KRONIKA MIASTA POZNANIAwprost we wstępie do swoich "p.oezyj" 11). Berwiilski był jej też świadomy: ironizował j w drugiej redakcji "Żeglarza" U), ale dopiero "Studja" o literaturze ludowej zacznie od przytoczenia terminu "naszego. wieszcza: literatura kopalna", a przez dziś dostrzegalne usunięcie z już gotowego rękopisu tej ksią.żki przełomowej epitetu "genjalny" 20) możli""em uczyni podanietradycji rodzinnej o antagoniźmie poetyckim, żywionym wobec Mickiewicza 21). Mógł to być antagonizm jasno uświadomionej wtórności, odblaskowości w stosunku do owego wczesnego, bodaj niczem nieprzewyższonego przeżycia. Tak więc Mickiewicz w rodowodzie poetyckim Berwińskiego zajmuje miejsce pierwsze i zasadnicze 12), Zajmuje dzięki
18) "... prawie wszyscy więksi pod Wi>ływem wielkiego przywódcy zwróciliśmy się do pieśni ludowej, najczy.stszego źródla rodzinnej twórczości, "arki przymierza między staremi i mlodemi laty", skąd kady czerpał, o ile zdołał, orzeźwiające tchnienie i świee uczucie piękności". Poezje Włodzimierza Wolskiego, tom I, Wilno 18J9, str. 7-8. 1U) "Poezje", op cil., CZt;ŚĆ I-a, str. 29 nn., zwłaszcza ustęp IV-y, str. 36 nn., dodany całkowicie w nowej redakcji. 20) Por. "Studja". op. cit., !Str. 1. Ich rękopis częściowy znajdujesię w posiadaniu p. Z. Mizerskiej i in!. B. Mizerskiego. Nosi on tytuł: Aforyzmy o Literaturze ludowej ze 8zczególnem uwzglt;dnieniem guseł zabobonów i czarów przez R. W. Berwińskiego.
Składa się z sześciu luźnych składek, nieodbiegających zasadniczo> od drukowanego tekstu początkowej części "Studjów". 21) Informacja in. B. Mizerskiego.
22) Nie ulegało to wątpliwości take dla. współczesnych, czego dowodzi fakt, e Edward Dembowski ("Myśli o rozwijaniu się piśmienności naszej w XIX stuleciu, I, Stan obecny" - Przegląd Naukowy, 1843, nr. 1, str. 16 n.) "Ryszarda n.", wraz z Odyńcem, Chodźką.. Korsakiem, Korzeniowskim, Norwidem zalicza do "uczelni litewskiej", "lubo on wielkopolski żywi ol pragnąłby w poezję wprowadzać". W krytyce pośmiertnej ta kwest ja byla poruszana kilkakrotnie i - bardzo sprzecznie. Pierwszy monografista poety Antoni Bądzkiewicz.