OPIS POZNANIA Z ROKU 1787wej do wyjazdu jest tylko jedna. Ma ta strona kościołów cztery, które uważając od prawej ręki ku lewej tym idą porządkiem: 1-szy ko ściół i klasztor panien karmelitanek bosych, tereskami zwanych, w końcu Psiej ulicy, po prawej stronie, przypierający do murów miasta 12); 2-gi kościół Św. Stanisława i kollegjum przy nim pojezuickie, miejsce akademji i szkół, gdzie młodzież województwa nauki bierze; prosto na niego z lewego rogu rynku wypada ulica ŚwiętoStanisławska; stoi nad fossą, owszem kollegjum całe i pół podwórza wychodzi za linją dawnego muru miejskiego, przy murowaniu kolie gjum rozrzuconego; jest postawiony wokoło kollegjum mur inny, który lubo prawie pięćdziesiąt krokami przechodzi linją dawnego muru, jest atoli do murów miejskich należącym l S); 3-ci kościół i klasztor panien benedyktynek stoi na początku ulicy Świętostanisławskiej , po lewej ręce, facjata tego kościoła jest obrócona na ulicę Wodną, należącą do ulic strony wschodniej; 4-ty kościół parafjalny i kollegjatft Marji Magdaleny, od piorunu roku 1773 spalony i dotąd pusty, leży między klasztorem benedyktynek i kollegjum. pojezuickiem w posrzodku, oddalony od ulicy Świętostanisławskiej kroków 120, przypiera końcem do kamienic na murach miejskich stojących tak blisko, że tylko ścieszkę do przejścia zostawuje 14 ). Furtka Zgniła, dana w murze miejskim, jest obok kościoła tego parafjalnego, oddalona od Bramy Wrocławskiej kroków 240 iI'). S t r o n a pół n o c n a (obróciwszy się ku niej twarzą) ma z rynku pięknie wybudowanych kamienic 15; przerzynają ją trzy ulice: jedna Żydowska w rogu prawym; druga Wroniecka w srzodku; trzecia mała bezimienna w rogu lewym. Sama tylko ulica srzodkowa prosto się ciągnie od Bramy Wronieckiej, dwie zaś ulice, z rogów rynku idące, to jest Żydowska i bezimienna, mają między tylnemi kamienicami po dwie ulic poprzecznych, któremi się łączą z ulicą srzod kową, prowadzącą do Bramy Wronieckiej, która w całej stronie północnej do wyjazdu jest tylko jedna. Ma ta strona kościół i klasztor 12) Z tego odcinka muru zachowała się baszta cechu kuśnierskiego w podwórzu kamienicy przy ul. Podgórnej 12-b; porówn. cytowany szkic ulicy Wrocławskiej w Kron. m. Poznania, loco cit. Resztki biegnącego tu starego muru miejskiego i wykuszu rozelnano w r. 1902; w Archiwum Państw, w Pozn. przechowane są w zbiorze planów dwa kolorowe rysunki tych 7 abytków, dokonane przed ich zniszczeniem (Plany nr. 1317 a i b). *') IJnję dawnych murów w tern miejscu, przed powstaniem gmachów jezuickich, podaje plan Poznania w książce Edw. Pawłowskiego: Poznań w historycznym rozwoju (Poznań 1928), str. 84/85. ") Porówn. reprodukcję rysunku Minutoliego, przedstawiającą ulicę Klasztorną z klasztorem benedyktynek, w monografji W. Knapowskiej: Dzieje fundacji ks. Ludwiki Kadziwiłłowej w Poznaniu, str. 82 (Brosig, loco cit., str.i 46, nr. 101). Ruiny kościoła św. Marji Magdaleny uwiecznił w cyklu swych akwarel Karol Alberti (Brosig, loco cit., str. 40, nr. 71-75). 15) Furtka Zgniła stała u wylotu dzisiejszej uliczki Za Bramką; porówn. Zaleski Zygm., loco cit., str. 86, poz. 327.