje !<ię, że konfedera('j zllbzczyli dosz/'zętnie dopiero co z takim trudem wzniesione fort,fikacje. \Vbrew tenllt da się stwierdzić, że były to sz,kody lIieznaczlle w stosunku do c,ałości obwarowaii a o!)jęly głównie wal ze\Vlłętrzll'. Został 011 też pominięt} w dwadzieścia hUsko lat później. gr1- w I'. oł\.. 1734 zanosiło się na w,alki pod mur:ami miasta i z tego powodu doprowadzano warownię poznailską do znośnego tanu obronności (ryc. 11). Kontury owego arztH'onpgo \\ alu zewnętrznpgc ą jeszcze wcale wyraine. Resztę poprzednich obwarowail uwzględniono w całości. Drobne przeróbki i uzupełnienia dotyczyły bramy Wroclawskiej i Wronieekiej, wału ochralniającgo bastion na Grobli, ora,z lJ.awniejszego wału wewuętrznego, który otaczal wszy.stkie umocnienia miasta od południa, zachodu i północy.
JJ