GAZE Wielkiego TA Xiestwa POZNANS Mo. 91. w Srodę KIEGOdnia . 8 16 1 « 13, Listopadao B W I E S G Z E N I E. Według nadanego Expedy"'yi Gazet l.tekera pod dniem a8«. Mycznia 1794 przywileio i stosownie d'! . 4go tegoż przywj.eui, piywatne doniesienia pr.y>nrowane tylko bydź niogado ia?et rnreYbryJI! po popr/ednK;ze:n podaniu onyci-że. do Dziennika latcttigerublatc zwanego. Powodowany ie>tem, podać to do wiad) rości powszeco"'Ky, i wezwać Publiczność-, ażeby- w celu ogładzania prywatnych doniesień i -> m ia>oeg',> m-> i-ze«r>neg:j iJiiermika, może takowe- i w gazetach bydź zaiiiiesczone. . Poznań dnia 6 Lbtop.n.a I&IÓ, Krolewafc.o-..rui>ki N<;>ze]n.y Prezes Wielkiego Xiestwa Poznańskiego, / Jer. b o n l di: S p oset t i. Z W irs%tVJi dnia f lltstopud-i.Na załuitnie i »a iuu « · arrhy, j za staraniem W ł a dz," do kt rych Z bI;$Ka wygoda i ozdoba miast naltzy, poUl;phUl;Ul; ell; proiekta, a z tych niekio*« we 1- I. 3 T a riiebawriie «wó-y stut-et, I tak, iak nam słyszeć Bie dato, Ratu-tz St fromieyski, dla otwarcia i «zdobienia tamecznego rynku, będaśe rozebrany, a kupiony .przez miasto paląc zwany J a b ł o n o w s k i c h, nierównie bliższy środka miasta, zainit-niony na ratusz, .k rcinu liibszcrtiieysj.y widok będzie dany, Przyidzie t"'bże" wkrótce do skutku nadanie różnym częśiiom i ulicotn miasta 01*3rtszet;0 gwiąrku, i »yznictenie inieysc na «kłady towarów podczas iannarków usUwą N. fana uch walony iii. Wczoray Towarzystwo Dobroczynności odprawić kazało żałobne nabożeństwo w kościele XX. Franciszkanów za duszę ś. p. T 0maszą Wawr ze ck ie go, Senatora Wojewo dy, Ministra Sprawiedliwości, Prezesa i jednego z pierwszych założycieli tu w Wars z a w i e tegoż Towarzystwa. J e dno z poważanych pism publicznych Niemieckich umieściło artykuł pod napisem: Polska'" 2 którego kładziemy następuiący wyiątek: "Są w robocie różne wielkie proiekta, które będą oddane pod zatwierdzenie N. Cesarza i Króla Alexandra. Xiega praw N a p o l e o n a służyła dotąd za prawidło w Sądownictwie. Wypada nie iedno odmienić, a zwłascza w prawie Kryminalnenri. Wola Monarchy i zdanie otaczaiąc ych go osób, są oycowskie i wspaniałe. Któżby mógł wątpić o szlachetnym sposobie myślenia np. Pana Nowoeilcowa? Bardzowiele rzeczy potrzeba rozwaiyć, urządzić i poprawić. Dotkliwą chorobą Królestwa Polskiego w ttraźnieyszym etanie rzeczy, są dzieci I z r a e l a, których zbytnie rozmnożenie się niepłonną sprawia obaw-ę; do tego bowiem przyszło, iż wynoszą »6stą część całey ludności kraiowey. Targi, hipoteki dóbr, i handel z ościennemi Państwami, są powiekezey czyści w ręku Izraelitów. J escze za rządu Króla Saskiego, iako Kiążęcia Warszawskiego, zapadło prawo wzbraniaiące im zgubnego szynko wania wódki. Woyna prze szkodziła przywiedzeTitu tego do skutku. Zostawiły Nieba Wielkiemu Alexa n drowi, ażeby »bok świętego przymierza Chrześtiizńskipgo utworzył dzieło daley sięgające. Pisma za4 publiczne Zjednoczonych Stanów A m e ryk i w urniesczonych artykułach o żydach wyraziły, ii połączenie się ich w wielki naród w kraiu ich przodków niemoże bydź daltk /;0. Z Jrhna «<. Paw. Kowien.) d. 10. Paźdz. Iv. Cesarz powracaiąc z War s z a w y do Petersburga przybył tu dnia 7go t. rnca o godzinie, i itey przed północą. Został powitany przez WW. Paczkowskich gospodarzy mieysca, a rqrerII przez J O. Xiąięcia Jmci Senatora Ogińs kiego, JW. Wileńskiego Marszałka Guberskiego E o p p a , J O. Marszałka Powiatu Wileńskiego G i e - droica. Xiąźę Jmć Senator Ogiński wyraził dobrotliwemu Monarsze naygłębsze uszanowanie i SczęSCle, iakiern wszyscy przeleci są z widzenia w tętn mieyscu Osoby N.. Pana. Monarcha z zwykłą sobie łaskawością wyrazy te przyjąć raczył, Nazaiutrz eg"'dz'" nie ii te y przed południem» kosztownemi brylantowemi pierścieniami udarowawszy gospodarzy, i hoynie służących w tym domu ludzi nagrodzić rozkazawszy, pożtgnany nay-. lepszemi życzeniami wyźey wspomnionych osób, w dalszą puścił się drogę. Z Petersburga d. 2. Października. Przez ukaz Naywyższy pod dniem 30tym Sierpnia, Radca tayny, HrabiaCzerniszew, mianowany drugim W. Podczaszym dworu Jego Ctsarskiey Mości. Gazeta tuteysza pod napisem: Poczta Północna, wyraża: Jedni twierdzą, iż wolność druku iest tan zą wolności narodowey, bezpieczeństwa obywateli i mocy rządu; drudzy zaś przeciwnie utrzyrnuią, iż iest zgu> bnieyszą aniżeli morowe powietrze; inni zaś tego są zdania, że iest pożyteczną, lecz pod surową-cenzurą zostawać powinna. Co sic tycze ostatniego zdania, rozstrzygnął iui "nic nie rnuwię ani -o rządzi« 'vani o reiigii, "ani o polityce, ani o nauce ebyczaiowey, "ani o czynnych ur*ęd. ukach, ani o znako"mitych towarzystwach, ani o operach i in"nycb widowiskach ś w tym razie mogę wszyt k o kazać drukował pod dozorem dwóch "lub trzech osób. - W celu używania, tey "przyiemney wolności, postanowiłem wydaj a ć pismo peryodyczne pod napisem: Nit"użyteczny d&iennik." Co się tycze wolności druku, bitrise wspomniona gazeta za przykład Anglią, gdzie takowa wolność w całey rozciągłości znaczenia t*go> wyrazu, panuie; twierdzi, iz nigdzie obywatel niema - większego bezpieczeństwa i więk3zey opieki praw, a rzącf większey rrrocy, iak tam. Mówi daley, iż raissye i towarzystwa biblijne więcey tam zrobiły dobrego dla religii i moralności, aniżeli w innym iakim kraiu; że właśnie tam, gdzie iest surowa c e nzura, sofiici naywięeey pismami swoiemi zaszkodzili religii i moralności; ie nayczęśeiey publicznie wytykaią w Anglii uchybienia w ekonomii polityczney, i ie nietylka bez szkody ganią zasady rządu względem "rękodzieł i handlu, ale nawet nagana ta służy do «łudzenia rywalów Anglii. Z Monachium d. JOe Października. Dnia 27. z południa o gadzinie 2giey y przybyły tu przed kilkoma dniami Poseł Cesarza Austryackiego, Xiaie Schwarzenb e r g , odprawił wiizd swóy uroczysty, i złożywszy Monarsze list wierzytelny, prosił o rękę Xiężni dnie o wpół do iszey Xiężniczkę, ku naywię» kszey radości Królewskie y rodziny i całego Królestwa, - · Z Neapolu dnia 24.. Września. Dnia wczorayszego, powiła sczęśliwie syn* małżonka Następcy tronu oboyga Sycylii» . Obchodzono tu święto S. J a n u a r e g o ze zwykłą uroczystością i paradą. Pośród niezmiernego zbiegu ludu, ob«cnemi byli tey« uroczystości: Rodzina Królewska, DwÓr H W W. Dygnitarze Państwa, i Sztab jeneralay lądowego i morskiego woyska. - Wszyscy" którzy siedzieli W' więzieniach za przestępstwa, wypusczeni zostali na wolność. Owi niewolnicy, którzy powrócili z A l g i e r u, i dla podeszłego wieku, lub słabości zdrowia niezdolnymi są do praey, dostali od Króla, łaskawą pensyą- Generał Xiążę N u g e n t , iako Kapitan jentradny całego woyska, odprawił popis; wieczorem dany był wielki koncert muzykalny u Dworu. Amerykanie, którym ZA panowania Mu szego Króla dopominają, bywają u Dworu naszego; eskadra ich opuści wkrótce zatokę naszą, i sądzą, U układy ze Zjednm.zonemi Stanami, są bliskie ukończenia. P aa P i nk n e y, . Poseł Amerykański, bvł pówoie uczestnikiem obchodu tego wielkiego świętaj i zaproszony został od Ministra spraw zagranicznych na obiad. Z Li-worna dnia 27. Września. Dotąd zawiiaią iesrze codziennie do portów naszych z morza czarnego okręty, naładowane zbożem. Królowa Sardyńska założyła w C a g l i a r i szpital dla Poddanych swoich, którzy powrócili zniewoli, i oświadczyła się, że będzie wspierać towarzystwo, które pod nazwiskiem Providentia, zamierzyło sobie zapobiegać głodowi i niedostatkowi zboża. Z Paryża dnia 30. Października. W dziełach politycznyek powiedziano: Konstytiicya nasza test zbyt nową, ażebyśmy i uż teraz znieść mogli wo l n ość d r u t u . - Inny dziennik wyraża się przeciwnie: Prawa maią dosyć mocy do położenia tarriy nadużyciom wolności druku, a Konstytucya, acz iescze nowa, powinna bydź w zupełności do skutku przywiedzioną. "Któż, pytam się, któż z pomiędzy nas obudwóch mówi tu na korzyść ustawy Konstytucyiney? Od dawnego czasu twierdzono, ii rząd zastępczy ma tylko iednę podporę, wolność druku; osobliwezą zaiste ie«t rzeczą, iż Francuzi, których nazywaią UU rarojalistami, oświadczała się teraz za ścisłem zachowaniem wolności druku i że sami tylko tak nazwani lubrący konstytucya pisarze, niechcą konstytucyi przyznać prawa, ażeby całą swoią dzielność rozwinęła. Zresztą zostawiamy Izbie do r&zstrzyguienia: Czyli Konstytucyi dopiero w tym lub owym roku iey wieku wolno własnych sił używać. ,4 Chateaubriand wiednym przypisku do sweeo dzieła przepowiedział les onegoż, m ó - , .. . wiąc: "Zabronią gazetom mOWIenIa onIem, 1158 r* lub kaią i« przekląć. Jeieli iedaa lub druga odważy się wydać niepodległy wyrok, to ią według zwy wniesionych toastach za zdrowie Króla, Regenta, Królewey i całey rodziny Krolcwskiey» zaproponował tenże Xiąźę toast za zdrowie Xiezniczki Kar o l i n y, nie mniey drogi dla zgromadzenia, od czasu iak została żoną bra-' ta rybaka j - ulubione od ludu rmre, którem potem i Xiecia G lo u c e s t e r rasczycił.. Przyięto te toasty z zapałem. Potem miał Xiąźę długą mowę o celu dzisieyśzego-żgro- " madzenia, wychwalał czynność, gorliwośći bezinttressowność Lorda Majora i spełnił kielich za iego zdrowie, dodaiącr ażeby go następcy iego naśladowali. Lord Major podziękował uprzeymie sa ten zasczyt i wniósł toast za zdrowie Jego Królewicoskiey Mci, Ślachetnego obrońcy wszelkich liberalnych instytucyi! Mówił daley Xiążę o teraznieyszera dotkliwem położeniu narodu, przypisuiąc ie wypadkom politycznym T tegoroczniey niesprzyiaźney pogodzie, wzywał obecnych da wspierania zamiarów Lorda Majora, przyganiał, iż Xiąj.ęta krwi niemogą sprawować urzędów kraiowych, i zapewniał, że gdyby mu taki urząd powierzano, chętnieby był z-niego odpowiedzialnym narodowi, od którego żołd swóy pobiera. Godne uwagi toasty te były.' Drewniane mury starey A n g l i i ; Woysko, z dodaniem, ażeby chwalebne iegodzieła byt ouegoż niepotrzebnym uczyniły; U o mi II y i świata sprawa cywdney i religiy JIey wolności całego świata. Ostatni toast poświęcił X A ze pamiątce zasad, przez które Stuartowie wypędzeni, a dóm Brunświków na tron Brytańskj wprowadzonym został. Dziennik "%uryer bardzo źle przytył mowę Xiazecia Siiss ix. Powiadać», iż to nayni<--łJrzyzwoitsz4 ieat rzeczą, podsycać rtwołucyin» dumę giełdy rybackiey, nadaiAc imię to.Xia.'.eiuin krwi Krób.wsUty, że takowa nic* ostroźność przypomina tzasy Rob es p ie r ra, gdzie synowi Królewska mu szewstwa uczyć się kazano, i ie gdyby XI..I,re S u s s e x w rzeczywistości rybami ha; dlował, zapewntby go nieposadzono na pitrws«ern krześle (ego sgromadzonia. Rze