GAZETA
Wielkiego
Xiestwap O Z N A N S R I E G O.
Nro. 66» w Srodę dnia 19. Sierpnia i8ig»
Zfferlina dnia m3"-' Sierpnia, N. Kroi raczył zasczycić: Cesarsko. Roe-yiskttgp Generała łazdy i Gubernatora Mo*kiews4ugo, Turmassowa, W. SzambeUna XiAiecia. Jusupoffa, ordtrem Otta Czarnego {. Ge o trał - Majora P a t kuł or« dertro Orła Czerwonego' drugiego- rzędu; dowódzcę Cesarskiego pułku grtnadytrów F r y d e ryk a W i I h e ł m a , Pułkownik» Bergmann, orderemOrła Czerwonego trze«itgo rzędu* Po»ł* w P e t e r s b u r g u, Generał- Posu«*nik» Seboeter, orderem Orła Czerwonego' trzeciego rzędu z luciem dębo*eir» i Generalnego KonauF» u m i e, tayoego Badacę handlowego Ho fb a u e r a, orderem.
Orła Czerwonego trzccifgo rzędu A taynego Radzcę i Nadworneg» Dyrektora poczt Ma« deweise w Królewcu w Prusiech orderem Orła Czerwonego trzeciego rzędu. JW. Minist* r Stanu i W. Kancłerz Be y » e, wyiechał zt7'cd duia g. om. b. do K o I 0« bii nad Benem.
Dwie do A K W 1 * g r a nu przeznaczone kom.
panie grenadierów gwardyi pólku Cesarza Alex a n d ra i pol KU Cesarza F r a n c i s z k a, wy. ruszyły do tegoż miasta dnia 10. m. b. pod dowództwem Majora V a I e n t i n i. gdzie z kompaniami gwardyiskiemi obrony kraiowey złączywszy się, itden batalion składać będą.. Z Akvnsgranu dnia 6. Sierpnia.
JO. Xia,zę Hardenberg bawić będzie późnie y przez « tygodnie w zamku E n g e re, a potem pojedzie do T rewiru, zkąd zwiedzi były Departament aa ary. Spodziewany iest także »Saarbrucken iSaarlouis. Bo« zmaici urzędnicy z tego bióra znayduiaAeięjui od nitiakiego czasu w Koblencyi. W Ahrweiler znaleziono dei a i g. Lipca rychłe winogrona, za które na podziękowanie Bogu odśpiewano- Te Dettm przy odgłosie dzwonów. Podług tego widoku zacznie się tam branie Sdniami wizelniey niż »r, 1 * 11 , i tężeli pogoda tak posłuży, sprzęt wina będzie tak liczny i tak dobry, iak w owym toku*  IKiążęM e t terni c h odiechałztąd wczoray.
Xiążę B l ii c h e r przybył tu chory.
Pani Ca ca 1 a ni zachwyca gości kąpie In y eh ewoim drogim głosem. Osoba płaci dwa dukaty. Jutro da drugi koi cert. Z Petersburga dnia 15. Lipca.
Gddawna w stronach tuteyszych niedo-, świadczono tak pięknego tata, iak iest: ieraźnieysze. Od pierwszych dni Czerwca, zwyczayney epoki, kiedy się tu prawdziwa poczyna wiosna, aż do dnia dzieieyszego, ani razu niedoświadczyliśniy wiatrów północnych, iakie tu wśród naygorętszych dni letnich nagle częstokroć sprawują oieznośuieyszą nad samą zircię porę. -.. Krótkie iest wprawdzie lato w stronach tuteyszych; lecz za to natura żywsza w czynnościach swoich wynagradza mTeezkańców ra tgn niedostatek. - Miesiąc ledwie u płynął, iak niwy tuteysze okryły się słabo zielenieiącerr.i źdźbłami zboża, a dziś iuż buyne kłosy oczekuią tylko ręki żniwiarza. Ilozmaite jagody i owoce iui od kilkunastu dni obficie się przedaią, iako też iarzyny i wszelkiego rodzaiu ogrodowiny. Ciepło dochodzi tu częstokroć 23 i więcey stopni, i w tym roku nie doświadczamy nagłych iego odmian; cichy i spokoyny descz zmienia czasami temperaturę. Niedawno zdarzył się tu osobliwszy przypadek, bo dwuletnia dziewczynka wypadłszy oknem z wysokości ośmiu sążni, i to między bryły marmurów i granitu, stanęła między dwiema Djyłarni nie doznawszy nawet naymnieyszego zadraśnienia. - Ogarnął ią tylko · en potem; spała nieprzerwanie 43 godzin, i zupełnie iest zdrowa. Od Menu dnia g. Sierpnia.
Dnia 23. Lipca odbyło się w Fr ankf o rcie 3gte, dnia 30. 40ste posiedzenie Seynaowe, na których naradzano się w samych tylko intereeeach prywatnych. Posiedzenia wydaialu wojskowego wciąż odroczone.
8<
Prjyńył da F r a n k f o r t u Xiążę Olderv burgeki. I tn bardzie y zbliża się chwila ziazdu Monarchów w Akwisgranie, którego skutkiem ma bydź ustąpietiie z F r a n c y i woyfika zaymuiącego, a teni samem odsłonienie gra-dc Niderlandzkich i Niemieckich, tein sczerzey zamyślają o wzmocnieniu granic Niemieckich iako o środku konieczoym przeciw wypadkom, iakieby w przyszłości nastąpić mogły; tern bardziej- rozwiia się, co w tym względzie iuź uczyniono, i cO iescze ma bydź przedsięwzięte™. - Pruskie robo-ty forteczne postępuią ze wszech stron dzielnym krokiem. Minden po nad Wezerą stało się znakomitą twierdzą. Snarloui.s przywrócone i wzmocnione. L u x e n b u r g , gdzie ciągle Pruska stoi osada, będzie iedną z naypierwszych twierdz Europeyskich. Jiil i c h znacznie obwarowane i na skład orężny przeznaczone. - N ad R e n e m spostrzegamy trzy nowe twierdze od H o l i a n d y i aż do Bingen; tam stybaią gję Moguneya, L a od a w a, i 2. nad wyższym. R e n e m wznieść się maiące nowe twierdze. Owemi trzema powyiszemi twitrdzami są: We z e l , Kolonia i Koblencya.
Dowiaduiemy się z pewnego źródła, pisze powszechna g3Ztca, iż Konstytucya dla W. Xiestwa Badenskiego wkrótce ogłoszoną zostanie. B a d e n otrzyyia reprezenta *eyą z dwiema izbami. Dnia 4. szła karawana z g. wozów z wychodźcami od wyższego R e n u, przez W i r z b u r g do R o s s y i. Koszta podróży wypłacaią im Komrnrssłrze Rossyiscy. N a 37. posiedzeniu Seymu Niemieckiego dnia 9. Lipca.oświadczyło się Cesarsko-Austryackie Poselstwo względem wolnego handlu naynieuchronnieyszemi potrzebami iyci» w Państwach Niemieckich. To oświadczenie ułożone iest z sczególnityszyin względem na oświadczenie RióJewjko;B>warskie i zayrou-.  ze stTouy Bawarskiey przeciwko proiek*owi i'gody, wylicza urządzenia w Państwch Austryackich sprayiaiące wolnemu handlowi, i blcazuie nakoniec, iak obecnie, "gdy ze wszech miar własnemu ocenieniu każdego z osobna Baadu Niemieckiego, a zatem i li awarskiego zoatawionem bydź musi, czyli i pod iakiemi warunkami takowa, ugodę po* czytuie za zgodną z scztgólih-yszemi stosunkami i pomyślnością swoią," ułożenia się asiągnąć nie tsozna, i ia-k sczerze N. Cesarz Jegomość ubolewa, że narady nad tym przedtmotr-m tale ważnym dla poiedyńczych P<rr,stw Niemieckich, równie iak d l a e g o ł u, dotychczas tescze nie doprowadziły do źa· dney umowy korzystney dla powszechności; rażać itd .akie nadzitię, ie po niektórych III'o£a i« scze obecnie siosownemi zdaiących · ię {»o,-.rzt-d lirzych roztrząś it niach, przednf;ot ten wnet znowu wytoczonym bidzie, i 20 "sówtzas rozprawy, wzaiemule do SHOSOwntgo skutku doprowadzą. Z bnxonii dnia <? Sierpnia.
Czynią i ui bez e pra goto w HHa do obrhodli solc-tniego jubileuszu panowa 'n Króla Saskiego. W D r e z n i t eporfzii waią się wiełe dostoynyrh osób w t- dwudzny. Ze stro riy uniwersytetu Lipski; go u4.i >zą eę Hektor R d s c n m a 11 t - r i D z i I M i 4 h fffct ł ltet 0« do dworu dla powinszowania N. Królowi; W L i p s ku zaka-z-j'" es osir> wezt lkit lak nazwane ziotnko tiv» i i-d oity w-il'iego życia etu lenrkiego. U < :znio*ie sprawują się bardzo spokoynie 1 ?ą P' l ' ymi. G- V li e ty 1. d z e [orearb się studeici z puwoiłu kłótni z tnie »czanami, lesz wakulfck dzi 1 .Yeh odezw ze »trony rządu kraiowy trzy laymni, y powraca-ją znowu.) H.iruM 11*'* 'łp-rem w Lipaku tołjni ' l, iak sły h ć, w H a m b u rgo. Tylko w Anglii r 'bią ieeeze ogronine spekubcye, zi.jwne t>a zgubę przed<<iębierców; czas już bowiem, aivby handel
8/,7spekulacjiny zwrócił się do kFubów 'j amin» na przyrodzonych ograniczonego potrzebni U. Około szańców W i t t e n b e r g * 1 T e r g a w y pracuie kilka set ludzi. Z Bruxelli dnia 6. Sierpnia.
Głoszą, iż twierdze Ca m bra y, Valer.
c i e n n e s, M a u b e u g e, L a n d r e e i e e, !fe Q a t s n o y, G i v t t i K o c r o y, wy d a n e ZC»staną w końcu Października rządowi Łcancuekierau. Na początku Września Spodziewani Są w A>kwisgranie: Xiążę Hithelieu, Lord Caetlereagh i Lord Wellington. Przybył tu Xiążę Kar o l Bawarski.
JS Paryża dnia r. Sierpnia.
Dnia i. zjechał Król Jrnć z St. C lo u d d e P a ryż a, a dnia 2. słuchał w kaplicy zamItowey mszy ze wszystkimi Xiąźętami i Xięźniezkami. Dnia 2g. Lipca i.marł licząc 70 lat były Minister mor&ki i Senator Pan M o n g e (Hrabia P e ł u e i u fi), ieden z nasuczeńszych mę2Ów i II3ywiększych nmimatykuw i cheminow F r a n c y i. Przed lat kilkoma acz usumęty z Instytutu, uzyskał pozwolenie przębywania w Paryżu. Jemu winna Franc fa szkołę polite<h icz ą. W czorjy d.iwsł Kr> l Xiążectu P e r B 3 II » N u n i i e z, Posłowi Hiszpańskie mu, osób e posłuchanie, na którym złożył tenże lisi wnrzyttl ' -y I fanki Xiez'.ey Łnkit skiey. Dzisi. y zy Mo it r zawierj ustawę KrcVlewskij względem orgj ,iz wini a zakładów wo sfc.t Q<loH. go. Os.isiu prawie ztptłiir już u)chło.
Spr. w») Otiegoi, na ile i. h zn-ią łub przyn . v m n y w y'" i i. i ią. są. w p o w s z e" line y p 0g r"'izi i "brzydzeniu., pomimo ich dumo» j i zu bwał y powagi, którą się nadym lia"'. Mrom.ittwo narodowe zmarzną ma na.t innemi przcuyikę, i gdyby UUraroj-Hiści chcie» li teraz pod n {t, głowę, pora ta byłrriy.ze wsxtsh. miar dogodna, ale nie dla nich.  Króla, a drugi do Ministra woyny.
Głoszono, iż Xiaic F e i tre został wygnanym; tym czasem ieet on chory i wyiechał do ntaictności swey N e u we i i er. Wieść, iakoby rząd Papiezki układał się o pożyczkę z Bankierem R o t h 6 eh i I d , ogłosił tuteyezy Kommiesarz Papiezki R o - sa t i, za fałszywą. Jednemu ztuteyszych księgarzy zagrabiono pismo pod tytułem: "Tdiemnica nasza, zawierająca powody i cel ostatniego spisku." Zuchwalstwo, z iakiem Generał C a n u el niedawno za podusczeniem C h a t e a u b r i a nd a przed Sądem wystąpił, i pociski iego przeciw Ministrom, otwierały pole domysłom, iż ma za sobą silne JIlecy. Nie sprawdziło się to, a sprawa iego bierze zwyceayny obrót, bez nadania oneyźe wickszey wagi. Rząd unika rozważnie wszelkiego pozoru stronnictwa. N awet Marszałkowi M a t m o n t zabronionym został wstęp do dworu, z powodu listu iego bez wiedzy i zezwolenia Króla do Xiążęcia R i c h e l i e u pisanego, tak ii wsainey rzeczy słyszeć się dało, ie wyieidża na czae nieiaki d o N i e m i e c do kąpieli, lub do Chatiilon na wygnanie. Oto ieet dosłowna treść wspomnionego listu; "Mości Xiąięl Bez wątpienia przypomnisz sobie W. X. Mość owe udręczenia, które dotykały mnie przed kilkoma miesiącami, gdy za powrotem moim z poselstwa ze wszech miar poiednawczego, namiętności zawiść swoią na mnie wywarły; chociaż nayoczywistsee i nayzbawienuieysze skutki okazały całey Fr a ncyi prawdziwie oycowskie zamiary Monarchy w owem poleceniu, i cel moich usiłowań. U miałem wzgardzić temi niezrozumiałymi pismami, które przeciwko mnie rozszerzano; uznałem nawet za rzecz niego dną siebie, odpowiadać na owe gwałtowne pociski, które miotano na mnie w Izbie Deputowanych. Miałem za sobą publiczne i uro
czyste uznanie Królewskie, miałem przekonanie, ie działałem iak należy, i miałem gorliwość przyiacioł ku obronie moiey, i utwierdzeniu opinii względem okoliczności, ceihuiących wypjdki, które spokoyność miasta z porządku w Królestwie drugiego, na chwilę zamieszały. Atoli teraz, gdy szlachetne postanowienie Pułkownika F a b v i e - t a, które w nim z czasesn powstało, stano» wi powód oskarżenia iego samego; gdy o rzetelności tego, co opowiadał, a co mu zamiłowanie dobra publicznego., i przywiązanie do osoby moiey dyktowało, powątpiewać usiłuią, muszę odezwać się, i powieści iego, całą mocą przychylenia się do (uch utwierdzić. "Rapporty , przesłane przezemnie W. X.
Mci, po przekonaniu się o zupeł-ity prawdzie, utwierdzaią fakta, których obraz wystawił Pułkownik Fa b vier. Wszystko, oczem tylko pisał, dowiedzione») bydź m o i e, a ieieli kiedy odważne i bezstronne śhdztwo odkryte to F r a n cj i, «o »*? w.tym niesczęśiiwym kraiu wydarj.yło, okaże się, wieleby ót* ieccze mógł był powiedzieć. Wszakże wiadomo W. X. Mci, iż nie ieet to raz pierwszy, gdzie wynurzam pragnienie moie co do owego śledztwa. Zdaw.iło się, ii wielu ganiło Pułkownika F ab v i e r a, za to, co obiawił, a to ci sami właśnie, co niesprawiedliwe napady nie uznawali za uczynek niesprawiedliwy. Osobliwszy przywiley, gdzie napad dozwolony, a obrona zakazana! "Oburzono się na ganiących czynności za nadto tylko sławnego niestety Trybunału. Znam uszanowanie należne wyrokom Sądowym; ale kiedy prawa nie są w etanie poprawienia wyrządzonych niesprawiedliwości, toć musi się w to wdać publiczna opinia; powinny bydź iey znane te niesprawiedliwości dla zagrodzenia im powrotu, takowe przeto objawienie dalekiem będąc od działania przeciwnie interessowi rządu, wyetawuiąc w nay pitń ludzkości, raczey się zgadza z obowiązkiem dóbr»go obywatela; i zaiete, byłoby to zapewnić trwałość kh godnjch opłakania skutk-ów, chcąc, aby w wnętrzach ziemi zagrzebać by!y tak, iak się z tern iuż niektórzy Judzie w naywiekszey otwartości słyszeć
, .
dawali. Utrzymywano, ze naruszona będzie dostoyność rządów, it£eli obiawiać się będą s - d n e Vary postęr.ki ich urzędników. Honor rządu nie zasadza się na bezkarność sług i t e o. Człowiek uzywaiacy powierzoną eobie władzę do inoego celu, bk mu przeznaczoem ieet równie kary godr ym iak i ten, co użycia takowego dolus-za. Lfiacdnky t«e« aiadaiący część władzy Krolewskiey, tey opiekuńczey i zbawień. .tY władzy, pod U orty Zasłona obywatele 81IOc?ywan, .,dp-,witdzidlnymi eą ta* ża złe, które jrzAljili, iako i za złe któremu nie zapobiegli. Powierzona im władza itst skarbem, którego dobre ciiy«le równi* waźnem iest dla Pauniącego iak dlaobywitrli a nawet ważrieysżtm; ijo kiedy krwawa ofiara niesprawii dłiwości, pokrzywdzoną iest w prawach swoich, toć i Monarcha ieet w niebezpieczeństwie-utracenia naypierwszeAo dobra, miłości swoich ludów; i lak straszliwe skutki pociągaią za sobą postepowania słabych lub namiętnych sług kraiu, kiedy tego, co posiada władzę naywyższą, wyobraiaią Jako niezdolnego do datia opiiki; kiedy znowu lud, który cierpiał, wystawuią przed Monarchą iako nieprzyiaciela iego, podczas gdy ten sam Jud, w nagrodę wierności ewoiey i poświęcania się, nie iąda w głębi serca rrtczego innego, iak tylko opie« ki, krórey dopominać się ma prawo, opieki rnowię, którą Monarcha z własnego nawet intereesu, z obowiązku i według własnego czucia swoiego ludowi dać musi. "Chcąc Generał C a n u e l zbiiać twierdzenia Pułkownika F a b v i e i a, nadaie wagę
owemu nler.nacząeemu wynagrodzeniu, ii 6rego żądałem dla niego wtenczas, gdy naiegalem na to, aby koniecznie był oddalonym. Mie po*i-iien był w tera postępowaniu moiem, rucianego upatrywać, iak tylko bez«tronność raoią i niepewność, w łtórey sie, naówcz-łs enaydowattm. Powoli tylko wy-chodzi prawda naiaw, aten, co iey szuka j e JI drogą ucje.wosci, długo c.Tęstokrcc patrzy się na nią, nim się na niey pozna właściwie. Poi. iey dopitro odebrałem wyiaśnienia, utwierdzające nieodzownie ów wzgląd, pod któr ,m uwaiałem wypadki Lugduńikie. Generał C a n u e J gotuie skargę potwarczą przeciwko Pułkownikowi F a b v i e r o w i ; zapewne wmieszał i mnie doteyźe. Oświadczam tu uroczyście, ie pismo, które ón zaczepia, «ainą tylko prawdę zawiera. Wreszcie, ieżeli < icn t«ł C a n u e l chce tych wszystkich przed Sąd pociągnąć, którzy głośno i otwarcie uwaiaią rzecz w tym samym względzie, wtenczas Jedwie nie cała Francya będzie musiała stawić się przed Sądem. "Przebjcz Mości Xiążę, ii listowi temu Dadałem cechę iawności, uznasz słuszność przyczyn, które powodowały mną w tey mierze. Zanadto znane są W. X. Mości delikatne uczucia honoru, abyś kroku moiego nie usprawiedliwił. Mości Xiąźę, raczysz prZYląc aapewnienie wysokiego poważenia. Marszałek Xiąic RaguzY. " Cbatillon nad Sekwaną dnia .IJ;. Lipca 18*8 roku.
Oprócz powyższego listu, ogłoszone są iescze następuiące akta urzędowe, tyczące się tey sprawy. Generał Porucznik C a n u e l «karząc Pułkownika F a o v i e r a , pisał do Króla iak następuies " N. Panie! Generałowi woyek W. K. Mci> któremu przez zaufanie Swoie poruczyłe" S naczelne dowództwo, zostawionem byłe sczęście, uśmierzyć ducha buntowniczego, 
bl r y b Y Mgrofcjl miastu Królestwa, z porządiu drugiemu .ościennym Prowincycm. Odebrawszy przez Miois.rów W. K. Mci , ie maJo dowodów nay..vy,?zego ukontentowania, i pochwałę użytych środków, dozuaie teraz prześladowania od niegodnych, potwar. ow, którzy oskarzaią g o przez« publiczne d e . u r , «yacye, lafcoby z drugiemi Wiadomi miasta Ł u g d u n u był BaIII przyczyną tego rozruchu, btory udało mu e.ę tak s A l i w i e w rfa«n. *ta zarodzie u.łumic Oskarż*..!* to poAptitfifc jest przez udmgo Pułkowi ika wo, ok U. K. Mci, bz.f-a Sztabu jeu. rahngo,. X.c.ia Haguzy, któc*go W. K. M..ŚĆ »ysl reś z nad zwyczaY,.m, pehnoeiiA.ni w oboli-e, gdzie się owe r. wolu, YM * HybMCQ zdarzyły. lo milczenie Marszałka, k. re e,ę w mm postrzegać daie, pozw.la d mybbi, rż zawistny len o b n t. me U*t mu obcym; i ie*Uj tyl o za&ła'''a .edoym z p. rfrząd ych swoich, dla MIIIK-IIIeIII. karv, KqOra czeka potwarz-y N Panie n i e byłbj m zdolny bbiybW K. Mci, gdybym me umiał "trjymać rui ?kazilelnobci ho, oru który bdynie czyni mnie godnym tey służby. Proszę przeto W. K. Alei, o wyznaczenie kt< r. go Sądu Wo.ent-ego, lub wojenne y K.-mmib<yJ, albo !. K ego .akiego S40U, prz*d kt cym bym eta»ął z moim, donośnie J ami, aby ich głowy lub ii,. .a, poległy z ręki K ta. Uh li się albo o n, potwarraroi ukażą, albo? a winowaycą. Jestem , r. d. Generał Porucznik Canuei.» UJ Drug, l.st pisał General C a n u e] do MiBistra woyny, z załączeni« m kopii listu pisa nego do Króla. W tym liście znayduie się między innern.: fyHo wyrok publiczny może zagładzie oskarżenie publiczne i śmiaMc donosioelow hańbą okryć. Gdy takiemi są okoliczności, że Generał w obliczu cahy F i i a c y i wystawiony, bydź moie na «ztych przez nędznych pisarzy za to, ie słm ź) ł Krolow" x wtrudnem położeniu pełnił puwinuc-śći aBzą A dla Itórego poświęcałusługi ewo«, nie moi * go teraz bronić nrza ciwko nahz dom potwarzy, raczysz »iL i W Pan o tern wiedzieć, io A D M ( A " clę, i A , , i u n m 1 t Y 3 z , ID li' które «.« « B » wiara obecnie u tronu i J W Patiu ad I j' iako cech« publiczną A Die * M1aIII« »0 YJI yq A A)], H A V A nie Baranie! Odebrał«* hat WPat.a któ mnie zasczycM, wraz, z kopia listu »b j rym W PaJI Króla prosivz, ab, €ie oddal "cd Sąd woyskowy. celem oahIM* sie Z i e W o co Cię Pułkownik F a b v ie r w piemk s Ł I i t m o b w h . ił. J . K. M ość, k t ó r l e o I r - zkaJ zow dopełniam, nie uz. ał bydz z W n * z z* miarcm r z e c z - uważać pismo obwiniaiace g, za dostateczny powód do * * * * * uezy. i* nia żądaniu W Pana. J. K Mnść używano d"b, ycI. kroi ów przeciwko OBrerowi WP a" na rangi dopLro po naściśle y.zern 'zasra 0-" wieniu eię, iw ekuiku wiarygodnych dokuin tn tow. Moś. i Baronie- mam zas zyt i t d B A + Matii"b k & - M ars z a ł e k A l a r m o m bl, « ; W C b a ,. i U lon nad S-ekwa .ą; zamyśla, Jada dl! i wyiecł .ać do kipieli H al a r u e. O s ł a w i o n y I re B t a i Ilon Z N i s m e e m.zcI.uka.. * narzędzie krwawej Protestantów p.ześladowania, powołanym' był nodob o do P a ryż a, dla. użycia go przy smaku p u d tego raz m, «paść miały niektóre ełuwy a między inne mi Mi,ister Policyi Hrabia de C a z e s . Po odkryciu spieku uciekł z P a r v £ a, lecz sczęś- i, ra cięto g-, w A u t u r. i osa" dzono wwiezieniu. Pomimo zniweczę, ia spisku, rząd w.elkley używa ostrożnojL Mau; się na pieczy przeciw raptownemu zamachowi. E r a n c y a pdig Je .rwałości , be«nego stanu rzeczy, a IIIe powrotu do rokup j
1787z -W-loch dnia sncn
Między cudzoziemcami uiywuaeymi kaniell morskiey niedaleko Li wo r no zuavdn JI Hrabia St. Leo, Hrabina St. Lep, w.owa  Hrabia St. Leu widział się z swoią dotycbczas w rozłączeniu z nim iyiącą małżonką i że iest nadzieia poiednania się.
Rozmaite wiadomości.
W d. iu ag. Lipca r. b. otrzymali w wydziale prawa i administracyi Uniwersytetu Warszawskiego stopień Magibterii: W i n c .
S z a m o w s ki, J ó z e f B ryk c z y ń s ki, An - toni Podbielski, Franciszek Miaskowski, Xa wety W ołowski, Karol Hoffnian'i Karol Kozłowski. Dnia 9. Czerwca r. b. zawiązało się w L ublinie towarzystwo przyiatioł nauk. JW. Joachim Owidzki, Prezes Rady Obywatelski. v, .nial przy tey okoliczności stosowną tnowę " Rz\d Austryacki dozwolił wyprowadzania monety krueczowey także i z dawnych państw Austryackich. Upiększanie W i e d n i a posuwa się szybkim krokiem. Gurliwość i pracowitośó łączy się z dobrym smakiem, Wspaniały most F r a n c i s z k a wzniósł eię tern pysżniey z gruzów, i iest teraz ieduą s naypięknieyszych ozdób stolicy. Po niektórych ulicach W i e d n i a czyniono próby bwiecenia gazem i te odpowiedziały pczeki· wania. -. Jest to rzecz godna uwagi, że o iednymże czasie przedsięwzięto upiększać Wiedeń i Petersburg. Tak dwa y naypierwsi Monarchowie Europeyscy łączą usikowania swoie w czasach przyświecającego slońca pokoiu, aby przez pożyteczne i przyietnnj prace zatrudniać ręce bezczynne, i zaSO'ć tym sposobem prędzey część ran zadaHycb przfz woynę, atak, świetną w dzieiach sławę ewoią uwieńczyć także skromnieyszemi wprawdzie, ale pozytecznem!dziełami pokoi«, Seym związku Niemieckiego wyznaczył Kommiesyą celem roztrząśnienia zasad, maiącyc h ustalić się w N i e m c z e c h względem wolności diuku i prz.edrnkiwan.ia książek.
S5i -
Ocr.y wszystkich Francuzów obrócone f% teraz na A K wis g r a n , gdzie wytoczyć się ma rozprawa nayważnieyeza dla F r a n c y i . W S t o k h o l m i e niewolno bez sczególnieyszego pozwolenia trzymać źadhey gizety zagraniczney, a nawet ani Norwegskiey. - Zaostrzono przepisy wzglądem cudzoziem - ców podróżujących, a nawet i rzemieślnicy obiad są zakazem, że bez pozwolenia Króle; wskiega do kraiu wchodzić niernogą. Gazeta Wiedeńska z dnia 6go Lipca donosząc o śmierci Generała Dąbrowskiego, oprócz wiadomych już sczegułów, to iescze umieściła: Przy tey okoliczności przy toczęmy niektóre rysy ceihuiące tego zasłużonego Generała, kióre wystawił ieden pisarz Niemiecki, znamienity z przypadków, wiadomości i stałego charakteru. - Seumewdzie» le eweiem: Spaziergang nach Syrakux* Dresden 1803. (Przechadzka doSyrakuzy.
WDreźnie 1803.) mówi na stronicy 407; "WRzymie odebrałem zlecenie oświadczenia Generałowi Dąbro wetiemu ukłonów; przyiął mię bardzo uprzeymiB i z gościnnością narodom północnym właściwą, i zaprosił do swoiego stołu na czae moiego pobytu. Tu z nim i z innymi Polakami biiżey się zaznaiomiłem. - Widziałem go już pierwey razy kilka w główney kwaterze Suwarowa. Od czasu pierwszey ewoiey służ by, iescze mu iest miła oyczyzna nasza Sa x o n-i a. Jest to ieden z dzisieyezych Generałów, co w swoim zawodzie maią naywięcey wiadpmości; znaydziesz u niego książki, ma ppy , ktorychbyś w wielu rnityscach nadaremnie szukał,. Jako znawca wolny i sur.owy, co do rysunków woyskowych, wym3ga istoty, nie zaymuie się ozdobnemi drobnostkami. Ma piękny zbiór rycin; głów wielkich ludzi; pomiędzy t< ceni eczególniey G usta wa Ad o lfa, że itst starożytna i charakterystycznie oneg-.ź wycbrażaiąca. Może ci niebędzie nieprzy' powieść r dopiero ukończoney woyny; D$«  · » » « - . l »« p O t O l e " a ; . r t .
r taka pewnością oznaczać, iak przez rzadkie »j a. i. k. nie bieskie.  Pismo J n o 'fali zńe mewi: "Nie mciemy sadzić o tim odkrv.iu ab nayusuniey pragniemy usłyszeć J a n i * > ar'aucy' wk3id wyobrAi * A * A 5 £ J A £ zabawienia myśli. C n i n * m ,,« Jw k a d « przypuścić, ie w tym Pi u , o n ie kołtae znówu drugt iafci mały pUaeti, n.p. Cerberu* n.xw»..y., » W tym- C e rb e r z e zno« u iakŻ »nny, » uk d,iey bez końca. Cóż nam przeJIr " k aJ" dale y PAypuścić że cały świat złoi i r» O f A b y f j ]I iony iest z samych takich kul wydrążonych, K. & t e i nh a u s e r ogłoeił przez gazetę Ir- w których Bię drugie ciała znaycluia, i i e m I teraeką wychodzącą w H a II i, ii ziemia na- sami* ze wszystkit-mi słoikami naszerai i pla »ra lest K ula; wydrążoną, któiey wnętrze netami, kraiemy wgłębi ciała które nam · beymuie »0 i e m owu iakie raałe system» takie służy za skorupę, ale znowu £€ j to.
złoneczne (systema solare). Z .iagłycb do- ciało ma drugą taką nad sobą ekorupe i tak strzeżeń, zboczanie (declmaiio) igły magnet y - daky bez końca p" czney, wnosi niezaprzeczonym by di skutkiem lego ie w głębi ziemi naszey na iakie i 70 Sposób-Zabezpieczeni,»konipcoecm »U krązyc musi takowyś świat około iey pun - komarów, much fi. d.
ItH Środkowego, a to zwolna od zachodu ku N acie racie codziennie wy, iś>io-vm sokiem, wschodowi w tiagu 440 lar. Świat ten obda. z liścia orzechowego, a żaden owad Łiezbliżv CO)0y ma e-ydiosobliwsząuaocą magnetyczną, się do Dich.
b r o w . ł J fHbl6 z y 1 i , r a trzydziestoletnią Woynę, »w roinych wyprawach nosił:Q w kieKeITH Pod N ovi uderza kula właśnie w to samo m.eysce gdzie była k. i4 ik . fr co zdaie «ę, ie mu iyde ocaliło. - Przebity ten « » » p l a n kulą, widziałem sam w R z y m i e } darował on go .edntmu ze swe ich przyuwół
I D D JA' *« **80 USt A opowadame Gazety Ntderfandzhe donoszą iakoby z Amerykt północnej, ie owe mnofcfc skarg, na o b c h o d z e ń sie z N a p o l e o - odebraćlll13j ?" 2 ? " * f * t3ki Skutek oaeDrac iż nmszkame bI-gO przenres.ono zLongwoodu do Ph.u.ion.hou", m.eysca lIn równie zdrowszego i prnyiem, iey«fg«. gd«e pu-rwey mieszkał Gubernator F. Hudson Lowe.
W B r u x e U, biegała wieść, i i młody X i ąi * B e . c h s t a d t, Ka r o i F r a n c i s z e k , syn XcrjJey Parmeńakiey, uszedł eczęśliwU w vv, e dn t u uubezpteczeństwa bydlzamor
A 8ł>SZałtnl
*oWanym*
Ł óa ma byd£ przygną aboraaah fc* ,,* goetyezney. Rachuby P. Steinhauser* zgadzać«* rmią zupełnie z doświadczeniami i przepowiedział iescze w roku .51 o T T e T ł a. ' magnetyczna "tanie naypierwey, « ' d o p i e c koło terainieyszego czasuzwró * « ]I J A o du, co ai c leź stało. Dotąd sadzili źedarze
" 2 b e C Z a m a * ł *" l t lk .
« g n. , c « , . y y o e m p lry - , t iest z doświadczenia , cz y li fale moc r T e o rza ku wschodowi bardziey, l u l t e i ku 2 a c h o dowi pędza" póiniey zaś uważać beda mievcce ugo podziemnego ciała światowi Jfckoleni*
Dodatek
Z Londynu dnia $. Sierpnia.
Od kiUu dni karmiła się Publiczność nadzieią sczęśliwey zmiany w etanie zdrowia ty. Króloweyj lecz doniesienie wczoraysze «alkiem ią znisczyło.
Xicstwo K la r e n cy i wyiechali wczoray do H a n u o w er u. Xiążę W e II i n g t o n przybył w niedzielę.
do L o n d y n u i miał zaraz posłuchanie u . Regenta.
Stan ciała i duszy Kióla J mci ciągle iedaaŁowy.
W W s c h o d n i c h l n d y a c h woyekonasze po tymczasouem" ukończeniu woyny zaięło znowu po naywiększey części swe dawnieyeze posady. Spokoyność atoli przy wolnym sposobie myślenia kraiowców, i rozstrzeniu. ich praeciw Europeyczykom, których zwierzchnictwo tamie tak mało naturalnern »nayduią, nie długo tam pewnie pobędzie.
P e i s h w a złożony» a młody tsletrii H o Ikar oddany został naszemu Wschodnio-Indyjskiemu rządowi, który mu da wychowanie. Okręt Bengalski Lord Castlereagh przywiózł wiadomość z S t. H e l e n y, iż dnia 8Czerwca miał się Bo n a p a r te lepiey. U daie on chorego, ażeby przezto zyskał korzystniejsze warunki i lepsze obeyście. Lecz gdy widzi: iż to się na nic nie przyda, zaczyna się obawiać, ażeby do prawdy niezachorował , porzuca samotne życie, używa przechadzki i zdrów. Jest teraz rzeczą pewna, że woyska Amerykańskie pod dowództwem Generała Jak s o n a, zaięły Pensakele , stoli'ę F lor y d y Z a c h o d n i e y , a sczególniey obiedwie Florydy. Gizeta Londyńska Times twierdzi,- że Zjednoczone Stany drogo może przypła« ą ten krok gwałtowny, gdy kors..rzc Hiszpaństy mogą wu le szkody zrządzić handlowi Amerykańskiemu.
Według listów zManszestru z dnia g.
Lipca, iest tam blisko 8- rękodzieini zupełnie bezczynnych, i blisko 10,000 ludzi włóczy się po ulicach bez roboty; ponieważ wolą raczey nic nie robić, aniżeli tylko trzy dni w tygodniu, które im wyznaczyli właściciele młynów; ponieważ robotnicy ugodzili się pierwey, aby ich tylko połowa wróciła do ro boty, przez co spodziewali się wymódz większą zapłatę. Z Madrytu dnia 20. Lipca.
Gazeta tuteysza zawiera co następuie: Pomimo oświadczenia się Sprzymierzeńców przeciw przypusczeniu Agentów dyplomatycznych na ziezdzie Monarchów w Akw i s g r a n i e, pochlebiamy sobie nadzieią, iż Monarchowie nieomieszkaią wziąść pod rozwagę znacznych zatargów między naszym a Portugalskim gabinetem. Co się tyczy nayważnieyszych wypadków, które we F lor yd z i e zaszły, lub iescze zayść mogą, obrażonoby mądrość wielkich mocarstw, powątpiwaiąc o ich gotowości zawiadomienia się dokładnieyszego o powodach i całey rozciągłości kłótni, która nie obrachowane skutki za sobą pociągnąć może.
ZAPOZEW EDYKTALNY.
N a wniosek Sukcessorów benencyalnych zmarłego Antoniego GarczYńskiego, Prefekta Departamentu Kaliskiego, w byłem Xiestwie Warszawskiem, dót>r Łukowa, Szyinankowa, Staykowa, Białężyna i Żernik z. przyległościami, w Powiecit Obornickim, tudzież dóbr IAęgu, L Ażku i Kawcza, z przyległościami, w Powiecie Szreuiskim sytuowanych, Dziedzica, a mianowicie Antoniny z GorczYńskich Hrabiny Skomwskiey i £/eo«ory z Gorczyńskich Gaj&wskuy, w asaystencyi małżonków swych czyniących sosu- między sobą rodzonych, pod dniem 24. Kwietnia r. b. o otworzenie processu »ukccssyiiio-i .kwidacyinego na maią ku rzeczonego Antoni/go GarczYń.skitgo Prefekta podany, zapózywamy wszystkich Wieizycieli z nazwiska lub pobytu niewiadomych, aby pretensy» 
»woie, iakie do pozostałości rzeczonego spad- zrana o godzinie o,tey terminie, plsmiennie Jtodawcy rościć %obie mniemaią mieć prawo, lub osobiście zgłosili, i dalszych rozporządzeń ra terminie dnia 51 2. Września r. b. zrana oczekiwali; w przeciwnym bow.em razie wspoo godzinie 9tey przed Deputowanym Sko/mik mniona Wilhelmina zamężna Jungowa za umarKonsyharzem Sądu Ziemiańskiego w izbie po- I..I, uważana i sukeessya wyżey wzmiankowana-, siedzeń Sądu N aszego, osobiście, lub .przez lu b iakikolwiek bądź maiątek, zgłosić się rn;pPełnomocników, dostateczną plenipottncyą gącym Sukcesorom, ewentualnie zaś Króle« opatrzonych, do protokułu należycie ozńay- wskiemu skarbowi, przysądzony będzie, »liii, i rzetelność ich udowodnili. - Wierzy- P o z n a ń dnia 1. Maja 19i9.
<<iele, którzy się na powyźcy wyznaczonym Królewsko Pruski Sąd Ziemiański", mezgłoszą terminie, ostrzegała się: iż wszel- v Jf iie pierwszeństwo prawne, iakieby im pized Y b e r_ innemi służyć mogło, utracą, i z pretensjami Uoniesimie handlowe. Świeżey Zelterskiey · wemi tylko do tego, co po zaspokoieniu zgła- w o d bańkę po 12, der. dostać można u «zaiących się kredytorow z massy pozostanie, y J a n a H Stil pokazanym, bydz mai a w rynku Nrct 44lyrn W.erzycielom, ktoray dla przeszkód 1-J.j-:--; l A prawnych, osobiście zgłosić się na terminie doniesienie. U Mai kusa na Komendewspomnionym nitbędą"w stanie, i którym na ?>' 6* do sprzedania krowy żuławskie sztuk 36 znajomości w mieyscu tuteyszem zbywa, pro- "a 3 (a d m l (t ponuia się na Mandataryuszów , UUr.Joneman, 7«'. " PrzepMowskr, Wierzbińsk" G,i,cki, Macujo- v n X m ar" l n t f " " ? a " "n l , e , , m ki, Łukaszewicz, Petersen, do wyboru, któ- i i r I ? A S j 5 ffi * <Pod fi A A! *» "»! D * £ łych w informacyą i plcnipotencyą dostateczną A i t k»MM I' P* J v" lv"r:lecha ?Ą · tósownie do $. 97. Tit. so. Części I. Ord. pro* J S E S f f f tS"!!! Z& °TMA * *** «essowey Pruskiey ułożoną, "pa.rzyć winni. A * fcjf<<: o S? £ z, n, e 'O "*?* P O z n a ń dnia 14 Maia iBie w 1 oznamu w kamienicy JW. Hrabi łiwiletfoznandnia 14. Mam igis. ckiegO dNiem ulicyWrocławskiey Królewsko- Prusk, Sąd Ziemiański, naywlęcey daącemu ma bydź wypusczony w rj JI Z Y  e r - dzierżawną possessyą do lat trzeck, lub aż do POZEW EOYKTALNY. przedaiy tegoż folwarku, rychIty nastąpić Testamemem zmarłego w mieście Pierizlow N20 g A Ce y _ Warunki dzierżawy można u Komdozorcy celnego Dahinesa i małżonki iego, missaiza Sprawiedliwości IfeJsledtr w Poznaprzeznaczona »est dla Wilhelminy z Paetzow n i u l i o przeczytania dostać. z Igo zamęścia Flukratowey, z ostatniego zaś P o z n a ń dnia n. Sierpnia 19i9. Jungowey, summa 4g Tal. 10 dgr. 10 den. wynosząca, która się w Depozycie Umecznel-o Są-dll mieyskieeo znayduie.
Mąż rzeczoney J u n a c y, będąc muszkieteT e T przy regimencie Generała Umsatz, w roku 7 v t o igoo wraz z żoną wyżey rzeczoną zbiegł z Po- po(łlevsie' znania. Pobyt iey teraźniejszy nie iest znaio- w i d I J j A A' \ \ \ 2 o Na wniosek Marcina Frydryka Mahlendoifa, Mały Lczmień * ' * * " * * *"* " ,, wzywamy wspomnioną Wilhelminę z Paeizew Owies. " · statecznie zamężną Jungową, albo też iey p.o ( n e v s Ż V * jBieznaiomycb nam Sukceesorów, ażeby sie CI-" ", ,,, . , *." " ń ., ]l'? ,, · Jl i' - · * MOTa i% tal. 12 er. - Podlevsza 8 tal - »r A W przeciągu 9 miesięcy, a naydałey w wyzna- ., 2 " o , , «zonym przed Deputowanym Konsyliarzera Średnie ceny zboża Ul Wrocławiu Sądu Ziemiańskiego Bobrowskim w zamku są- dnia 13. Sierpnia Igi8 w nominalney monecie: dowym tuteyazym Pizenica 6 tal. 1 troiak. Żyto 3 talio 19 troiak. na dzień ai. Kwietnia l g 19 Jecxmieii atal, 83 troiak. OwieAatal. jj troiak.
C e fI y % b O Ż a W Ber Unit- -I ** 'dńia .ln. C.Sierpnia' (_ aM.gr.)
£ f"
* .
i&c , b