KRONIKA MIASTA POZNANIApoznański i brat jego Piotr Kot, mają powyżsi ręczyciele odbyć załogę, każdy z dwoma towarzyszami i trzema końmi, lub dać godnych zastępców'.). Żydzi Peszak i Jochna polecają w r. 1431 sprowadzić władzom Wojtka Bogacza i w razie nieuregulowania zaległości zamknąć go w ratuszu 3a). 1394 r. żona niejakiego Jana Henkowicza odbywa załogę w domu swej matki 37 ).
POZY czki na nieruchomości i ruchomości stanowiły bardzo pokaźne źródło dochodów lichwiarskich, zwłaszcza zastawy ziemi przynosiły im dużo. Żyd bowiem, biorąc w czasowe posiadanie majątek ziemski, rządził w nim jak we własnym, a, że laka gospodarka była raczej rujnująca niż budująca, nie trudno się domyślić. Wskazują na to procesy o napady na żydów siedzących w dobrach zastawioiAch jak n. p. w r. 1397, gdy Trojan ze Zdżar i niejaki Nikel, zebrawszy gromadę z dwudziestu chłopów i dwu sług, udali się do Obiezierza i pobili rezydujących tamże żydów, Abrahama i Jordanowa. W procesie żyd wygrał. Dodać należy, że w roku poprzednim (1396) ów Trojan oddał Abrahamowi Obiezierze w zastaw za 24 grzywny 3S).
Całą praktykę pożyczek na nieruchomości i ruchomości ustaliły paragrafy statutu bolesławowskiego oraz jego potwierdzenia przez Kazimierza Wielkiego. Żydom wolno brać wszystko w zastaw z wyjątkiem rzeczy zbroczonych krwią i ubiorów kościelnych. Zastawionej ziemi, o ile żyd wykaże się listem dłużnym z pieczęcią, że prawnie ją posiada, ma władza bronić przed gwałtem :iB). Jedynie co do zastawu koni istnieje zastrze>żenie: konia można dać w zastaw tylko w dzień. Był to oryginalny przepis polski, nieznany ani w statucie żydowskim Fryderyka Bitnego, ks. austrjackiego, z r. 1244, ani w takimże statucie Ottokara czeskiego z r. 1254. na których to statutach wzorował się Bolesław Pobożny. Przepis ten wydano dla ochrony stron przed kradzieżą zwierząt lub oszustwem. W razie kra
. Terr. Posn. II. f 100.
.1 iWarsch. str. 19i.
") Leksz. I. 1740.
3S) Tamże: l. 2331, 2101.
3») Bloch, Die Generalpriv. str. 82. 92