KRONIKA MIASTA POZNANIA
Below sygnowal swe prace pieczętarskie zazwyczaj małym stempelkiem, który odbijał na rancie tłoku pieczętnego. Pierwotnie hył to stempelek jednowierszowy: BELOW, później dwu. W. BELUW W . k t ł .
wIerszowy: PUSE.. lę sze prace zaopa rywa w napIs ryty kursy\\<ą lla rancie. O umieszczeniu w jednym przypadku monogramu w polu p.ic'rzęci już wspomniałem powyż.ej. Tłoki pieczętne dąl Below w żółtej miedzi czyli w mosiąÓm. Cella zwyklej pieczę !'i parafjaJnej wyuusila 5 talarów.
\V aktach Konsystorza PoznaiIskiego zachowa.ło się kilka or'g.inalnyeh Kwitów Bejowa na otrzymaną za pieczęcie pamfjalne należytość.
Ol pieczęd wykonywanych przez Eelowa dla kościołów pamfjalnych różuią się znacznie te, które sponądzil na zamówienie wladz duchownych, szczególnie zaś (Ha areybiskupów i sufmganów. Zamawiający nie szczędził tutaj kosztów, by mieć rzecz piękną i artystyczną. Większy l'Ozmiar płaszczyzny pozwalal na ulIlieszczPHip większej ilośd herhów, godeł, wy.obraŻCIl., napisów i dawal tym spos.ohelIl ,okazję do rozwinięcia umiejętnośd artystycznej i technicznej. Stąd też ta grupa pieczęci Belowa odznacza się bardzo piękuPlIl: i artystycznem wykonaniem. Talcnt jego wystąpił tutaj w całej pełni, a wykonane w tcj grupif' prace nie ustępują pieczęciam. rytym w najbardziej rC'llomowanych pracowniach stolic europejskich. Piękny zbiorek tłoków pieczętnych władz kościelnych roboty Belowa posiada Archiwum AI'chidiecezjalne w Poznaniu. Z tych tłoków daję tutaj kilka reprodukcyj, które wyrobią doskonałe' pojęcie o biegłośd BelDwa. w sztuce rznięcia pieczęci. Fryderyk Wilhelm Below wykształcił szereg uczniów na dobrych fachowców grawerów. Jeden z nich, wspomniany wyżej Paweł Biuder, miał .-nieć duże p.owodzenie w Sta.naeh Zjerlnoc 7.<>ny ch , dokąd po wyuczeniu się sztuki rytowniczej wyemigrował. Spis pieczęci Fryderyka Wilhelma Belowa, który niżPj .ogłaszam, ohejmuje naprzód pieezę('ie parafij w liczbie 82 t!Dków, następnie 7 dekanalnych, wI'pszC'ie 17 arcyhiskupów. hi
300.
kupów-sufraganów i urzędów .arcybiskupich. Pierwsze dwie grupy zestawione są, w porzę,dku .alf.abetycznym mWJ'3COWOSCI, trzecia uwzględnia nastl,'pstwo zwierzchników .archidiecezyj GnieźnielIskiej i Poznańskiej 58).

A. Pieczęde p.arafij AI'ch idierezji P07llaI'lkiej.

B i a ł a (Behle)
Prob. ks. Prit'be piszp łJO<1 d. ' listopada 1KI-!, r., że zamówiI \I Helowa dwie piecz<;cie, j('dną <ID farbki, d.'ugą dc laku. Pieczęci tyd) jl'zeze nil' OIt'ZYIIHII. Skul'O wlIh'jdą, [/10:=;1<- l\oHsY'storzowi od. I,itki. -' Akt.a pipczęei II, 2li5.
j 2.
Boruszyn Ow., 29/35 mm, do farbki i do laku.
w. An<1,'zPj w całej postaci. Na,pis: SIGILL : ELCL : PAROCIJ : BORUSZYNENSIS.

U dolu w rfJdku gwiazd'ka. Otok WPWI1. IwIny.
Pis/Uo ks. HYHzkiewicza "I d. 25 marca 1Kli1 IkZ podania autora (,iccz. - Akta pif'cz. II, 353.

:1. -1-.
llukownica
Okl'., 33 I1HH, do f. i do L św apost. Filip I Jakób w całej postaci. Na.pis: SIGILL : ECCL PAROCH: BUI{OWNICENSIS 1853.

O. wown. niema.
l'isTI1{) kancelisty Konsystorza Stałowskiegoz d. 22 gl'udnia IM l'. z anpksPłl1 (odbitki). - Akta piecz. II, 277. 279.
fiS) Przy OpISIe Hoków piecz. użyłem na,stępujących skrótów: clo f. = do farhki, do I. = do laku, okr. = okrąJgły, owo = owalny, o. = otok, wewn. = wewnątrz lub wewnętrzny, zcwn. = zewnątrz lub z('wnętrznya. 6.
Chojnica olu'., 30 mm, do f. i d{) 1. Glo\Va ?>w. .Tana Chrzciciela lIa misip.

Na;pis: SłGILL : ECCL : PAROCHL\LlS CH ()YX'ICENSIS. * \oV polu, pod misą. w środku. H(,>:J.
O. wewn. całkowity.
PiTlla KS. .T. ,Jalwhow"l,ir-go z d. 15 kwiet.nia im lipca lkfl3 ,.. - Akta piecz. II, :'>'2. HH. Odciski lliecz. na n. 8.

7. K
Ch wałków Ow., 28/33 mm, rIo f. i do l.
At'ch:mioł I\Iichał w walce z szatanem.

}Ja'pis:
SIGILL : ECCL : F-AROCH -: Clł\YALKOWmSI.
1853 O. \\Pwn. całkowity.
Pismo KS. SolJalskipgo z d. 1:J s.tycznia 18;);) z odhilkami (bpz podania autora pipczęci). - Akt.a piec7_ II, 2R4. 2E:J.
!I. lO.

Dubin
Ow., '28/35 mm, do f. [ do I.
Św. :\rikołaj \V całej post.aci.
Na;pis:
SIGILL
ECCL
PAROCHIALIS DUmXENSIS.
1853
O. wewn. niema.
Pi'smo ks. Klajnera z d. :n marca ]8;).1. - Akta. piecz. II, 15(1. 157.

11. 12.

Gór fi j (pod SkwicrzYJ1ą)
Okr., 31 mm, tłoki mas. do f. i I.
Pan J ('zus na krzyżu.' N:Jpis pólkolisty (w gomej części) z h'woj do prawej:
SrGn.L : ECCL
PAROCIIIALIS (;.()RA.IENSIS.
183
O. wewn. niema.
Likwidl1cja Br.lowa z II. 8 kwiptnia lHf1:1 na HI tal. z odbitkami.
Akta pipcz. II, l/O.

J02 
1:1. H.

Goz'tlowo
Okr., 38 mm, do f. i do L Św. a,poS't. Filip i .JakÓb w cnł<'j postaci.
Na,pis: SIGILL : ECCL PAHOCIlIALIS r;oz))()\ IESIS.
1853.

O. wewn. pelny.
Pismo ks. Twardmvskiego z <1. 1:1 kwip1nia lH51 z odbitknmi (bez podnnia autom). - Akta pil'cz. II, 184, IN!il:i. In.
Kamionnu
Ow., 29/3!i mm, (10 f. i do l.
)II. Buska z Dzieeiątkipm .Jezus na p.mwym rI,II.
Napis: SIGlLl 1 : ECCL : PAROCHIALIS IN KA)lIIONNA.
U doJu w rodku pięcioramienna gwiazda.
O. wewn. pełny.
Pismo ks. Szuberta z d. 24 czerwca lH54 z odbitkami (bpz podania autora). - AMa pipcz. II, 221.
17.

Kiekrz
Ow., 30/33 mm, do f.
Sw. I\lichał w walce z szatanem.

Napis: SIGILL : ECCL : PAROCITIALIS KIEKRZENSIS.
1853
\Vp.w.n. piJlotok otwarty u góry.
Pismo komendarza ks. Baży6skipgo z d. 2 mnja IR!i:1 z Olłhitkami (bez podania autora). - Akta pipcz. II, 73.
IH.

Kobylogóra
OkI'., 33 mm, do f.
Św. .Jadwiga, otaczająca płaszczem kościoł o kilku kopulach.
W wyl'iągnięh'j 'P l'IlW ej ręce b'zymie luzyżyk.

JOJ