GAZETA Wielkiego Xiestwa POZNANSKIEGO Nro. 60. w Srodę Z Kahiza dnia 6. Lipca. W dniu dzisieyszym odprawiony został W kościele tuteyszym X. X. Bernardynów, solenny obchód żałobny za duszę ś. p. JVV. Pawła Drogosław Sfeorzewski ego, Generała Senatora Woiewody Królestwa Polskiego, wielu Orderów Kawalera, zmarłego w dobrach swoich dnia 6. Maja r, b. Mąż ten urodzony 1745 roku, pierwiastki lat oddawszy szkolnym naukom, poświęca, od roku 39 wieku swtgo cały przeciąg żyda usługom oyczyzny. W zawodzie rycerskim, w kilku epokach walcząc za iey sprawę, niesczędząc zdroivia i maiątku po dwa rszy uięty nieprjy. iatHską prztmorą wytrzymałkilkoletnią s rjylrą ('itwolę. W dalszym ciągu służ» nia .z nieugiętą stałością kraiowi, podeymował prace w różnych stop- iach woiewódzki« li urzędów, i pełnił obowiązki z tą 1 hskażoi ą duszy czystością i gorliwością, która tytko uzor. 'wyh ccchuie urzędników. Sztść razy p (js<" żony i dzieci. T u i więc nabożeństwu piąciu Biskupów pontyfikalnie przybranych to itst: J JWW. Wo ł ł o w i c z a Kaliskiego, L e w i ń s k i e g o Podlaskiego Senatorów, O s t r o w a k i e g o B e t s c i e d o ń s k i e g o, Ra - czyńskiego Biskupal Hetaleńskiego i Infułata Lipskiego, ktckzy prry aesystencyi wielu Prałatów i Kanoników z licznie zgromadzonem na ten obchód Duchowieństwem wznoeili modły do Pana Zaetępów za duszę ś. p. Pawła Skorzewskiege. W. JX. T r a f a r s ki, Kustosz Kollegia ty Kaliskiey, ananąswą wymową bieg życia cnotliwego niebosczyka wystawił, i słuchaiącym W duchu Religii i miłości Oyczyzny do naśladowania, przykład wykazał. -Kondukt przez tychże piąciu Biskupów odśpiewany, smutną tę dla eerc Polaków uroczystość zakończył. Ratafalek wzniesiony gustem Ur. S y l we s t r a S z pilów skie g o budowniczego Województwa Kaliskiego, 7 łokci długości, 6 łokci szerokości, 11 łokci wysokości miał nad c 0KM l e m gradusami i festonami opatrzonym, piękny pedtsuł architektonicznie ozdobiony, chorągwiami i różnemi trofeami woyskowemi ubrany, na którym stała piramida unosząca trumnę czterma lwami podpartą, wokoło którey 4 kolumny z broni i bagnetów związane przy rzęsistym świetle i całego kościoła zaćmieniu okazały czyniły widok. N a stronie frontowe y katafalku wsparty portret niebosczyka na mieczu laurem i orderami przewiązanym przypominał rysy twarzy uwielbianego dobroczyńcy ludzkości, obrońcy kralU i Senatora; pod nim napis następuiący : "Pawłowi Drogosław Skorze"wskiemu, Senatorowi Woiewo"dzie, wdzięczna familia." Na każdey zaś z stron katafalku były na-lępniące napisy: Jafcp Chrześcijaninowi: "Ten o cierpiącey nędzy na ratunek spieszył, "I dobroczynną ręką łzy ocierał, cieszył, "Cnotliwy w ciągu iycia q Chrześciianin w zgonie, "Poi ttrczą wiary spoczął na. wieczności łoni<<»" Jako Generałowi: "Waleczny w'bom w przeciwnościach stały, "W sprawie nayświęłszey walczył ra swych ziomków« "W dzięczna Oyezyzna przez usta poloników, "Łloźy mężnemu wieniec pruwey chwaty." Jako Senatorowi Woiewotizie: "Rzadki, kto t>le daiów u«yskat w podziale, "Rzadcy coby mu zrównał, w chwalebnym zapale, "Senator l W'odz, zasczyt i podpora razem, "Dźwigał Naród w pokom wprzed broniąc żelazem," Z Petersburga d. 24.. Czerwca. Czas w tuteyszey stolicy iednostaynie piękny, czasami tylko descz pada. Dnia igu spadł (u grad wielkości laskowego orzecha, a nawet i -większy. Kawa utrzymuie się ciągle w wysokiey cenie. Pud iey, kupuiąc hurtem, płaci się jC;y, a naylepszey g 2 rubli. Cukru naylepszego gatunku pud kosztuie 60 rubli. Rum przez połowę staniał, bo co się płaciło za butelkę 8," teraz płaci się tylko 4 ruble. Przy H a p s a l mleSCle Gubernii Estonskiey są nadtr zdrowe i wygodne łazienki morskie w zatoce m r z a Bałtyckiego, maiącey wodę w zupełnie naturalney, to iestmorekiey ełonośct i goryczy, bo żadna rzeka, ani nawet strumień słodkiey wody w tę zatokę nie wpada. Domy do naymu dla przybywaiących gości dla brania kąpieli są wygodne, a w ni' h stancye niedrogie. Wszelkiego rodzaiu żywności iest podostattk, IW cenIe mtiity niż mierne y . Z Turyngii dnia 14. Lipca. Pigć tysięcy pięćdziesiąt ieden rzemieślników, fabrykantów i kupców lasu Turyngskiego i z przytykających do niego krain Vogtland zkich, Saskich; Heskich, udało się właśnie z użaleniem i prośbą do Seymu Iltviqzku Niemieckiego. U tyel uią na coraz większe upadanie ich rzemiosł i handlu, wzmagaiącą się prztzto codziennie biedę i nieodzowne następnie zepsucie moralne i fizyczne, lub nieuchronną śmierć z głodu dla siebie i dla należących swoich. Proszą o spieszne przywrócenie wolnego handlu w obwodzie Państw Zwia/ku Niemieckiego i zi bezpieczellie przemysłu Niemieckiego nrzeU * dosczętnemu znisczenia, a , O za p o n «zit1nej l wejiolney poetyki handlowcy. A Monachium dnia w. Lipca I?ba Deputowanych odrzucie wczoray pro. ukt. Izby Radzcow Państwa o pomnożenie wydatków na wojsko, źandarmeryą i stadniny ; natomiast zaś uchwaliła większy fun. dusz z ,5000 Złotych dla wdów i ehxót po Duchowny ch_ Protestanckich. A A Bdaeme drugtey I z b y s t a n O w fe . -? Lausanne dnia S. Lipca. , B 51:" Y T " . kr " k « 1 1 , . · «««». 1 ot o F 5 rypU" a si* d L..... H d A A A A < A /'\. A» A ....IJ':I A« « O" Od Menu dnia r Lipc. «bIfB'jf Wl STUS** do BJ\ZyHi, w 11, . Dnia . 9. CzeIWca w J f» i eCszystkiepa- £« a 1. y J A t * *' * *'''''''''' * P.eryProfesoraDr. OKe» przysłanazVVei-widzieć tyVset dzi ""'"'''' '" rIIoTBII" » ar Komm.ssya Po1icyina zapieczętowała. wsze z / y * , « " r ? » 2 5 ? 1 * "c II a "" N.eporozuinienia territoriale między Ba- Z całey okohcv 2 bIJI " ,prZ>,,,Seiołmi_ , " , H i B a d e n załatwiane zostały w Frank - b y bydz i l b A * ! ' ,,* "II T Y ] II A' a A forcie d. O. IT1. b. przez umocowaną do tego doku u m d k i n i "& ..«. i«ia.cego "W'iKommis. H . Rossya, Anglia, Austrya 7 U/l« u Ji. F -qs.e.y .zaręcz i ca.łoś@ .W. .xiestwa B'a- .. * Włoch dnia- w. LiDca de oskiego, a linii H o c li be rg s K ie y Dn\cg lJ1v. Q, QPusci) .NN . eesarstwo Au« przyznane iest prawo sukceesyi w Baden. stryaccy Perugia" przybyli d. 6. do Are» z o, gdzie ich W. Xiąźę Toskański przyimo* Winnice po nad Renem, Moze1ą, w Franwał, a d, 7. przed południem, odprawni kuflii i t. d. czynią nadzieię pięknego winobra- wśród gromu dział, wiazd Swóy do Florencyt. nia, podobnego plonom w roku \%i\. Do opisu bytności NN. Cesarstwa Jrh-rtreje Snat Akademicki w J e n i e rtkursował do Ausiryackich w N e a p o 1 u, przydać iescze etanów Kraiowycb Wey m a r 8 K i eh, w wia- wypada, iż wspomrrieni Cesarstwo chcąc wftodomey okoliczności Profeseora Ok en cy widzieć wspaniałe i razem okropne wybu> u I t T> 1 VV krai u B a d e n s kiIT1 wolno dotąd tylko C<łhaotitte ma -z' VV z A. " Y b B * synom urzędników lub takich osób, któreś, ws.hodzie słońca Z h Z T A * * p o t e ID o W smme W¥ 8:Z8: s&9BQ łet: mi\i \l U j widokiem zatoki N.. r "? p r Z > ' , e m n? r n dzać Akademie bez pozwolenia Ministeria1- .. Zatok) NApoh(anskiey, wyjedli W D t d k . fj . t t ApotazduwResina, lnaoełachplby1 nego. armsz a z 1m co nlę o us a. do dom-u pustelniczego wie1kieyAlramiwę, która zabraniała synom miesczańskim i dz e g d z l e koń c z y Ś c p. ItZsYZ b ; d z 3 ś włościańskim uczenia się Ha Akademiach bez wyraźnego pozwolenia. Głoszą, i£ Wilhelm Tell będzie pewnie musiał poiegnać si, z ,.. t o : n ? N i« rł-1<» 1 t -LJ . 1 kazał, s,ę zantesć w krzesłach na wierzcho 1 . 3 , ,,,, P iytO ,ymbO"Ctm /\ l , 1 . » - OS OW, «b A 5 T 2 2 r OdTAf fifir A .. ,h f o". ° d ° , co on postanowi,. - Przychodzi zawołany Guwerr.tr. - Mospanie! rzekł do niego Pan Hrabia, WP an, który umiesz po łacinie. - Ja! po łacinie? przerwał Abbe, na cożby mi się przydał ten ięzyk pedanlsli! Uważaliście pewnie, że ci co go nie umieią, są nierównie w obcowaniu przyiemnieysi. Dla czego kobiety więcey od nas msią smaku, dla czego dziwniey poymuią i mówią, d!a czego tak piękne listki piszą P Dla tego, że nie umieią po łacinie. - A cóż? rzekła do męża Pani Hrabina, «zy nie mówiłam, że moie lepsze zdanie P Ja chcę, żeby móy syn grał znaczną rolę na wielkim śniecie, a ta przeklęta łacina zgubiłaby go niezawodnie: bo prawdę mówiąc, aJboź to po łacinie graią komedye i opery? czy prawuią się, lub se mjkuią po łacinie? czyi kochaią się po łacl nie? - Pan Hrsbia zniewolony dowodami chciałabym iednalr, aby się nauczył fo*oW Guivcr.ie.ra, a nadeiv6zys(ko żony, postano- historyi. - Jeżeli Pani thceez go ucz»ć hi. wił: że młode Hrabiątko nie będzie suszyć storyi powszechney, to »traeiefny czas na prógłówki nad Cyceronem, Tacytem i Wirgiliu- ino. Starożytna pełna iest baiefc :. niemeszcm; lecz źe trzibł, aby coś umiało, wniósł, wig tu o historyi starego testamentu, tieczyby nie należało uczyć syna począików -woźytna zaś tak iest zawikłana, ii s$dząc wejeografii. - A to na co? odpowiedział Gu- die modrych historyków pewney akademii wemer, wszak kiedy młody Hrabia będzie nie godzi sie. iey czytać aż pod pewnemi waodwiedzAł swoię dobra, wcźnica itgo zawie- runkami. A potem, cóż zyszeze Hrabta zie go od folwarku do folwarku i nie zboczy J a n, gdy się dowie, iż tarn był iakiś Król z drogi; wszak i bez igły magnesowey mo- Krzywousty, który niegdyś bił Niemców, ina odbywać podróże! Czyż dla tego, że kiedy on będzie z niemi żył w zgodzie, i kioś rie zna pod idką znayduie się . długością, nadto nauczy się od nich myśleć, a myśleć i szerokością jeogrjficzną, iuż ten nie trafi tak głęboko, źe aż poiąć i wyrazić niepodeze wsi do U' i I n a? - Prawda to iest, od- bna. Cóż, źe Hrabia J a n będzie wiedział powiedział Hrabia; szkoda tylko, źe nie kiedy, i który Cesarz ustanowił Radców kieumiciąc jeogrofii., nie będzie mógł czytać dy przy swoiern familiynem znaczeniu i bee z pożytkiem gazet. Ale mnieysza o to, tego nim zostanie. Pani! niech syn iey iafc uczmy go więc astronomii; słyszałem, źe to dorośnie, wie kto z kim żyie w zgodzie a bardzo piękna nauka. - Piękna nauka to kto eię z kirn kłóci, która kobieta ma nafprauda, rzecze A b b e, ale nieużyteczna, większa, wziętość; słowem, niech zna kroCiekawy byłbym widzieć, iakby się młody nikę dzienną" a ręczę źe zostanie tem creT Hrabia ze znaiomośvią gwiazd kierował na bydź zechce. Lecz ze wszystkich nauk IIaTświecie? Czy dla tego ma się dręczyć nad dziwacznieyszą i nayniepotrztbnieyszą iest liczbami, aby rachował zaćmienia słońca i jeomttrya. Co mi po takier nauce która xięźyca, kiedy ie w każdym znaydzie kałen- mówi o płaeczyznach, liniiach, punktach» darzyku. Kalendarzyk obiawi mu rzeczy które maia, i powierzchnią i objętość, a przenaypotrzebnieysze: z niego II3Mcry się kiedy cie są, tylko w myśli: są to wyraźne farty przypadają święta ruchome, lub czasy kon- z ludzi poczciwych; przytem jeometrya wprotraktowe ; wiele iest lat od stworzenia świata, wadzą iakąś niezgrabną prostotę w myślach i'wiele lat maią wszystkie Xieinkzki Euro- i rozumowaniu, a Pani wiesz iak człowiek peyskie. - Hrabina była całkiem za zda- prosty iest stworzeniem śmiesznem w oczadi mem Pana Guwernera, a Hrabia ieecze się polerownego świata. Kiedy Pan Hrabia bewahał powurzaiąc często: Ale CZegOZ bęr dzie chciał rozmierzyć grunta swoie, nayrnia dziemy uCzYli Jaśtal-Aby był człowie- sobie doskonałego matematyka; toź trzeba kiern światowym, odpowiedział Guwerner; rozumieć i o innych naukach. Za pieniądze niech się umie podobać światu, 3 będzie w znaydzie się architekt, który mu pałac wyznaczeniu przyzwoitern swoiemu staqowi. stawi; naturaliste, który mu urządzi staynią Tey sztuki nauczy go naylepiey iego ezane- i myślistwo; poeta, który za niego będzie wna matka, a ia nauczę go mówić po JFran- pisał pocieszne wiersze do kochanek. Człocuzku. - Na te słowa Hrabina uściskała wiek bogaty wszystko umie z natury, był@ serdecznie grzecznego głupca i rzekła: Panie tylko miał gust hoyny; zacniey iest bydf Abbe, WPan iesteś nayuczenszym złudzi, amatorem i protektorem sztuk pięknych ti\£ móy syn winien mu będzie swoie, edukacja... artysta,: gdy£ to ostatnie wcale nie ptzypada tło szlachectwa., Dobrześ Pani powiedziała, du Ziemiańskiego Ehmr, Deputowanym, wyże syn iey powinien bydź. człowiekiem świa- znaczonym, w miejscu posiedzeń naszych cso· y i ""..u- ; i,,;, .... . ,,» biscie. lub na piśmie załosih i dabzego rozpolowym, bo ezyhz nauki ziednaią mu itn za- * ,.» 6 > ) » t · rządzenia oczekiwali, w przeciwnym bowiem sczyt? Ktoi. ełyeżał, aby na wieczorach, - czony KuUrier za umarłego uznany, j tiW%;¥ ftflH)ęa c Al;! b z ifl% ł vt(t\)o fflWftm WtSJJ qmL- :st łYskdi ł or r WtRią e1( i g'bw lz Mń\Y p 8l'Si nał iakie cudowne zdarzenia. - To prawda, ma. przerwała Hrabina, która niegdyś ładną bę- W razie gdyby zapozwany Ku tzn er, zastąpionym bydź chciał przez Mandalaryusza, pródąc, bywała przypusczoną. do tajemnic Świa ponuiemy mu Ur. Meier, Kommissarza Spratowych; przekonywam się co raz mocniey, wadliwości, którego pełnomocnictwem i in le nauki nie są potrzebne, Hrabiemu Ja- furmacyą opatrzyć powinien. ś i owi,i >ynowii inoiemu»- Słyszałam iednak Poznań dnia 4. Lutego 1819. o itdney nauce od ś. p. Pana Starosty, iakoby Królewsko-Pruski Sąd Ziemiański. bardzo potrzeb iey dla młodzieńca szlache- POZEW EDYKTALNY. tnie urodzonego; na nieeczęście zapomnia- Na skargę Agniszki Janusowy komornicy z Wielkiey wsi, pod Stęszewem, Ptu. Połam iey nazwiska, to tylko przypominam, ie znańskiego, na przeciw mężowi'swemu Janozaczyna się od H. Cożby to było, rzekł wi Janus, żołnierzowi Polskiemu, od lat mu Guwerner, czy nie Hydraulika, lub Hy ro- nieprzytomnemu, ztąproźbądo nas podaną, statyka? - Ey nie! nauka o Nórey mówię aby iey.w nowe związki małżeńskie wniść «> .zy>ia się od H. to prawda, ale kończy się w o l n o hyo, wyznaczyliśmy termin do odpoj 1 " wiedźma skarąę 1 Instrukcyi sprawy na a z ien na och! - Po tern sentymentah.em zakon- % (j P a z d z it 7 n i k a n "J po' P o ł £ d n i li O go. czemu domyślam się, że to bydź muei uau- dzinie 3. w Izbie Sądowey tu przy Tomie pod Ła o Herbach. Nauka ta była doląeł użyte- ]Srem 34. Na który to termin lego A Jana Czną, dopóki trwał chwalebny, a w kraiaeh J a n u s, z pobytu iego niewiadomego, ni nit yiządr.ych konieczny zwycz.y m,.o«ai.ia her- szemfcapozywarny, z tern ostrzeżeniem, iż w j , . przypadku nie stawienia się, tak iak z prawa wybow na karetach .fac y atach , . ale z U p adkom A a ę dctzie a , o c W n p O Z fi a hZfu i anIA t it t Li p sca p 1 9 f J . . .moralności i religii) a nadewszystko od usta nowieftia deputatYI wywodowyoh, spowsze- Sąd Konsyst. GeneraL Biskupitgn P< Ittprpku}J. dniała zupełnie. Wyi iszę mu tylxo reje- OUrneiis W'alknowski, Otficyał Cluy. strzyk znarznieyszyeh domów, który zawsze "''''''*''''''*''. "" W E Z \ A N 1 E. będzit nosił przy sobie, aby uiedj.i-ł z kim WW. Pvdpotkownik O b o r s k i i Kapitan Stry ]. ńsk i, którzy wroku igio i ifcii w ma przestawać. Uśeiftkali Hrabit-stwo tak C h e ł m n i e (pod Grudziądzem) garnizonem mądre go Guweri era, aporoztrząs ie> mwszy- 6 Ul; , p?O