I\RO:\TIK1\ I\II.\STA POZ:\TAXIA Dziennik PozlJallski jak Itano-wi i "tan 0'\\ ić musi o zWTięstwip chućby llarazie tylko duchowym i moralnym. \V licznym kole inteligelll'ji naszej otaczającej }.JOetę-lUIj('iela przez ty"łJ kilka ychłe wystawienie nowoczesnYl'h i to w innlm miejscu niż w środmieściu C f' I p 11 a .; z c g o (}. r a d II Z D o log i I' Z :ł e g o. Cełe ogrDdów zDOI. mogę hyć p:upełnip czvstej Inwi, ho \\ kazuje kilka ,-"el'h oła somal ijskiem) () dlOrohaeh zwien:Q,t pisał ohszPl'uie pr(]f. eJr Hunge w wiadomoś('ial'h \\'pten-llal'yjl1"('h, \\"lf;'f' o nich nie \\ spomi nam. PJ'agnę jednak zwrócić uwag\, na llliel'telJlość zWIerząt w naszym 0g'rod7ie, którQ. prof. Runge \V pracach swych u\Vzglę r h).ia \\' rocznTh zeqawicniac!J, a która dzięki stanl'lI1cj opiece sanitarnej \\ aha sir: tpraz t'lko l1liędz, 3 a 5 JJl'IH'pntami (5"! J'orznej śmierte!ności zwipJ'ząt wvl\azują J'ównież wsz,'stkip illnp I)']'o(h' zoologiczIlP). (5). F l' fi g m e Ił t Y z ż.\ (' i fi Z \\' j P l' Z ą t \\ (} g l' o d z i f' Z o D I {) g i l' Z n \. m. KażdT, ehoeiaż najmniejsz ogród zoo!oginmy, dostareza tak zwiedzającym jak i pl'zTodł\ikOln dużo ciekawych ohserwacji z żTia zwierząt. ::\Iimo. że łI1OJ1JPllt biul:Jf!'iezne zwierząt \\' nie\\'oli różni.l się od trchżp !la wolności, to jpltlak wzhog'a('aj/'ł llaukę bardzo cellllym materjałem. Nie bez znaczenia bf.'dQ, więc niżej podalle fragmenty: Rzadkim wydarzeniem w naszYl11 ogrodzie hyly urodziny młodego 1\\ a mDrskiego. Była to pocieszna sz.ara hryłka, p'oczątkowo bardzo niezgrabna i bezradna. Każdy móglhy przypuszczać że zwierzę to, jako ssak woflny, powinno umiel' odrazll pływać. Było jednak inaczej. I gdy sam na,wet od\\'aż-I si(' do basenu zl)liżyć luh nawet przez nieuwagę lub rD,zmyślnip \VV a - dał do wod, natenczas go \v tej chwili wyciągaia malka pyskiem i umieszczała zdala {)lI wDdy. Z czaselll llopiel'o rozpocząl llaukę plywania pod bacznym -okiem rodzicó\v i llie mogę powiewiedzieć, żeh ona mu łahvo przychodziła. Początkowo Jlon:szal bardzo szybko pletwami i l-a,czej naślmlował przelatujące 1 10 pO\-\ jprzchni jeziora kaczkę, jak szybkiego lwa mO!'skiego. Ohrona potomstwa t1 zwierząt. Zaczepność i drapieżność u zwierząt staje [,ię bardzD silną podczas wychowania p-otomstwa. \Vted' to najlepiej \V pierwszych dniach schronić dane zwierzę przed okiem zwiedzajQ.cych. gdyż zdenerwDwanie matki może poważnie zaszkDdzić zdrowiu ;potomstwa. Najczęściej cierpią na tpn l'Dzmaite gatunki młodyeh kotów, które matka. w obronie przed człowiekiem przeno-;j w pvsku z miejsca na miejsce, Żubry i bizony atakDwały z miejsca każdego, który 7byt długo przyglądał się ich młodym i biły rogami w żelazne krat. Szybka orjentacja zwierząt. p, Arkady Fied]er przywiózł z Brazy]ii dla naszego ogeodu dwa ostrollDsy (Nasua sodalis), któl'e oddai d1\Vllo\\ o do 0(1działu Przyrodniczego Thluzeum \Viplkopolskieg'o. Już \, plenvszym dniu swego pobytu w muzeum zapoznały się one z mydłem, które porwaly z ulIly\\a]ni. Mydło to rozpuszczały zgrabnie śliną i nacierały niem swą sierść, a specjalnie miejE>ca w ok0]icy ogona. \VidDcznie mydłD przypominało im zapachem p8wnp żrące soki roślin brazyłijskieh, którymi tam w puszczy lJacierałswoje ciało przeciw pasorzytom, Najg-orszymi wragami hyl' dla p;;Ów. Tak dalece, że puszarpały nawet \Vr)('llałlego p;;a W o.;trzępy, "Tidoeznie i w Brazylii prowadzą zaciętą \\ ajnę z psami Icśuymi, D o h ó r p a l' u p t a k ó \\' i D h r a II a i c h g Ił i a z ,L \V walierzc g-nieździh' kied'ś czapelki sl'ehrz ste. PrIJez jf'Clllf>j lIan gllieżdżąeej, znajdawal "iI; jeszcze w wali(,I'ze samotll' samczyk, któl'' J\;qJOkaił eiągle gnieźdźQ('ł.l parł:, 11 speejalnie ;;amca. \V pewllf'j chwili stallęla \V ohronie s\\ Pgo- wyIII'allC'go gllież(lżąnl samica, i zaatakO\Hl\\'-;ZY illtruZCl. w loeif>, uśmiereila ga eelnpn udeJ'Zeniem ostregD dzióha \V skr,oil. Szczegól tell ]lotwi('nlza, 7. jaką hezwzglę(hIOŚci; hrollią lIiel\.tórp ptaki i w lIie\Yoll ;;\Vego tf>l'fllU, lIa l{tIJr'łłI glliddżą, !lU\YPt ]lrzpc) \\'lasll,\"111 gatullkiem. Porlo-Ime waH,i staczają i lah<;,(17ie \Y agl'odach zoo-Io;ri('znych. .\ n o r 111 a l II a z Ul i a II a s k ó rr D g Ó w. Trudno o]n pś]i({ w z\\'if'ł')'\ 11cach wi(']{ jPI,'lIi wedlug rOoZrastu ich k(}ron', gdyż 1I!f' zgadza :-:ię prn'ł-o<.;t r'lJczJl POSZ{'ZPgólllych olh1lJg. I tak jf'lell (IWI1 lub tł'Zr rDczII może posiadać już ]wr'ullę ]JiI'io- a nawet sześcioroczllega. Sz'hki ten przyrast jest zależlI' od zmiennego., o-hfitego- pokarmu. Równipż z tej przyczyny zdHl'zają. się wnJadki allol'lnahlP w zmiallip sierśei. r 'OG'R.OD l'Ok ilość ogol na zwi('dz. uczniowie zkolni żołnierze 1924 190054 13 112 5554 1925 211 653 30 183 fi 5(j6 192G 183217 22 320 (j21O 1927 223 858 28 870 5159 1928 281 3G4 22 282 4082 1929 (P, W. 1(.) 694 19R 7540 1007 1930 Hl9 9(i8 10 244 2368 1931 141 525 15 083 2077 1932 11 i 50(; 12215 254 1933 114241i 30 7U 3111 1934 125 93G 32 42R 2887 193:1 13R 053 29 538 3Ha Przy tej okazji kilka uwag o opl'Owad>:aniu wycipczek ql{DlnYl'h w ogrodzip zoologicznym. NajważlliejszYIll zadaniem lIaucz\'ciela jest zwracanie uwagi na różnice morfDlogil'znp zwierząt, z rÓwl10czpsnym uwzględnieniem ich biologii. Np, \Y wolif'l'ze ptasiej m01.f'IIlY zróżnicować kształty dziobów i nóg ptaków, ktOl'f' mop-1l, h'ć cC'chami skrzydlaków bl(j,tnych czy brodzących, d,'ari('żnych czy potodnydl. '\alC'ży również "spomnieć 1Il10rlzieży, że ptaki czy i III H' zwierzęta spelniah ważrlą rolę sf'lekcyjnq w przyrodzie. [dlatego należy jf' chronić, a nie zabijać bf'Zeelo\VlI. Wyrni('uić lrzepa. i kilka scen z ich biologii. a więc jak gni<,żflżą, jak wędrują itp. :\f1odzież, w tell. sposób oprowadzana, zyska uietylko dużo nauko\,'o, ale nauczy się f'ama patrzeć Da ciekawe sceny bio]ogiezne zwierząt i je hadać. Kor z y ś r i, jak i e d a j e 11 a s z o g l' Ó d z o o log I e z n . i n n y 111 Z a kła cI o II1 u a u k Q W Y m. Padłe zwierzęta \V ogr,odzie Z{)o]OgiCZłł'Il1 są ważnym materiałym doświadcza]nm dla l'óżl1Th zakładów naukowych. Korzystają z IIi eg'o przede wszstkim zakłady naukowe Pniwersytetu PDznaIlskiego i Oddział Przyrodnicz," MUZeUlTI \Vip]kopolskiego. Osta,tni odhiera z zoologu wsz'stkie padłe zwierzr;>ta i sporządza z niell tak szkielety, jak i wystawowe okazy wypcha