KRONIKA MIASTA POZNANIA obowiązujące i dla Ryszarda. Może to było pierwsze bezpośrednie odczucie ucisku, organizujące instynktowny odpór i upór w chłopcu wrażliwym i gwałtownym. Być też może, że to stanowiło powód pierwszego opuszczetnia szkoły 3e). Wszak wspomnienie musiało być silne i zapewne tkwiło głęboko w pamięci, jeśli po latach uczeń gimnazjum w Lesznie, jako poseł na sejm berliński "gotował się do mowy" - właśnie w sprawie szkół Wielkiego Księstwa Poznańskiego 40). 6. W P ł y w J a n a P o p l i ń s k i e g o. Nie wyczerpywały jednak oddziaływań tej szkoły tylko nienawistne, urzędowe nakazy - reprezentowali ją jeszcze ludzie żywi, o nieurzędowej, często przeciwurzędowej sferze r;ainteresowań i wpływów na młodzież. Trudno tę kwestję wyczerpać w $zczegółach, ale w ogólnym zarysie jest ona niewątpliwa i zupełnie uchwytna. Jeden z grona nauczycieli mógł oddziałać na Berwińskiego i pewnie oddziałał - Jan Popliński U). Wychowanek Samuela Kaulfussa, ani umysłowość wybitna, ani serce zbyt żarliwe, ale człowiek o nieprzeciętnem wykształceTIiu, rozległych zainteresowaniach historyczno-literackich i o pewnej potrzebie akcji, mniej może wpłynął na kształtowanie indywidualności poety wpływem osobistym, więcej nastawieniem swoich 3D) W albumie uczniów szkoły leszczyńskiej, którzy ją opuścili bez egzaminu dOjrzalości, zachowała się notatka o zawieszeniu nauki przez Berwińskiego 30 czerwca 1834, po ukończeniu "tercji". Z tego czasu pochodzi najdawniejszy znany i drukowany list poety ("Przyczynek do życiorysu śp. Wincentego Ryszarda Berwińskiego" - Dziennik Poznański 1880, 12 luty, nr. 34). Adresatem tego listu i jego wydawcą jest kolega szkolny Berwińskiego - Antoni Bronikow.ski, na co zwrócił mi łaskawie uwagę śp. prof. B. Erzepki. ' 40) Donosi o tern ma tce Teofil Berwiński w liście z Trzemeszm z dn. 1 marca 1854, zachowanym w zbiorach rodzinnych p. Z. Mizerski ej i inż. B. Mizerskiego. Wszystkie cytowane tutaj listy Berwińskiego lub jego rodziny pochodzą z tych zbiorów, o ile nie zaznaczono miej:sca druku lub miejsca .przechowania. Za udostępnienie tych materjałów winien jestem wyrazić wnuczce i wnukowi poety wyrazy gorącej wdzięczności.' '.