KRONIKA MIASTA POZNANIA ROCZNIK XIII NUMER 2/3. R. i P. ś.tp, MARSZAŁEK .JÓZEF PILSUDSKI Wódz Narodu Polskiegozakończył Sw6j żywot doczesny dnia 12. maja 1935 r. Najcięższa żałoba ogamęła wielki nar6d polski, gdy przeszedł w zaświaty Ten, który był siłą i potęgą, miłością i nadzieją wszystkiej Polski od dni odrodzenia. Wódz, który tworzył historję naszą, w historji pozostanie wiecznym, jak wieczną będzie pamięć i wdzięczność Polski. 14g Dr. JĆ1ZEF STRUSIEK I JEGO HÓD 1). \V s t I;' p. Dotychrzais w literaturze historycznej brak wycz,erpuję,cej mOIlDgra.{ji o znakomitym lekarzu Odrodzenia, dr. Józefie Struśku, a te, które pOosiadamy, nie we wszystldem zgadzaję, si z prawdę, dziejowę.. Konieczność dokła,dnej biografj i Józefa Struśka staje się coraz bardziej lJaglą.ca i niezbdlla., szczegQlIJiej teraz w okresie wydawania "Polskiego Słownika B iografi r'zn ego", w którym nie'\vę,tpliJwie i Strl1',iek znajdzie swoje miejsce, a pragnąć należy, by podany w nim krótki i zwięzły życiDrys hył oparty na źródłarh rałkiem wiarDgodll)Th. Podczas zhierauia maiterjału do. dziejów patrycjatu poznailkiego w XV i XVI stuleciu spotyka.łem -dość często wiactomośei, odnoszące się do rOdziny Struśków. \Y porównaniu z odnaleziollellli przezeJl1lnie zapiskami okazały się wiadomości podalle \V biografjal h i artykułach calldcll11 błędne i fałszywe. I tal, w pracach o ni'm mówiących spotykamy twierdzenia, że 1. Mikołaj Strusiek, ojdec Józefa, był grzebieniarzem, 1) a poprawne brzmienie nazwiska rodowego Józcfa 3tru:'.ka zwrocił uwagę ks. E. l\lajkowski, a przed nim już WI. Bugiel. -Ks. E. 1\1 a j k o w s l{ i : Nieznane szczegóły z życia J ózefa truśka. (Archiwum historji mcd i filozolji oraz his,toil'ji nauk przYlrodn., t. IX, r. HJ:!H, str. 19; t. XI, r. HJ31, str. 15-16). WI. Burie]: Józef Struś (wYikład wygłoszony 17 kwietnia na posiedzeniu Tow. Przyj. Nauk w Poznaniu). Odbitka z "Dzienniika POizn." lf}[jfI, str. 5]. - \V księgach miejskich pOllawane jest nazwisko naszego lekarza stale jako "Stru!Odek", wzgl. we formie hci11skiej "Struthius, "Strucius". Sam 111'. Józef podpisuje się jako .,Struszek". Ojca dr Józe,fa nazywaj q wyłączni<. Struśkiem. Długo po zgonie Józefa Struśka wdowa po nim IJOzostnla występuJe li tylko jako Stl'uśkowa. Poprawną tCIŻ I"rrnę lIH7.\\"iska przyjąłem tak w tytule, jak też i w tekście. 2. Józef Strusiek urodził się w domu przy Starym Rynku p. nr. 9., 3. wstąpił Ila uniwersytet krakowski dopiero w r. 1527, 4. był utzlliem I{rzysztDfa Hegendorfera, IH'ofelsora a'kademji LuiJrailskiego, J. '" 1:J4f) r. powró. ił do Poznwllia, H. po 154;) r. wstąpił w związok małżeilski z Poliks€uą. ung-rQwną, która krótko po ślulJie zwarła, .. tylko raz jeden w r. 15:J7 wybrany został burmistrzem miasta, 8. zIllarł f) tlla.I'I"a L51iR roku, a ciało jego <;pDczęło w katedrze poznańskiej. \Vbrew tym utartym dziś lllIlieulauiom posiadamy dowody stwierdzające lliewiar(Jrgodne przedstawienie tyeh szczegółów z życia Józefa Struśka. Rezultaty moich poszuki,,'ail pozwolę sobie przedłożyć w formie drobnej rozprawy. I. I i k o l et j S t r u s j pk - m i e I c a r z e m. Osoba l\IikDłaja tl'uślm zasługuje lIa szczególne poznanie. Jest on przedeW'szystkielll znanym w mieście miekarzem, ,słodownikieIll (brwseatol'), a lIie grzolJielliarzem, jak g;o się dotychczas mieni w litem turze 2). Jalko lllielca)'z i mieszczanin .poznański występuje w aktach miejskich wyraźnie 9 razy 3), Pierwsza wiadolllDść o likolaju St.ruślm pochodzi z początku XVI wieku. Dnia l!) marca 150. roiku L;apisuje żonie swej tytulem wiana liO gn;ywicn, które za!,pzpie1tza Ea kamienicy swej p:'zy ulicy ") J. ł, u k a s z e w i c z : Ubraz histor. - sta1. m. Poznania, t. n. str. "!l. - .J u S f' P h u s O f' t t i n g e 1': .Josephi Struthii :\Iedici Po.. !'nl\irllsis vita... Cracovia e 1843, str. 2. - Dr, \V I. B u g i c l: Nasz najzllakolldlszy lekal'z Odrodzenia Józef Struś (I:JI0-15G8), Poznaii I!JO, sil'. 4. - - :\1. ,,, i c h e l' k i c w i c z o wa: Obrazki z prz()i'zloci ]'oznan:a. 1'.Jznail 1924, str. 37. 3) Acta 5mb. 1 MIl-F) lI, fol. 120 (19. III. 1507'); - Acta Scab. 1.12-1j;W, fol. 21(j (R III. 1!12(j); - Acta Seab. 1527-1534, fol. 4 v.-5 (1. VI. 152(;); fol. 3Gv. (3. VII. 1528); fol. 172-172v. (6. IX. 1532); fol. 199 (5. [X. lfJ;J:1); Acta Sca.lJ. 1;) 1:Z-152G, fol. 30 (24. III. 1514): fol. 143 (13. [X. 1521). - Act.a. Scah. 1527-15;J4, fol. 217 v.-218 (13. III. 1534). l.