KRONIKA MIAST A POZNANIA kultury artystycznej w Poznaniu. Liczba artystów maleje gwałtownie, osiągając swój najniższy stan w latach około, 1700 1 °), Aby ochronić artystów poznailSkich przed biedą. z powodu braku pracy, przewiduje statut z r. 1733, że cech może przyjmować tylko pięciu malarzy i trzech rzeźbiarzy, dalszych zaś może dapuścić, a ile warunki się polepszą i także innym dadzą możność zarDbkowania, Widocznie nawet przy tak małej liczbie artystów, roboty nie znajdDwały pDpytu i brak było odpowiednich zamówieil. Mamy wDgóle wątpliwości co da ko,rzystnych warUlIków życiowych, w których ówcześni artyści pracować musieli, Pod sugestją wspanialego rozkwitu sztuki i kultury gotyckiej, oraz wobec wyjątkowego stanowiska, jakie artyści gdzieindziej zajmowali w życiu spo,łecznem, patrzymy częsta zbyt różowo, na warunki zarabkowania artystów w Poznaniu. Bez kwestji lepie,j im się powodziło je<;zcze w pierwszej połowie XVII-go, stulecia, ale już wtedy narzekali na brak roboty (por. listy Pisarzewicza), Lekka zmiana ku lepszemu, t. j, no,wy przypływ artystów nastąpił dopiero od POłDWY XVIII-go, stulecia. Jak podaje ,.Historisch-statistisch-topographische Beschreibung von 8iidpreussen und Neu-Ostpreussen", (Lipsk, 1798), 1., 407-410, przebywało, w Poznaniu pod koniec XVIII-go stulecia: 12 malarzy, 2 rzeźbiarze, l miedziorytnik, pDzatem 7 złotników, 4 konwisarzy, l odlewacz dzwonów 11). Pomimo niekorzystnych czasów było życie artystyczne \'II Poznaniu i na prowincji dość ożywione, 10) \Varschauer, (Zeiischr. d, Hist. Ges. XI, 421): "Im 18. JHhrhundert hat es wohl aU ch noch Maler in Posen gegeben", 11) W tym samym czasie żyli w R a w i c z u: 2 rzeźbiarze, 1 konwisarz i 3 złotnicy (w tern 2 żydów), w G n i e ź n i e: 1 złotnik, w 1\1 i ęd z y r z e c z u : 1 złotnik (żyd), w L e s z n i e : złotnicy, malarze i konwisarze, -- Cech malarzy i rzeźbiarzy w Toruniu liczył w r, 1720 czteJ'ech członków, dwóch malarzy i dwóch rzeźbiarzy (por, Mitteilungen ci, Coppernicus-Ver, f, Wissenschaft und' Kunst, Toruń 1915, zesz. XXIII p, 103). -- Nazwiska toruńskich artystów XVII-go wieku zawierają "spisy obywateli m. Torunia", opublikowane w Mittlgel! d, Copperni('us-Ver" zesz, XXVII, p, (j6-76; XXVIII p. 40-58, Sporo wiadomości o artystach pracującyeh Ha terenie Pomorza podaje również praca ks, B. Makowskiego, Sztuka na Pomorzu, jej dzieje i zabytki (Toruń, 1932),