G ZETA Wielkiego Xiestwa POZNANSKIEGO Nro. 88. w Sobotę Z Berlina dnia zysPaździernikc. Zeszłey soboty d< ia 26. m. b. obchodzoną była znaywisjkszą uroczystością rocznica urodzin N. C t sarzowey M a r y i t'b drr o w n e y . Zrana uoał się N. Kroi w towarz>stwie Królewira N a *tę(icy tro n u, Królewicow synów Swoich i cjłig) dworu do Jego Cesarzewicoskiey Mci, >V. Xiecia M i koł a i a, na za jnhizkiif przezeń pokoi<<: w zamku Królewskim r końcem złożenia życzeń Swoich z 0koliczuości d' ia fila obydwóch narodów tak uroczyst. go. Zgromadzili się tamże wszyscy bawiący tu w porę znakomici ftossyanie. .Ztamtąd udał sie N. Kroi w tuwarzyetu ie Jego CtSła w wielkim gmachu widowiskowym opera: Jjn Z Paryża A a po niey balet. Jego Ctsarzewicoska Mość, W. Xiąźę Mik o ł a y, i RossyiskiGenerał Porucznik Xiążę Holstyńjko Oldenburgski, wyiechali do D-ese a u, a Rossyiski Generał piechoty L a m b s - dorff do D re z na. Z Warszawy dnia 26. Października. N. Pan chciał dać nowy dowód sczególney Względności na wszystko, co może się przy łożyć do pomyślności kram Polskiego, a zważywszy niedostatek obecny Skarbu, raczył J ego Cesarsko Królewska Mość oświadczyć, iż bierze na siebie wydatki na pierwsze zaprowadzenie ogierów Królewskich, tudzież byków i krów Kałmagorskich w summie ogolney dwunastu .tysięcy czerwonych złotych. JW, Ignacy Sffbolewski, Minister Sekretarz Stanu Królestwa Polskiego wyiechał w przeszły wtorek za N. Panem do P etersb urga. Z Petersburga dnia 24. Września. Kompania Robsyisko Amerykańska osadziwszy za rzecz potrzebną przesłać do ewoick osad iv ]I m e ry ce rzeczy potrzebne do opa- I trzenia okrętów, utrzymania osad i fortec, wysłała 4tą wyprawę. Tym końcem kompania kupiła w Ha vre okręt, budowy Arnerykańskity, niosący 500 becztk ładunku, na Łtórym Generał M o r e a u do E u r o p y przybył. Imię tego okrętu H a n n i b a l, kompania zamieniła na imię Kutuzow. Towarzyszący mu okręt Su warów przybył do L i m a , gdzie od Rządu ze sczególnityszą uprzeymością był przyięty. Cesarz J mć A l e x a n d e r na znak wdzięczności za to przyięcie , ozdobił Margrabiego d e l i a C o ncordia, Wice- Króla Peruwiańskiego, orderem S. Anny pierwszey klassy, a Dyrektora lompanii Filipińskiey, Don Pedro Abadia, tymże orderem drugiey klassy. Wyprawa ta iest powierzona dowództwu Kapitana H ag ęm e i s t er, iednego z Oficerów floty Rossyiekłey, który przez czas nleiaki służył na flocie Angielskiey i wsławił się w wielu bitwach morskich pod Admirałem N e l s o n e m, a w roku 1806. w podróży około świata dowodził okrętem Ne'wa. - Oficerowie i Urzędnicy użyci są z floty Cesafskiey. Ostatnia ta podróż odprawi się w 3dl lub 4dl latach. Oto ieet mowa, którą miał Arcy-Biskup A u g u s t y n do N. Cesarza przy wniyściu iego do kościeła Katedralnego w Moskwie: "Nayiaśmeyszy Panie! , "Stolica ta spustoszoną przez bezbożność, zażartość i pychę, powstaie zpupiołów i gruzów. Świątynie Boskie na nowo iaśnieią; gmachy dawny blask i wspaniałeść odzyskały; przemysł i handel znowu kwitną; obhtoić leie się strumieniami; a że są iescze nieiakie ślady spustoszenia, winić tylko o to należy czas nieposłuszny usiłowaniom ludzkim, chcącym ie zagładzić. Wszystkie przykreści i cierpienia poszły w zapomnienie, a my pocieszeni i sczęśliwi. Lecz niedostawało iescze czegoś sirapionym sercom naszym po tylu klęskach M o s k w a nie miała iescze naymilszey pociechy oglądania swego dobroczyńcy, oyca oy czyzny, oswobodziciela E u r o p y , aoy d« nóg iego w wylaniu swoiey wdzięczności upaelła, i zwycięzką rękę ucałowała. Mo nanho! Czuitmy, a nie możemy nie czuć, iż lubo nieobecny, zawsześ był wpośród nas, zawsze z nami przez miłość ku nam, przej oycowską troskliwość. N a polach bitew be daAc świadkiem znisczema nieprzyiacitla ś»vż; ta, nie myślałeś o niebezpieczeństwach twt ich, ale o powróceniu wolności i bezpitczer etwa obcym narodom dla zawarowania iubey tobie R o s s y i przeciw wszelkiemu niebezpif czeństwu. Gdy chmury śmierci nad twoi; głową huczały, nie myślałeś o ocaleniu życia twoiego , ale iedynie o ożywieniu tey stolicy, i zapewnieniu sczęśiiwości twoich poddanyc Gdy odgłos zwycięztw twoich rozszedł się pi świecie, nie szukałeś wt e m twey sławy, ale chwały Boga i ludu twoiego. Dla tego też B ó g , któremuś tryumfy twoie przypisał szedł przed tobą, walczył za ciebie, i przr .:< ciebie moc prawicy swoiey obiawił. - Znakomity Monarcho! Obce także narody ur;,,« dowały się patrząc na ciebie, iako na Anio-is Pańskiego. G a n i nawet oglądał cię z rad ścią w swoiey stolicy; uniesiony twoią łagodnością i wspaniałomyślnością, zapomn wówczas porażki swoiey. Jakie są ter«?; UCZUCIa, które mieszkańców tey stul. ożywiaią, których synowie S yo n u ogl.-tdaiąc Swego Pana i Oyca doznaią? Żaden ięzyk nie zdoła wysłowić wszystkich uczuć radości i wdzięczności, iakiemi serca nasze &\, przeięte dla ciebie. · - M o n a r c h o! wypogodź twe czoło i powstań! Powstań Syonie; przYbierz tieq. moc; ubierz się w szaty chwały twoiey Jerozolimo} miasto Boga, świętego, bo iuź na przYszłość nie będzie bezbożnego, któryby przez ciebie przechodził, Wychodząc z tym znakiem awycięztwa naprzeciw pogromcy bezbożności i kłamstwa, śpiewaymy: Hosanna Naywyźszemu w Niebie; niech będzie błogosławiony ten, który w imię Boga przebywa! Z Wiednia d. ijJ. Października. Słychać, iż J O. Arcy.xie.ina I I I. B e a t rix, matka zmarłey niedawno Cesarzowey Maryi L u d w i ki, wyiedzie na kilka tygodni do B u · d y , dla odwiedzenia syna, Arcyxiecia F e r - dynanda Este, z czego wnoszą, iź ma zamiar uniki. A Ć buskiego zaślubienia Cesarza, zięcia swego. Takie wszystkie Damy pałacowe zmarłey Cesarzowey udać się maI..I, do Węgier. N. Cesarz darował kilka «wór dobranych ogarów Kossyhkich, Xiążętem Józefowi i Karolowi S c li warz enb e rgo in. N. Cesarz i Kroi, raczył Generała Szwaycarskiego, Hrabiego C a s t e l i a, ozdobić krzyżem koHimandorskim Ces. Austr. orderu Le opolda. J. C K. Mość raczył mianować Galicyiskiegu pierwszego Kooumiesarza cyrkułowego, l,udwika Sertz de Ottersheim, Sekretarzem Gubertiiium Galicy iskiego, drugiego Kommissarza cyrkułowego, Wilhelma Tłuk de Teschonowitz, pierwszym, trzeciego Rommissarza cyrkułowego, An t 0niego-VV od nickiego, drugim, zaś Sekretarza cyrkułowego, Karola Maschek, trzecim Kornmissarzem Cyr'iilowym, a to, z b ]l Y łaskawszego wzglądu na ich chwalebne «sługi. Spiewak Siboni przybył tu «N*e3po!uj Ze Lwowa d. 21. Października. Z B i a ł e y otrzymaliśmy nastepuia.ee do» niesienie o żniwach tegorocznych: " O d łat przeszło 30stu nie pamiętamy -Ukiey słoty, iaką, w okolicy tureyszey, poniiey gór Karpackich, mieliśmy od przeszłeroczney iesieni, prawie nieustannie aż do dnia dzisieyszego (wyią.wszy kilka tygodni pogody od końca Sierpnia do połowy Września). "J uż zaraz po żniwie przeszłorocznern, z którego właśnie nie bardzo mogliśmy bydź; kontenci, ponieważ bardao wiele ucierpieliśmy przez powodzie i nawałnice, nastały po nich słoty z początkiem Września 1 8 · 5go, a pomimo naygorliwszego usiłowania, ażeby tam, gdzie iescze dziele rolę, albo na trzy pola (ozime, iare i ugór), albo na sześć (zktó-i ryth pięć rodzi, a szóste ugoruie), ugór pod zasiew ozimy należycie uprawić, przeszkadzały w tern nieustannie zapadłe tymczasem descze, t*k dalece, że nareszcie nie pozostało nic innego, iak tylko i ziarno ozime na los sczęścia w ziemię wrzucić. "N ierównie srzęśiiwsi byli w tern owi ggły albowiem nie tylko stawić się i dać odpór suchym wiatrom Kwietniowym r. b., iako też i wilgoci, lecz miały dla JI bje nad to i te osobna, korzyść, że nierównie wcześniey zakwitnąć mogły i właśnie były okwitly" gdy następnie burze ustawiczne, kwiat poźniey zasianego zboża nisczyły i zawiązaniu się ziarna w kłosie, przeszkadzały. Tak, a nie inaczey daie się wytlómaczyć to bardzo inttressuiące ziawienie, źe pewien gospodarz, który od roku i803go prowadzi rolnictwo bez ugorowania, tu za.ś dla swoich przyczyn teraz iescze ' nie chce bydź wymienionym, w tym ciężkim roku, gdy wszyscy iego sąsiedzi na około niego, iako znani dobrzy gospodarze ugoruiący, naymocniey uskarzaią się tak na niekopność , iako też sczególniey na nikłość i nienamłotność ewoiego zboża ozimego, że ten mówię gospodarz nieugoruiący iiogu dzięIruie za to, iż mu dozwolił w tym ciężkim roku blisko o 2 tygodnie wcześdiey przed innymi zebrać ozime zboża uaypięknieysze, nayczystsze i nayplennieysze, jakiego ieecze nigdy nie miewał; a co większa, iż ten gospodarz nieugoruiący, pomimo tego, że cała jego orna niwa, nie rachuiąc ogrodów i łąk;, tylko 75 Austryackich meców (półke-rców Polskich) wysiewu wynosi, z których każdego czasu f części, czyli 30 Austr. meców 'wy_ siewu oziminą, drugie 15 Austr. m t c ów, orłiszem i innym ięczmieniem, a r&sztę I części w iedney połowie koniczyną, w drugiey zaś połowie okopuiącemi się,i strączastemi roślinami zasiewa; ten mówię gospodarz, kaidemu, ktoby o tern chciał wątpić, rejestrami Bwoimi okazać może, źe w tym nieplennym roku zebrał oziminy w życie i w pszenicy razem 51 kóp, a w ięczmieniu (ponieważ mu owies nie czyni pożytku) 2.3 kóp gru- . b*go snopa; a lak dalece oziminę na zasiew młócić kazał, namłócił z każdty kopy pszenicy po 4 pełnych Austr. meców, iyta zaś .iestze o kilka mianie więcty nad 4 Austr. męce ziarna nayczyścieyszAgo, naydoskooab szego, z wyki, fcąkulu i t. p. zupełr.ic wyche ' doiouego; co na zimno - wilgotnym gruncie gliniastym, iakim iest tsteysĄy, gdzie przy natężeniu, ledwie 4 ziarn, biorąc środkowa miarę uzyskać można, zapewne powinno zastanowić wszybtkich oświeconych gospodarzy wieyskich. Kazał on także właśnie naprófeę zmlocić kilka kop orkiszu i ięczmicnia" które takoż wydały z kopy blisko po 5 mecow Au« stryackich. } , p o tera zboczeniu, wracam się znowu do zdania sprawy, o tegorocznem żniwie tak mizernemi "Dla pory, nie sprzyiaiącty zasiewom w pr«szłey iesieni, każdy, kto z wicłoletniegodoświadczerja znał się na rolnictwie w tuteyszey okolicy, wiedział iuź naprzód, że żniwo tegoroczne, tylko źle i mizernie wypadnie. Atoli to we dwóynasob nastąpiś HIIIsiało, - g dydo tego na wiosnę przyłączyła się słota wyźey opisana, słota, która podobnież dotknęła Gaiicyą, iako też ościenne Królestwo Polskie, i Ziemię Krakowską, z kąd potrzebne nam zboże od dawna sprowadzaliśmy, i zawsze sprowadzać będziemy, nie mogC\c tu pod (iarpackiemi górami nigdy w porównanki tyle swoiego zboża uzbierać, ile go potrzebuiemy; iak bowiem z wielu stron słychać, uskarzaią się tam daleko mniey na kopność, owszem kontentowanoby się nią wcale' gdyby tylko namłot nie był tak nader iniżerny. Jednakże to głównie ma tyczeć się tylko oziminy, iyta i pszenicy, gdyż wzgłędern ięczmienia i owsa nigdzie nie słychać podobney skargi, co iest dowodem, źe z obydwóch kontenci bydź muszą. Z sieybą owsa nie można było wprawdzie u nas w górach dosyć wcześnie się zwinąć; przecież chciano iescze po S. Urbanie nagradzić to, co było owies w ziemię. Lecz ie ten u nas raz na zawsze po S. U rbanie sianym bydź nie powi nien, przeto iescze .do dziś dnia (i2go Paź.dzitrnika) widać po polach dosyć owsa zielonego, który czeka iuż naderemuie doyrzałości swoiey od zaszłe y u nas ostrey i zimne y pory iesienney. ." Także i z ziemniakami nie naylepiey się powiodło; co nie tylko w wielu mieyscach zdarzyło, mi się uważać, ale też nawet sam u siebie i u sąsiadów moich widzieć musiałem. Kto ie wrześnie sadził, a do "tego starał się w c z e s n y c h ziemniaków dostać do sadzenia, ten iescze nrndtpity wydzit. Pożytek nie iest wielki, ale też i nie zewszystkieHfa mały. Lecz kto się spóźnił z sadzeniem, i tak zwane białe ziemniaki Angielskie w zimne--w-ilgotną ziemię gliniastą dopiero około S. Jama, lub wcale po S. Janie sadził, ten oszuka się tf m bardziej, ile że iuż z różnych stron słyszał e m, ze ie i" ż teraz, gdzie iescze kwitną" i mało c6, albo wcale.nic nie rozmnożyły się, wykopywać każą, ażeby gole przynaymniey iescze pod oziminę użyć, "Słychać powszechnie, że grochy późniey, aniżeli z początku Kwietnia, siane, dla ustawicznych desczów i wilgoci ziemi, zupełnie znisczały. Wyka przeciwnie tu i owdzie utrzymała tię. Dwoiako zaś udały się boby tak zwane wielkie ogrodowe Angielskie, 1 'świńskie, czyli końskie; a tam, gdzie ie bardzo wcześnie sadzono, dosyć się nawet i-śnieci uchroniły. Główczenie onychże (zrywanie im główek), które. T h a e r radzi "przeciwko śnieci, znalazłem, mówiąc potocznie, dosyć sprawdzone. Jedna-kże to iest trudną rzeczą na wielkich obszarach, ponieważ przytey robocie trwori się wicie czasu, i czyni się szkoda roślinom, osobliwie kiedy są gęsto skupione, lub »*c31e Z grochem pomieszane. T akże i kapusta głowiasta, która innemi czasy w naszey ziemi glimastey dobrze się udawać zwykła, w t y m ro ku n i e m a t e g o u r o d z a i u, - iakiiey iest właściwy. Tylko gdzie nie gdzie U{ z niey kontenci; po naywiększey części zaś pomiędzy pitrivszem i drugiem okopywaniem zaszkodziły iey zimno i śnieć tak dalece, że się tylko w małe, i nie wszędzie w tak twarde główki pezwiiała, iak kiedy indziey zwykła. "Koniczyna, chociaż nie wszędzie zaró« wno dobrze przezimowała, lecz w kilku mieyscach od myszy bardzo ucierpiała, dostała wprawdzie dopiero na początku Czerwca pączki do bwiatu, które innemi laty częstokroć zaraz po p»łovvie Maia wychodzić zwykły; ale przynaymniey nie uczuliśmy wielkiey różnicy w porównaniu z innemi laty, a co się tycze nasienia koniczyny, to owszem się ie,scza obfiuiey zarodziło, niż zwykle. Atoli zdrue się rzeczą niezawodną, że tam się nay. lepiey udaie, gdzie rzadko kiedy na lemźę samem polu sieie się, lub gdzie pierwey wcale iescze zasiewaną nie była. Zdaie.mi się, że w pięcioletnie} I kolei iescze się uda, lepiey zaś co 6ty i 7my rok. Im rzadziey, tern, lepiey. "Tymczasem łąki, iak dalece.wie podlegały powodziom, wydały dosyć giarja. . Ale po nad rzekami i stawami utracono wszystko, ieżeli się z kośbą dłuźey, ,iak do i 2. Czerwca, ociągano. Dtscze tak były nieżwyczayne i nagłe, a wszystkie barometry i inne poznaki zawodziły i naylepszego, gospodarza tak dalec e, ie iuż zaczęto dawAć .wiarę wpływowi plam słonecznych. . O mało" byłoby iuż i z potrawem ani o włos lepiey nie poszło; iednakże owi, którzy go wcześnie kosić kazali, i na piękne dnie ku końcowi Sierpnia trafili, dobry zbiór pozyskali. "O lnie i konopiach, któremi nie tak'Dominia, iak raczey sarni Poddani wgórach trudnią się, i które w dwóch i trzech porach cza* su siać zwykli, mam tylko potecznie namie * nić, że także i te podobno wie10m nie tak sie, p l e n o e u d a ł y, iak ro ku z e s z ł e g o . "Bardzo OCZYWISCle i przekenywaiącyra sposobem okazuią się korzyści gospodarstw4 przemiennego, 1 ieecze wiecey się sprawdzą, ieźeli w roku przyszłym ozimina nie uda się pomyślnie. Gospodarz nie ugoruiący aasiewa bowiem swoie pole w Acio letniey kol e i, iako t o : w i wszym roku iarzynami okopuiącemi się, i strączastemi, W Sgim roku oziminą, żytem i pszenicą, w 3cim roku koniczyną, w 4tym roku pszenicą i żytem, a 'w 5tym roku ięczmieniem albo owsem. "Już teraz może oglądać swoią oziminę · Wcicmno-zitlonym, mocno zakorzenionym Stanie, gdy przeciwnie gospodarz ugorujący na roli mokrey, albo wcale nie mógł siać, albo nie w przyzwoitym czasie, i iedyną nadzieięswoią pokładać musi w przyiaźney pogodzie przyszłtgo roku, iw obfitości iarego żniwa. W B i e l s ku, iako tez w B i a ł e y, i i mil cd Kra k o w a , tak się teraz sprzedawało »boże; Dnia 5. Października. Pszenicy Austr. meca . 19 Zr. 30 KI. Zyta 16 - 30 Jęczmienia .10 Owsa. .7 - 30 Dnia 12. Października. Pszenicy AustI. meca . 20 ZI. 30 KI. Zyta .17 30 Jęczmienia .l O Owsa .7 56 W L i p n i ku, pod B i e l s k i e m , dnia 13. Października ig t 6. Karol de Koerber." Od dolnej Elby d. 22. Października. Dnia I i. Deputacya Lauenburgska, złożyła w ręce Króla Duńskiego przysięgę hołdową, imieniem Xiestwa LauenburAskiego. Akt ten odbył się w gabinecie Królewskim. Deputowani byli nayłaskawiey przyięti, na obiad zaproszeni i iak słychać zostaną orde *a Hrabia" Schaffgotsch przybył z Berlina do Kopenhagi, iako Sekretarz Pruskiego Poselstwa. Od Menu dnia 21. Października. Była Królowa Szwedzka, która część lata w L a u s a n i e przepędziła, wyieihała d. 14. m. b. do Bruchsal, dokąd Xiąźę syn iey wkrótce także przybędzie. Stany Wirtembergakie, «polnie z Kemmissarzami Królewskiemi, zabrały, stosownie do życzenia Króla, Konstytucyą kraiową w Kodex, i podały tenże Królowi do przyięcia. Upatrywano iuż w tym kroku bliski koniec długiey zatargi między Rządzącym a Rządzonymi, lecz nowe przewłoki 6taneły na zawadzie. Pełnomocnicy bowiem Królewscy maią naodwrót przełożyć stanom nową ustawę fundamentalną do przyięcia. Z powiatu Kaiserslau tern wyszło 224. mieszkańców, a z powiatu Z w e i b ru c k e n » 3 5 - Pani C a t a l a n i dała dnia iB. Października koncert w Kar l s r u h e, zkąd poiecfcie przez Stuttgart} do Wiednia. W W li r z b u r g u , M a n n h e i m i e, AItenburgu, Minder, i t. d. obchodzono dzień 1 8. t. m z naywiększą wspaniałością. StaBy Bazylei, Genewy i Uberwalde n zatwierdziły oświadczenie przystąpienia do związku Chrześciuńskiego. Stan Genewski kazał obiąć w posiadanie dnia logo mca b. odstąpioną od Francyi część krainy Gex, iako to: gminy Versoix, Colex Bessy, Pregni, GrandS a c c o n n e x , M e y r i n, V e r n i e r i część gminy S u v e r n i er. Z Hanneweru d. 22. Października. Xiązę Regent mianował brata swego, Xiążęcia K a m b r i d g e , W. Rządcą Królestwa Hannowerskitgo. Rzeczony Xiąźę przybędzie tu dopiero ku końcowi miesiąca Listopada, zamyślaiąc przepędzić ten czas w Paryżu, Conde, Stuttgatdzie, Fcaukforcie i' Kassel. 2 A JflfW* i. ja. Października.. ... Do Rzyin u wielki teraz napływ cudze-, eieraców; pod obrona praw żyią tamże wszyscy bezpiecznie, bez różnicy wyznania. P 0wiedzieć można, iż w żadnym kraiu nie znaydzie większey swobody. Oyciec S, zamiast przyrzeczonych 50,00:0; Siudów na instytuta dla zapobieżenia publiczney żebraninie, wyliczył iuż 78,000 zswey prywatney kassy. Algierczykowie nnpraWlalą w c 1 ąz P c warownie., a Dey wysłał Agenta do Cesarza Marokańskiego. Z Paryża dnia ;<1. Października Dzień i6ty m. b. poświecony był pamiątce ścięcia niesczęśliwey Królowey Maryi Ant o n i n y . O poranku uderzono we wszystkie dzwony kościołów parafialnych. W kaplicy zamkowey Tuilleryiskiey odprawiło się wielkie żałobne nabożeństwo w przyiomności całey Krolewskiey rodziny, wyiąwszy XiAżnę Ango nieme. Cały poczet dworski był w żałobie, a gwardye Królewskie miały źałonna krepę na ręku. W kościele Katedralnym i we wszystkich innych kościołach stolicy odprawiało się nabożeństwo żałobne w przytomności nayznakomitszych osób i mnóstwa ludu, i odczytywano z ambon testament Królowey Maryi Antoniny wśród naygłębszego milczenia przytomnych. Dla ubóstwa zebrane hoyne ofiary, a na wieczór wszystkie domy widowiskowe były zamknięte. Dzień ten był także obrany na poświęcenie kaplicy błagalney, wybudowaney wwiezieniu Conciergerie w tętn mieyscu, w którern niesczęśliwa Królowa ostatnie dni życia swego strawiła. Podczas nabożeństwa żałobnego, Pani Angles, w gmbey żałobie prowadzona od ieduego wyższego Oficera gwardyi przybecz.'iiey, zbierała iałmużnę dla znayduiących się w tern więzieniu osób, które odtąd słuchać będą w każdą niedziele, mszy W tey kaplicy. Xiążę K e n t odwiedził instytut nazwany H o t e l D i e u, w którym przez trzy godziny bawił. 48. sióstr -miłosiernych opatruie tamże 900 chorych. Xiąię wyieżdża iutro doCambray, dla, znajdowania się na popisie zebranego tamże woyska. Będąc ni teatrze Fe y de an, zapłacił za swą lożę 50. Luidurów.- Xiążę Kambridge spodziewany tu pod nazwiskiem Hrabiego Diepholz. Z liczby g6- mianowanych przez Króla Prezydentów zgromadzeń obiorczych, wybrano 46. na Deputowanych; i6g. Deputowanych dawney Izby weszło do nowey, która mniey więcey w trzech czwartych składa się z Roialistów wprawdziwem znaczeni« wyrazu. Izba Deputowanych liczyć będzie w ogólności 2 3 7. członków. Posiedzenie nie potrwa zbyt długo. Budżet sczególnyro zatrudnienia iey będzie przedmiotem. Nie spodziewaią się nowych proiektów do prawa. W oysko nasze kosztuie teraz rocznie 5 O. millionów. Pewien Oficer od artylleryi Francuzkiey dowodzi w Monitorze, iż race Kongrewskie nie eą tak morderczerni i szkodliwemi, iafc zwyczayne granaty haubicowe. Podług zdanego Królowi Hiszpańskiemu raportu, Królowa i siostra iey przyięły w Madrycie 22,198 pooałowań w ręce. Generał Pruski Yo r k dostał ozdobę Legis honorowey. · Z Bruxelli d. 20. Października. Jutro uroczyste zagaienie zgromadzenia powszechnych stanów w tuteyszem mieście. Przybycie i oddalenie się Króla z posiedzenia grom z dział ogłosi. Dzisiay zaczynaią się wielkie manewra woyska Angielskiego na równinie D e n a i n . Od 16. do 25. t. m. dostawia się codziennie 58,000 racyi do tamecznego obozu. P» ukończonym popisie wróci woysko na dawno leże. Xiążę Fryderyk, młodszy sy> Królewski, installowany został-uroc.yście wija Hiuiarskich lóż w N i d e r l a n d a c h . Z Szwaycaryi d. if Października. Bząd kantonu Fryburskiego ogłosi! zbiór praw nowe y fconstytucyi" swoiey, Naywaimeyszeaa z tychvurządzeń iest T r y b u n a ł Cenzorowski. Składa się on z 7. członków. Powinni bydź- z różnych rodzin, 1 mieć 40. lat skończonych. - Zgromadzać się będą, iiekrc-ć potrzeba będzie wym3gała r ale koniecznie raz w roku w rocznicę bitwy pod Morat. Urzęduje bezpłatnie. Osoby ich ea, nietykalne; Kroby im w czem uchybił, sadzony będzie kryminalnie, iako burzyciel spokoynośfi pubJiczney. Dwie głównieysze rzeczy do nich należy, utrzymanie prawA i baczność na obyczaie. Co do pierwszego, daie ten trybunał baczność na administracyą Bządu. Przestroga, aby składance go władze nieprzechodziły ,granic urzędowania sweg o, zęby wolność publiczna ani osobista niedoznały usczerbku, i żeby żadna ustawa Sprzeciwiaiajca się prawom niebyła wykonaną. W tym celu ma on prewo Vet o, czyli zabronienia«, któremu każda władza powinna bydź posłuszna. -- Pod względem obyczajów, ma tenże Trybunał baczne oko na publiczne i prywatne sprawowanie się członków Bządu. Ma moc Wezwania członków, W. Bady do zdania sprawy z ich postępowania, zawiesić ieh w urzędowaniu, a nawet złożyć z urzędu. Tenże Trybunał sprawdza i stanowi, czyli nowo obrane członki W. Rady dopełniły warunków, iakich prawo wymaga po prawności wyboru. Z Londynu d. /<1. Października. Z odłożone go' zgromadzenia Parlamentu Brytańskiego aż do dnia 2. Stycznia 1 8 i 7 - i · z podoitsieuia się remi dfliami o a. procenta · papierów, można z słusznością wnioskować, U rząd, mimo rozlicznych skarg, wgazetach oppozycyinych i na zgromadzeniach obywatelekich podnoszonych, nie lęka się o zły stan rzeczy pieniężnej. Miał en zrobi« układ ]l bankiem i zaciągnąć »od niego sposo bem awansu dziesięć millionów. Pusfoszycitle machin w N o t t i n g h a m popełniaią wciąż swe zdrożnośei. Przystąpienie Xiecia Rtjenta do. związku Świętego - Przymierza dowodzi następuiący list pisany do Cesarzów Rossyiskiego, A ustryackiego, j do Króla Pruskiego: W Carltunliou Ae dnia 6 PaL. dzUrmlia 1815. - "Kochany bracie i kuzynie! "Miałem zasczyt odebrać od W. (,'esarskiey Mości list wraz z kopiią układu podpisanego w Paryżu dnia 26 -przez W. (Jesar. Mości J ego Sprzymierzeńców. Ponieważ przepisy konstytucyi Angielskiey, które w imieniu i na zlecenie Króla mego oyca zachowywać powinienem, nie dozwalaią mi w tym kształcie przystąpić do rzeczonego układu, w iakim mi został podany, dla tego obieram ten środek okazania Monarchom, którzy go podpisali, zupełnego mtgo ugodzenia się na zasady, iakie wyrzekli, i na oświadczenie, które uczynili, że wezmą Boskie przepjsy Chrzęści.ańskiey religii za niezmienne prawidło ich postępowania we wszystkich towarzytkicb i politycznych związkach, i że utwifrfzą związki, które zawsze między wszystkimi Chrześciiańskimi narodami istnieć powinny. Zawsze będzie usilnem moiem staraniem st >sować moie postępowanie w położeniu, w ktirem mię Opatrzność B03Ka postawić raczyła, dc-tyeh. świętych zasad, i z moimi Sprzymierzeńcami w obraniu tych śr, dków współdziałać, które do pokoiu idłbri iudzkoś<.l naywięcey dijżyć mogą. - Jestem z niezmiennemi uczuciafni przyiaźni i przywiązatia, móy bracie i kuzynie, W, Ces. Mości, brat 1 kuzyn. (Podpisano) Jerzy, Xiążę Rejent. " Dodatek. - Z Londynu. Mieszkańcy S q n t h war t są tego zdania, iż A n g l i a u inna swą teraźnieyszą biedę przywróceniu BurLonow 4 na> tron, i ie JedyIjie przez zmianę członków Parlamentu, przez zmianę obyczajów wkrai u, prztz oddalenie terainieyszych . Ministrów, przez zwinięcie wojska, przez zniesienie wszystkich zyskownych urzędów, uchylenie dziesincin, uratowaną bytlź może. AZgromadzenie Obywateli w We i t m i ns t e r z e wyraziło w wydanych na posiedzeniu ewoiern uchwałach: "Zwróćmy wzrok na hańbiące wydatki czynione na bezpotrzebne urzędy, na przesadzoną płacę służby imienney, na nisczącą, nienasyconą, lis.tę cywilną, na chmary uaiemnych dworzan, którzy przy obfitych dochodach, zasiadeią w Izbie niższey, na ogromne, w czAsie pokeiti dla zniscztnia wolności naszey utrzymywane stoiące woysko; w każdym sczególe uyrzemy niezbite dowody naglącey konieczności gruntownych ulepszeń wKeprezcntacyi ludu, bez czego zniscz&iiie i niewola będą nieodzownym losem tegokraiu." Daky wyraża powyżty wspornoione Zgrotnadzenie wstręt swóy z powodu tak nagłego pomnożenia długu narodowego, na którego prowizye lud rocznie i 5Ście irtillionów, a licząc w to wydatki zepsutego Rządu, 70. miilionów, w poborach siładać musi. Daley uczyniło wniosek, aby wezwać wszystkie miasta i wsie do wspólnego djiałania nad uskutecznieniem planów, przez L o n d y n i We s tm i n s t e r przełożonych, i podawania Xieciu Kegentowi próśb o rychłe zwołanie Parlamentu, ograniczenie woyska i urzędów Sinee II; r:3 zwanych. ., Pan Burdet uczynił uwagę: "Bez zie«boczenia się wszystkich Anglików każdego stanu, którzyby nie pozwolili na to, aby wolność ich nogami deptano, nic do skutku przywieść nie będzie można. Należy scztgóbw-y yawrocić uwagę nf«głó,wne przedmioty uarzt Łań I i na przekupioną Izbę niższą. Prze* kupstwo tak iasno wystawionem było, ie eam Mówca wykrzyknął: "D z i a d o m nas z y m p e w s t a ł y b y w ł o s y na g ł o w i e $ lecz dziady nasi wzięliby się byli do oręża, 1 nie ścierpieiiby tych niego dziwości. " Powiedział daley: lZ niełatwo iest zaiste odzyskać tam wolność» gdzie ią zewsząd przemoc otacza, lecz iest przecież środek: głos powszechny. -Gdyby wszyscy uciemiężeni, chociaż bezbronni, głos swóy podnieśli, w tenczasby im się niczego obawiać nie należało. Dług narodowy nie iest długiem l u d u, lecz długiem m-cinowładztwa, które nie ma przecież prawa njeśc w ofierze własność i owoce przemysłu kratowego, aby przywracać gdzieindziey dawne przesądy. Przekupstwo może dziać się tylko na korzyść kilku, 2 pokrzywdzeniem wielu. Pan H o r n e To ok dowiódł w prośbie ewoiey, że mieysea w Izbie niiszey są przedaynemi. L u d wprawdzie przez dług« c uśpienie do tego doprowadzony iest etanu, że opór iego można przyrównać do oporu" iaki kowadło daie młotowi; lecz iest przecież pewny zakres, za który pedatki przeyśdź pic powinny, a myśmy go iuź przekroczyA, "Gdy czytam w gazetach, rzekł daley Hówca, ie ubogim ludziom za .jeści szyllingQW zaległości, grabią pościel, pytam się siebie samego: któryźby nieprzyiaciel tak nieludzko obszedł się z nim? Jest to systema łupieztwa i tyranii, hi« zaś podatkowania. Wszystkie te niesczęścia pochodzą z zepsucia 12hAJłJIH szey; nie zasługuie ona na to nazwisko: ie£f to Izba nędznych faktorów iarinarezny- >m,ktegu zamieszkanie obierającego, i w p>ręczeristwit' tegoż czyni, cego, zaaresztowane zostały; z tych domów podatki opłacane bywaią: podymne rocznie czterdzieści ośm złotych, sktidicę ogniową trzydzieści cztery Złotych piętnaście groszy, grui. towe trzy Zfote dwadzieścia cztery grosze, stroźowe dwanaście Złotych. Tegoż aktu zaaiesztowania kopiie, iedna Dyrektorowi Pol cyi miasta P o z n a n i a, WCzarnowskiemu, i druga Zastępcy Pisarza Sądu Pofcoiu Powiatu Poznańskiego, W. Sztyller, są wręczone, oraz podług zaświadczenia Konserwatora hypotek Departamentu dnia trzynastego Wiześnia roku bieżącego i w kancelhryi Trybunału Cywilnego Departamentu Poznańskiego dnia dwudziestego siódmego Września roku tegoż do sięgi zaaresztowali wpijane znayduią się. N iemniey, że nmieyszy wyciąg w dniu 30. Września rOKH i816. na tablicy w izbie audyencyonainey rzeczonego Trybunału iest wywieszony, zaświadcza. Niemniey się dodaie, iż pierwsza pubhkacya zbioru obiaśnień dnia iedcnastego Listopada roku tysiącznego ośir,tetnego szesnastego nastąpi. Baranowski, Pisarj. Uwiadomienie. W oberży pod Słońcem w P 0znaniu pod Nrem 244 na ulicy Wrocławskiey sprzedawać się będzie sposobem aukcyi daia 24. Listopada r. b. 2 południa o godzinie 3 c1e y c a I e nowa basztarda za gotową zaraz zapłatą w brzęczącym kurancie. .i . .". 11M Uwiadomienie o przedaiy nieruchomości. Do licytacyi domu murowanego, ogiodu przy nim i lodowni z inne mi przyległościami na Zagórzu N ro 132., Sukcessorów Antoniego Tobiaszejvskiego władnego, 1 do stanowczego tegoż więcey daiącemu przybicia, wyznaczył W. Podsędek Milewski termin trzeci i ostatni na dzień 12. Listopada r, b. rano o godzince 10tey przed sobą w domu Sądu Pokoiu. 1 Ponieważ, iak wyźey nadmieniłem, termin ten iest ostatnim, więc upraszam licznie nań się zgromadzić, aby Jicyta swoie podać, t własnc-śc tychie nieruchomości plus licitando uzyskać. Poznań dnia 2. Listopada 1816. Jgnacy Qrliński t W. T. H. D. P. -cl i. 5 , Do przedania. Ruchomość do zmarłego w Ka.rgowte kupca Hthola FecJmera pozo całości nale« żąca, składaiąca sę zmeblow, spnęów domowycn, sukiev., bivi:z.,y, srebra, złota, zegarków 1 pościeli wraz z lednyro o-ibrdem, ma na żądanie opiei 1 w terminie dnu 21, Listop.da r. b. 1 następne dnie, przed południem o godzm e ytey w tegoż łeehileru doaiu, pod liczbą jj ó na starym rynitu w Kargowie sytuowanym, publicznie za gotową zapłatę być sprzedawaną. Wzywaią się zatem ochotę do kupna maiący. Wolsztyn d. 2ó. Października 1816. Do przedania. Dobra WiśnUwa i Bid, w Depmamencie Kaliskim, w Powiecie Konińskim, Wiśniewa w pai«Hi Ostrową i, biel w parafii Siedlimowo, leżące w Polszczę, na których folwarkach wysiewu oziniuy, to iest: żyta z pszenicą, wierteli pięćset, N ro 500, w dobrym stanie, gruncie na pół pszennym, z borem, siana swoia potrzeba. W wsi Wiśniewie pługów dwanaście, resztę ręczniaków; gościniec wiezdny, wiatrak, owiec zamyka się na dwóch owczarniach tysiąc, mieszkanie murowane, folwark, suynie, ruielcuch, murowana raasyf, gorzalnia, oficyna, inne budynki podwórzowe w dobrym stanie, sad owocowy. Te dobra są z wolney ręki do sprzedania. - Ktoby sobie życzył też dobra okupić, niech się uda do wsi Wiśniewy, a tam zawsze zastanie Dziedzica. Do zadzierzawienia. Końcem wypusczeni» w dalszą dzierżawę tuteyszego tatmarkowego, grobelnego, brukowego, niemniey wagi mieyskiey, wyznaczone są termina licytacyi na d. 4 ty, 6cy i YIIIY Listopada r. b., na których maiący chęć podięciasię dzierżawy, przedpołudniem o godzinie 9 przed nami stanąć, oflerencye swe podać i przyderztnia z zastrzeżeniem wyższego zatwierdzenia spodziewać się mogą. Swarzędz dnia 22. Października 1816. Magistrat. Wiehert. Średnie ceny zboża w Wrocławiu dnia 26. Października wnominalney monecie: Pszenica 7 talio 20 troiak. Zyto 6 talio J troiak. Jęczmień 4 talio 5 troiak. Owies 2 talk 24 troiak. . . . , » 1 « /