GAZgo TA Xiestwa OZNANSKIEG Nro* 29w Sobotę dnia 10. Kwietnia' igio> JI rak o w.. Jedna z gazet Niderlandzkich? umieścił» następne intereesuiące wiadomości owolnem mieście Kra k o w i e, z- nstaiącem pod opieką A u s t r y i , R o s s y i i P r u s « : " Kra k ó w połączone ma korzyści sezęśliwegO'położenia z owemi sczęśliwey fconstytucyi.. Chętnie za trzymuie uwagę swoią doatrzegacz tu przy tyth sczątkaeh i samey drzeni staroiytney p o l s k i - Położony, w środkowym punkcie między' witlkierab Państwami, łączy kilkagłównych gościńców, stykających się w iegołonie, a sf-iiwit» rzeka zanosi owoce ziemi i przemysłu ai d o G d a ń e k a . Włościanom; darowana woloość; Podatki są. umiarkowane, i pobierane fyB o .za< uchwałą ZAstępiów Ib fu;: Rząd* nie egrarkz* byr«ymAity hancfTfł;- przywóz! wszeltnch towarów itst< wel'. y, rękodzhlriip i owo założone idą pomyślnie;; Afcdemiiaod witków sbwna, liczy w gronie swoitm gpdnycbMAżow} popierających kwi*tnący Btan umiejętności i kunsztów;- na czele Państwa jest dwunastu Senatorów i Prezes;r który odl «t trzech ziednał sobie sławę u Obywat eli. , W Sądach zasiadają wolho obierani Sędziowie: nfe znaią tam inne y Policyi', iak tyikoi czuwającą nad bezpieczeństwem! własności kaidegp, która nie miesza jedności mieszkańców, uwaź-aiących się za-członków iedney rodziny.. TqK- uięc wszystko rokureKrak'owu sczęśhwe cz-asy swobody" wspartey, na prawach, obyrzayności, pracy i przemyśle.. - W-dniu 1 1.. Września r.. z. ogłoszona była- uroczyście konstytucya.. Konstytucya ta, za porozumieniem, się pefo-omo* cnycb Komtmssarzy mocarstw opiekujący chi się,- przyiętą została od Senatu i Deputowanych! wszystkich gmin misera i kriiu.. We*dług tey fcoi'Siylucyi równymi są sobie wu't-. scy Obywatele, i żaden nie może wyłamywae się od obowiązków" dążąrych. ku: pożytkowi p-ubliczuemu; każdemu! wolno myśleć, mó wife, radzie, pi'sae, co ty1fcc* zdalc mu się mienionego Towarzystwa, i wszystkich zazmierzać do pomyślności Bzeczypospolitey. kładów dobroczynnych w Cesarstwie RfseyiKażdy używa praw obywatelskich od dwudzie- skiem znayduiących się; rachurst; i roczne s te go roku, i może iuż trudnić się dobrem sprawy z tychże działań zdawane; l>i<<11i3,kraiu, składaiąc daniny usiłewan swoich i światła. Senat podaie proiekta do urządzeń, Seym naradza się, i uchwala ie albo odrzuca. N ajrozciągleysza wolność druku, i ła» twość sprowadzenia dzieł z zagranicy, przes co rozkrzewiaią się oświata nauki i kutiszta, przekonywają, ii nie ma nic, coby przeszk3dzało mieszkańcom fey Rzeczypoepclifey sprawdzić wielkie słowa W i l h e l m a T e l i a : "Republikas4a przez znaczenie nazwiska tegoetaie pomiędzy Anioły a ludzi; musi przeto bydź lepszym i wzniośleyszym od otaczaiących iego." - Wolność wszystkich wyznań rtligiynych, dzielna obrona dla każdego bądź to rodaka bądź cudzoziemca, zabezpieczona własność, towarzystwo dobroczynności, zniesienie żebraków, regularne żywienie ubogich, szpichlerze gromadzkie, szkoły trywialne dla oboiey płci we wszystkich gminach i ParaFiach; wyznaczone nagrody dla wynalazców w przedmiotach kunsztów i umieiętności, budowane kanały i upiększanie miasta; rękodzielnie, bogate składy kupców, ruch, poetępy, wolność i uczucie własney godności - oto są korzyści, które iuż teraz zapewniaią tty kwitnącey Rzeczypospolitey uczęstnictwo wszystkich życzliwych dostrzegaczy " ezasu. Z Wilna dnia ij. Marca. Wileńskie Towarzystwo Dobroczynności zapatruiąc się na Cesarskie Towarzystwo Dobroczynoości Petersburgskie, i chcąc utworzyć nowe źródło dochodu na rzecz ubogich w domu Wileńskim Dobroczynności utrzymywaDych, a źródło to połączyć z poźytliem i chwałą kraiu, postanowiło w Polsfciem tłumaczeniu wydawać dzieło peryodyczne przez Komitet naukowy Petersburgskiego Towarzyetwa wydawane, obeymuiące działania porozprawy, wyiątki z dzieł w przedmiocie**' dobroczynności; nakoniec imiona i dary tak członków, iako i na iecieo raz czyniących ofiary. W Polsfciem tłumaczeniu przydane będą rzeczy tyczące się Wileńskiego domu Dobroczynności i zakładów kraiowych. Z Wiednia d. 26. Marca. Onegday umarł tu w 44 roku życia *Xiązę Maurycy Lichte n stein, żę na Opawiei laegerndorfie w Śląsku, Hrabia n a R i t t b e r g u, C. K. Ftldmarszalek - Porucznik i Szef 6go pólku kiryssyerów, Kawaler orderu woyskowego Maryi Teresay. Wszyscy oficerowie, którzyby nadal zzatrzymaniem ewoiego stopnia ze służby woyskowey Austryackiey wychodzili, zostaną obowiązani do służenia w milicyi, ieśliby tego potrztba wymagała. Każdy pułk ekfadać się będzie Z dwóeh batalionów woyska liniowego i dwóch batalionów milicyi;, pierwszy batalion milicyi ma bydź tak ubrany, iak bataliony liniowe, i podczas woyny wychodzi razem w pole; dowódcą iego iest sztabowy oficer woyska liniowego. Z drugiego zaś batalionu milicyi, którym oficer sztabowy, pobitraiący odstawkową per syą, dowodzi, pozostaną dwie kompanie na swoiem. mievscu dla ćwiczenia nowozacięźnych, a dwie odbywać będą służbę przy lazaretach, trans portach i t. d. Systems milicyi rozciągać się także będzie do G a 1 i c y i, gdzie ma iey bydź £2 batalionów, Z jeny dnia 26. Ufoirc/l. Dziś przed połudt.ifm przyszedł list z MabIIheimu do Prorektora z wiadomością o zamordowaniu Pana K o t z e b u e puginałem wieg» własnym pokoiu i znalezieniu obok niego konaiącego Studenta, którego poznano iako Kandydata Teologii w Jenie, nazwisfciemSandt, nat tworzyć h b ę S a nd t a i z:i.-.!azl między hinemi list do iedntgo cró(ey Pj ort U; r. S a n-dc oświad! H; III liścit: "ii. wp-ri wdj.i-e prxyVe mu i t s t, targnąć się na życie ctlowi tka, lecz że cie III o b opierać się etvity wewnętrznym natchnieniom, kuszącym go ri' usfatmie,a£eby t egb dził z świata zdraycę oyczjzny; 'E- i użo d dawnego czasu umyślił ten-krek. Który wybrał <ie dla pokazania stro!U swego, albowiem rozmawiały glośnity niżeli aklorowie na scenie. Micsczka i tdna prostych obyczaiów w pospolitym ubiorze prosiła kilka razy bezskutecznie o milczeoie, aż nareszcie serio ie o to wezwała. "Czyi podobna - odpowiedziała iedna - przysłuchiwać się takim głupstwom?" - "Głup'stwa za głupstwa - rzecze miesczka lepsze przecież głupstwa na scenie, aniżeli w WPaniów loży!" (Fiat applicatio). Jakiś Pan L a i n e wydał dzieło pod tytułem: "Prawdziw dykcyonarz pochodzenia szlachetnych i uszlachetnionych domów Królestwa Francuzkiego, zwykazaniem wszystkich rzeczywietych Xiąźąt, Magr-ibiow, Hrabiów, Wice-Hralaiów i BaTonów." Donoszący mniema, iż to dzitło będ?,ie bardzo niepTzyiemi>em dla wielu J chmościów, co · sobie, z własney łaski, nienależne im tytuły i herby poprzywłaeczali. (Fiat applicatio). Baron Evelkran-z, Prezes Królewskiej Bady handlowey w S t o k h o l m i e, wynalazł machinę do przędzenia lnu, za pomocą którey \0 osób w 10 godzinach 36 funtów lnu oprząśdź może. Hiszpania wysłała od 1810roku do tego czasu 43,000 ludzi dla uspokojenia swoich «buntowanych osad; lecz zdaie się, iż wten1 «zas dopiero zawita spokoyność, iak tarn ani jednego Hiszpana więcey nie będzie. Podług iedney z gazet Paryskich zapowied?iano w Ham burgu (?) nową gazetę, pod tytułem: Pełnomocnik rozumu. - Gdzież-*** byż takiemu pełnomocnikowi udzielono wstępne posłuchacie, a iakie z listami wierzy tel Tf1n;p-wszak£e rozum tylko zainaekę iest uznawanym! W Szwecyi iest tylko iescze ieden potomek-domu Waz ów, a tym iest Xięźniczka Z o f H a A l b e r t y n a, siosua Królów G u - towi III i Karola XIII. Miedzy wielu listami umieeczoneiBi w gajreuch Angielskich, -opisuiąceml nay nowszy stan H i s z p a n i i, zawiera ieden pisany z Madrytu pod dniem 29. Stycznii (w gazecie the Star) TO naetępuie: "Wykonane Lary śmierci w W a l e n c y i, wabudziły powszechne nieukontentowanie, osobliwie w -\vo)sku. Nie do poięcia, iak Król, który przfciez pamiętać to musi, ie pierwey sam prosił N a p o l e o na, aby prztyle, co posiadać pieniądze, a nie śmieć ich wyda-wać. Napuszony gawron Wychodzi częstokroć J epiey, aniżeli skromny uczony. Wal' czność tak nazwanych bohatyrów za> sadza się na odwadze popełniania szkaradności, 1 -częstokroć wynagTadza świat wieńcami · tryumf3lnemi i nieśmiertelnością to, co łotra na szubienieę prowadzi. L I S T Y Monarchów panuiacych i inne, pIsane z powodu oblężenia i oswobodzenia Wiednia. · List Króla y a na III. do Królowey Jeymci. (Dokoń zenie.) Mam i konia Wezyrekiego z bogatym Sla,dzeniem, i s*m>7go mocno dogauiane, alt; się na rączym koniu salwował; hicuauiego, al» ckich Panów. Po obozie woj ska nasz« niemałe sz.ib I, lynfiztiH ków, i innych splendorów nabrali, m>c na oetatek przeszkedeił-a; «uchodzący okrutnie się bronie; samych Janczarów w samych apros-zach wycięte czterdzieści tysięcy, W których taka była harcłość, że kiedy sięiedni z nami bili w polu, drudzy SBturtBowJ\ii do miasta, iakoż mieli czym poczuć. Ja B3rKycb Turków do boiu, opri"*z Tatarów rae-huię riaymniey «trzykroć sto tysięcy, adfudzy rachują samych namiotów trzykroć sto tysięcy, i biorą naymniey proporcyą 3 albo 4 Turków doiednego namiotu, c( by wynosiło niesłychaną liczbę, ia tylko iednak raehuię nairriotów s;o tysięcy, Już dwie nocy i dzień rorbleraią obóz a-s mia-sta kto chce, co rozbitra. Pospo 'stwa do rozrzucania aproszów zażywają, ale rozumiem że będą midi i\ _by się »był niedostal do rąk naszych, ściąć kazał. Co zaś Za dtlicye miał przy swoim, namiocie, niewymewna; ogród, łuźnie, fuBtanny, króliki, koty, papugi, które papugi że lecieć umiaiy, rąk naszych uszły-. Dziś byłem w mieście, któreby było nie mogło nad pięć dni wytrzymać oblężenia; oko ludzkie takich rzeczy niewidziało, co tam miny porobiły x Belluardów wielkich podmurowanych i wysokich, tak ie poruynowali, że więcey wytrzymaj niemogły. Pałac Cesarski od'kul, bombów, granatów-, zepeowany. Woyeko wszystkie przyznawało po Panu Begu, nam tę \vygraną batalią. Nim nieprayiaciel począł uchodzić i dał etę przełomać, przvezio nani« się Z Wezyrem mocno 31\8 łamać, ltory wszystkie wo\s-o r33TIIo'e PrJIwe skrzydło zemknął, tak; że itrf Corpus, i lewe ekTZ)dło nie muł o cv, czynić, i dla t< go> się posiiki Niemieckie do mnie obracały; przybiegli na sukkurs Xiąż< lU do rIIIJIe, iafco te Elektor Bawarski, Saski, Waldek i inni, ścisfcaiąc ni'iie i całuiąc po bcl'ajii Generałowie ręce, Oiiceronie nogi, dyprfro itszysikie r** cementy, kawałcrye, i: fli t ry. wełaląci Ak U fi s er h aver'Kenig etc. B lue h s ii fi ie tak, iak nasi nigdy nie ruógą; Był vauo Xia t<; Loliryństci u mnie Lo bIe wczora z nim wid/-ieć nie przyszło, dla odległości lewego tk zydla, -któremu prźydsłej« Marszalka koronnego z ii?.iesią iu cherągwi Polskich usar8 Vi eh i pancernych, toż kommendant VV itd« ńsŁi, -Graf S t a T e m h e r e-; wszystko to mnie całowało, swym Salvntorem l" -ało? !)}lfcin dziś w-e dwu Kościół eh; tam jud ręce, nogi całowali, dn:dzy zaś sukien się dot)ksiąc, wołali: niech te ręce tak wak 8]I II" Y ,II;b et £i nje siostrze rneciiay będzie wat e l o w, i "*' rray , powszechny szacunek, ZAPOZEW EDYKTALNY n itzna iomych H - ierzycieh H-awrZjJńca Kiioniiza. N ad pozostałością WuwizyAca Kit»wk.ia dzie.zawcy wsi Lasków, Powi atu b).r.edT.łltlo* process sukcessyiuo likwidacyjny otworzony został. Zapozywamy przeto ninieyszóm wszy. slkic h do rzeczoney pozostałości pretensye fU. rops*c_vcV«*» aby siei n* terminie likwidacymym zawuym, II adziei III II J gl b Konayliarzem .Hebdman wyznaczonym, albo osobiście albo przez Pełnomocników prawnie upoważnionych, w Izbie Instrukcykiey Sądu naszego sławili" pretensye swe likwidowali, i dostatecznie udowodnili, gdyż w razie przeciwnym spodziewać się mogą, iż pierwszeństwo pretensji swey utiaeą, i to im tylkona zaspoJcoienie przekazanem zostanie,. C.J się po zaspokoieniu zgłaszających BIJ; wierzy cieli z massy pozostanie.. Tym wierzycielom, którzy osobiście stanąć: nie mogą, lub znaiomuśc: wraieyscu t. /\ieyszerni nitmaią, proponujmy ił Mandata; yuszuw U Ur. tfeisshritr, M*yer, Maciejowskiego i Piztpalkowskiepo, Kommissarzy SprawiedliwościPoznań' dnia 5, Grudni» 1818' Króle wske - Pn sk-i Sąd Ziemiański;, OBWIESCZtNiE.. Dobra w bliskości miMia Ex) aiii-wa, Leszna i Wschowy położone" zdwóch p>ynnypalnych składające bIe loiwaikow, prz*szłe 400 wieł kich. wieiteh na. doLiym gruncie maiące wysiewu, ptzy. dostatecznych; łąkach" wyUarcza, iącey tobociźnie, z- inwentarzem grumnwym. 2 100 sztuk rogatego bydła gatońktiS»!AC* Ht,o,. tudzież 1000 gromady, owiec prawoziwit H*iazpańsfcicb, z któiyih kamień wełny w loku zeszłym na mi« y*cu po>s6 Talarów w kurancie zaprzedanym został, składaiącym się, są od. S. Jana r. b. podług umiaikowanych ekonomicznych zasad" w trzechletnią po sobie dziejzawę_ doj wypusczeniat Maiący przeto ochotę/\ dóbr takowych- dzielza wn nia, raczy się zgh sić listownie fr a n c o lub osobiście do Ur. Kunkwla Adwokata w Guityniu zamieszkałego" iako Plenipotenta dominialnego, od którego bliższa., informatyk w. łażdym czasie powziąść możnal.. Przytem nadmienia się atoli r i£ wchodzący W układy, prócz trzechlemiey dzierżawy, z gory maiącey się płacić, za inwentarz pod taxa obiekty, stosowną kaucyą winien okazać.. /\ o s t Y ń dnia Ę, Marca i8i9r N ayprzednieyszą oliwę Genueńską' we flaszkach po 5 aż do 12 dgr. sprzedaie J'. H. S t e /fe n s , w rynku N-rcr 44. Maiąc w Morzeslawiu pod Koninem, partya. suchego drzewa w sążnhch, wzywam szyprów chcących drzewo to sprowadzić w łodz ach tu do Poznania,. ażeby się do mnie zgłosili- Sążnie te. bile są od lat czte?(ch» Godejryd Berger. - Prz/\daź domu. Ponieważ od S4 Jana r. hl dalsze wychowanie dzieci moich nie pizywi<;zuie mnie więcey do miastecznego życia, i dla tego-zamienić ie myślę na wieyskie, przetomam zamiar, dom moy na-Chwaliszewie pod' N rem s t, kió*y iest bardzo dogodny dla go« ŚGI lub do innych widoków pmceaernych" bprzedać z wolney ręki» Ochotę kupna maiący zechcą się zgłosić w tymże domu na dole u właściciela dla powzięcia bliższych warunków. P o z n a ń dnia 3. Kwietnia-lftig. z- a r b s t. Ceny Z b 0% a * w B tr l i n 1 cdnia 1. Kwietnia (a 42 gr.), Pszenica Podleysja< . , Wielki Jęczmień. Pódleyszy. .. Mały Jęczmień. Podieyszy Owies>. ». Pódleyszy ,. kopa słomy 14 tal 12 gr. Cernar siana Ł tah 8 gr Tal. gf_ fen.. 3. - 4 s- 80 51- 1 i SS i »3 i 14. i 8 1 - 4 - - gr. - Podleyszey 11 talio 1 ai. 16 gl. -- Podieyszeg<9 Wyszło tupismo: Sto 1 Jedna Baiek, przez P: AózefaSzczepkowskiegoA pierwszego Nauczyciela Seminarystów w PoznAm A.. Exempiorz. Aosztuic złoty Polski. Przedaie si% w Drukarni Wek era. jy3 %A