HII
K!WN!K ,\ l\I1ASTA P07,A1\JA
..l ,je l'oc'{'n('1' }lal(,1'i11lmng"') tlllrl:!ją(' tlo pop1'z{'{llli,rgo j'('SZ('ZP ]1;tzwi,lc' TI':;l:1rz Piotra Kllnwffa i \Vawrzj'lu'a (NtuH(,l'a). alp pal'()e7ajII' jllż pop1'zt'duio zualll'g'o 11111 lIIal:1rza :\ug'lJstyua';). jPi!i1q,?,''" , w og'llll' z naj'\(arszyeh lIIal:tr7r poznall"k'l'll. Artykuł to otylI' ('ipkawy. 7(' 7:W1':1I':1 takż\' nwag(: ua po('ztki r'('C'\m mala1'skil'gd.
()opi('l'O zaslużouy hatl:\I'z lIasz('j 'imltmy prof. .Ian I'talIik w wda \\ uietwil' PO;;Wi(:('OIH'1II ,,{ o-lIukldll ;1 1'( y:,t YI'ZU'1I1 Kra kO\\':1 \\ ",'('k:\I'h rr'tluil'h7) za wytlawuietwPIJl 1'lauow,.;ki'L,!-:'d") wy III i,'.
lIia znaezllą li('zhe lIlalarz' po1.llallskil'h II '\. \' W.. nil' zajlllJljp ,.;i(: uillli jl'dJlak hliż"j jako uif'Jl:lIl'ż:!I'Yllli do pOlllszalu'g'o prz!'z sip,lti.. H'IU:I I II. W rl'"zl'i(, /)1'. N" i'''otl I' 111 J 'ajztlp1'ski w pir:knrj k ,i:!ż\'(' pof,wi,:eoIH'j zahytkolll ]Ja'<Zf'g'D BI:asta) za wYłlli,'ltiOIlPIlI wytlawllidln'ln 1'!;llIo\\'skil'g'o omawia dokl:lIluiPj tlzi:lIahlol' olIIiu 111:11:\rzy\' Brak od'powil,tlnieh 7r(Hlpl tlł'lłkowau'I'h. a przYlf'111 ni"I1\'lż 1l0{' z.\\ i:lZa"uia i('h tlzialalno('i z pllz"",,taIYllli Iloty('heZ:\s z XV w, :':IIOUiluO\"'mi ohr;\zallli 11'1' I)(JZ\\ lIliiy /)1'. 1':ljzdf'l'skiI'II111 (1Ihta('I'zuie "'YI'z('rpał-' 1'0\VY7.'ąp'O tl'l11atu. nliż,.;zp, rozpatrzf'uip "ii: w Ź\'IHllaeh \'(:k()pi;;lllil'nu'I'h i'ozuall"kil'g'1I :))'('hiwlIlll lll:l'jskipg''' pr7('I'h!l\y'w:\I1y('h w (lpp,Jzy('jf' .\n'hiwulll J'all"twllw"g'n w I'oz,\;\lIin pllzwal:1 lIli dln'I'I\I'z;I"O\VI' \yjadolllO;;I'! w t,\'11\ kj('l'Iłnlw I.ual'znil' roz,zl'n.y{' i liezl'l: mal:ll'zy powil:kszYI' ('ztprokrotuil'. \\' K 0,kowi!' n:1' prz(',.;trzpni oo lat (lziala i prz'f'hyw:I stli kiE,una"tn rn:lIal'zy, Li ('zh:\ to han/zo zna ('zna. Nld;lt1ało sil: n;1' n:ą wipJ(\ r'zYliliiklm-. a w p'('r",:,zym rzr:(lzip rlwln" krMl'wski. przehywallif' \V steli!'y wil'!1I pa"I"v pol'<k.il'h ':;wie('ki('h i tlnl'ho"'IIYl'h. Illliwl'l'-.;ytet !'iąg'a.ią('y ueWil'iY "WtJil'il i oJ.(''I'h. napływ knp!'I"\' zag'r;\ni(,zH'I'h itp. D.\\,,:do to spo,<(J]1lI0{" zaro]Jklm' i st\\':lI'zało dla lIlal:irzy rnożnol' mat{'l'jah1Pg'o i kulturahlPg'o rozwojn. \r ('dZIWnill w o,.;tatnieh olIHlz:{'..;i!l'iu lat:H'h X\' w. Ilziala tylko :\1 mal:lrzy. hl'z \H'znilm' i towarzysz'. ktln'y('h jl'st iakżp I"f'wn:\, lil'zh:ł. Do W('z/';'Jli('jszyrh l'za,';I)\\, hra';{ 7.1'bd('ł. te howi'('1II z:1!'Zynają sir: dopipro z r. 1 :m8. () ile I'hOllzi o "prawy lIli/'jskjr'. ('fra to powaźlla: po za KralwwPII1. !'h'h:1 j('{lyni,p LWII\\' wyk:\ż(' pOlhhll<' "to
5) Zcitschrifl dcl' his!.. (;eSAllscbaI'L f, d. Pro\'. Posen 189fi. XT. sIr.
417- 11.
li) \V:n";l'haueI'. Sladthu('h von Posen, Posf'n, .IS02, str. fiO, 201. 71 Cmcovia al'liflcllm 1:OO-1,)CO. Kraków 1 !Jt ';'. str. HiS.
H) Acla C'apitulolum, Kl'ak(,w 1002. 11.
H) PoznaJl, Lwów Ifj2. str. 32-;ąsunki. zr('sztą żadn(' inn(' l11 i a:-:to polskie n'e 1110ŻP il; poehwalil' {;\k 7lla('zJ1ą i('h li('zh:!. ./pżpli dołi("7YI!l jl'SZI'ZI' złotnikt'I\\", ';tilryd\ w,vjątklJwo dużo spotyknm' w l'ozn:1I1iu. to dojdzipm' 110 !'1.zl'I.:oll;\ui:l. żp' ł'ozuai'\ w XV \. jpst h:\l'!lzo ważuą kulturaluą pl;\('ilw],;" \y ł'O\sI'P. ',dln'a .i('d n(' z hl':\ku cJrukow:1ny('h ż\'t)lLt'j ui.. !IIog'::l hYI" nalpżYl'jp (wpnioną. Z;11lin\ prz;,;tclPir: do rozpat rZI'n:a dzi;\lalno('i POSZI'zf'g-{lluy('h m:tI:uzy. jJJ':.g-llt: jl'SZl'Zl' pokrMl'ł' zwr{w:I' uw:q?:I: na ('('.'h m:l\al'-:ki w I'oznnuill. il" d:! sil: o !lilii dużo powicrlzipl'. {Joj:1wia się Iw\\' : Pili dopiero w ost:\ I uim dzip..;i:!t ku XV w.. [J<lIIlimo tpg-o ,c jnż \\ polow' II tf'g'o wip\{ II Ill;l.lllY SZl'l'pg- liWia rzy na g-ruu('i(' pozn:u'\skim Ihiał:ljc!I,yt'h. )Io:(' I'yh zlą(,z(,Jli z inu'!II pokl'l'\\'lIym z:l'\"(1:11'111 WP w-:p{)L\' ('('('h, ja, to hyło zazwyczaj w illuyeh mi;\sl;lI' II pobkil' h. a 7t' w'glt:d II tylko lIa i(' h SZ('ZII ph'jsz:! liezhl: nil' \\''h:l'rau() id\ st<l\'sz'mi 1'('('h1l i stąd w sp:.-:a('h st:\l'szyr'h I'('('ho\\  ('h I'l'zf'd r. 14!) uip widz'm)' i('h WI'<lle'. B'l' tnkżp moż", ŻP liii': ualc'żpli do ż:IIIIH'j orgauiz<I('ji r'p('hO\n-}. To jPt!uak ostatui!' l.rzYI'llsZI'7PBip \\'obrc z\\''t'zai'\\' n'dniow;I'I'zllyrh wydaj!' sil: lIIiliPj i'l'awcJopodolllH", \\'I'I'Hl (.,,1'111'1\\' pm.u:u'\:-:kidl o pok\'Pwnym za';O'p-:i(' p\'a!'.)' l1ajwit:('('j" hylhyn\ sldol1nym IIważal' ('('('h złotnik,')\v. pojawiająe'y sil: I;I'\';\Z p'I'rwsz' ja,ko s:modziplui(' zOI'g-aniz()\vau,Y w 1'. 14;);-\'IJ), Z;l t'P!'h rll\\'no('zpni!' i malarzv, (hlpowiatlaloby 10 najwir;I'ej p{tŹni.('jz'm tosnnkoIll. Cp('h ..:tol<lr<i lJl:rlą('Y rtl\\'IIO('zf'nil' i I'e1'11-<'111 dla l1Ialarz' w innyr'h miat:ll'h jak np. \V.' \\'nH'la'Win i Krakowi" j-pst w naszym wyp:\dkn wykhll'zonYIIL org-auizujC' si!: ho"il'll1 \\' s:wlOdzj,plny <'('('h dopipro \\' r. 1 ł!)!), k',,,dy o1'g'aniz;H'ja m;1Ial'z)' juź 'kilk:\ bt pI'Zf'rlt(,11I jbt IIsta]o"ą. Pil'l'\\'szą "'ZlIIi;lIIkp o 0l'g'anir,:l!'ji malarzy mamy rlopiero z r. HR!'. (T<'hw:tlą 'l n !!l'udnia t,:'!!'!). roku po.:-:t:lllowi:\ 1'.lda miej.. ;-:ka. że złotnipy. l1Ial:trz,('. hafl'i:tr7p (jPlh\'almil'zarzp) i :lptekarzp mają Jili(-'< WSPf'lh\' ('(-'l'h pod k:lrą 1 (I gTz'wipn iła ('pip ollhurlo\V lil i a,;la. ktohy sit: tf'llIn jlOst:1l10Wipllin :ijl1'z('('iwil. Każrl(' z wymipnion'('h fZPllIio-:ł lila .,il: ;'t'i:,:lp sto:-:O\\ :\(: rio :-wyd\ prz('pisll\\' ('o do Iar i inny('h sp1':\\\. () iJt. w tym kipl'lIukn Ilwją już swoje ).!:otmve pnzywil'f'jp. ]t;uła miPj:-:k,\ h<:dzj,p wyhiprala: llaprzl'l11ian z jprll\.t'h rzemiosł t:tr:-:zył'\l e('rhn. I'0rlez:ls gdy z flrngil'h wy
10) COlIsuJal'ia Poznaniensia 1449-;-1470, k. 26.