GAZETA Wielkiego Xiestwa POZNANSKIEGO Nro. f, f»w Sobotę dnia i 8« Września 18 1 Qf Z Berlina dnia zz. Wtiemia. , N. Król powrócił tu te. 10. m. b. z Xią. Żuciem Karolem, ze Śląska.. Będąc N. Kroi w Kapsdorf, odwiedzał ztamtąd d. 6. t. ra. Feldmarszałka, Xiecia B-l u c b e r a, złożonego chorobą w łŁryb ł o w c u, dokąd wysłał nył wprzo.i Swoi#go przybocznego lekarza-, Dra W i t b i l . Zabawił Monarcha nieuki czas przy łoźku Xiązgcia,. wynurzały mu, wśr d serdecznego rąk uaciś»i*r ia z *idocz' -ein rozrzi wij eni un i tkliwy m ud A U U m, epołboleść S*oią i życząc prędkiego, wyzdrowienia, co chory bohstyft lubo sampawątł>iewaiącyO' itkądoo. d Ayiiai iuzdjowia, przyiął ziywą oznaką *zuley wdzie" C*naści. Powrócił tu 5l Kobleac Xiaig' W LirlusJ m (syn Krohw.ski.) Z Wwclawza rfma 13. Września. W ia dcm. ść, ktorey od >iieiakit go iu,i lcy jsie, c M e:tI * tl *iś łias w nayg_ ie >ezymp e g r ąi y ł a » m u t ku. J O " X i ą i c B l li c L e r - W a k l s t a t t, M t a r s z a ł e k P e ł n y, i. ui n i c i y ie. Dostoyny ten Bohatyr zakończył wczoray wiec7Ór około wpół do 1 l. w dcjbrach swoich K ryb łowiec, łagodnym zgpnein,- Swóy pełen wielkich czynów zawód, w wielfu 76 lat % miesięcy 26 dni, uwielbiany. 1 kochany od wsjystkiih, kiórz.y, roitli sizęście zbliżać się do niego. liczni i-go w cai< y. E u r o p i e czciciele ze wsztch Ęxrj)(jJ r> towarz-ysze Jego wzniosłey sławy w Łenne-y, dzielić będą zmami boles' ą wi«,iką suratę i Wogunlaw ć po» piołom Bnhatvra. Jego z->siugi w sprawi.« oswobodzenia N i e m i e c a mianowicie Prus«, zdobią mugiłę Jfcgc nitzwiędłmii wawrzyny, a pamiątka J ego bidzie jaweze »wiejtlW sercu, każdego przyiąciela oyczyzny.. Z Wiednia dma ? Wr&csnia*-. Jego Król« wicos*a Mość Na6te_ tą tronu Pmakifcgo>. i XiaA . ,£ rudery K Oianti przy« towarzystwie (Jenerała-Porucznika ki.isebeck, Adjutanta KrólewsHt go, Pułkownika Schack i t. d. i Adjutaeta Birona Yvoy, i stanęli w zamku Cesarskim w przysposobionych dla nuU pokoiacb. W cj.oray oddawali i nawzakm odbierali odwienziny 00" uaydoStoynieyszych osób. W południe był obijci w gronie familiynym, a na un czur .tasczycili Króltwicowie J chmć teatr zamkowy obecnością swoią. Dnia j. Września. W poniedziałek dnia 6. in. b. na uczczenie obecnych wysokich gośa, królewicow J chmć, Następcy trofU Pruskiego i Xiecia F r y d e ryk a Oranii, był wielki popis woyeia na stoku Wiedeńskim. N. Cesarz, ArcyXiążęta Kar o l, J a n, L u d w i k , Xiążę Albert Saeko-Cieszyński, i Xiążę Alexander Wiru mbergski, uświetnili go obecnością swoią z przepysznym orszakim Generałów. W oytko wykonało rozaiaite obroiy z właściwą mu dokładnoś.ią. Przeciągnęło na ostatku przed N N. Osebami i złożyło nowe dowody swey wyborney postawy, N. Cesarz kazał mu oświadczyć swe nay wyższe aadowolnienie. N. Cesarzowa, Arcy-Xieźniczki Karolina i Henryka, przypatrywały się tym obrotom Z powozów, toż sarno Xiążę Reichetadtski. Z Petersburga d. 1J . Sierpnia. Z okoliczności sizęśliwego rozważania N. W. Xieiney Alexatidry Fedorowney przez powicie W. XiężniczH M a r y i M i K 0Jajowney dnia 8- b. m., odprawiły się w tuteyszym kazańskim kościele biskupim obrzędem dzękczynne modły do N aywyższego fana, przy hcznem zgromadzeniu ludu. Tegoż dnia był w P a w ł o w s k u wielki ziazd znakomitych osób płci oboiey, i wszystkich maiących wstęp do dworu, tudzież minisirów zagranicznych, oraz wyższych i niższych oficerów jjwardyi, dla słuchania mszy świctey, 8" 8 1 złożenia dziękczynnych modłów Naywylszew.u. tudzież ula złożenia powinszowania N ay lali ityszym Cesarzowym i Wielkim Xiążijtom. Członkowie bynodu odprawiali modły. U Cesarzowey Jeymoś i Maryi fed o r o w n e y dnia tego był wielki obiad, na kttry zaproszono osoby znakomitsze, i członkow Synodu. N »yiaśnieyszy Cesarz, podług ostatnich wiadomości, dnia ygo sierpnia około północy przybywszy na stacją S a I m i s na granicy 1 i n la nd y i, miał tam nocleg, a dnia następnego o godzinie 5tey z rana w pożądanym stanit zdrowia wyjechał do Fi ni a ri d y i. Ń. Cesarz w A rch a n g el u na naprawę klasztoru dot 3,000 rubli. N owa ofi.ra Cesarzowey J eymości Maryi F e d o r o w n e y do mosfciewskuy witlkny cerkwi katedr.lney Wniebowzięcia P a n n y M a r y i sprawiła głębokie i buduiąee Wrażenie na wszystkich sercach. J esize w roku 17S-o Nayiaśnieyeza Patii przesłała w podatku do te y ctrkwi kielieb z kości, własna iey ręką toczony. W czasie nayśtia nieprzyiacioł, święte to naczynie było zt psute. Prawowierna Monarchini, naprawiwszy i na no. wo drogicini przyozdobiwszy kamieniami, przez Ministra Sjiraw duchownych i krajowego oświecenia przesłała ie do tegoż k< ścioła, pospołu zinnemi kosztownerai rzeczami, uźywanemi do święte y służby. Kitli, h ten z rzeczami wniesione zostały do kościoła dnia 2 1. Czerwca przed całonocnem nabożeństwem, i postawione na mieyscu dla nich prz>gotowaiićm. Unia następuiącego, w niedzielę, członek Synodu metropolita moskiewski przybywszy de kościoła, odprawił nad terni darami zwyczayne kościelne modlitwy, do których własną modlitwę dodał, wyrażając w niey, ziaki ty okoliczności sprzęty te zostały dawnie y sporządzone, i do kościnłi Wniebowzięcia P a n n y M a r y i ofiarowane, a teraa odnowione i przyozdobione« Potem metro kuiąy przy tym obrządzie archirnandryri zanieśli ie na ołtarz światy, i postaivili ha ofidrniku. Wnet nastąpiło użycie do świętych obrzędów tet,o naczynia. W czasie tym zanoszono prośby za zdrowie i pomyślność N N . Cesarza i dsarzowych, orsz całtsjo Nayiaśnieyszego domu. Nakonite ms?ą ś. odprawił mttropo Uta. T eno nieoszacowanego dzieł a, pamiątki pobożności N ayks'ilryS2ey Mo narchini, postanowiono zawsze używać podczas służby świętey w dniach uroczystych narodzenia i imienin Cesarzowey Jey mości Maryi Fedorowney, 1 w inne święta. Od Menu dnia f. Września. Sand żyie itscze, lecz w boleściach przyprawiuąiych go o powolną śmierć. Ledwo itscze sobą włada; na łoiku iego zrobiono mu pulpit doczytania, czyta zaś tylko samych tio lo gów i historyą Szwaycarską M li lIn e r a (MuUera ?). Xiążę Richelieu przybył doSpaa. N. Królowa Niderlandzka, podróżuiąca pod nazwisku m Hrabiny C a m m e n e, przybyła wszoray d o K o b l e n c a dziś przeieehaia tędy do W ii he 1 ms b a A. N. Królowa panuiąca Hiszpańska, przejechała pod nazwiskiem nraoiny P l a u e n p rz» Z B a m b e r g s i N o r y m b e r gę, w podróży ewey do M a d r y t u . W Frankforcie oświad zono stanowi kupieckiemu, iż z anz po Wal yrn iirtn rku oznaczone zostaną, prawa handlowe Izraelitów. Z Stuttgiirdu dnia 2. Września. Oto są główne z.rysy proiektu bo iStytucyi dla ki le twa v\ irH mbergskh go: ,,-]I sjystkie części Kju U stwa VVimmbergskif go, sta owią ieden i nie zmienny ogół i maią uczettni. two w iediiey kur, et y tuiyi. Nowy iaki w przyszłości nabytek, przez kupno, zamiana lub iuuy sposób, wcielony będzie docałości Państwa. Królestwo WirtembtrgsHe iest częścią ligii Niemieckiej; wszelkie przeto organiczne uchwały Seym u Związkowego, dotyczące stosunków Łonstytucyinych N iem i e o lub ogólnych stosunków obywateli ANiemieckich \ ui3ią takie moc zobowiązującą dla Królestwa V\ irttmbergskiego, po obiawieniu ich przez króla. We względzie atoli środków do wypełnienia obowiązków z tego źródła pochodzących, maią stany wpływ konstytucyjny. kroi itst głową państwa, łą ątku, prócz gruntuią c.ych prawach. Rząd zaręcza każdemu obym«ga. Wyaroki sądu kryminalnego niepotrzebuia przeyIzenia Króle wskitgo, ażeby mocy prawa na były. W olno natomiast Królowi, wyroki kary, z macy prawa łaski, po zaiądaney i zdalny sprawie eąiiu wyrokującego, uchylać lub W łagodniejsze zamieniać. .o do woyskowośii, umawianą, będzie 2e Stanami potrzebna co rok liczba ludzi do uzupełnienia woyska Królewskiego. Z Kopenhagi d. 7. Września. Wybuchły i \u rozruchy przeciw żydowi, które groźna, przybrały prztz to cechę, iż 'w niieyscach publicznych poprzyłepiano pi"Sma obelżywe nie tylko przeciw żydom, lecz i przeciw Rządowi. Dla poskromienia występnych dopusczaiących się rożnych przeciwko iydom bezprawiow mus ano użyć ramienia woysfcowego do pomocy policy;!, a "w wczorayszyclu c bwiesczeuiach rządowy«, h za pewnione są nagrody dla tyih, coby donieśli autorów pism wepomnionych i dowódzców rozpasanego pospólstwa, i oświadczono publiczności, ii Kroi kazał ustanowić nadz4vyCzayny sąd, który winowayców bez appellaC)i nawet na śmierć skazać i karę niebawnie spełnić może. Dziś zdaie -się wszystko spokojnie. Z Siokholmu 4nia 3. Września. Traktat ostatecznego załatwienia wszelkich nieporozumień miedzy S z w ecy ą i D anią, przy p( średnictwie W. Brytanii, podpisany został dnia 1. m. b. Szwecya, iak słychać, zapłacić ma 3 miliony Talarów banko, w loltttiich ratach z prowizyą po 4 cd sta, ćwierćro>ziiie uisczaią. Wczoray wyiechał Kroi z Króiewicem do zachodnich i północnych Prowineyi Państwa» Z Paryża dnia Diegt przez toż miasto goniec Hwzjańiki z wiadomością < % do L o n d y n u . Drugi goniec popłynął z tąi wiadomością do A m e ryk i . W Martynice i w St. Domingo wybuchnęła iołta gorączka; Rząd nasz nakazał z ttgo powodu dla wszystkich okrętów, przybywających z wysp Amerykańskich, kwarantanę naymuiey ajdinową w portach naszych. * Pan ił. W i l s o n { bawiący teraz w P ary ż u), umieścił, iako członek Parlamentu, ! W kilku gazetach liet do swych władzodawcow w b o u t h war k , w którym wyraża wstręt Swoy z pewoJu wydarzeń w Manchester, nazywaiąc rozporządzenia zwierzefanicze krwowemi i hi zpla wnerni. Ofiaruie się, powrócić uiebawnie do L o n d y n u, ieźeliby sądzono bydź potrzebnem zgromadzenie się l udu w tty okoliczności. Do liczby Karrdydatów ha członków d» Izby Deputowanych, polirzaią liberalne dzienniki sczególniey także Pana L a mb r e c h t s, rodem z B e l g i u m. Był on naprzód nauczycielem prawa przy uniwersytecie w L 6 wen, bardzo poważany od Cesarza Józefa, w roku 1797. mianowany Ministrem Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Batawskiey, powowołany przez B o n a p artego do Senatu Zachowawczego, i iako całonek tegoż opierał się, lubo bezskuteczni«, wielu iego despotycznym czynom, toż samą. doźywol : km u Konsulatowi i dostoieństiyu Cesarskiemu; wroku ig 1 &. głosował przeciw dodatkom do konstytucji i nie wykonał przy. sięgi. Od czterech łat wiedzie prywatny żywot. I Fomtędzy złożonenii niedawno Monarsze medalionami, znaydował się także ieden na powrót Bonapartego. Naprzodkowty stronie pokazuie się iędza, wychodząca z okrętu i burząca ołtarz powszeelmey pomyślności; na zwrotniey stronie: F r a n c y a, herb swóy zaełaoiaiąca. Napisy: Die vi l*iincipis Desiderium. Upewniają, iż zagaienie I zb nastąpi dnia ,1J;. Listopada i ze d. 4. budżet Izbie Deputowanych przełożonym będzie. Irokie zowie w liczbie ośmiu, z pokolenia O u e i d ów, znayduiący się tu teraz i slaiący się za pieniądze widzieć, powrócą do »wey oyczyzny z narzędziami rólnemi i inneini potrzebami. Gazeta codzienna nadaie teraz Marszałkowi M a c d o n a l d ministerstwo woyny. Upewniaią, ii szpit.ile i dobroczynne zalłady w B u r d e g a II i nie zostały upoważnione do przyięcia daru uczynionego im przez Xiąźęcia Riche lieu z Majoratu, nadanego mu na ostatniem Izb posiedzeniu. A tak Xiaz<; R i c h e l i e u widzi eię zniewolonym do używania 50,000 Franków rocznego dochodu, które mu wdzięczność narodowa przeznaczyła. Kontr-Admirał, Hrabia Jur i eu (więc Rie Julien), łączący sie_ z Angielskim KontrAdmirałem F r e e m a n t e i, w celu założenia tamy rozbojom morskim, przybył d. 27. Lipca do M a h o ń z okrętem woiennym le Colosse. J5 Madrytu dnia 2g- Sierpnia. Don F e l i x Ca Ile j a, mianowany w mieyece Hrabi A b i e b a 1 dowódzcą wyprawy Kadyxskiey do południowcy A m e ryk i , był »a pożegnaniu u Króla, który mu przy tey sposobności powiedział: "Składam w Twe ręce uaywainieyszą sprawę całey Mouanhii. Cała Europa spogląda na lę wyprawę. Tuszę sobie, ii się okażesz godnym Moiego zaufania. " Z Nowego Porku d. l. Lipca. Czytamy in£ tu nową Konstytur.yą KutnosAyreską, ktOM d. 25. Maia miała bydź ogłoszoną. Jest to żywy obraz konstytucji stanów zjednoczonych. 8i 2 II O zmarle wiadomości. Dnia 13. m. b. popisywała się pierwszy raz Pani C a t a l a n i w B e r l i n i e. N a dzień 15. zapowiedziany był drugi koncert w domu opery. W B o n t e 1, wsi pod H e r z o g e n b u s c h , papiernia drewniana, go stoj> uysoka, 37 stóp szeroka, naymniey pół millions funtów ważąca, została w di iu 36. bierpnia r. b. przez budowniczego H o m b t r g e n, w całości na inne, 4.000 stóp odległe, mieysce przeniesioną. Do me« hanicanych przyrządzeni swoich tym końcem potrztbował tylka 20 ludzi. Jan Cakaresko, Wołoski Bojar pinwszey HasAy, człowiek wielkich wiadomości, przełożył na nowo-gretki ięzyk trjgedyą WolI e r a: Ś m i e r ć C e z a r a . U y stawioną na teatrze niemieckim w B u kar e - SCle, przez artystów grr<4i h, prjyicto z naywiększem zadowi lui- ni« m. Mi fjksńce Bukart-eiu zaizy aią smaków ć w widowiskach dramatycz y«h, i te początki są por myślną dla przyszłości wróżbąo R %ądziew Turc %ech. .5l (Z podróż} Iiidbicgo Amlrtossy.) Z treściwego i jtnialntgo opisa u podróży do czarnego morza i do Bosforu w T r a c y i, ktorem obdarzał nas*nii dawno światły Mąż Hr bia A r i d r e o s s y , okazuie się między i, ,ncrni, ie ktoby Rząaria część dzierżawy opłacaną bydź musi w złoć e. Do wydzierżawienia tey karczmy z gruntami, wyznaczyliśmy termin licyiacyiny nadzień 11. Października r. b. o godzinie 91« y z rana przed Wuym Sturtzel Radzcą Regencyi, w budynku dworskim w Bo. gdanowie Ekonomii Obornickiey, wzywaiąe wszNStkich chęć dzierżawienia maiących, aby eię na terminie tym stawili. Warunki dzierżawne przejrzane hydf mogą\ każdego czasu tak w Registraturze U rzędu Ekonomicznego Obornickiego, iak i w Registraturze naszey dóbr Rządowych. P o z n a ń d. 15. Września 1819. Królewsko-Pruska Regencya II. OBWIESCZENIE. Podaie eię ninieyszćm do publiczney wia> domości, że WWni Alhini Cecilia z Cjiła,«)wshcli Małżonkowie Bieńkowscy w Morału pod Poznaniem, mocą koniraktu przedślubnego pod dniem I I. Czerwca r. b. przed Deputowanym Sądu podpisanego zawartego, wspólność maiątku i dorobku pomiędzy sobą, W) łączyli. Poznań dnia 22. Lipca !tftę). Królewsko-Pruski S$d Ziemiański. v. A* r y g e r. ZAPOZEW EDYK.TALNY. Przed Król. Sądem Ziemiańskim w Poznaniu obłigacya na dobrach Wielkie i Studzienice zahypotekuwana, prz-z W.Rafała Kierskiego, w dniu 25. Czerwca igoo. naooooi Tal. dla K u t z n e r wystawiona, na wniosek ostatniego, któremu zag neta. końcem amortyzowania i wymazania, Sądownie ogłoszoną* bydź ma dla tego, iż dług t. u częścią w goioWiźnie spłacony, częścią przt-z wystawienie obligacyi zaspokoiony został. Zapozywamy przt 10 wszystkich, którzy iako Właściciele, Cessonaiyusz» , zastawni lub, inni posiedzieli le do rzeezoney obligaryi pietensye iakowe mi tć innieuia.ą, lub przeciwqrYBBaMIIIII teyże wnioski czynić chcą" aby »A W ciągu «eh miesięcy, a naypoźnicy w terminie zawiłym w' dniu 5, Października, O godzinie 9. zrana przed D pulowanym Kon fyiiąrzem riądu Ziemiańskiego B o r z ę c k i m w mieyscu posiedzeń sądu Zlt miańskiego albo osobiście, albo przez leg.ilnych. Pełnomocników stawili, i pretensye swe udowodnili, w przeciwnym bowiem razie spodziewać sieAmo A gą, iż' z wszetkn mi pittensyami swe mi do wymazać się mian« y summy oono Tai. preklu40wan*mi zostaną, i wieczne ita wt t y mierze milczenie naknzanem będzie. TYIII Pre Undentoiii" którzy dla nieznaiorności wmieście tute\sztm, lub dla zbymey odległości zamieszkania sami stanąć nie mogą, proponujemy na Mandatary uezow Kom. Sprawiedliw. M e y er, ŁUK a s z e w i c z, M ii Ile r i M a c i e j o w s k i e g o, ktoizyiednak w dostateczną lJIerukcyą i Pienipotencyą opatrzeni bydź. mi t azą P o z n a ń dnia 10. Maia 1819Królewsko- Pruski SAd Ziemiański. OWIESCŁENIE. W celu dostawienia potrzebnych w Sądzie naszym Ziemiańskim na rok 1 SJO. inateryii U- vi piśmiennych i innych uttnsyliów, iako to T) Płpieru kancellaryinego ., a) Papi< ru konctptowego 3) Papieru obwolutowego 4) Papieru niebieskiego .5) Bibuły. 6) Papieru pakowego 7) Przedniego papieru listowego 8) Papieru relacyinego 9) Papieru rrgestrowego 10) PioT ciągnionych. 11) Inkaustu .... 12) Laku do pieczętowania 13) Opłatków dużych, do opiecze. a. Opłatków średnich dito. e». Oglątkow małych diu».. 60 ryz, ij 6 l 2 x lJ 1 10.000 sztuk. 120 kwart, 52 funtów 74 kóp. 100 60 8t 14) a. 010 vków czarnych I2f> sztuk. h. dito 1 zerwo..y ca 120 15) Szpagatu 36. funto-v.. lb) S< zyzorko.tf .12 sztuk. 17) Lg eł dużych .500 !->,) .YICI do wszywania Akt 90 ścienników, wyznacjyliiiny termin litytacyiny dla lnnley żądających,n a d z i e ń 12.. P a ź d z i e r n i k a , przed poiudn era o goj jinie 9t y. i wzywamy, ninieyszem. ochotę licytowali a maiącyih, aby się w wyź< y oziiaizimym dniu i goifzjnie w tuttys.zym Sądzie Z.emi :ńskim, przed Diptiio» waiiym Ur. K au I fu fs Assessmem Sądu Ziemiańskiego sławili, podania swe naliwtruruk za czas od 1 Stycznia aź do ostatniego Grudnia roku przyszłego* czynili i spodziewali się, iż ijaymnu-y żądaiący za poprzednirru zezwoleniem wyższty Władzy, liwerunek takowy przydtrzonym sobie mieć będzie. Artykuły pod liczbą i.-6 wymienione, inaią bydź oddzielnie licytowane dla ułatwienia sposobności fabrykantom papieru, ażeby także 1 oni na artykuły te licytować mogli. W s c h o w a dnia 26. Sierpnia iS'Q' Król. Pruski Sad Ziemiański. ---II.IKM.....11 r A II - M T 1I1II m WID-.m..... . ..!. ......A N owo dobrze urządzona staneya na długiem piętrze w iHoiey kamienicy, w rynku N ro. 65.; iest od S. Michała do wynaięria. St.. Po iv ein K -L UWIADOMIENIE. Świeże Hołhnderskie śledzie pocztąotrzymał Sypniewski, w Rynku N ro. $4. Cztery charty przedniego rodzaju, resp. ie.cLen i dwa Jata inaiące., a\ do przedauia. Wiadomość w tey mitrze udzieli faktor Abraham Brok w Austeryi Saskiey. na. WrocłaWfckiey ulicy pod N rern 243.. P o z n a ń dnia 26.. eierpnia Igl\ti,.